Μπορεί να έχουν περάσει τριάντα χρόνια από το πυρηνικό ατύχημα του Τσερνόμπιλ, αλλά η ραδιενεργή απειλή από τα ετοιμόρροπα απομεινάρια του Αντιδραστήρα 4 παραμένει. Για τον σκοπό αυτό σχεδιάστηκε μια καινοτόμος, αξίας 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, κατασκευή που θα εμποδίσει περαιτέρω εκπομπές, δίνοντας μια "κομψή" μηχανική λύση σε μια από τις χειρότερες καταστροφές στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Από τότε που έγινε το ατύχημα, που σκότωσε απευθείας 31 ανθρώπους και απελευθέρωσε τεράστιες ποσότητες ραδιενέργειας, ο αντιδραστήρας και το περιεχόμενό του "σφραγίστηκαν" σε μια μεγάλη τσιμεντένια σαρκοφάγο. Συνήθως, κτίρια τέτοιου είδους, προστατεύονται από την διάβρωση και την περιβαλλοντική καταστροφή μέσω τακτικής συντήρησης. Εξαιτίας όμως των εκατοντάδων τόνων υψηλά ραδιενεργού υλικού μέσα στον αντιδραστήρα, η συντήρηση δεν ήταν δυνατή.
Το νερό που στάζει από την οροφή της σαρκοφάγου έχει γίνει ραδιενεργό και κυλά στο χώμα από το πάτωμα του αντιδραστήρα, ενώ έχουν δει και πουλιά μέσα στο χώρο της οροφής. Κάθε μέρα, ο κίνδυνος του να καταρρεύσει η σαρκοφάγος ολοένα και αυξάνεται, μαζί με το ρίσκο μιας ακόμη εκτεταμένης διαρροής ραδιενέργειας στο περιβάλλον. Χάρη στη σαρκοφάγο, πάνω από το 80% του αρχικού ραδιενεργού υλικού που απέμεινε μετά την έκρηξη παραμένει στον αντιδραστήρα, ο οποίος όμως δεν γίνεται να επισκευαστεί.
Η νέα κατασκευή, που είναι ακόμη σε εξέλιξη, έχει σχεδιαστεί για να διαρκέσει 100 χρόνια και πρακτικά θα εσωκλείει την ραδιενέργεια από τον Αντιδραστήρα 4, με απώτερο στόχο το να απομακρυνθούν εντελώς και με ασφάλεια η σαρκοφάγος και το κτίριο του αντιδραστήρα. Αυτό είναι πολύ σημαντικό αν θέλουμε να αποτρέψουμε μελλοντικές διαρροές ραδιενέργειας, σε 100 ή παραπάνω χρόνια.
Με βασικό υλικό το ατσάλι, η κατασκευή ξεκίνησε το 2010 και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2017. Έχει ύψος 110 μέτρα και πλάτος 260 μέτρα, μέγεθος που για να γίνει κατανοητό αρκεί να σκεφτείτε πως είναι τόσο μεγάλη που θα μπορούσε να στεγάσει το Άγαλμα της Ελευθερίας επί δύο, το ένα πάνω στο άλλο. Τα τοιχώματα είναι τριπλά, από πάνελ επιστρωμένα με πολυανθρακικό ανοξείδωτο ατσάλι που θα θωρακίσει την κατασκευή ώστε να μπορούν οι άνθρωποι να επιστρέφουν στην περιοχή για τα εν εξελίξει προγράμματα επανεγκατάστασης.
Το αξιοσημείωτο στην υπόθεση είναι πως κατασκευή δεν ξεκίνησε όπως συνηθίζεται από κάτω προς τα πάνω αλλά αντίστροφα, από πάνω προς τα κάτω. Κι αυτό γιατί για να επιτευχθεί το ύψος των 110 μέτρων, αυτό θα σήμαινε πως οι εργάτες θα δούλευαν περίπου στα 30 μέτρα. Όσο όμως πιο ψηλά ανεβαίνει κανείς, τόσο πιο κοντά βρίσκεται στην οροφή του αντιδραστήρα, άρα τόσο υψηλότερα τα επίπεδα ραδιενέργειας και τόσο μεγαλύτερη η απειλή για τη ζωή του. Έτσι, κάθε φορά που ήταν έτοιμο ένα τμήμα της κατασκευής, ξεκινώντας από την κορυφή, το υψώναν στον αέρα, 30 μέτρα κάθε φορά και μετά προσέθεταν τα οριζόντια τμήματα, κι όλο αυτό με στηρίγματα που κάποτε χρησιμοποιήθηκαν για την ανέλκυση του ρωσικού υποβρυχίου Kursk από τον βυθό της Βαλτικής. Η διαδικασία επαναλήφθηκε μέχρι η γιγάντια δομή να φτάσει τα 100 μέτρα. Τα δύο μισά της κατασκευής επίσης χτίστηκαν χωριστά και τα ένωσαν μετά.
Τέλος, για να εξασφαλιστεί πως η κατασκευή όντως θα διαρκέσει 100 χρόνια, έλαβαν υπόψη και την θερμοκρασία εντός κι εκτός. Στην παλιά σαρκοφάγο, το εσωτερικό της σκεπής ήταν πιο κρύο από την ατμόσφαιρα έξω, με αποτέλεσμα να διαβρώνονται τα μέταλλα. Για να αποφευχθεί αυτό, στη νέα κατασκευή ένα σύνθετο σύστημα εξαερισμού θα ζεσταίνει το εσωτερικό της οροφής για να μην υπάρχει διαφορά στη θερμοκρασία ή το επίπεδο υγρασίας.
Μόλις η νέα κατασκευή "οριοθετήσει" την ραδιενέργεια, θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες αποδόμησης της παλιάς σαρκοφάγου και του Αντιδραστήρα 4 κομμάτι- κομμάτι. Αυτό θα γίνει από απόσταση, με χρήση ενός τεράστιου γερανού και ρομποτικών εργαλείων που θα κατευθύνονται από την νέα οροφή. Ωστόσο, ενδέχεται τα υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας να καταστρέψουν το όλο σύστημα, όπως έγινε στην περίπτωση των ρομπότ που μπήκαν στη Φουκουσίμα για να καταγράψουν στην κάμερα το μέγεθος της καταστροφής.
σχόλια