Ο εκλεγμένος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δεσμεύτηκε να περιορίσει τις διελεύσεις μεταναστών στα νότια σύνορα, αποκαθιστώντας γρήγορα τις πολιτικές της πρώτης του θητείας, συμπεριλαμβανομένου του «Παραμονή στο Μεξικό», το οποίο απαιτούσε από τους αιτούντες άσυλο να περιμένουν έξω από την επικράτεια των ΗΠΑ μέχρι να κριθούν οι υποθέσεις τους.
Αλλά όταν επιστρέψει στην εξουσία τον Ιανουάριο, ο Τραμπ πρόκειται να κληρονομήσει εργαλεία επιβολής καταστολής μετανάστευσης από την κυβέρνηση Μπάιντεν που είναι ακόμη πιο ισχυρά από τις πολιτικές που είχε στη διάθεσή του την προηγούμενη φορά.
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν, για παράδειγμα, εφάρμοσαν φέτος έκτακτους συνοριακούς ελέγχους που ουσιαστικά απαγορεύουν το άσυλο για τους μετανάστες που εισέρχονται παράνομα. Ενώ η πολιτική του Τραμπ για το «Remain in Mexico» παρείχε στους αιτούντες άσυλο πρόσβαση στα δικαστήρια των ΗΠΑ, οι περιορισμοί στο άσυλο του προέδρου Τζο Μπάιντεν δεν επιτρέπουν τέτοια διαδικασία, επιτρέποντας στους αξιωματούχους των ΗΠΑ να απελάσουν συνοπτικά τους μετανάστες και να τους απειλήσουν με ποινική δίωξη αν επιστρέψουν.
Οι πολιτικές του Μπάιντεν αποδοκιμάζονται από τους υποστηρικτές της μετανάστευσης, αλλά σχεδιάστηκαν για να μετριάσουν ένα από τα μεγαλύτερα τρωτά σημεία των Δημοκρατικών που οδεύουν προς τις εκλογές - το υψηλό ρεκόρ παράνομων διελεύσεων κατά τα τρία πρώτα χρόνια της θητείας του προέδρου. Οι περιορισμοί για το άσυλο βοήθησαν την κυβέρνηση να μειώσει τον αριθμό των παράνομων διελεύσεων στα σύνορα του Μεξικού κατά 78% από τον Δεκέμβριο σε επίπεδα ακόμη χαμηλότερα από ό,τι στο τέλος της πρώτης θητείας του Τραμπ.
Οι αξιωματούχοι του Μπάιντεν υπερασπίζονται τους περιορισμούς τους ως μέρος μιας ευρύτερης προσέγγισης που αποσκοπεί στη διοχέτευση μεταναστών μακριά από τους λαθρέμπορους και στους διευρυμένους «νόμιμους δρόμους» του Μπάιντεν, οι οποίοι επιτρέπουν σε περισσότερους από 70.000 αιτούντες το μήνα να εισέρχονται νόμιμα στις ΗΠΑ.
Ο Τραμπ σχεδιάζει να αφαιρέσει τα καρότα και να κρατήσει τα μαστίγια.
Ο Τραμπ είπε ότι θα διορίσει τον πρώην διευθυντή της Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Επιβολής Τελωνείων Τομ Χόμαν ως ανώτερο στέλεχος του Λευκού Οίκου με εξουσία στα χερσαία και θαλάσσια σύνορα της χώρας. Ο Χόμαν «θα είναι υπεύθυνος για όλες τις απελάσεις των παράνομων αλλοδαπών πίσω στη χώρα καταγωγής τους», έγραψε ο Τραμπ στην ιστοσελίδα του Truth Social αργά την Κυριακή.
