Η απόφαση του δήμου της Βαρκελώνης να καταργήσει όλες τις άδειες για τουριστικά διαμερίσματα έως το 2028 έχει προκαλέσει παγκόσμιο ενδιαφέρον, έντονες αντιδράσεις και απειλές για αγωγές δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ο δήμαρχος της πόλης, Ζάουμ Κολμπόνι, χαρακτήρισε την κίνηση «δραστική αλλά αναγκαία», καθώς η πόλη αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες στον τομέα της στέγασης.
Η Βαρκελώνη, μια πόλη 1,7 εκατομμυρίων κατοίκων, δέχεται ετησίως περισσότερους από 32 εκατομμύρια τουρίστες. Την τελευταία δεκαετία, τα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 68% και οι τιμές αγοράς κατοικιών κατά 38%, καθιστώντας την πρόσβαση στη στέγαση για τους ντόπιους εξαιρετικά δύσκολη.
«Η μαζική τουριστική ανάπτυξη έχει αποικίσει το κέντρο της πόλης, επηρεάζοντας αρνητικά το δικαίωμα στη στέγαση και τη συμβίωση των κατοίκων», δήλωσε ο Κολμπόνι. Ο δήμαρχος προτείνει την κατάργηση των 10.101 αδειών για τουριστικά διαμερίσματα, επιδιώκοντας την επιστροφή αυτών των κατοικιών στη μακροχρόνια ενοικίαση.
Η εφαρμογή του μέτρου είναι προγραμματισμένη για το 2028, όταν οι ισχύουσες άδειες θα λήξουν και δεν θα ανανεωθούν. Ωστόσο, η χρονική καθυστέρηση εγείρει ανησυχίες, καθώς ο δήμαρχος ολοκληρώνει τη θητεία του το 2027, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο αλλαγής πολιτικής από τον επόμενο δημοτικό ηγέτη.
Παράλληλα, η περιφερειακή νομοθεσία επιτρέπει στους ιδιοκτήτες να ζητήσουν παράταση άδειας για πέντε χρόνια, εάν αποδείξουν σημαντική επένδυση στο ακίνητο. Ο Κολμπόνι εκτιμά ότι αυτές οι περιπτώσεις θα είναι ελάχιστες.
Νομικές αντιδράσεις
Η απόφαση έχει ήδη οδηγήσει σε νομικές διαμάχες. Η Ένωση Ιδιοκτητών Τουριστικών Διαμερισμάτων (Apartur) σχεδιάζει να ζητήσει αποζημιώσεις ύψους έως και 3 δισεκατομμυρίων ευρώ, χαρακτηρίζοντας την κίνηση ως «συγκαλυμμένη απαλλοτρίωση».
Επιπλέον, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ισπανίας εξετάζει προσφυγή από το Λαϊκό Κόμμα, που υποστηρίζει ότι η περιφερειακή νομοθεσία υπερβαίνει τα όρια ρύθμισης της ιδιωτικής περιουσίας.
Αντίδραση Airbnb και άλλες προκλήσεις
Η Airbnb, βασική πλατφόρμα ενοικίασης τουριστικών διαμερισμάτων, κάλεσε τον δήμο να επανεξετάσει την απόφασή του, υποστηρίζοντας ότι η αντιμετώπιση των κενών κατοικιών στη Βαρκελώνη θα συμβάλει περισσότερο στην αύξηση προσιτής στέγασης.
Παράλληλα, η ανακοίνωση πυροδότησε δημόσιες εντάσεις, με διαμαρτυρίες από κατοίκους που χρησιμοποίησαν πλακάτ και νεροπίστολα για να απομακρύνουν τουρίστες, ενώ η ευρύτερη κοινή γνώμη παραμένει διχασμένη.
Ο Κολμπόνι επιμένει ότι ο τουρισμός πρέπει να περιοριστεί σε βιώσιμα επίπεδα, ώστε να προστατευθεί η ποιότητα ζωής των κατοίκων. «Ένα διαμέρισμα προορίζεται για διαβίωση, όχι για επιχειρηματική εκμετάλλευση», τόνισε, επισημαίνοντας την ανάγκη για σαφείς κανόνες.
Με το μέτρο αυτό, η Βαρκελώνη γίνεται πρωτοπόρος σε μια συζήτηση που αφορά όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις: πώς να ισορροπήσει ο τουρισμός με τα δικαιώματα των κατοίκων.
Με πληροφορίες από Guardian