Του Χρήστου Ιωάννου από την Ελευθεροτυπία
Σε λιγότερο από δύο εβδομάδες συμπληρώνεται ένας χρόνος από τη σύσταση του ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου), δηλαδή του φορέα που θα έφερνε σε πέρας τις απαιτήσεις της τρόικας σε ότι αφορά το κομμάτι της αξιοποίησης-πώλησης κρατικής περιουσίας, προκειμένου να μειωθεί το δημόσιο χρέος της χώρας.
Το αποτέλεσμα αυτού του φορέα στους 12 μήνες λειτουργίας του, που στελεχώθηκε με άτομα κυρίως από τον ιδιωτικό τομέα, δεν δικαίωσε ούτε τους εμπνευστές του, ούτε όσους το στελέχωσαν. Η μέχρι τώρα επίδοσή του είναι ελάχιστη έναντι των μεγαλεπήβολων στόχων που ετέθησαν.
Και αφού όλες οι προβλέψεις απέτυχαν (ο αρχικός στόχος που ήταν 50 δις. για την περίοδο 2011-2015 έχει αλλάξει στα 19 δις. ευρώ για την ίδια περίοδο ή στα 12,9 δις. ευρώ μέχρι και το 2014 ενώ από τα 15 δις. ευρώ που ήταν ο στόχος για τη διετία 2011-2012 έχουν γίνει αποκρατικοποιήσεις μόλις 1,8 δις. ευρώ) ο διευθύνων σύμβουλος του ταμείου, τεχνοκράτης Κωνσταντίνος Μητρόπουλος, δεν πάει σπίτι του. Προτιμά να καταγγέλλει δημοσίως το ίδιο το διοικητικό του συμβούλιο (επειδή αποφάσισε να παγώσει τη διαδικασία ενόψει εκλογών) και να κάνει πρόταση για αλλαγή του ρόλου του ταμείου ως φορέας εξυγίανσης των ΔΕΚΟ (συνέντευξη προ ημερών στην Καθημερινή)! Πάλι από την αρχή δηλαδή.
Είναι ο ίδιος άνθρωπος που ως επικεφαλής της Eurobank Securities (από την οποία πήρε μεταγραφή προς το ταμείο), η εταιρεία του, έκανε ειδικές αναφορές για τις δυνατότητες αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας ανεβάζοντας το ποσό στα 66 δις. ευρώ για την περίοδο 2011-2015 (από 50 δις. ευρώ που ήταν ο στόχος της τρόικας για την ίδια περίοδο).
Αντ’ αυτού το ταμείο έχει εξελιχθεί σε ένα φορέα δημοσίων σχέσεων και άστοχων προωθητικών ενεργειών (εκ του αποτελέσματος) όπου ο στόχος των 50 δις. ευρώ έχει μεταφερθεί στο απώτερο μέλλον και συγκεκριμένα στο 2022 (όταν κάποιοι θα έχουν πεθάνει, μπορεί και από την πείνα, κάποιοι άλλοι θα συνεχίζουν να εισπράττουν στα αποκαΐδια της δημόσιας περιουσίας).
Παράγοντες της αγοράς που κλήθηκαν να σχολιάσουν το φαινόμενο επισημαίνουν ότι είναι λυπηρό να βλέπεις τεχνοκράτες να καταγγέλλουν δημοσίως την αποτυχία τους και να παραμένουν γαντζωμένοι στις δημόσιες θέσεις τους.
Θυμίζουμε πως το Ταμείο ιδρύθηκε από την κυβερνητική σύμπλευση τριών κομμάτων Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ και ΛΑΟΣ, διότι η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου καθυστερούσε στην υλοποίηση του προγράμματος. Παρ’ όλα αυτά ο στόχος των αποκρατικοποιήσεων έλαβε φαραωνικές διαστάσεις τον Φεβρουάριο του 2011 με σκοπό τη συγκέντρωση 50 δις. ευρώ μέχρι και το 2015. Από τότε και στη διάρκεια του τελευταίου έτους, που το ταμείο είναι σε πλήρη λειτουργία, έχουν υλοποιηθεί τρία μόνο έργα ποσού 1,402 δις. ευρώ και έχει εισπραχθεί 1,166 δις. ευρώ. Το σύνολο των τριών αυτών ενεργειών προετοιμάστηκε από τη Γενική Γραμματεία Αποκρατικοποιήσεων και Αναδιαρθρώσεων του υπουργείου Οικονομικών, δηλαδή από τον προηγούμενο φορέα που είχε την ευθύνη του προγράμματος. Ο φορέας αυτός υλοποίησε και την πώληση του 10% των μετοχών του ΟΤΕ στην Deutsche Telekom έναντι 391 εκατ. ευρώ και τον διαγωνισμό για την πώληση των τεσσάρων αεροπλάνων Airbus έναντι 31 εκατ. ευρώ στην Apollo Aviation (συμφερόντων και της εισηγμένης στο ΧΑ, Sciens, η οποία ανήκει στον επιχειρηματία Γιάννη Ρήγα και την Τράπεζα Πειραιώς). Όμως καταργήθηκε για να πάρει τη θέση του μία άλλη γραμματεία στο υπουργείο, η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας και φυσικά το ΤΑΙΠΕΔ. Με άλλα λόγια φορείς να γίνονται, λεφτά να ξοδεύονται, αλλά χωρίς να υπάρχει το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.