Ο Χόμαν, πρώην πράκτορας της Συνοριακής Περιπολίας που έγινε αξιωματούχος του ICE, ηγήθηκε της υπηρεσίας κατά τους πρώτους 18 μήνες της θητείας του Τραμπ, αλλά αποχώρησε από τη διοίκηση όταν ο Λευκός Οίκος δεν προώθησε την επιβεβαίωσή του από τη Γερουσία. Με τραχύ τρόπο και λαμπερή συμπεριφορά στην τηλεόραση, έγινε θιασώτης στα προγράμματα του Fox News που επιτίθεντο στα στατιστικά του Μπάιντεν στο μεταναστευτικό.
Κατά τη διάρκεια μιας εμφάνισής του στο δίκτυο την Κυριακή πριν από την ανακοίνωση του νέου του ρόλου, ο Χόμαν αποκάλεσε το Remain in Mexico «μια εξαιρετική ιδέα» και μια πρακτική που «αλλάζει το παιχνίδι» η οποία έσωσε ζωές αποθαρρύνοντας τις παράνομες διελεύσεις. «Οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να ζητούν άσυλο, αλλά θα περιμένουν στο Μεξικό», είπε ο Χόμαν. «Μόλις έγινε γνωστό ότι δεν επρόκειτο να αφεθούν ελεύθεροι, σταμάτησαν να έρχονται».
Οι παράνομες διελεύσεις κατά τη διάρκεια της πρώτης κυβέρνησης Τραμπ κορυφώθηκαν τον Μάιο του 2019 και άρχισαν να πέφτουν καθώς αξιωματούχοι των συνόρων επέκτειναν επιθετικά το Remain in Mexico (επίσημα τα Πρωτόκολλα Προστασίας Μεταναστών). Χιλιάδες αιτούντες άσυλο στάλθηκαν πίσω πέρα από τα σύνορα, εγκαθιστώντας σε άθλια στρατόπεδα στις όχθες του Ρίο Γκράντε.
Η έννοια του «τσάρου των συνόρων» του Λευκού Οίκου κυκλοφορούσε κατά τη διάρκεια της θητείας του Τραμπ καθώς και της προεδρίας του Μπάιντεν. Δημιουργεί κάποιο πλεονασμό με τον υπουργό εσωτερικής ασφάλειας, ο οποίος επιβλέπει τα σύνορα των ΗΠΑ και τις υπηρεσίες επιβολής της μετανάστευσης. Αλλά ο ρόλος δυνητικά επιτρέπει σε έναν μόνο αξιωματούχο του Λευκού Οίκου να συντονίζει τις επιχειρήσεις μεταξύ των Υπουργείων Άμυνας, Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών, Δικαιοσύνης και άλλων ομοσπονδιακών υπηρεσιών.
Ο Τραμπ είπε στην προεκλογική του εκστρατεία ότι μπορεί να αναπτύξει στρατεύματα της Εθνοφρουράς για να βοηθήσουν στα σχέδια μαζικής απέλασής του. Ο Χόμαν είπε στην Washington Post σε συνέντευξή του τη Δευτέρα ότι οι στρατιωτικές δυνάμεις πιθανότατα θα συμμετάσχουν σε έναν υποστηρικτικό ρόλο, όπως η παροχή μεταφοράς, αλλά δεν θα προβούν σε συλλήψεις. «Δεν λέω να συλλάβουμε ένα εκατομμύριο ανθρώπους σε μια εβδομάδα, έτσι;» είπε ο Χόμαν. «Πρέπει να πάμε για το χειρότερο πρώτα. Και αυτό θα κάνουμε».
Ο Τραμπ αναμένεται επίσης να διατάξει την επανέναρξη της κατασκευής τείχους στα σύνορα, μεταξύ άλλων αλλαγών στα μέτρα Μπάιντεν που ανέτρεψαν τις πολιτικές του Τραμπ για την πρώτη θητεία. Ο επί μακρόν βοηθός του Τραμπ, Στίβεν Μίλερ, ομιλητής του εκλεγμένου προέδρου και σύμβουλος πολιτικής μετανάστευσης, αναμένεται να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο ως αναπληρωτής επικεφαλής του προσωπικού. Δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό σχετικά με τους περιορισμούς ασύλου του Μπάιντεν και τα σχέδια για επανάληψη της Παραμονής στο Μεξικό.
