Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει τη δυνατότητα να θέσει παγκόσμια πρότυπα για την τεχνητή νοημοσύνη «αλλά πρέπει να δράσει άμεσα για να αξιοποιήσει πλήρως τα οφέλη της», δηλώνει ο εισηγητής του Ευρωκοινοβουλίου, Άξελ Βος.
«Πρέπει να έχουμε επίγνωση της εξαιρετικής στρατηγικής σημασίας που έχει η τεχνητή νοημοσύνη», είπε ο ευρωβουλευτής Άξελ Βος (ΕΛΚ, Γερμανία) κατά τη διάρκεια συνέντευξής του στο Facebook. Ο Βος είναι ο εισηγητής της έκθεσης την οποία κατάρτισε η ειδική επιτροπή για την τεχνητή νοημοσύνη στην ψηφιακή εποχή (AIDA) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Αναγνωρίζοντας τη σημασία της τεχνολογίας, το Κοινοβούλιο σύστησε την επιτροπή για να διερευνήσει τον αντίκτυπο που έχει η τεχνητή νοημοσύνη στην ευρωπαϊκή οικονομία, να εξετάσει τις προσεγγίσεις άλλων χωρών και να καταθέσει προτάσεις για μελλοντική νομοθεσία.
Το σχέδιο έκθεσης, που παρουσιάστηκε στην επιτροπή στις 9 Νοεμβρίου 2021, αναφέρει ότι η ΕΕ πρέπει να επικεντρωθεί στις τεράστιες δυνατότητες που έχει να προσφέρει η τεχνητή νοημοσύνη. Η τεχνολογία αυτή μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο «σε τομείς όπως η κλιματική αλλαγή, η υγεία και η ανταγωνιστικότητα της ΕΕ», υπογράμμισε ο Βος.
Μπορεί η ΕΕ να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην τεχνητή νοημοσύνη;
Η ΕΕ έχει μείνει πίσω στον παγκόσμιο τεχνολογικό αγώνα κι αν επιθυμεί να παραμείνει οικονομική και παγκόσμια δύναμη πρέπει να αποκτήσει ηγετικό ρόλο στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, σημειώνει η έκθεση. Αν η ΕΕ δε δράσει με πυγμή και ταχύτητα, θα καταλήξει να γίνει «ψηφιακή αποικία» της Κίνας, των ΗΠΑ και άλλων χωρών, κινδυνεύοντας να χάσει την πολιτική της σταθερότητα, την κοινωνική ασφάλεια και τις ατομικές ελευθερίες, συνεχίζει. Επιπλέον, οι αναδυόμενες τεχνολογίες μπορούν να προκαλέσουν μετατόπιση δυνάμεων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η αδυναμία της ΕΕ να εμπορευματοποιήσει τις τεχνολογικές καινοτομίες σημαίνει ότι «οι καλύτερες ιδέες, τα ταλέντα και οι επιχειρήσεις μας» στρέφονται αλλού, αναφέρει η έκθεση. Η ΕΕ πρέπει «να επικεντρωθεί, να δώσει προτεραιότητα, να επενδύσει στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης».
Η Ευρώπη πρέπει να εστιάσει περισσότερο σε επιχειρηματικά μοντέλα που θα επιτρέψουν τη μετατροπή της έρευνας σε προϊόντα, θα διασφαλίσουν ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον για τις εταιρείες και θα εμποδίσουν τη διαρροή εγκεφάλων («brain drain»). Μόνο οκτώ από τις 200 κορυφαίες ψηφιακές εταιρείες εδρεύουν στην ΕΕ (σχέδιο έκθεσης για την ΤΝ στην ψηφιακή εποχή).
«Η τεχνολογία αυτή είναι τόσο καινοτόμα που πρέπει να έχουμε ανοιχτό πνεύμα», δήλωσε ο Βος, τονίζοντας την ανάγκη υπέρβασης του κατακερματισμού, ανάληψης ενιαίας ευρωπαϊκής δράσης, υλοποίησης περισσότερων επενδύσεων και καλύτερων ψηφιακών προτεραιοτήτων". Υπογράμμισε δε ότι πρέπει να διατηρήσουμε «ανοιχτή στάση» ως προς τους κανόνες που αφορούν, για παράδειγμα, την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Η σημασία των δεδομένων
Τα δεδομένα είναι εξαιρετικά σημαντικά για την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης. «Αν νομίζουμε ότι μπορούμε να είμαστε ανταγωνιστικοί σε διεθνές επίπεδο χωρίς να παρέχουμε δεδομένα, τότε είμαστε εκτός», τόνισε ο ευρωβουλευτής. «Πρέπει να επικεντρωθούμε περισσότερο στο τρόπο παροχής των δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων των προσωπικών δεδομένων».
«Πολλοί πιστεύουν ότι δεν μπορούμε να ανοίξουμε τη νομοθεσία για τα προσωπικά δεδομένα, το οποίο σημαίνει έλλειψη δεδομένων για τη βιομηχανία της ΕΕ», είπε ο ευρωβουλευτής. Ο νόμος για τα προσωπικά δεδομένα θέτει παγκόσμια πρότυπα «αλλά όχι με τη λογική ότι έχουμε θέσε ένα 'χρυσό' πρότυπο το οποίο δεν μπορούμε πια να αλλάξουμε: κρατάς την πρωτιά μόνο αν εξελίσσεσαι συνεχώς», πρόσθεσε.
«Η μεγαλύτερη συλλογή δεδομένων γίνεται στην Κίνα ή στις ΗΠΑ. Αν θέλουμε να κάνουμε κάτι για αυτό, πρέπει να δράσουμε γρήγορα γιατί η ταχύτητα είναι ζήτημα ανταγωνισμού σε αυτό τον τομέα».
Ανησυχία για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα
Η ΕΕ έχει «συνηθίσει να θέτει πρότυπα σε συνδυασμό με τα θεμελιώδη δικαιώματα, με τις βασικές ευρωπαϊκές αξίες. Είναι κάτι που [...] ο κόσμος χρειάζεται» τόνισε.
Ο Βος πιστεύει ότι, αν ενεργήσει με πραγματιστικό πνεύμα, η ΕΕ μπορεί να μετριάσει τους κινδύνους που μπορεί να θέσει η κατάχρηση της τεχνητής νοημοσύνης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, όπως συμβαίνει σε ορισμένα αυταρχικά κράτη. Ο ευρωβουλευτής τάσσεται κατά της υιοθέτησης μιας ιδεολογικής προσέγγισης.
«Αν εστιάσουμε στον συνδυασμό αυτής της τεχνολογίας με τις κυρίαρχες ευρωπαϊκές αξίες και δεν επιβαρύνουμε υπερβολικά τη βιομηχανία και τις επιχειρήσεις μας, τότε θα έχουμε πολλές πιθανότητες επιτυχίας».
