Πολύς κόσμος προσπάθησε να δει τον Kaufmann στο Μέγαρο, αλλά ήταν sold out. Γι' αυτούς, αλλά κυρίως για τους 'αρχάριους' στην όπερα, που δεν είχαν καν σκεφτεί να πάνε (και δεν ξέρουν τι χάνουν) ζήτησα από μία λάτρη της όπερας, την domenica, να μας γράψει στην υποστήλη των ΜΙΚΡΟΠΡΑΓΜΑΤΩΝ (Οι Τάδε για Αρχάριους) και να μας παρουσιάσει τη δουλειά ενός σπουδαίου τενόρου:
Ο Kaufmann είναι σούπερσταρ και όχι άδικα. Με κάθε του ρόλο μεταμορφώνει την όπερα σε κάτι σύγχρονο. Παίζει συνήθως σε άψογες και συχνά αμφιλεγόμενες παραγωγές, μπορεί να τραγουδήσει σχεδόν τα πάντα με απίστευτο εύρος φωνής και δεν διστάζει να τσαλακώσει την εντυπωσιακή του εμφάνιση. Πολλοί ισχυρίζονται πως έχει φωνή βαρύτονου που τραγουδά τους λάθος ρόλους αλλά ακόμα και αν μερικές φορές η τεχνική του δεν είναι τέλεια η δύναμη και ένταση που βγάζει είναι μοναδική.
Παρουσιάζει κάθε ρόλο σαν έναν πραγματικό, ρεαλιστικό χαρακτήρα που θα μπορούσε να είναι και κάποιος από μας. Λόγω αυτής της προσέγγισης είναι εξαιρετικός στους spinto ρόλους αλλά παραδόξως αυτό λειτουργεί και σε άλλους ρόλους καθώς δίνει βάθος ακόμα και σε σχηματικούς χαρακτήρες.
Ακόμα και αν δεν σας αρέσει η όπερα αξίζει τον κόπο να δείτε τα παρακάτω αποσπάσματα. (Απαραίτητα τα χαρτομάντηλα.)
13. Ως Ferradno στο Cosi van tutte (Ετσι κάνουν όλες) του Wolfang Amadeus Mozart.
Δύο στρατιωτικοί δοκιμάζουν την πίστη των αγαπημένων τους και εκπλήσσονται δυσάρεστα στην κορυφαία κωμωδία ερωτικών παρεξηγήσεων του Μότσαρτ.
Κανείς άλλος συνθέτης δεν εξερεύνησε τις ερωτικές σχέσεις και την πολυπλοκότητα τους με την οξυδέρκεια και τον κυνισμό του Mozart.
Εδώ ο Kaufmann δίνει μια ενδιαφέρουσα διάσταση στην κωμωδία αν και ο ρόλος μάλλον δεν ταιριάζει στην φωνή του. Το βάζω όμως διότι δεν τον βλέπουμε να γελά συχνά στην σκηνή.
12. Ως Siegmund στις Βαλκυρίες (Die Walkure) του Richard Wagner
Εμπνευσμένο απο την Σκανδιναβική μυθολογία, το Δαχτυλίδι των Νιμπελούγκεν είναι ένα τιτάνιο έργο που καθόρισε όσο λίγα την Γερμανική κουλτούρα και την παγκόσμια τέχνη (και πολλοί θα έλεγαν και την ιστορία λόγω του θαυμασμού απο τον Χίτλερ).
Αν αναρωτιέστε γιατί το Game Of Thrones και η ηρωική φαντασία θεωρούνται ποπ προϊόντα υποκουλτούρας ενώ Ο κύκλος του Δαχτυλιδιού όπου γίνονται ακριβώς τα ίδια ένα κορυφαίο αριστούργημα με θαυμαστές μερικούς απο τους μεγαλύτερους διανοητές όλων των εποχών όπως ο Νίτσε, η απάντηση βρίσκεται στην μεγαλειώδη μουσική και φυσικά στους συμβολισμούς.
Ίσως να μην καταλάβετε αμέσως τις φιλοσοφικές αναφορές διοτι το λιμπρέττο μοιάζει κάπως εφηβικό. Επίσης όλο το Δαχτυλίδι διαρκεί 16 ώρες σε 4 όπερες, αλλά το μυστικό είναι το δείτε ως μια αλληγορία και όχι κυριολεκτικά.
Ο Jonas Kaufmann μπορεί να σας βοηθήσει να αντέξετε το τετράωρο των Βαλκυριών στο ρόλο του Siegmund, του καταραμένου ήρωα που είναι ερωτευμένος με την δίδυμη αδερφή του.
