Ο Καμύ και «το παράλογο»

Ο Καμύ και «το παράλογο» Facebook Twitter
0
Ο Καμύ και «το παράλογο» Facebook Twitter

Ο ήρωας του Καμύ, παραδομένος στο πάθος του για ζωή, ζει για την κάθε στιγμή, επαναστατημένος αλλά και συμφιλιωμένος με το ''παραλογο''. ''Να ζεις μέχρι δακρύων'', γράφει στις σημειώσεις του.

Το ''παράλογο'' στη φιλοσοφία, είναι η σύγκρουση μεταξύ της ανάγκης του ανθρώπου να αναζητεί έμφυτο νόημα στη ζωή απόλυτο και μονολιθικό με την ανικανότητά του να επιτύχει αυτό το σκοπό.
(Πόσους πολέμους και πόσο αίμα έχει κοστίσει στον άνθρωπο άραγε αύτη του η υποταγή σε μια ανώτερη δύναμη;)

Αναλογιστείτε για μια στιγμή έναν άνθρωπο ελεύθερο, πραγματικά ελεύθερο, προσδιοριζόμενο από τον εαυτό του και μόνο, που αποκτά νόημα και υπόσταση μέσα από τις πράξεις και τα θέλω του, που ο ίδιος είναι η συνιστάμενη αυτών. Αυτός είναι ο ήρωας του Καμύ, παραδομένος στο πάθος του για ζωή, ζει για την κάθε στιγμή, επαναστατημένος αλλά και συμφιλιωμένος με το ''παραλογο''. ''Να ζεις μέχρι δακρύων'', γράφει στις σημειώσεις του.

Aς γίνουμε πιο συγκεκριμένοι όμως.


Συμφώνα με τον Καμύ, κάθε αναζήτηση του ανθρώπου γι' αυτό το έμφυτο νόημα αποτυγχάνει και τσακίζεται μπροστά στο αμείλικτο και απρόσωπο σύμπαν.


Έτσι μια ερώτηση μόνο μπορεί να τοποθετηθεί ως πρωταρχική και θεμελιώδης για την ανθρώπινη σκέψη. Αξίζει να ζούμε μια τέτοια ζωή ή όχι;


Ο Καμύ απορρίπτει την αυτοκτονία ως λύση, αρνείται οποιουδήποτε είδους τυφλή υποταγή είτε σε θεούς είτε σε παρηκμασμένα ηθικά συστήματα και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο άνθρωπος πρέπει να δεχτεί και να συμφιλιωθεί με το ''παράλογο'' της φύσης του. Έτσι, ελεύθερος από δεσμά και κύριος του εαυτού του αυτοπροσδιόριζεται και δίνει το νόημα που θέλει στη ζωή του. Λυτρωμένος πλέον από τον ζυγό της ελπίδας, αποκτά την ικανότητα να ζει με πάθος κάθε στιγμή της ζωής του μέσα σε έναν παράλογο και φθαρτής ομορφιάς κόσμο.

"Εξυμνώ τον άνθρωπο μπροστά σ' εκείνο που τον συντρίβει και η ελευθέρια μου, η επανάσταση μου και το πάθος μου συγκεντρώνονται τότε σ' αυτή την ένταση, σ' αυτήν τη σκέψη και σ' αυτή την αμέτρητη επανάληψη. Ναι, ο άνθρωπος είναι το ίδιο του το τέλος. Κι αυτό είναι το μοναδικό του τέλος. Αν θέλει να είναι κάτι, είναι σ' αυτήν τη ζωή."

