Τι συμβαίνει στα αεροδρόμια της Ευρώπης;
Ένα πρωτοφανές χάος: πτήσεις ακυρώνονται καθημερινά, αεροπλάνα καθυστερούν, επιβάτες ταλαιπωρούνται και αποσκευές πηγαινοέρχονται.
Πού; Γιατί;
«Παντού». Σε όλους τους κομβικούς αερολιμένες. Από το Λονδίνο έως το Άμστερνταμ και το Βερολίνο, στα αεροδρόμια διαδραματίζονται πρωτοφανείς σκηνές, την ώρα που η ταξιδιωτική βιομηχανία της Ασίας εξακολουθεί να κινείται με ρυθμούς Covid-19 και οι ΗΠΑ υποφέρουν από έλλειψη πιλότων. Ειδικά μέσα στις διακοπές, η Ευρώπη, έχει μετατραπεί στο «μάτι του κυκλώνα» όλων αυτών των προβλημάτων.
Τι εννοείς;
Από τον Απρίλιο, η Ευρώπη καταγράφει υπερδιπλάσιες ακυρώσεις συγκριτικά με αυτές των αμερικανικών αερομεταφορέων.
Τόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα;
Οι πτήσεις που ακυρώθηκαν μόνο τον Ιούνιο, στην «πρεμιέρα» της θερινής περιόδου, - ανήλθαν σε 7.870 - μιλάμε για πτήσεις από τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία και αλλού - και είναι σχεδόν τριπλάσιες από τις ακυρώσεις της ίδιας περιόδου του 2019.
Και με τα εισιτήρια τι συμβαίνει;
Εν μέσω ενεργειακής κρίσης και αβεβαιότητας οι ναύλοι είναι ακόμα και υπερτριπλάσιοι σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2021. Για παράδειγμα, οι τιμές από το Παρίσι προς τη Νέα Υόρκη έχουν τριπλασιαστεί από τον Μάρτιο του 2019.
Και πού οφείλονται οι τόσες πολλές ακυρώσεις;
Η ανάκαμψη των αεροπορικών ταξιδιών ήταν πιο γρήγορη από ότι αναμενόταν και αιφνιδίασε τις αεροπορικές εταιρείες που αντιμετώπιζαν τεράστιες ελλείψεις προσωπικού, μετά τις εκτεταμμένες περικοπές που είχαν κάνει εν μέσω πανδημίας.
Το αποτέλεσμα ποιο είναι;
Αντί να κερδίζει καθημερινά έδαφος, η παγκόσμια αεροπορική βιομηχανία παραπαίει, μη μπορώντας να ικανοποιήσει τη ζήτηση, μετά από τη χειρότερη ταξιδιωτική ύφεση που έχει καταγραφεί ποτέ. Και έτσι ταξίδια ρουτίνας μετατρέπονται για πολλούς σε «οδύσσεια».
Και φαντάζομαι αυτά δεν είναι τα μόνα ζητήματα...
Όχι βέβαια. Καθώς καλπάζει ο πληθωρισμός οι εργαζόμενοι ζητούν αυξήσεις. Πολλές εταιρείες δεν ανταποκρίνονται και οι υπάλληλοι κατεβαίνουν σε απεργίες. Τα πληρώματα καμπίνας της Ryanair σε Ισπανία, Πορτογαλία και Βέλγιο έκαναν τριήμερη απεργία την προηγούμενη εβδομάδα, και ακολούθησαν συνάδελφοί τους στη Γαλλία και την Ιταλία. Και έχουν προγραμματιστεί περισσότερες απεργιακές κινητοποιήσεις καθώς η γηραιά ήπειρος εισέρχεται στην περίοδο αιχμής των διακοπών.
Πράγματι, έχει γίνει πιο ακριβή η ζωή...
Και δεν είναι μόνο οι εργαζόμενοι στις αερογραμμές που απεργούν. Η υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας της Γαλλίας, για παράδειγμα, διέταξε τη μείωση των πτήσεων από το αεροδρόμιο του Παρισίου, Charles de Gaulle, την Πέμπτη, λόγω της απεργίας των πυροσβεστών.
Υπάρχει ελπίδα;
Οι μεγάλοι «παίκτες» δεν βλέπουν φως στο τούνελ προς το παρόν. Ο διευθύνων σύμβουλος της γερμανικής Lufthansa, Carsten Spohr, προειδοποίησε ότι τα πράγματα πιθανότατα δεν θα επανέλθουν στην κανονικότητα μέχρι το τέλος του έτους, και ένας ακόμα κίνδυνος είναι πως η αναταραχή θα υπονομεύσει και τις μελλοντικές κρατήσεις.
Ποιο είναι το κλίμα που επικρατεί στα μετόπισθεν;
Ακόμα χειρότερο. Ενδεικτικό είναι πως οι επενδυτές πωλούν ομόλογα αεροπορικών εταιρειών, καθώς ένας κλάδος που υποτίθεται ότι θα επωφελούνταν από την αυξημένη ζήτηση για ταξίδια, αντιθέτως αντιμετωπίζει την «τέλεια καταιγίδα». Και παρά τη ζήτηση, τα χρέη εταιρειών - από την EasyJet έως τη Lufthansa - είναι μόνο λίγο πάνω από τα επίπεδα που θεωρούνται προβληματικά.
