Από τη Μιανμάρ, ως το Σουδάν και την Ινδία, οι κρατικά ελεγχόμενες διακοπές πρόσβασης στο ίντερνετ εντείνονται σε όλο τον κόσμο.
Το 2021, σημειώθηκαν 182 διακοπές λειτουργίας του διαδικτύου σε 34 χώρες, σύμφωνα με την Access Now, μια μη κυβερνητική οργάνωση που παρακολουθεί τη συνδεσιμότητα σε όλο τον κόσμο.
Χώρες σε όλη την Αφρική και την Ασία έχουν στραφεί σε διακοπές της λειτουργίας σε μια προσπάθεια να ελέγξουν τη συμπεριφορά, των πολιτών ενώ η Ινδία, σε μεγάλο βαθμό στην περιοχή του Τζαμού και του Κασμίρ, που πλήττεται από συγκρούσεις, βυθίστηκε σε ψηφιακή «σιγή» περισσότερες φορές από κάθε άλλη χρονιά πέρυσι.
Η αυξανόμενη χρήση της τακτικής της διακοπής παροχής ίντερνετ υπογραμμίζει μια βαθύτερη παγκόσμια τάση προς τον ψηφιακό αυταρχισμό, καθώς οι κυβερνήσεις χρησιμοποιούν την πρόσβαση στο διαδίκτυο ως όπλο ενάντια στους ίδιους τους πολίτες τους, σχολιάζει ο Guardian.
«Η διακοπή του Διαδικτύου είναι γνωστό σε πολλές χώρες ως σημάδι ή ένδειξη ότι κάτι κακό πρόκειται να συμβεί», λέει ο Simon Angus, οικονομολόγος από το Πανεπιστήμιο Monash του οποίου το Monash Internet Observatory παρακολουθεί την παγκόσμια συνδεσιμότητα στο Διαδίκτυο σε πραγματικό χρόνο.
«Αυτό φαίνεται να ευθυγραμμίζεται στενά με τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων γιατί είναι πραγματικά ένα σκοτεινό πέπλο».
Οι διακοπές λειτουργίας αποσυνδέουν τους εργαζόμενους έκτακτης ανάγκης και τα νοσοκομεία, και παραλύουν τα χρηματοπιστωτικά συστήματα, ωστόσο οι κυβερνήσεις κόβουν τις συνδέσεις με όλο και μεγαλύτερη συχνότητα.
Τα στοιχεία από την Access Now δείχνουν ότι οι διακοπές αυξήθηκαν παγκοσμίως κατά 15% το 2021, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Τέτοιες διακοπές προκαλούν τεράστιες οικονομικές ζημιές – περίπου 5,5 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι – αλλά περνούν σε μεγάλο βαθμό απαρατήρητες από τον έξω κόσμο, επειδή οι ροές πληροφοριών μέσα και έξω από τις πληγείσες χώρες έχουν διακοπεί.
Η επικεφαλής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Michelle Bachelet, καταδίκασε τον Ιούνιο το κλείσιμο του Διαδικτύου: «Η διακοπή του ίντερνετ προκαλεί ανυπολόγιστη ζημιά, τόσο σε υλικό όσο και σε όρους ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Στην Ουκρανία, αυτό το σκοτεινό πέπλο έπεσε μία ώρα πριν από την εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο, όταν μια μαζική κυβερνοεπίθεση σε κεντρικό δορυφορικό διαδικτυακό δίκτυο πέταξε εκτός σύνδεσης δεκάδες χιλιάδες ουκρανικά μόντεμ.
Το Σουδάν διέκοψε το διαδίκτυο μετά το στρατιωτικό του πραξικόπημα. Οι εμφύλιες αναταραχές στην Αιθιοπία και το Καζακστάν προκάλεσαν διακοπή λειτουργίας του ίντερνετ καθώς οι κυβερνήσεις προσπαθούν να αποτρέψουν την πολιτική κινητοποίηση και να εμποδίσουν την προβολή ειδήσεων περί στρατιωτικής καταστολής.
Ωστόσο, οι ειδικοί λένε ότι η Μιανμάρ έχει επιβάλει τους αυστηρότερους περιορισμούς στην ελευθερία του ίντερνετ σε σύγκριση με όσους έχουν καταγραφεί.
«Κάθε διαφορετικό στυλ διακοπής λειτουργίας αντικατοπτρίστηκε τις πρώτες εβδομάδες του πραξικοπήματος», λέει ο Doug Madory της πλατφόρμας παρακολούθησης διαδικτύου Kentik.
Μετά από σποραδικές ημερήσιες διακοπές λειτουργίας στα μέσα Φεβρουαρίου, η χούντα άρχισε να κλείνει το διαδίκτυο κάθε βράδυ, μια πράξη που συνεχίστηκε με μετρονομική κανονικότητα για τρεις μήνες.
Κάτω από το κάλυμμα του ψηφιακού σκοταδιού, πραγματοποίησαν νυχτερινές επιδρομές. Οι επιδρομές αυτές είχαν ένα βαθύ ψυχολογικό αντίκτυπο.
Οι νυχτερινές διακοπές λειτουργίας έγιναν «μια μορφή τρόμου», σύμφωνα με τον Angus από την Μιανμάρ. «Γίνεται ένας ψυχολογικός ρυθμός και δείκτης που πρέπει να αντέξουν οι άνθρωποι. Στέλνει και σήμα. Σου λένε «Έχουμε ακόμα τον έλεγχο».