Τον Μάρτιο του 2020, η πανδημία του κορωνοϊού ώθησε τους αξιωματούχους του Τραμπ να κηρύξουν κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία και να αναστείλουν τις τυπικές διαδικασίες μετανάστευσης. Το Remain in Mexico ουσιαστικά αντικαταστάθηκε από μια πολιτική που εκδόθηκε σύμφωνα με τον Τίτλο 42, ένα νομικό εργαλείο που επέτρεπε σε αξιωματούχους των συνόρων των ΗΠΑ να απελάσουν τους αιτούντες άσυλο στο Μεξικό ή στις χώρες καταγωγής τους χωρίς να προβλέπουν τη δέουσα διαδικασία.
Ο Μπάιντεν διατήρησε αρχικά την πολιτική σε ισχύ, αλλά παραχώρησε πολύ περισσότερες εξαιρέσεις, διογκώνοντας το ανεκτέλεστο άσυλο στα δικαστήρια των ΗΠΑ. Η κυβέρνηση Μπάιντεν αντιμετώπισε νομικές προκλήσεις για τη συνοριακή πολιτική του Τίτλου 42 και τελικά ήρε την πολιτική τον Μάιο του 2023. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι αξιωματούχοι του Μπάιντεν εμβάθυναν τη συνεργασία με την κυβέρνηση του Μεξικού για την επιβολή της μετανάστευσης, καταλήγοντας σε μια συμφωνία που για πρώτη φορά επέτρεψε στις ΗΠΑ να διενεργούν απελάσεις μεγάλης κλίμακας μη Μεξικανών μεταναστών πέρα από τα σύνορα.
Το Μεξικό όρισε τη συνεργασία του με την προθυμία του Μπάιντεν να αφήσει περισσότερους μετανάστες να υποβάλουν αίτηση για να ζήσουν και να εργαστούν νόμιμα στις ΗΠΑ. Δεν είναι σαφές εάν οι μεξικανικές αρχές θα συνεχίσουν να παίρνουν πίσω μη Μεξικανούς απελαθέντες εάν ο Τραμπ κλείσει «νόμιμους δρόμους».
Η Άντρεα Φλόρες, πρώην αξιωματούχος του Λευκού Οίκου που είχε επιφορτιστεί με την ανοικοδόμηση της διαδικασίας ασύλου κατά μήκος των συνόρων των ΗΠΑ μετά την ανάληψη των καθηκόντων του Μπάιντεν, είπε ότι η κυβέρνηση Τραμπ θα κληρονομήσει ένα σύστημα προστασίας που έχει «εξαρθρωθεί». «Οι πολιτικές Μπάιντεν δεν έχουν σχεδιαστεί για να ταυτοποιούν τους αιτούντες άσυλο», είπε. «Είναι κατασκευασμένα για να αποσυμπιέζουν την πίεση στα σύνορα». Η επέκταση των «νόμιμων οδών» του Μπάιντεν δεν αντικατέστησε την ανθρωπιστική προστασία, είπε η Φλόρες. «Ήταν μια στρατηγική ανακατεύθυνσης της κίνησης στα σύνορα προς ασφαλέστερα κανάλια». «Η κυβέρνηση Τραμπ θα μάθει από πρώτο χέρι πόσο μεγάλο αντίκτυπο είχαν οι νομικές οδοί στη διατήρηση χαμηλότερων αριθμών στα σύνορα», είπε η Φλόρες, τώρα διευθυντής πολιτικής στην ομάδα υπεράσπισης FWD.us.
Ο αριθμός των παράνομων διελεύσεων κατά μήκος των συνόρων με το Μεξικό εκτινάχθηκε στα 2 εκατομμύρια ετησίως μεταξύ 2021 και 2023, υψηλό όλων των εποχών, καθώς μετανάστες από τη Νότια Αμερική, την Ασία και τις χώρες σε όλο τον κόσμο έφτασαν σε ιστορικούς αριθμούς. Πολλοί ισχυρίστηκαν ότι διέφυγαν από τη δίωξη, το πρώτο βήμα για την αναζήτηση ασύλου στις ΗΠΑ, και εκατ. απελευθερώθηκαν στη χώρα με εκκρεμείς υποθέσεις.
