Εδώ και χρόνια προσπαθώ να καταλάβω γιατί αυτή η χώρα δεν ενδιαφέρεται για τους νέους της. Παλιότερα, η ηλικία των κυβερνώντων πρόσφερε μια εύκολη απάντηση: όταν, π.χ., το 1990 ανέλαβε πρωθυπουργός, ο Ξενοφών Ζολώτας ήταν μόλις... 86 ετών. Τα μέλη της «τρόικας» που τον περιέβαλλε (Μητσοτάκης, Φλωράκης, Α. Παπανδρέου) ήταν περίπου συνομήλικά του. Την ίδια χρονιά ορκίστηκε για δεύτερη φορά Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, σε ηλικία μόλις 83 ετών. Τα... τζόβενα που βρίσκονταν στην εξουσία προφανώς δεν είχαν πολλά νεολαιίστικα ερεθίσματα. Όμως, το 2004 ήρθε στα πράγματα ο 48χρονος Κώστας Καραμανλής, ένας από τους νεότερους σε ηλικία πρωθυπουργούς της Ελλάδας. Μάλιστα, χρέη πρωθυπουργού εκτελούσε ο Θ. Ρουσόπουλος, που ήταν ακόμη νεότερος. Παρ' όλα αυτά, ήταν σαν να κυβερνούσε ο Σουφλιάς. Το πρόβλημα της γενιάς των 700 ευρώ κορυφώθηκε επί νεοδημοκρατικής πενταετίας, αλλά οι τότε κυβερνώντες δεν ήθελαν ούτε καν να το ακούσουν. Στις συζητήσεις που είχα το 2008 με τη διοίκηση της ΕΡΤ, που μου ζήτησε να μην προβάλω ένα ντοκιμαντέρ ακριβώς για τη γενιά των 700 ευρώ, επέμενα ότι έπρεπε να βγει μια κραυγή αγωνίας: αν δεν βελτιωνόταν η κατάσταση, τα καλύτερα μυαλά, η νεολαία, που δίνει ζωή σε μια χώρα, θα έφευγε στο εξωτερικό. Η απάντηση ήταν περίπου: ας φύγουν, γιατί εδώ μας δημιουργούν πρόβλημα.
Σύμφωνα με ορισμένους υπολογισμούς, περίπου 850.000 Έλληνες νέοι προτίμησαν την τελευταία δεκαετία να παραμείνουν στο εξωτερικό, όπου πολλοί έκαναν τις σπουδές τους, παρά να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Στην ουσία η χώρα υφίσταται μια άνευ προηγουμένου μετάλλαξη: εξάγει εγκεφάλους και εισάγει μετανάστες, οι οποίοι, αν και δεν φταίνε καθόλου γι' αυτό, δεν έχουν τελειώσει τα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου.
Περίμενε κανείς ότι η κυβέρνηση Παπανδρέου θα βελτίωνε την κατάσταση. Από τη στενή σχέση του πρωθυπουργού με το ίντερνετ (ο προκάτοχός του δεν μπορούσε να ξεχωρίσει τα sms από τα μπλογκ) μέχρι τους πολλούς νέους σε ηλικία υπουργούς, όλα δημιουργούσαν την εντύπωση ότι η νεολαία θα βρισκόταν στο επίκεντρο της προσοχής. Βρέθηκε πράγματι, αλλά στο εκτελεστικό απόσπασμα.
Οι συνέπειες που θα έχει η θεραπεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της κυρίας Μέρκελ στη νέα γενιά προκαλούν ανατριχίλα. Τα ποσοστά ανεργίας προβλέπεται να φτάσουν και το 30% στους νέους, οι οποίοι θα υποχρεωθούν να συμβιβαστούν με «θέσεις μαθητείας» που θα αμείβονται με 600 ευρώ τον μήνα.
Ακόμη χειρότερα είναι τα πράγματα με τις συντάξεις: για να πάρουν οι σημερινοί νέοι σύνταξη πάνω από 1.000 ευρώ, θα πρέπει οι μέσες αποδοχές τους, όλα τα χρόνια που θα εργάζονται, να ξεπεράσουν τα 1.400 ευρώ και συγχρόνως να έχουν 35 χρόνια ένσημα. Στην πράξη, λοιπόν, καταργείται η έννοια της σύνταξης, ειδικά για τους ελαστικά εργαζόμενους: για να συμπληρώσει κάποιος νέος τόσα χρόνια εργασίας, θα πρέπει να φτάσει ως τα 75 και 80 έτη. Μάλλον θα πρόκειται για επίδομα κηδείας...
Ας μην προστεθεί σε όλα αυτά και η βαριά κληρονομιά: το χρέος, το κατεστραμμένο ασφαλιστικό σύστημα και το περιβάλλον ή η εικόνα της χώρας την οποία, όσοι προσπαθήσουν να κάνουν καριέρα στο εξωτερικό, θα έχουν να αντιμετωπίσουν. Τι φταίνε οι νέοι να πληρώνουν τόσο ακριβά τις αμαρτίες των παλιών; Δεν ξέρω τι κάνει στην Ελλάδα τους παλιούς να θυσιάζουν τους νέους. Αλλά μόνο στους πολέμους συμβαίνει κάτι αντίστοιχο.
ΥΓ.: Η κυβέρνηση σίγουρα θα απαντήσει ότι δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Υπάρχει, όμως, και μια πρόταση που έρχεται από το παρελθόν και μπορεί να αποτελέσει δείγμα καλών προθέσεων: ως νέοι δεν είχαμε συχνά λεφτά για διακοπές, είχαμε όμως τη δυνατότητα του ελεύθερου κάμπινγκ, που τώρα απαγορεύεται από τον νόμο. Δεν θα έπρεπε στις σημερινές συνθήκες να επιτραπεί ξανά, ως μια ελάχιστη χειρονομία κατανόησης και συμφιλίωσης;
σχόλια