Τι θα κάνουν οι εταιρείες με το ζήτημα του προσωπικού;
Η Γερμανία ανακοίνωσε ότι θα βοηθήσει την υποδοχή νέων υπαλλήλων για την ασφάλεια των αεροδρομίων, από χώρες όπως η Τουρκία, για να καλύψει το κενό που άφησαν όσοι παραιτήθηκαν εν μέσω πανδημίας. Στην Ιρλανδία, το υπουργείο Μεταφορών θέτει μέχρι και τον στρατό σε ετοιμότητα για να βοηθήσει με τις ελλείψεις προσωπικού στο αεροδρόμιο του Δουβλίνου.
Οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί για την Covid προκαλούν προβλήματα;
Πολλές αερογραμμές «τα ρίχνουν» και εκεί, υποστηρίζοντας ότι δεν πρόλαβαν να προετοιμαστούν κατάλληλα για την ανάκαμψη, εξαιτίας των εναλασσόμενων και συγκεχυμένων περιορισμών, των χρονοβόρων ελέγχων του ιστορικού πριν από κάθε πρόσληψη και της περιορισμένης βοήθειαw που είχαν στη διάθεσή τους στην έξαρση της πανδημίας. Αλλά πολλές κυβερνήσεις δεν το δέχονται αυτό, απαντώντας ότι εναπόκειται στον κλάδο να βάλει τάξη μετά τις μεγάλες επιδοτήσεις που έλαβε εν μέσω πανδημίας.
Μα καλά πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα;
Πρόκειται για πραγματικό χάος και οι μεγαλύτεροι κόμβοι της Ευρώπης καταγράφουν όλο και περισσότερες ακυρώσεις. Ενδεικτική είναι η περίπτωση της Lufthansa που δυσκολεύεται, αφότου μείωσε περίπου κατά ένα τρίτο το εργατικό της δυναμικού και απασχολεί πλέον μόνο 100.000 άτομα. Τώρα που το βόρειο ημισφαίριο απολαμβάνει το καλοκαίρι, η εταιρεία αντιμετωπίζει ελλείψεις σε πιλότους, πλήρωμα καμπίνας και προσωπικό εδάφους. Από 900 πτήσεις που είχε αρχικά ακυρώσει, ματαίωσε τελικά πάνω από 3.100 για τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Μιλάμε για το 4% της κίνησης κατά τη διάρκεια της θερινής κορύφωσης.
Πέρα από τις ακυρώσεις, οι καθυστερήσεις πού οφείλονται;
Ο ανεπαρκής αριθμός εργαζομένων εδάφους, είναι από τις σοβαρότερες αιτίες καθυστερήσεων. Το εξαντλημένο προσωπικό παλεύει να ξεκουραστεί στις λιγοστές αναπληρώσεις.
Άρα με λίγα λόγια το πρόβλημα είναι πολύπλευρο
Ακριβώς. Η αύξηση της ζήτησης ήρθε απότομα σε μία περίοδο ακρίβειας, υγειονομικής αβεβαιότητας και κρίσης, κατά την οποία οι αερογραμμές είχαν ελλείψεις στο προσωπικό - τόσο από τις παλιότερες απολύσεις όσο και από τις παραιτήσεις. Και όσοι εργάζονται για τις αεροπορικές εταιρείες - σε γη και αέρα - ζητούν αυξήσεις, γνωρίζοντας πως το χρονικό παράθυρο των καλοκαιρινών διακοπών είναι μικρό, αφού το κόστος που ολοένα αυξάνεται μπορεί σύντομα να σπρώξει τον πλανήτη σε μια νέα κρίση με μειωμένη ζήτηση.
Στη χώρα μας τι συμβαίνει;
Σε ορισμένα αεροδρόμια οι αριθμοί κίνησης έχουν φτάσει στα επίπεδα του 2019. Από τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών λένε πως «τα πράγματα πηγαίνουν κάπως καλύτερα». Ωστόσο ουδείς γνωρίζει τι επιφυλάσσει το αύριο: «Μέχρι στιγμής δεν αντιμετωπίζουμε προβλήματα στην εναέρια και επιβατική κίνηση» απαντά το γραφείο τύπου του «Ελ. Βενιζέλος», αλλά αναγνωρίζει ότι το ντόμινο στην ταξιδιωτική αλυσίδα μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα.
Άρα τι να περιμένουμε στο επόμενο διάστημα;
Κυρίως καθυστερήσεις αφίξεων των αεροπλάνων από άλλα επιβαρυμένα ευρωπαϊκά αεροδρόμια. Από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο δίνονται μπόνους σε ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας για όσο λιγότερες καθυστερήσεις σημειώνονται.
Και λειτουργεί το μέτρο;
Σύμφωνα με προκαταρκτικά δεδομένα η ακρίβεια στις ώρες πτήσεων τον φετινό Ιούνιο βελτιώθηκε κατά 70% σε σχέση με το 2019. Αλλά το χάος από το εξωτερικό παραμονεύει και κανείς δεν μπορεί να κάνει τίποτα για αυτό.