+ ολοκληρη
11, 10, 9. Ως Manrico στο Il Trovatore / ως Don Carlos και ως Don Alvaro στο La Forza del destino του Giuseppe Verdi
Οι ήρωες του Βέρντι είναι συνήθως διχασμένοι ανάμεσα στα θέλω τους και το καθήκον Το τρίπτυχο ‘’πατρίδα - θρησκεία - οικογένεια’’ έχει πάντα καταστροφικά αποτελέσματα και για όσους το αμφισβητούν αλλά και για αυτούς που το υπερασπίζονται.
Στο Il Trovatore δύο άντρες που ανήκουν σε διαφορετικές κοινωνικές τάξεις και φυλές γίνονται αντίπαλοι στον έρωτα και τον πόλεμο χωρίς να ξέρουν πως είναι αδέρφια.
Η υπόθεση του Τροβαδούρου έχει γίνει συχνά αντικείμενο παρωδίας αλλά το μήνυμα παραμένει σαφές και επίκαιρο - ο ρατσισμός έχει φοβερά αποτελέσματα όχι μόνο για τα θύματα αλλά και για τον θύτη. Για μια ακομα φορά ο Kaufmann κάνει οικείο έναν χαρακτήρα στην παράδοση του ηρωικού τενόρου. Το μόνο κακό είναι πως πάρα την επανεφευρεση του ρόλου ο αληθινά τραγικός ήρωας είναι ο βαρύτονος (εδώ ο Alexey Markov) που κλέβει την παράσταση στο με αναφορές στην Αντιγόνη φινάλε.
+ ολοκληρη
Παραλλαγή στον παραπάνω ρόλο είναι και ο Δον Κάρλος - ένας Ισπανός ευγενής που ερωτεύεται την μητριά του στην Ισπανία του 16ου αιώνα.
+ ολοκληρη – (αν και δεν είμαι τόσο σίγουρη αν αντέχεται για αρχή μια τετράωρη όπερα με θέμα την Ιερά Εξέταση)
Και αυτό απο το La forza del destino (Η δύναμη του πεπρωμένου)
8. Ως Rodolfo στο La Boheme,
και ως
7. Dick Johnson στο La Fanciulla del West του Giacomo Puccini
Ο Kaufmann είναι ιδανικός για τους αντρικούς χαρακτήρες του Πουτσίνι - εκφράζουν συνήθως τον μέσο άνθρωπο, ικανό για το καλύτερο και το χειρότερο που απλά θέλει να επιβιώσει και σε ένα μη ιδανικό κόσμο.
Το La Boheme είναι η πιο δημοφιλής όπερα όλων των εποχών και ένα έργο που έχει διασκευαστεί δεκάδες φορές ακόμα και χωρίς την μουσική (από το Moulin Rouge του Μπαζ Λουρμαν μέχρι τον Ακι Καουρισμάκι).
Ακολουθεί τις περιπέτειες μιας ανέμελης παρέας νεαρών καλλιτεχνών στο Παρίσι του 19ου αιώνα που προσγειώνεται απότομα στην ζοφερή πραγματικότητα της αληθινής φτώχειας, της κρύας σοφίτας και της ανίατης ασθένειας. Μπορεί σαν έργο να φαίνεται λίγο αφελές αλλά ο έρωτας του ποιητή Rodolfo για την κεντήστρα λουλουδιών Mimi είναι ίσως η πιο συγκινητική ιστορία αγάπης στην όπερα και μια ρεαλιστική (και αβάσταχτη) απεικόνιση της διάψευσης των νεανικών ονείρων.
Το La Fanciulla del West είναι μια παράξενη όπερα - γουέστερν και ένα απο τα λίγα έργα του Πουτσίνι με ευτυχισμένο τέλος όπου οι κυνηγημένοι εραστές (ληστής τραπεζών και ιδιοκτήτρια σαλούν!) μπορούν επιτέλους να πραγματοποιήσουν τα (υποπτευόμαστε κατά βάθος μικροαστικά) όνειρα τους μαζι.
+ ολοκληρη
6. Στον ομώνυμο τίτλο στο Werther του Jules Massenet
Ο Βέρθερος είναι ένας νεαρός ποιητής που ερωτεύεται εμμονικά μια κοπέλα η οποία υποσχέθηκε στην μητέρα της πριν πεθάνει να παντρευτεί κάποιον άλλο.
Η μεταφορά του έργου του Γκαίτε είναι το καλύτερο έργο του Massenet, και ο Kaufmann ισορροπεί με άνεση ανάμεσα στο εύθραυστο και το ρεαλιστικό σε έναν απο τους πιο αγαπημένους ρομαντικούς χαρακτήρες όλων των εποχών.
5. Ως Faust στο Faust του Charles Gounod και στο The damnation of Faust του Hector Berlioz
Ενα ακομα έργο του Γκαίτε και για αλλαγή ένας ρόλος σκοτεινός και αντιφατικός σε δυο εκδοχές - ο Φάουστ πουλάει την ψυχή του στο διάβολο για να κατακτήσει την αιώνια νεότητα και προδίδει την αγαπημένη του.