Μάλιστα, από το 1,402 δις. ευρώ, το 1,021 δις. ευρώ προέρχεται από τον ΟΠΑΠ (άδειες VLTS’s και παράταση του μονοπωλίου στο αθλητικό στοίχημα), δηλαδή από μια ελεγχόμενη από το ελληνικό δημόσιο εταιρεία. Με άλλα λόγια, το μεγαλύτερο μέρος των αποκρατικοποιήσεων προήλθε από μία συναλλαγή που έχει και στις δύο πλευρές το ελληνικό δημόσιο. Ήταν μια αποκρατικοποίηση που μπορούσε να γίνει εύκολα, άμεσα, με αμοιβαία οφέλη μεταξύ των δύο πλευρών και κυρίως για το δημόσιο. Το υπόλοιπο ποσό 381 εκατ. ευρώ αφορά στη χορήγηση δικαιωμάτων χρήσης ραδιοσυχνοτήτων στις τρεις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας. Από τότε δεν έχει εισπραχθεί ούτε ευρώ.
Το ίδιο το ταμείο, την περίοδο Ιούλιος 2011 – Μάρτιος 2012 που δημοσιεύει οικονομικά στοιχεία έχει έσοδα 5 εκατ. ευρώ (2,6 εκ. προμήθειες από την αξιοποίηση περιουσιακών στοιχείων και 2,4 εκ. από επανατιμολογήσεις αμοιβών και εξόδων συμβούλων) και έξοδα 4,7 εκατ. ευρώ. Είναι πολύ πιθανό στο 12μηνο Ιουλίου 2011-Ιουνίου 2012 τα έσοδα του ταμείου (εκτός πιστωτικών τόκων) να είναι μικρότερα από τα έξοδα καθώς ούτε στο τελευταίο τρίμηνο (Απριλίου-Ιουνίου 2012) έχει γίνει κάποια αποκρατικοποίηση (το ταμείο λαμβάνει προμήθεια ίση με το 0,2% του ποσού των αποκρατικοποιήσεων) και το ταμείο έχει μόνο έξοδα.
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΑ ΦΡΟΥ-ΦΡΟΥ ΚΙ ΑΡΩΜΑΤΑ
Τα γεγονότα που χαρακτηρίζουν την πορεία του Ταμείου δεν περιορίζονται στην αποτυχία των στόχων. Αλλά και στο ότι οι η διοίκησή του μετράει την αποτελεσματικότητα με τις λεγόμενες προωθητικές ενέργειες που κάνει στον εγχώριο και διεθνή τύπο. Γι΄αυτό και το ταμείο δίνει μεγάλη σημασία στις δημόσιες σχέσεις και την επικοινωνία. Για παράδειγμα σε μία έκθεση του ταμείου αναφέρεται ότι: «Υπήρξε σημαντική βελτίωση στην κάλυψη του ΤΑΙΠΕΔ από τα Ελληνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά, από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο 2012. Η συνολική δημοσιότητα σχεδόν διπλασιάστηκε από 576 σε 1108 αναφορές και η αρνητική δημοσιότητα μειώθηκε από 17% σε 14% των συνολικών αναφορών». Με άλλα λόγια, ο τύπος «βλέπει» θετικά – με συντριπτικό μάλιστα ποσοστό 83% - την λειτουργία του ταμείου. Ετσι, τουλάχιστον λέει το ίδιο το ταμείο στις αναφορές του! Ίσως οι άνθρωποι να ζουν σε διαφορετικό κόσμο, ίσως τα κριτήρια να είναι διαφορετικά ίσως, ίσως.
Αλλά το καλύτερο το αφήσαμε για το τέλος. Το ταμείο ανέθεσε στην εταιρεία MRB (σ.σ. παντού χωράει μια εταιρεία δημοσκοπήσεων) να διεξάγει έρευνα σχετικά με τη στάση του κοινού απέναντι στις αποκρατικοποιήσεις (οι δημοσκοπήσεις της MRB πριν τις τελευταίες εκλογές της 22ας Μαΐου 2012 «έβγαζαν» 3ο κόμμα τον ΣΥΡΙΖΑ με ποσοστά 8,6% και 10,3%).
Είναι απορίας άξιο, λένε κάποιοι, πως το ταμείο αναθέτει μέτρηση κοινής γνώμης για τις αποκρατικοποιήσεις την ώρα που το ίδιο έχει πέσει έξω σε κάθε στόχο. Αναρωτιούνται τί ακριβώς θα μετρήσει η εταιρεία δημοσκοπήσεων: Την αποτυχία του ταμείου; Ή μήπως την επιτυχία του προγράμματος, που δεν υπάρχει; Ή μήπως προσδοκούν να έχουν την εύνοια του κοινού, όπως με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που έχουν θετικές αναφορές για το ταμείο που έχει πέσει έξω στους στόχους του; Ή μήπως την έγκριση του προγράμματος από την κοινή γνώμη, θέτοντας αλήθεια, τί είδους ερωτήσεις; Διότι σε τόσο σοβαρά θέματα, τόσο οι ερωτήσεις όσο και οι απαντήσεις «απαγορεύεται» να είναι μονοσήμαντες. Άλλωστε, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες – όχι μόνο από το τίμημα, το οποίο αυτή την περίοδο είναι γενικά χαμηλό –εάν πρέπει να πουληθεί ή όχι ένα δημόσιο περιουσιακό στοιχείο.
σχόλια