Video Nasties: A Sick Story #8
The Beyond του Lucio Fulci, 1981, Ιταλία, 87’
Κατά το παρελθόν δεν είναι λίγες οι φορές που έχω αναφερθεί στον εν λόγω κύριο και στην οπτική του πάνω στους ζωντανούς νεκρούς. Είναι από τους λίγους σκηνοθέτες που, παρά το cult της θεματολογίας του, έχει τα δικά του χαρακτηριστικά και έχει επηρεάσει πάμπολλους σκηνοθέτες, κυρίως αυτούς που έβρισκαν γοητευτικά τα πλάσματα των οποίων μόνος τρόπος εξόντωσής είναι μια σφαίρα στο κεφάλι.
Αυτή η ταινία είναι για μένα το αριστούργημά του και, πραγματικά, αισθάνομαι ότι δεν μπορώ να πω κάτι που να προσδιορίζει επ’ ακριβώς την ποιότητά της. Ναι, ποιότητα, το ότι είναι μια ταινία splatter δε δημιουργεί αυτόματα μια εξίσωση «splatter=trash». Έχω δει πολλές ταινίες με πολλή περισσότερη δηθενιά που ήθελαν να περαστούν ως σοβαρές και ανώτερου επιπέδου μόνο για να καταλήξουν στα μάτια μου ως ένας σοβαροφανής τραγέλαφος, και αυτές και οι οπαδοί τους με τις ψυχώσεις τους, όσον αφορά στο Ανώτερο. Ο Fulci μέσα από τα λίτρα ψεύτικου αίματος δημιούργησε όχι μια κενή φρίκη, αλλά ένα όρος που πολλοί αργότερα προσπάθησαν να το κατακτήσουν, μόνο για να χαθούν στην ομίχλη των προπόδων του: αυτό της ατμόσφαιρας.
Δεν είναι μια κοινή ταινία που ξαφνικά οι απέθαντοι κατακλύζουν τη γη και μια ομάδα «λογικών» προσπαθεί να παραμείνει ζωντανή. Η ιστορία της ξεκινάει στη Λουιζιάνα το 1927, όπου, με σέπια απόχρωση, γινόμαστε μάρτυρες της δολοφονίας ενός ιδιοκτήτη ξενοδοχείου από έναν λυσσασμένο όχλο που τον θεωρεί μαύρο μάγο. Flash forward μερικά χρόνια μετά: Μια κοπέλα κληρονομεί το ξενοδοχείο και καταφθάνει εκεί για να επιβλέψει τις εργασίες ανακαινίσεώς του, μόνο για να βρεθεί προ δυσάρεστων γεγονότων. Οι εργάτες πεθαίνουν με διάφορους τρόπους, με χαρακτηριστικότερο το θάνατο του υδραυλικού που, στην προσπάθειά του να κλείσει μια διαρροή στο υπόγειο, έρχεται αντιμέτωπος με ένα σαπισμένο πτώμα που…. δε δείχνει να είναι και τόσο νεκρό. Μια τυφλή κοπέλα προσπαθεί να την πείσει να εγκαταλείψει το ξενοδοχείο για το καλό της. Ταυτόχρονα, προβληματισμένη σχετικά με τα γεγονότα, η ηρωίδα μαθαίνει για την ύπαρξη ενός βιβλίου, μέσα στο οποίο περιέχονται όλες οι απαντήσεις σχετικά με τα γεγονότα που διαδραματίζονται γύρω της.
Ο Fulci δε θέλησε να μας τρομάξει ποτέ με φτηνά τρικ και τρόμους που έχουμε ξαναδεί σε χιλιάδες παραλλαγές. Συνδύαζε ανέκαθεν άρτια εικόνα και ήχο για να δώσει το μουχλιασμένο (όπως και η σάρκα των τεράτων του) αποτέλεσμα που, μια φορά να το δεις, σου μένει για πάντα. Ανοιχτοχέρης στο ψεύτικο αίμα και δέρμα που στις ταινίες του εγκαταλείπουν το ανθρώπινο σώμα (με μεγαλύτερη συχνότητα από οποιαδήποτε άλλη είχε δει μέχρι τότε ο κινηματογράφος), αλλά δεν περιοριζόταν μόνο σε αυτό. Στην εν λόγω ταινία, λίγο μας απασχολεί η άρτια φρίκη των σκηνών αλύπητου διαμελισμού και η επιβίωση από τα zombie που όλο και πληθαίνουν. Όλα αυτά περιπλέκονται γύρω από ένα μυστήριο, παραφυσικής διάστασης, του οποίου οι κόμποι λύνονται όσο κυλάει η ταινία.
Το φινάλε μάλιστα, μας δείχνει ότι πάνω απ’ όλα, ο Fulci είναι στοχαστής. Χωρίς να αναφερθώ στο τι ακριβώς συμβαίνει στο κλείσιμο (είναι το λιγότερο απρόβλεπτο και άλλο τόσο μηδενιστικό) θα ήθελα να πω ότι τα καρέ του δίνουν άλλη διάσταση και φωτισμό στην ταινία. Ο ανυποψίαστος σινεφίλ μέχρι τότε θα δει ένα καλογυρισμένο φιλμ αδυσώπητης βίας με μυστηριώδεις διαθέσεις και ένα σκότος περιρρέον και αποπνικτικό. Λίγο πριν τους τίτλους τέλους, όμως, η νιχιλιστική αθεΐα του Fulci γίνεται κατανοητή, η ελπίδα αφήνει τον επιθανάτιο ρόγχο της και τα πάντα καταρρέουν στην τρύπα του τίποτα. Η ανώτερη δύναμη που δημιούργησε όλα τα προηγηθέντα μιάσματα δεν είναι καθόλου αγαθή, όποιος παιδευτεί μέσα σε αυτά δε θα δει το φως του Κυρίου, αλλά ένα τέλος που συνεπάγεται το θάνατο των πάντων.
Έχοντας μεγάλη επιρροή από τη γραφή του Artaud, ο σκηνοθέτης καταθέτει στεφάνι στον τάφο του, όπως πράγματι ήθελε, με αυτή του την ταινία. Τώρα εσείς, φίλοι αναγνώστες, βρίσκεστε προ διλήμματος. Αλλά σας διαβεβαιώ ότι δεν υπερβάλλω. Το εν λόγω μελανό αριστούργημα, παρά την αμετροέπεια που περιλαμβάνει σε επίπεδο αιματοχυσίας, είναι ένα πραγματικό must στην ιστορία του κινηματογράφου τρόμου. Θα μπορούσα να βάλω κάποια από τις άλλες του ταινίες που η βια έχει τον πρώτο λόγο δικαιώνοντας την συγκαταλογή της στα Video Nasties , αλλά το συγκεκριμένο έχει τόσο δυνατό φιλοσοφικό υπόβαθρο που μάταια συμπεριλήφθηκε σε αυτά. Όπως τα θεμελιώδη έργα στοχαστών απανθρακώθηκαν πριν από αιώνες, έτσι και αυτό ακολούθησε την ίδια μοίρα, λόγω του ρηξικέλευθου συνδυασμού της θεματολογίας του ανθρώπινου με αυτή του υπεράνθρωπου.
σχόλια