ΜΕΛΟΔΡΑΜΑ, ΟΧΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ
Διαβάζω σε οργισμένη ανάρτηση του Γυμνασιάρχη του Αλέξη Γρηγορόπουλου, επειδή δεν του επετράπη η πρόσβαση στο μνημείο τού μαθητή του:
«Εκεί από όπου έφυγε η σφαίρα του Κορκονέα, η σφαίρα που χτύπησε τον Αλέξανδρο κατάστηθα, η σφαίρα που σκότωσε τη δημοκρατία. Αλλά η δημοκρατία θα αναστηθεί κάποια στιγμή. Θα την αναστήσουμε εμείς. Ο Αλέξανδρος όμως δεν θα αναστηθεί. Γιατί ο Αλέξανδρος ζει. Ο Αλέξανδρος δεν θα πεθάνει ποτέ. Γι' αυτό φοβούνται».
Λυπάμαι που το λέω για έναν αξιόλογο εκπαιδευτικό, το πρόβλημα της χώρας μας δεν είναι ο συναισθηματισμός· το μελόδραμα είναι. Να δεχτώ ότι η αστυνομία έδειξε υπερβολικό ζήλο απαγορεύοντας μεμονωμένα άτομα να αφήσουν ένα λουλούδι στο μνημείο· να δεχτώ ότι είναι ντροπή να βεβηλώνονται αναθήματα· να δεχτώ ότι πρέπει να γίνει σκληρή κριτική στον πολιτικό της προϊστάμενο, ακόμη και στην κυβέρνηση. Αλλά η ιδέα ότι η δημοκρατία δολοφονήθηκε και θα αναστηθεί μια μέρα είναι περίεργη για να το πω κομψά. Ειλικρινά, δεν βρίσκω σε τι διαφέρει αυτή η άποψη από εκείνο το ανιστόρητο «η χούντα δεν τελείωσε το '73».
Το κατοχικό καθεστώς της ντροπής και της κατάντιας Σε αυτό το κατοχικό καθεστώς της ντροπής και της κατάντιας που ζούμε...
Δημοσιεύτηκε από Γιώργος Θαλάσσης στις Κυριακή, 6 Δεκεμβρίου 2020
• • •
ΛΕΜΕ Ο,ΤΙ ΜΑΣ ΚΑΤΕΒΕΙ;
«Είστε προσωπικά υπεύθυνος για αυτά τα νέα "ήθη και έθιμα" κ. Χρυσοχοϊδη, κι ας εκτελείτε απλά το σχέδιο Μητσοτάκη για Ορμπανοποίηση της Ελλάδας».
— Τουίτ του κυρίου Ιωάννη Βαρουφάκη, ανήμερα του Αγίου Νικολάου.
Τη βορειοκορεατοποίηση την κρατάει για τα Φώτα.
Για τη Σαρακοστή, κάτι θα σκεφτεί.
Είστε προσωπικά υπεύθυνος για αυτά τα νέα "ήθη και έθιμα" κ. Χρυσοχοϊδη, κι ας εκτελείτε απλά το σχέδιο Μητσοτάκη για Ορμπανοποίηση της Ελλάδας https://t.co/4F60NMEVuS
— Yanis Varoufakis (@yanisvaroufakis) December 6, 2020
• • •
ΕΝΟΙΚΙΟ Ή ΑΓΟΡΑ
Με το συμπάθειο, αλλά με 3.000 θανάτους συνολικά από τον κορωνοϊό και μεγάλη ένταση εξαιτίας της επετείου της δολοφονίας του Γρηγορόπουλου, η Νέα Δημοκρατία θεώρησε σημαντικό να ρωτήσει τον ΣΥΡΙΖΑ αν ο Τσίπρας νοίκιασε σπίτι στο Σούνιο;
• • •
Η ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΕΥΦΥΙΑ ΜΕΤΡΑΕΙ ΠΟΛΥ
Δεν θα ασχοληθώ με τα εξωφρενικά που εκστόμισε τους τελευταίους οκτώ μήνες ο καθηγητής Γιάννης Ιωαννίδης. Έχουν απαντήσει πολλοί τόσο παλιότερα όσο και πρόσφατα. Θα σχολιάσω μόνον ένα από τα υπέρ του επιχειρήματα που ακούγονται.
Το πρώτο και κύριο επιχείρημα των υποστηρικτών του είναι ότι ο κ. Ιωαννίδης είναι εξαίρετος επιστήμονας. Όντως, με βάση τα ακαδημαϊκά πρότυπα (δημοσιεύσεις, ετεροαναφορές, κ.λπ.) ουδείς μπορεί να τον αμφισβητήσει.
Εντούτοις, υπάρχουν εκατοντάδες εξίσου καλοί επιστήμονες, αν όχι καλύτεροι, οι οποίοι έχουν εντελώς αντίθετη άποψη. Οι αριθμοί έχουν σημασία. Ουδείς επιστήμονας κατέχει το αλάθητο. Οι δημοσιεύσεις του δεν αποτελούν εγγύηση ότι η πολιτική αντιμετώπισης της πανδημίας που προτείνει θα είναι σωστή και αποτελεσματική. Συνεπώς, η κοινή λογική επιβάλλει να συνταχθούμε με τους πολλούς, παρά με τους λίγους — με άλλα λόγια, η «συλλογική ευφυία» μετράει, και μετράει πολύ. Πόσω μάλλον όταν προβλέψεις των λίγων, συμπεριλαμβανομένου του κ. Ιωαννίδη, διαψεύστηκαν παταγωδώς και με απίστευτη ταχύτητα.
