Η Ρώμη, η Βαρκελώνη και η Αθήνα τα έχουν «βάλει» με τους τουρίστες, γράφει σε δημοσίευμά του, το Ρolitico, την Τετάρτη.
Ενώ η πανδημία του Covid-19 παρείχε μια ευπρόσδεκτη ανάπαυλα σε πολλούς ντόπιους, οι ενοχλητικοί τουρίστες για άλλη μια φορά σπάνε τα νεύρα τους.Τόσο πολύ, που ντόπιοι και ακτιβιστές βγαίνουν στους δρόμους σε διάφορες πόλεις σε όλη την Ισπανία, την Ιταλία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα, μερικοί με αυτοκόλλητα που λένε στους θορυβώδεις επισκέπτες να πάνε σπίτι τους.
Οι διαδηλωτές λένε ότι ο υπερτουρισμός ανεβάζει τις τιμές των κατοικιών και κάνει πιο σπάνια τα ήδη εκτεταμένα αποθέματα νερού. Σε αστικά κέντρα που πλήττονται από την ξηρασία, όπως η Βαρκελώνη, οι τουρίστες καταναλώνουν πολύ περισσότερο νερό από τον μέσο κάτοικο. Στην ξεραμένη Σικελία, πολλές πόλεις έχουν αρχίσει να απομακρύνουν τους τουρίστες λόγω της λειψυδρίας.
Οι κυβερνήσεις, από την πλευρά τους, είναι λιγότερο διατεθειμένες να εφαρμόσουν διαρκή μέτρα. Για πολλές χώρες της ΕΕ, ειδικά εκείνες της νότιας Ευρώπης, ο τουρισμός είναι βασικός πυλώνας της οικονομίας τους: 11,3 τοις εκατό για την Κροατία και μεταξύ 6 και 8 τοις εκατό για την Πορτογαλία, την Ελλάδα, την Ισπανία και την Ιταλία, σύμφωνα με ανάλυση της Allianz.
Αφού η πανδημία διέκοψε τον τουρισμό για δύο χρόνια, οι άνθρωποι που ήθελαν να ταξιδέψουν ξεκίνησαν τον λεγόμενο «τουρισμό εκδίκησης» — για να αναπληρώσουν τα ταξίδια που είχαν χάσει. Εν μέρει λόγω του τουρισμού, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα ξεπέρασαν την υπόλοιπη ΕΕ το 2023. Ενώ το ΑΕΠ σε ολόκληρο το μπλοκ αυξήθηκε στο 0,5%, οι οικονομίες της Πορτογαλίας, της Ελλάδας και της Ισπανίας σημείωσαν ποσοστά άνω του 2 τοις εκατό. «Αυτό που βλέπουμε στα μέσα ενημέρωσης είναι αυτό που αρχίσαμε να βλέπουμε ακόμη και πριν από την πανδημία», δήλωσε στο Politico η Σάντρα Καρβάο, διευθύντρια της αγοράς πληροφοριών, πολιτικών και ανταγωνιστικότητας στην υπηρεσία τουρισμού των Ηνωμένων Εθνών. «Ήδη τότε, είδαμε ένα κίνημα και διαμαρτυρίες κατά του τουρισμού σε προορισμούς και τους βλέπουμε να επιστρέφουν», είπε.
Διαδηλώσεις ενάντια στον υπερτουρισμό
Προς τα τέλη Ιουλίου, περίπου 20.000 ακτιβιστές κατά του τουρισμού συγκεντρώθηκαν στην Palma de Mallorca, απαιτώντας αλλαγή στο τουριστικό μοντέλο που λένε ότι βλάπτει τις Βαλεαρίδες Νήσους, των οποίων τα 3 κύρια νησιά είναι η Μαγιόρκα, η Μινόρκα και η Ίμπιζα. Το 2023, ο συνολικός αριθμός τουριστών στα νησιά ανήλθε σε 14,4 εκατομμύρια — ένα συντριπτικό ποσό για τα νησιά που έχουν συνολικό πληθυσμό περίπου 1,2 εκατομμύρια κατοίκους όλο το χρόνο.