Οι περισσότεροι από εσάς πιστεύω θα έχετε κάπου καταχωρημένο στη μνήμη σας το όνομα Σίσυφος. O Σίσυφος συμφώνα με την ελληνική μυθολογία ήταν βασιλιάς της Εφύρας. Για τα πάθη του και για τη μοναδική στο είδος καταδίκη του αποτελεί το αρχέτυπο του παράλογου ηρώα για τον Καμύ. Έδειξε περιφρόνηση απέναντι στους θεούς, μίσος για το θάνατο και πάθος για τη ζωή. Η τιμωρία του; Η μεγίστη, καταδικασμένος να σπρώχνει έναν βράχο μέχρι την κορυφή ενός βουνού για να τον δει την αμέσως επομένη στιγμή να κατρακυλά πίσω στην πλαγιά, έπειτα κατεβαίνει για να επαναλάβει αυτή τη διαδικασία επ' άπειρον, ποια τιμωρία είναι πιο βάναυση και τρομερή από την ανώφελη και ανέλπιδη εργασία;


Η ευτυχία του με το ''παράλογο'' της ύπαρξης του όμως, δεν είναι αυτοαποκλειόμενα, παιδιά της ίδιας γης είναι όπως λέει και ο Καμύ: ''ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι σκέψεις του Σίσυφου όταν κατεβαίνει την πλάγια''. Κατανοεί την αθλιότητα της μοίρας του και γίνεται ανώτερος από αυτήν, η άνεση με την όποια δέχεται την τιμωρία του, την ακυρώνει και ταυτόχρονα παγιώνει τη νίκη του. «Δεν υπάρχει μοίρα που να μην νικιέται με την περιφρόνηση», γράφει ο Καμύ.

"Ο βράχος κυλά ακόμη. Αφήνω λοιπόν το Σίσυφο στους πρόποδες του βουνού. Πάντα ξαναβρίσκει κανείς το φορτίο του. Ο Σίσυφος όμως, συμβολίζει την ανώτερη πίστη που αρνιέται τους θεούς κι ανυψώνει τους βράχους. Κι εκείνος κρίνει πως όλα είναι καλά. Αυτό το σύμπαν, το αδέσποτο στο εξής, δεν του φαίνεται ούτε άκαρπο, ούτε μάταιο.


Ο κάθε κόκκος της πέτρας, η κάθε λάμψη αυτού του γεμάτου νύχτα βουνού, πλάθει, μονάχα γι' αυτόν, τη μορφή ενός κόσμου. Ακόμα κι ο ίδιος ο αγώνας προς την κορυφή φτάνει για να γεμίσει την ανθρώπινη καρδιά. Πρέπει να φανταστούμε το Σίσυφο ευτυχισμένο...

Ο Σίσυφος όπως θα έχετε καταλάβει μέχρι τώρα δεν διαφέρει σε τίποτα από τον σημερινό άνθρωπο. H ευτυχία λοιπόν, είναι στο χέρι μας αρκεί να είμαστε συνειδητοποιημένοι και έτοιμοι να ζήσουμε.

_______________

Λίγα λόγια για τον Καμύ:
Γεννήθηκε στης 7 Νοέμβριου του 1913 στην Αλγερία. Σε ηλικία ενός έτους θα χάσει τον πατερά στη μάχη της Μάρνης. Στα εφηβικά του χρόνια ασχολήθηκε με το ποδόσφαιρο το όποιο σύντομα αναγκάστηκε να εγκαταλείψει, λόγω φυματίωσης. Σε ηλικία 19 χρονών, θα δημοσιεύσει τα πρώτα του κείμενα. Στη ζωή του υπήρξε δημοσιογράφος, συγγραφέας, φιλόσοφος, σκηνοθέτης, ηθοποιός και μέλος του κομμουνιστικού κόμματος. Με την ιδιότητα του συγγραφέα θα κερδίσει το νόμπελ λογοτεχνίας το 1957. Τρία χρόνια αργότερα σε ηλικία 46 ετών θα βρει τραγικό θάνατο σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα.

Είναι γνωστός κυρίως για τα μυθιστορήματα: Ο Ξένος, η Πανούκλα, Η Πτώση , και για τα δοκίμια: Ο Μύθος του Σίσυφου, Ο Επαναστατημένος Άνθρωπος.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