Ήμασταν με τον Γιώργο και την Λένα (Α,μπα) σ' ένα ωραίο βιβλιοπωλείο στο SoHo, όταν ο πρώτος μου έδειξε ένα απ' τα βιβλία στον πάγκο με τις ΣΧΕΤΙΚΑ ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ.
"Δεν μοιάζει με τη Βουγιουκλάκη αυτή;"
Το κοίταξα από πιο κοντά.
Παρ' ό,τι το βιβλίο (εκδόσεις PENGUIN) δεν είναι γραμμένο από Ελληνίδα αλλά από Σκωτσέζα, στο οπισθόφυλλο διαπιστώνουμε ότι είναι όντως η Αλίκη:
Cover Photograph: Actress Aliki Vougiouklaki from the movie To Klotsoskoufi. Courtesy of Finos Films, Athens Greece. With kind permission from Giannis Papamichail, the son of Aliki Vougiouklaki.
H κριτική των New York Times στο εξώφυλλο εκθειαστική: "Θα κρατήσω αυτό το βιβλίο στα ράφια μου για πάντα!". Το ίδιο και οι κριτικές στο οπισθόφυλλο. Και μπορεί να έχει ξανααναφερθεί στην Ελλάδα το βιβλίο, όμως για μένα ήταν μια απόκοσμη έκπληξη να το πιάνω στα χέρια μου, σ' ένα μέρος τόσο μακρινό και παράταιρο.
Το Artful δεν είναι ακριβώς μυθιστόρημα, μπλέκει πανεπιστημιακές διαλέξεις με αυτοβιογραφικά στοιχεία της Σκωτσέζας (που απ' ό,τι διαβάζω στη wikipedia είναι 52 ετών, πολυβραβευμένη, ανοιχτά γκέι και ζει στο Κέμπριτζ).
Πού κολλάει όμως η Αλίκη;
Να τι λέει η ίδια η συγγραφέας στη wsj:
Ερώτηση: Πότε πρωτοανακαλύψατε την Αλίκη Βουγιουκλάκη, την ηθοποιό που έχει ένα σημαντικό ρόλο στο βιβλίο σας (και υπάρχει και στο εξώφυλλο του βιβλίου σας);
Απάντηση:Ήμουν για διακοπές στα Χανιά στην Κρήτη πρίν από περίπου 15 χρόνια. Και καθώς χάζευα τεμπέλικα τηλεόραση, κάνοντας ζάπινγκ στο δωμάτιο του ξενοδοχείου, έπεσα σε μια πολύχρωμη technicolor ταινία απ' τη δεκαετία του '60. Πρωταγωνιστούσε ένα όμορφο κορίτσι, και το σάουντρακ είχε μια jazzy/piccolo μουσική, που την βρήκα έξοχη.
Εκείνη τη στιγμή, μια και δε μιλούσα ελληνικά, ήταν δύσκολο να βρω στοιχεία για το ποια ήταν αυτή η γυναίκα -που απ' ό,τι αποδείχτηκε ήταν μια απ' τις πιο διάσημες ηθοποιούς της Ελλάδας, αλλά και για το ποιος ήταν ο συνθέτης -που τελικά ήταν ένας απ' τους πιο αγαπημένους και ταλαντούχους μουσικοσυνθέτες της Ελλάδας, ο Manos Hatzidakis.
Αλλά ποτέ δεν ξέχασα το φιλμ, κι όταν άνθισε το YouTube το έψαξα. Και με τη βοήθεια μερικών DVD που κυκλοφόρησαν με αγγλικούς υπότιτλους τα τελευταία χρόνια τώρα ξέρω πραγματικά πολλά για την ελληνική κινηματογραφική βιομηχανία.
Όσο για την Αλίκη... Αν σταθείς στο κέντρο της Ρώμης και πεις το όνομα της Σοφία Λόρεν, ή στο Παρίσιτης Κατρίν Ντενέβ ή της Μπριζίτ Μπαρντό, ή στο LA της Μέριλιν Μονρό, ε, είναι το ίδιο σα να είσαι στην Αθήνα ή οπουδήποτε στην Ελλάδα και πεις το όνομα της Αλίκης Βουγιουκλάκη.
Μια τεράστια σταρ - τόσο άγνωστη όμως στον υπόλοιπο κόσμο. (Σε κάνει να σκέφτεσαι αυτό... Στη δίνη μιας οικονομικής κρίσης, για παράδειγμα, δεν ξέρουμε καν ποια είναι η ελληνική λέξη για τα λεφτά.)
Τέλος πάντων, αυτό που με τράβηξε στην Βουγιουκλάκη ήταν η "artfulness" της. Και περιέργως, και η "artlessness" της. Πάντα μοιάζει σα να είναι μια πραγματική γυναίκα στην οθόνη, κι όχι μια ηθοποιός που υποκρίνεται παίζοντας ένα ρόλο. Και ήταν ικανή να παίξει και αρχαία τραγωδία, όπως την Αντιγόνη, αλλά και τελείως γελοία ελαφρά μιούζικαλ. Ήταν μια φιγούρα με σπουδαία κωμικο-δραματική ευελιξία...
σχόλια