Στη Βαρκελώνη, ακτιβιστές ψέκασαν ξένους επισκέπτες με νεροπίστολα σε μια διαμαρτυρία μικρότερης κλίμακας. Ο υπουργός Τουρισμού της Ισπανίας καταδίκασε την ενέργεια, λέγοντας ότι δεν αντιπροσωπεύουν την κουλτούρα της φιλοξενίας της χώρας. Σε δρόμους και δημόσιους χώρους σε όλη την Ισπανία, αυτοκόλλητα και γκράφιτι που αναφέρονται στο «guiris», ένας ήπια υποτιμητικός όρος της καθομιλουμένης για τους τουρίστες που δυσκολεύονται να σεβαστούν τους τοπικούς νόμους και τον πολιτισμό. Παρόμοιες διαδηλώσεις κατά του τουρισμού πραγματοποιήθηκαν αυτό το καλοκαίρι σε πόλεις σε όλη την Ισπανία, όπως στη Μαδρίτη, τη Μάλαγα, τη Γρανάδα και το Αλικάντε. Έξω από την Ισπανία, τουριστικά hotspots όπως η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Ελλάδα έχουν βιώσει διαμαρτυρίες διαφόρων βαθμών.
Οι πόλεις «πολεμούν» τον υπερτουρισμό με πρόστιμα, τέλη και απαγορεύσεις — σε διάφορους βαθμούς επιτυχίας. Κάποιοι έχουν εφαρμόσει μικρότερους κανόνες για να αποτρέψουν τους τουρίστες: όχι selfie σε περιοχές του διάσημου Πορτοφίνο, όχι στα ισπανικά σκαλιά στη Ρώμη, όχι μεγάλα κρουαζιερόπλοια στο Ντουμπρόβνικ της Κροατίας ή στη Σαντορίνη της Ελλάδας και χωρίς σαγιονάρες στο Τσίνκουε Τέρε. Στη Βενετία, οι Αρχές εισήγαγαν ένα συμβολικό τέλος εισόδου 5 ευρώ για να περιορίσουν τον αριθμό των τουριστών. Το μέτρο, ωστόσο, απέτυχε, αντ' αυτού προκάλεσε περαιτέρω διαμαρτυρίες από τους ντόπιους που ισχυρίστηκαν ότι η πόλη έχει μετατραπεί σε θεματικό πάρκο.\
Ο δήμαρχος της Βαρκελώνης ανακοίνωσε τον Ιούνιο ότι η πόλη θα κλείσει τις βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις διαμερισμάτων σε τουρίστες έως το 2028, σε μια προσπάθεια να αποφευχθούν οι αυξανόμενες ελλείψεις κατοικιών στην Ευρώπη. Την τελευταία δεκαετία, τα Κανάρια Νησιά, μαζί με τις πόλεις του Βερολίνου και της Λισαβόνας έχουν εγκρίνει παρόμοια μέτρα.
Σύμφωνα με την Καρβάο, μια επιτυχημένη τουριστική στρατηγική πρέπει να επικεντρώνεται στην ισορροπία των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων και πρέπει να λαμβάνει υπόψη το επίπεδο ζήτησης καθώς και τη φέρουσα ικανότητα του προορισμού (όσον αφορά το μέγεθος της πόλης, υποδομές ή πόρους). Η Καρβάο επικαλέστηκε το Άμστερνταμ ως παράδειγμα πόλης που βρίσκεται σε καλό δρόμο για να θέσει υπό έλεγχο τον τουρισμό. Απαγόρευσε την κάνναβη στην περιοχή με τα κόκκινα φανάρια και ξεκίνησε μια εκστρατεία αποτροπής που στοχεύει νέους, θορυβώδεις Βρετανούς που επισκέπτονται μόνο για πάρτι. Πιο πρόσφατα, ανακοίνωσε επίσης την απαγόρευση κατασκευής νέων ξενοδοχείων.
Σε αντίθεση με άλλους προορισμούς που περιορίζουν τους ταξιδιώτες, ορισμένοι έχουν επιλέξει μια πιο ανοιχτή προσέγγιση: η Κοπεγχάγη προσφέρει ανταμοιβές για να ενθαρρύνει τη φιλική προς το κλίμα συμπεριφορά τουριστών. Όσοι κάνουν ποδήλατο, χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς ή μαζεύουν σκουπίδια στην πόλη μπορεί να κερδίσουν οτιδήποτε, από ένα δωρεάν φλιτζάνι καφέ έως μια δωρεάν είσοδο σε ένα μουσείο. «Η στρατηγική πρέπει να αποτελείται από τρεις πτυχές. Χρειάζονται δεδομένα για την κίνηση, τη διακυβέρνηση της ενεργητικής ακρόασης των κατοίκων και το τρίτο είναι ένας συνδυασμός διαφορετικών πολιτικών», είπε η Καρβάο.
Με πληροφορίες από Politico
