Aπό τους Financial Times
Πάντα πίστευα ότι ο Γκύντερ Γκρας γράφει καλύτερα μυθιστορήματα απ’ ό,,τι ποιήματα. Θυμάστε το Τενεκεδένιο Ταμπούρλο, το ξεκαρδιστικό μυθιστόρημα του 1959, με το νανώδη πρωταγωνιστή Oskar Matzerath; Φυσικά το θυμάστε. Θυμάστε το Αυτά που πρέπει να ειπωθούν, ένα ποίημα που έγραψε κατά του Ισραήλ πριν από δύο μήνες; Όχι και τόσο.
Το τελευταίο ποίημα του Γκρας με θέμα την κρίση της Ελλάδας, δεν αλλάζει τη γνώμη μου ότι, στην ηλικία των 84 χρονών, θα έπρεπε πραγματικά να σταματήσει να προσπαθεί να συνδυάσει πολιτική με ποίηση. Λέγεται «Η Ντροπή της Ευρώπης». Ο τίτλος προδίδει το περιεχόμενο, σωστά;
Ο Γκρας ξεχειλίζει από περιφρόνηση για τον τρόπο που η Ευρωπαϊκή Ένωση – κι εμμέσως, η Γερμανία ειδικότερα – αντιμετωπίζει το οικονομικό χάος της Ελλάδας.
Ο πρώτος στίχος του ποιήματος υποννοεί ότι η Ελλάδα είναι θύμα μιας «άδικης αγοράς». Παρακάτω η Ελλάδα περιγράφεται ως «μία χώρα που υποφέρει, σαν οφειλέτης διαπομπευμένος και γυμνός».
Παρακάτω περιγράφει κάπως συγκαλυμμένα αυτούς που «με τη δύναμη των όπλων είχαν επιτεθεί στη Χώρα την ευλογημένη με νησιά και στον στρατιωτικό τους σάκο κουβαλούσαν τον Χέλντερλιν». Ναι, σωστά καταλάβατε. Ο Γκρας, ένας σκληροπυρηνικός αριστερός που ως έφηβος επιστρατεύτηκε από τα SS, καταγγέλλει την κατοχή της Ελλάδας από τους Ναζί την περίοδο 1941-1944 (Ο Χέλντερλιν ήταν ένας από τους σπουδαιότερους γερμανούς ποιητές του Ρομαντισμού).
Χμμ. Καταφέρνει αρκετά καλά να κριτικάρει δημόσια τους βίαιους Ναζί και τους σημερινούς σκληρόκαρδους Ευρωπαίους. Αλλά το ποίημα του Γκρας, ως πολιτική δήλωση, είναι σχεδόν άσχετο λόγω της αποτυχίας του να αναφέρει τη διαφθορά του δημόσιου τομέα της Ελλάδας, την παραποίηση των επίσημων στατιστικών, τη φοροδιαφυγή και την οικονομική κακοδιαχείρηση.
Ορίστε τι θα μπορούσε να είχε γράψει :
Είπαν ψέματα για τα ελλείμματά τους,
Δεν μπορούσαν να πληρώσουν τα χρέη τους:
Και τώρα λένε ότι φταίει η Ευρώπη –
Κοίτα θράσος!
Αλλά και πάλι, φαντάζομαι ότι γι’ αυτό δεν έχω κερδίσει το Νόμπελ λογοτεχνίας.
σχόλια