Και εδώ η εκδοχή του Berlioz
4. Ως Alfredo στη La Traviata του Guiseppe Verdi
Απο την Τραβιάτα έως την Ευδοκία η ιστορία του έρωτα μεταξύ μιας ιερόδουλης και ενός ‘καλού παιδιού ‘ είναι ένα αρχετυπικο σύμβολο ενός έρωτα που που συντρίβεται από την μικροαστική ηθική και τις προκαταλήψεις .
3. Ως Parsifal στο Parsifal του Richard Wagner
Ένα μεταφυσικό έργο εμπνευσμένο από τους μύθους τους Αρθούρου και την αναζήτηση του άγιου δισκοπότηρου με πρωταγωνιστή τον ιππότη Πάρσιφαλ. Οι θρησκευτικές αναφορές έκαναν τον Νίτσε να αποκηρύξει τον Βάγκνερ και το έργο έχει κατηγορηθεί πως εκτός από ρατσιστικό και μισογυνικό συνέβαλε στην θεωρία της Αριας φυλής από τους Ναζί.
Όμως είναι μια από τις πιο ουσιαστικές όπερες του συνθέτη ένα αριστούργημα εμπνευσμένο από τον Σοπενχάουερ με εμβληματικούς χαρακτήρες. Η ερμηνεία του Kaufmann είναι γήινη και αιθέρια μαζί καθώς ο χαρακτήρας μετατρέπεται από αφελή και μπερδεμένο νεαρό στον ώριμο θεραπευτή - ήρωα. Ο ορισμός του επικού.
+ ολοκληρη
2. Ως Don Jose στην Carmen του Georges Bizet
Μια τσιγγάνα εργάτρια θέλει να ζήσει τον έρωτα ελεύθερα και χωρίς συμβάσεις αλλά ο άντρας που αγαπά αρνείται να δεχτεί τις απόψεις της.
Η Κάρμεν έχει ένα αριστουργηματικό λιμπρέτο, με θέμα μια γυναίκα περιθωριοποιημένη φυλετικά και ταξικά που όμως διεκδικεί παθιασμένα την σεξουαλική της ελευθερία. Ακόμα και σήμερα μια τέτοια στάση απο μια μη ευκατάστατη γυναίκα δεν γίνεται εύκολα αποδεκτή. Λιγα έργα έχουν διασκευαστεί σε τόσες δεκάδες ενδιαφέρουσες εκδοχές (θυμηθείτε και την δική μας Στέλλα). Ο Don Jose ξεκινά ως το καλό, λαϊκό παιδί και καταλήγει σε θύτη και θύμα διότι δεν μπορεί να ξεπεράσει τις κοινωνικές συμβάσεις.
Αν και η ερμηνεία του Placido Domingo στην κλασσική πια ταινία του Francisco Rossi παραμένει αξεπέραστη, ο Jonas Kaufmann μετατρέπεται εδώ στον απόλυτο τραγικό ήρωα που προτιμά να αυτοκαταστραφεί από το να αλλάξει ουσιαστικά.
+ ολόκληρη:
1. Ως Mario Cavaradossi στην Tοsca του Giacomo Puccini
Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα έργα του κλασσικού ρεπερτορίου με ήρωες ζευγάρι μεσοαστών καλλιτεχνών που κακοποιούνται από σαδιστή αξιωματικό της αστυνομίας.
Ο Πουτσίνι κατηγορήθηκε πως προσεγγίζει ένα δύσκολο θέμα με τρόπο επιφανειακό, αλλά στην πραγματικότητα γράφει ένα σοκαριστικό έργο με θέμα την βία και δίνει ένα κλειστοφοβικό και προφητικό όραμα για τον ολοκληρωτισμό.
Εκπληκτική ερμηνεία - σταθμός από τον Kaufmann σε ένα χαρακτήρα που συχνά παρουσιάζεται λανθασμένα είτε ως ήρωας είτε ως άβουλο θύμα. Εδώ παρουσιάζει σπαρακτικά κάποιον που ενώ θα ήθελε να βρίσκεται στην ασφάλεια της καθημερινότητας του, θέλει να παραμείνει άνθρωπος ακόμα και μέσα στην απόλυτη φρίκη. Δεν σε αφήνει στιγμή να ξεχάσεις πως ο άτυχος ήρωας που υποδύεται είναι απλά ένας από τους χιλιάδες που βρίσκονται στην ίδια θέση σε κάθε εποχή.
Και κλείνουμε με μια απο τις πιο αγαπημένες άριες στην όπερα
*Διαβάστε επίσης: Αυτή είναι η ζωή του Γιόνας Κάουφμαν / Από την Αργυρώ Μποζώνη
σχόλια