Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν χαρακτήρισε «απαράδεκτο» τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκε η Γαλλία στο πλαίσιο της συμφωνίας αμυντικής συνεργασίας που υπέγραψαν οι ΗΠΑ με την Αυστραλία και τη Βρετανία.
«Μια χώρα μέλος μας αντιμετωπίστηκε με τρόπο που δεν είναι αποδεκτός (…) Θέλουμε να ξέρουμε τι συνέβη και γιατί», είπε η φον ντερ Λάιεν μιλώντας στο CNN.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είναι η πρώτη επικεφαλής ευρωπαϊκού θεσμού που αντιδρά στην ανακοίνωση αυτής της συμφωνίας, της αποκαλούμενης AUKUS, η οποία είχε ως συνέπεια να ακυρωθεί από την πλευρά της Αυστραλίας η λεγόμενη «σύμβαση του αιώνα» για την προμήθεια 12 συμβατικών γαλλικών υποβρυχίων, ύψους 56 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Την Παρασκευή, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοσέπ Μπορέλ είπε ότι κανείς δεν συμβουλεύτηκε, ούτε ενημέρωσε την ΕΕ για αυτή τη στρατηγική εταιρική σχέση στην περιοχή του Ινδοειρηνικού. Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ θα εξετάσουν αργότερα απόψε τις συνέπειες αυτής της συμφωνίας, στη δίωρη συνεδρίαση που θα έχουν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Στη συνεδρίαση αυτή θα προεδρεύσει ο Μπορέλ, ο οποίος στη συνέχεια θα ενημερώσει για τα αποτελέσματά της.
Η στάση της Βρετανίας
Την ίδια ώρα, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, ο Μπόρις Τζόνσον, δήλωσε πως θα επιδιώξει την εξομάλυνση των σχέσεων με τη Γαλλία μετά την τριμερή συμφωνία για την ασφάλεια που σύναψαν η χώρα του, οι ΗΠΑ και η Αυστραλία με συνέπεια να ακυρωθεί σύμβαση για την προμήθεια γαλλικών στρατιωτικών υποβρυχίων από το αυστραλιανό Πολεμικό Ναυτικό, εξοργίζοντας το Παρίσι.
«Είμαστε πολύ υπερήφανοι για τη σχέση μας με τη Γαλλία», διαβεβαίωσε ο κ. Τζόνσον δημοσιογράφους που τον συνοδεύουν στην πτήση του προς τη Νέα Υόρκη, μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Bloomberg. Μίλησε για «αγάπη» των Βρετανών για τη Γαλλία που είναι, κατ’ αυτόν, «αδύνατο να ξεριζωθεί».
Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία έχουν «πολύ φιλική σχέση» με «τεράστια σημασία», επέμεινε, σύμφωνα με το Press Association. Η συμφωνία των τριών κρατών, ξεκάθαρα με στόχο να αντιμετωπιστεί η Κίνα, σήμανε την ακύρωση της σύμβασης 56 δισ.. ευρώ για την απόκτηση ενός στόλου γαλλικών συμβατικών υποβρυχίων και την αναγγελία προγράμματος για την απόκτηση, αντ’ αυτών, αμερικανικών με πυρηνικούς κινητήρες από το αυστραλιανό Πολεμικό Ναυτικό.
Η συμφωνία –η λεγόμενη AUKUS– «δεν είναι κάτι που πρέπει να ανησυχεί» τη Δύση και «ιδίως τους γάλλους φίλους μας», υπογράμμισε ο κ. Τζόνσον, επιχειρηματολογώντας εξάλλου πως δεν προβλέπει τον «αποκλεισμό» άλλων χωρών. Η αγανάκτηση στο Παρίσι είναι τέτοια που ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προχώρησε στην –άνευ προηγουμένου– χειρονομία να ανακαλέσει τους πρεσβευτές της Γαλλίας στην Καμπέρα και στην Ουάσινγκτον για διαβουλεύσεις.
Ο Γάλλος πρεσβευτής στο Λονδίνο δεν ανακλήθηκε απλούστατα διότι το Παρίσι γνώριζε ήδη πως η Βρετανία ενεργεί με «καιροσκοπισμό», σχολίασε δηκτικά η γαλλική διπλωματία.
Ο κ. Μακρόν θα συζητήσει «τις προσεχείς ημέρες» με τον Αμερικανό ομόλογό του Τζο Μπάιντεν, κατά τον εκπρόσωπο της κυβέρνησής του Γκαμπριέλ Ατάλ. Προγραμματισμένη συνάντηση αυτή την εβδομάδα ανάμεσα στη Γαλλίδα υπουργό Άμυνας Φλοράνς Παρλί και τον βρετανό ομόλογό της Μπεν Γουάλας ακυρώθηκε με απόφαση του Παρισιού.