Πτήση Λισαβώνα – Σαλβαδόρ Βραζιλίας, αρχές Μαϊου. Το αεροπλάνο των πορτογαλλικών αερογραμμών έχει μόλις απογειωθεί και το μάτι μου πέφτει σ’ ένα εντυπωσιακό εξώφυλλο του περιοδικού της TAP. Δεν αργώ να καταλάβω ότι πρόκειται για «άρωμα Ελλάδας». Ακολουθούν 28 σελίδες αφιερωμένες στη χώρα μας!
Η εξήγηση δεν άργησε να δοθεί από το editorial κιόλας αυτής της καλαίσθητης έκδοσης που δεν θύμιζε περιοδικό αεροπορικής εταιρείας. Ο πρόεδρος της TAP Φερνάντο Πίντο αναγγέλλει την έναρξη των πτήσεων της εταιρείας από τις 4 Ιουνίου απ’ ευθείας από τη Λισσαβώνα για την Αθήνα. Αντίστοιχα, στις 5 Ιουνίου νωρίς το πρωί, στις 5.20, θα ξεκινήσουν τα δρομολόγια από Αθήνα για τη Λισσαβώνα.
Συζητώντας με φίλους από παλιά, ήξερα ότι είναι μεγάλος ο καημός να μην μπορείς να πας απ’ ευθείας από την Αθήνα στην πρωτεύουσα της Πορτογαλίας αλλά να υποχρεώνεσαι σε πτήσεις μέσω Βαρκελώνης ή Μιλάνου ή άλλων ευρωπαϊκών πόλεων. Ο λυρισμός των Πορτογάλων που τελευταία είναι κι αυτοί στο κέντρο της συζήτησης για τις ευρωπαϊκές οικονομίες όπως και η Ελλάδα, έχει γοητεύσει πάντα τους ταξιδιώτες από την Αθήνα. Ομολογώ ότι δεν έχω επισκεφθεί ποτέ τη Λισσαβώνα! Η μοναδική εντύπωση που έχω απ’ αυτή ήταν οι εικόνες λίγο πριν την προσγείωση ως ενδιάμεσο σταθμό για τη Βραζιλία. Η αύρα του Ατλαντικού, η έφεσή μου να καταλαβαίνω τα πορτογαλικά και να επικοινωνώ όσο μπορώ μ’ αυτά, τα fados που έχουν συνοδεύσει παλιότερα ταξίδια μου στο Οπόρτο και μια μαγική βραδιά που πέρασα στο Παλλάς το χειμώνα με την εκθαμβωτική Μοζαμβικανή τραγουδίστρια αυτού του μελαγχολικού είδους, τη Μαρίζα, με ωθούσαν να βγω από το αεροδρόμιο για να περπατήσω έστω στην πόλη. Αλλά το ανέβαλλα για μια άλλη φορά, γιατί το Σαλβαδόρ της Βραζιλίας περίμενε και για έναν άνθρωπο που τον περιμένει η Βραζιλία – έστω και για επαγγελματικούς λόγους – η πτήση με τη συγκεκριμένη εταιρεία έχει κι έναν επιπλέον ρομαντισμό. Ήδη από τη Λισσαβώνα Πορτογάλοι και Βραζιλιάνοι γίνονται ένα – είναι ένα – μιλώντας τη γλώσσα τους που κάποιους τους ξενίζει για τους κοφτούς ήχους σε σχέση με τα ισπανικά κι εκείνη την παλιομοδίτικη αισθητική που τη συνοδεύει. Αλλά στο αεροδρόμιο της Λισσαβώνας είχαν γίνει ήδη ένα μπροστά μου οι συμπαθητικοί Πορτογάλοι και οι νέγροι και νέγρες που ταξίδευαν για το Σαλβαδόρ. Πληροφορήθηκα ότι η TAP πάει από κει και στο Πόρτο Αλέγκρε και στο Ρεσίφε και στο Σάο Πάολο, και εν όψει Μουντιάλ, για να δω τις πόλεις που θα φιλοξενήσουν τους αγώνες πρέπει να οργανωθώ, να πάρω από νωρίς την ατμόσφαιρα της χώρας.
Οι Πορτογάλοι είναι ζεστοί άνθρωποι. Δεν είναι νέο που λέω πρώτος εγώ. Το επιβεβαίωσα για μία ακόμη φορά σε μια ωραία συνάντηση στην Αθήνα, όπου απέναντί μου ήταν δημοσιογράφοι από τον πορτογαλικό Τύπο για να καλύψουν τα δικά μας οικονομικά θέματα. Πρόσωπα εκφραστικά, ήρεμοι άνθρωποι, κάπως μελαγχολικές φυσιογνωμίες. Έχω γνωρίσει εδώ και χρόνια τον Φερνάντο Σάντος που είναι πλέον ομοσπονδιακός προπονητής μας. Όπως και οι περισσότεροι Βραζιλιάνοι έχουν μια ροπή προς τη θρησκοληψία, τη συναναστροφή με θρησκείες και παραλλαγές τους, είναι άνθρωποι του μόχθου και ίσως γι’ αυτό τα fados έχουν παρομοιαστεί τόσο πολύ με τα δικά μας ρεμπέτικα. Ακόμα και ο κοσμοπολίτης Μουρίνιο που έχει γίνει μέρος του σταρ σύστεμ διατηρεί μια εμφάνιση που παραπέμπει στη γενέτειρά του, το Σετούμπαλ, μια κατά βάση λαϊκή περιοχή της χώρας.
Το αφιέρωμα στο περιοδικό της TAP Portugal είχε εξώφυλλο με τον Φρανσίσκο Ντ’ Ορέυ, ένα 40χρονο μοντέλο που γεννήθηκε μεν στη Λισσαβώνα αλλά ζει και εργάζεται κυρίως στο Αμβούργο. Ο φωτογράφος Αλεξάντερ Κοχ μετέτρεψε το γυμνασμένο σώμα του σε αρχαίο ελληνικό άγαλμα και η φωτογράφιση έγινε στο ξενοδοχείο της Λισσαβώνας, «Ζανέλας Βέρντες», ένα παλάτι του 18ου αιώνα που μετατράπηκε σε ένα ρομαντικό ξενοδοχείο με θέα στον ποταμό Τάγκους. Στις 28 σελίδες του αφιερώματος για την Ελλάδα, μπορεί να δει κανείς πώς Πορτογάλοι δημοσιογράφοι παρουσίασαν κατ’ αρχήν «τα βασικά», όπως λένε, δηλαδή το κέντρο, το lifestyle της πρωτεύουσάς μας, την Ακρόπολη και τα σημαντικότερα νησιά, στη συνέχεια τα πρόσωπα όπως ο Ωνάσης και η Μαρία Κάλλας και στο τέλος, στη σειρά που περιλαμβάνουν οι Πορτογάλοι στις εκδόσεις τους για συμπατριώτες τους που ζουν στο εξωτερικό, μια συνέντευξη με τον Φερνάντο Σάντος. Τα περισσότερα κείμενα του τεύχους ανήκουν στην Πορτογαλίδα δημοσιογράφο Μαρία Άνα Βεντούρα, που υποθέτω από τα πολύ εύστοχα άρθρα της, ότι πέρασε υπέροχα στην διαμονή της στην Ελλάδα!
Όπως λέει και το αγαπημένο μου σύνθημα, «τα σύνορα είναι πληγές στο σώμα του πλανήτη». Ας τις κλείσουμε σιγά σιγά, ενώνοντας χώρα με χώρα. Δεν είναι δυνατόν να μας ενώνει μόνο η οικονομική κρίση!
σχόλια