Η νέα ομάδα Τραμπ θα πρέπει να εξετάσει προσεκτικά ποιες πολιτικές Μπάιντεν να αφήσει σε ισχύ, ειδικά τους περιορισμούς για το άσυλο, δήλωσε ο Μαρκ Κρικόριαν, εκτελεστικός διευθυντής του Κέντρου Μελετών Μετανάστευσης, το οποίο επιδιώκει να μειώσει όλες τις μορφές μετανάστευσης. «Αυτό δεν σημαίνει ότι το Remain in Mexico δεν πρέπει να περιλαμβάνεται στο κιτ εργαλείων, αλλά το Remain in Mexico υποθέτει ότι οι παράνομοι διαβάτες των συνόρων θα πρέπει ακόμα να κάνουν αίτηση για άσυλο - και δεν πρέπει», είπε ο Κρικόριαν.
Το Remain in Mexico ήταν μια πολύτιμη «βραχυπρόθεσμη απάντηση» στην απότομη αύξηση των διελεύσεων που σημειώθηκε το 2019, αλλά η ομάδα Τραμπ πρέπει να εντοπίσει πιο ανθεκτικά μέτρα για να αποτρέψει τους αιτούντες άσυλο να δέχονται ακροάσεις στις ΗΠΑ, είπε ο Κρικόριαν. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει την αναβίωση των Συμφωνιών Συνεργασίας για το Άσυλο που επεξεργάστηκε η κυβέρνηση Τραμπ με τη Γουατεμάλα, την Ονδούρα και το Ελ Σαλβαδόρ, επιτρέποντας στις αμερικανικές αρχές να στέλνουν μετανάστες που αναζητούν ασφαλές καταφύγιο πίσω στην Κεντρική Αμερική.
Η Κάθλιν Μπους-Τζόζεφ, δικηγόρος και αναλύτρια στο Ινστιτούτο Μεταναστευτικής Πολιτικής στην Ουάσιγκτον, είπε ότι η επερχόμενη κυβέρνηση Τραμπ πιθανότατα θα αντιμετωπίσει πρόβλημα πόρων εάν επιχειρήσει για άλλη μια φορά μια πανεθνική επέκταση της ταχείας απέλασης της κυβέρνησης. Απλώς δεν υπάρχουν αρκετοί δικαστές μετανάστευσης, αξιωματικοί ασύλου και πτήσεις απέλασης, είπε. «Δεν μπορείς να τα κάνεις όλα ταυτόχρονα», είπε η Μπους-Τζόζεφ. Οι περιορισμοί στα σύνορα που θα μπορούσε να κληρονομήσει ο Τραμπ από τον Μπάιντεν είναι επίσης σε αβέβαιη νομική βάση, είπε.
Οι κανόνες ασύλου του Μπάιντεν αντιμετωπίζουν αγωγές από συνηγόρους μεταναστών στο Περιφερειακό Δικαστήριο των ΗΠΑ στην Καλιφόρνια και την Ουάσιγκτον, DC Μια απόφαση για τους περιορισμούς Μπάιντεν θα μπορούσε να έρθει πριν από την ορκωμοσία του Τραμπ ή αμέσως μετά, είπε η Μπους-Τζόζεφ. Ο Τραμπ επιχείρησε παρόμοιους περιορισμούς στο άσυλο κατά την πρώτη του θητεία για μετανάστες που περνούν παράνομα ή δεν αναζητούν προστασία σε άλλες χώρες από τις οποίες ταξιδεύουν καθ' οδόν προς τα σύνορα των ΗΠΑ. Αυτά τα μέτρα μπλοκαρίστηκαν στο ομοσπονδιακό δικαστήριο.
Με πληροφορίες από Washington Post