Δίχως καμιά θεσμική ιδιότητα, ο κ. Ιωαννίδης εξασφάλισε δημοσιότητα δυσανάλογη με την καθηγητική του ιδιότητα, επειδή οι τραμπικοί βρήκαν τον άνθρωπό τους και αυτός τους ανθρώπους του. Αν, όμως, αλλάζει τόσο εύκολα τις επιστημονικές του απόψεις, είναι παράλογο να υποθέσει κάποιος ότι σε ένα δίμηνο, τρίμηνο θα υποστηρίζει με θέρμη τον Μπάιντεν;
• • •
ΗΤΑΝ Ο ΝΤ'ΕΣΤΕΝ ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ;
«(...) η πιο σοφή μορφή της σύγχρονης οικονομικής σκέψης είναι η φιλελεύθερη σκέψη (...) Περιλαμβάνει πολύ πρωτότυπες ιδέες, όπως η θεωρία της συνεχούς ανάπτυξης, ή η θεωρία εύρεσης της ισορροπίας σε ένα ορισμένο οικονομικό επίπεδο. Είναι συνεπώς μια θεωρία προχωρημένη και νέα. Εξ ου, κατά τη γνώμη μου, η ανάγκη να της δώσουμε ένα σύγχρονο όνομα: νεοφιλελευθερισμός» (Louis Armand, Valéry Giscard d'Estaing, "Quel avenir pour l'Europe", 1969).
Δεν πρέπει να μας παραπλανά αυτή η αναφορά του ντ'Εστέν στον νεοφιλελευθερισμό. Η λέξη έχει ακόμη θετικό πρόσημο, η χρήση της είναι εξαιρετικά σπάνια και θα πρέπει να περάσει μια δεκαπενταετία για να αρχίσει να φορτίζεται αρνητικά.
Η προεδρία του ντ'Εστέν (1974 - 1981) συμπίπτει με την, κατ' εμέ τουλάχιστον, πολύ σημαντική δεκαετία του ΄70, η οποία βρίσκεται στο μεταίχμιο δύο εποχών: Τελειώνει η «λαμπρή 30ετία» (1945 - 1975) της ανάπτυξης και της πλήρους απασχόλησης, εγκαταλείπονται οι συμφωνίες του Μπρέτον-Γουντς, ξεσπούν δύο πετρελαϊκές κρίσεις, και οι οικονομίες μαστίζονται από το ένα νέο φαινόμενο, τον στασιμοπληθωρισμό, που απαξιώνει τα παραδοσιακά εργαλεία της οικονομικής πολιτικής.
Ο ντ'Εστέν βρίσκεται μπροστά σε μια πρωτοφανή κατάσταση. Για πρώτη φορά μεταπολεμικά η ανεργία αυξάνεται κατά 90%, ο πληθωρισμός ξεπερνά το 15%, οι οικονομικοί δείκτες τρελαίνονται, και μαζί με αυτούς το οικονομικό επιτελείο που ψηλαφίζει οικονομικά μέτρα, τα οποία γρήγορα αποδεικνύονται αναποτελεσματικά.
Το αποτέλεσμα είναι η παραίτηση του Σιράκ και η ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον Ρεϊμόν Μπαρ (1976 - 1981), έναν κεντρώο φιλελεύθερο, ο οποίος παρεπιμπόντως είχε στα νιάτα του μεταφράσει Χάγιεκ. Ο Μπαρ βάζει σε εφαρμογή ένα πρόγραμμα λιτότητας, και μόνο προς τα τέλη της δεκαετίας θα απελευθερώσει τις τιμές των βιομηχανικών προϊόντων και των υπηρεσιών.
Με άλλα λόγια, οι ντ'Εστέν – Μπαρ υιοθέτησαν έναν «πραγματιστικό νεοφιλελευθερισμό», έναν «προχωρημένο φιλελευθερισμό», μακράν του νεοφιλελευθερισμού των Θάτσερ και Ρήγκαν, και πλησιέστερο στα πρώτα βήματα μιας νέας οικονομικής πολιτικής που δοκιμάζουν ο Εργατικός Κάλαχαν στο Ηνωμένο Βασίλειο και ο Δημοκρατικός Κάρτερ στις ΗΠΑ.
Αυτό εξηγεί επίσης το ενδιαφέρον του Μισέλ Φουκώ, του πρώτου αριστερού στοχαστή που επιχειρεί να μελετήσει συστηματικά τον νεοφιλελευθερισμό. Οι εξαιρετικά καλές σχέσεις του ντ'Εστέν και του σοσιαλδημοκράτη Χέλμουτ Σμιτ, που οδηγούν το ζεύγος ντ'Εστέν – Μπαρ να μιμούνται εν μέρει την πολιτική του Σμιτ, θέτει το κρίσιμο ερώτημα τι σημαίνει πλέον σοσιαλισμός στο οποίο προσπαθεί να απαντήσει ο Φουκώ.
• • •
ΑΛΕΞΑΝΤΕΡ ΡΟΝΤΣΕΝΚΟ
Πολυτάλαντος, ο Αλεξάντερ Ροντσένκο (05.12.1891 - 03.12.1956) υπήρξε καινοτόμος μέσα στο τέλμα του σταλινισμού.
Είπε:
«Πρέπει να πειραματιστούμε»
«Πρέπει να φέρουμε την επανάσταση στην οπτική μας σκέψη»
«Αυτό που θέλω είναι να οδηγήσω τους ανθρώπους στην τέχνη, όχι να τους οδηγήσω κάπου με τη βοήθεια της τέχνης»
«Γεννήθηκε [η τέχνη] πολύ νωρίς, ή πολύ αργά; Πρέπει να ξεχωρίσουμε την τέχνη από την πολιτική»
• • •
ΤΟ ΡΗΤΟ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Δεν υπάρχει καλύτερο έναυσμα για τη σκέψη από το γέλιο.
— Βάλτερ Μπένγιαμιν