Την περίοδο των νυχτερινών διακοπών ίντερνετ ακολούθησε μία πλήρης διακοπή λειτουργίας για 73 ημέρες σε όλη τη χώρα.
Οι διακοπές λειτουργίας του διαδικτύου όμως, δεν χρησιμοποιούνται μόνο από κυβερνήσεις που αντιμετωπίζουν εμφύλιες αναταραχές.
Κάθε χρόνο εκατομμύρια χρήστες του διαδικτύου από το Σουδάν έως τη Συρία, την Ιορδανία έως την Ινδία χάνουν επίσης την πρόσβαση στο ίντερνετ κατά την περίοδο των εξετάσεων καθώς οι κυβερνήσεις επιχειρούν να αποφύγουν τις απάτες μέσω τεχνολογίας.
Τα τελευταία πέντε χρόνια, η 21χρονη ασκούμενη γιατρός Aya Hich αναγκάστηκε να δώσει τις ιατρικές της εξετάσεις στην Αλγερία χωρίς πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Αυτό συμβαίνει επειδή κάθε χρόνο η κυβέρνηση κόβει το ίντερνετ για πέντε ημέρες για να διασφαλίσει ότι οι μαθητές δεν θα «κλέψουν» στις εξετάσεις.
«Είναι πάντα απογοητευτικό χρόνο με το χρόνο που πρέπει να αποκοβόμαστε από τον υπόλοιπο κόσμο», λέει η Hich.
Το οικονομικό κόστος - και άλλες λιγότερο προφανείς επιπτώσεις - στην διακοπή της λειτουργίας του ίντερνετ έχουν αντίκτυπο σε όλους τους κλάδους.
Ο Σουδανός αρχιτέκτονας Tagreed Ahdin θυμάται τις δυσκολίες επιβίωσης που κλήθηκε να αντιμετωπίσει για έναν μήνα χωρίς ηλεκτρονικές τραπεζικές συναλλαγές, όταν η νέα στρατιωτική χούντα διέκοψε την πρόσβαση το 2021.
«Κάναμε έφοδο στα πορτοφόλια των παιδιών», λέει. Αλλά ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα ήταν απλώς να παραμείνουμε ψύχραιμοι στη ζέστη των 40 βαθμών Κελσίου, όταν οι εφαρμογές που πουλούσαν ηλεκτρική ενέργεια δεν λειτουργούσαν πλέον.
«Η πρώτη μας στιγμή πανικού ήταν όταν συνειδητοποιήσαμε ότι δεν μπορούσαμε να αγοράσουμε ηλεκτρική ενέργεια», λέει. «Κλείναμε τα πάντα σε όλο το σπίτι, ενώ τα παιδιά παρακαλούσαν για κλιματισμό. Είχε τόση ζέστη».
Η Ινδία ηγείται στις ολικές διακοπές λειτουργίας παγκοσμίως. Το 2021, η δεύτερη πιο πολυπληθής χώρα στον κόσμο έκλεισε το ίντερνετ 106 φορές – περισσότερες από οποιαδήποτε άλλη χώρα στον πλανήτη.
Το πιο σκληρό πλήγμα ήταν στις περιοχές του Τζαμού και του Κασμίρ, που μαίνονταν οι συγκρούσεις. Στις περιοχές έγιναν 85 διακοπές λειτουργίας το ίντερνετ υπό το πρόσχημα του περιορισμού της αυτονομιστικής βίας.
Τα μπλακ άουτ έκλεισαν τα μαθήματα Zoom για φοιτητές, έκοψαν τους γιατρούς από κάθε επικοινωνία με απομακρυσμένους ασθενείς και «ακρωτηρίασαν» το τραπεζικό σύστημα, οδηγώντας τους κατόχους στεγαστικών δανείων να αθετήσουν τις υποχρεώσεις τους. Καλλιέργειες σάπισαν πριν προλάβουν να πουληθούν και οι επιχειρήσεις παρέλυσαν.
«Δεν είχαμε τίποτα να κάνουμε. Δεν μπορούσαμε καν να παρακολουθήσουμε τηλεόραση», λέει ο Sajid Yusuf Shah, ένας ποινικός δικηγόρος και επιχειρηματίας των μέσων ενημέρωσης. «Ήμουν σε κατάθλιψη εκείνη την εποχή. Νιώθουμε αβοήθητοι, νιώθουμε απομονωμένοι, νιώθουμε ανάπηροι».
Το υψηλό επίπεδο διακοπών λειτουργίας στην Ινδία υπογραμμίζει μια ανησυχητική τάση, λέει ο David Kaye, καθηγητής νομικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια Irvine και πρώην ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για την ελευθερία της έκφρασης.
«Ένας τρόπος να σκεφτείς πόσο κακό είναι, είναι να δεις πώς εξαπλώνεται σε μέρη όπως το Τατζικιστάν ή το Τόγκο ή το νότιο Καμερούν, όπου το κράτος δικαίου είναι ήδη αρκετά ανώμαλο, όπως συμβαίνει και στην Ινδία.
«Έχει μεταποιηθεί σε ένα εργαλείο για τις κυβερνήσεις που έχουν στην πραγματικότητα στα χέρια τους το κράτος δικαίου».
Με πληροφορίες του Guardian