Αν ο αδικοχαμένος Ian Curtis (1956-1980), τραγουδιστής, μουσικός και στιχουργός της μετά-πανκ μπάντας Joy Division, «ιδανικός αυτόχειρας» μόλις στα 24 του χρόνια και σύμβολο μιας ολόκληρης γενιάς, ζούσε ακόμα, σίγουρα θα απορούσε με το πόσο συζητήθηκε αυτές τις μέρες σε αυτήν τη μικρή, ταλαίπωρη χώρα στις ευρωπαϊκές εσχατιές, που μετά την υπερψήφιση του «συμφωνομνημονίου» ανακηρύχτηκε κι επίσημα, πλέον, αποικία χρέους για άλλα 99 χρόνια, δικαιώνοντας απόλυτα την παροιμία «ζήσε Μάη μου». Κάτι που βέβαια ήταν εξαρχής, ξεκινώντας από τα λεγόμενα «θαλασσοδάνεια» της Αγγλίας (1824-25) και φτάνοντας στην επιβολή του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου ύστερα από τον «ατυχή» (βασικά, απλώς ηλίθιο) ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 – έλεγχος που έληξε μόλις το 1978, οπότε έκλεισαν και τα γραφεία της Διεθνούς Οικονομικής Επιτροπής στην Αθήνα.
Ήταν η εμφάνιση του Συριζαίου βουλευτή Δράμας (και παλιού ηχολήπτη) Χρήστου Καραγιαννίδη με μαυρόασπρο t-shirt του συγκροτήματος από το άλμπουμ «Άγνωστες Απολαύσεις» κάτω από το γκριζωπό του σακάκι στη διάρκεια της συζήτησης για το πολυνομοσχέδιο που έγινε viral, εφόσον αποτύπωνε, υποτίθεται, συμπυκνωμένα την «πανκ μελαγχολία» –για μήπως πανκ τραγέλαφο;– που εσχάτως βιώνουν όχι μόνο οι πλέον «ευαίσθητοι» κυβερνητικοί βουλευτές, όντας υποχρεωμένοι να ψηφίσουν μέτρα παρόμοια (ή και χειρότερα) με εκείνα που μετά βδελυγμίας αποκήρυσσαν και κατήγγελλαν μέχρι πέρσι, αλλά και σύσσωμο το έθνος – σημειωτέον ότι με πανκ-μέταλ look και αντίστοιχα t-shirts έχουν συχνά εμφανιστεί και έτεροι κυβερνητικοί βουλευτές, όπως ο Γιώργος Κυρίτσης και η παραιτηθείσα τον περασμένο Αύγουστο Ιωάννα Γαϊτάνη. Και πιάσανε ύστερα δουλειά τα memes, με τον Ευκλείδη να «φορά» μπλουζάκι με στάμπα Bauhaus, τον Αλέξη με αντίστοιχη Einstürzende Neubauten, τον... αρχιστράτηγο Πάνο με κάτι σε πιο μέταλ (Manowar), ενώ η φαντασία κάποιων οργίασε με μια υποτιθέμενη «αντίπραξη» του Κυριάκου που θα έσκαγε, λέει, στη Βουλή φορώντας φούστα κι αρβύλες αλά Virgin Prunes!
Η αλήθεια είναι ότι, πέρα από την πλάκα, η «αναβίωση» του καταθλιπτικού Μάντσεστερ στην Ελλάδα του 2016 μοιάζει, εν μέρει, ταιριαστή. Κρίση, ύφεση, ανεργία, απεργίες, διαδηλώσεις, ταραχές, η κινηματική Αριστερά στο προσκήνιο, το ίδιο όμως κι ένα ολοένα ισχυρότερο ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο.
Η αλήθεια είναι ότι, πέρα από την πλάκα, η «αναβίωση» του καταθλιπτικού Μάντσεστερ (ιδιαίτερη πατρίδα των Joy Division) του τέλους της δεκαετίας του '70 και γενικότερα της βαριά «συννεφιασμένης» (όχι μόνο λόγω του συνηθισμένου της καιρού) Βρετανίας εκείνης της εποχής στην Ελλάδα του 2016 μοιάζει, εν μέρει, ταιριαστή. Κρίση, ύφεση, ανεργία, απεργίες, διαδηλώσεις, ταραχές, η κινηματική Αριστερά στο προσκήνιο, το ίδιο όμως κι ένα ολοένα ισχυρότερο ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο. Εξελίξεις που πυροδότησαν το αναρχοχαοτικό ξέσπασμα του πανκ αλλά και τη συστημική «παλινόρθωση» που ενσάρκωσε η Μάργκαρετ Θάτσερ. Η «πρωθιέρεια» του νεοφιλελευθερισμού εξελέγη πρωθυπουργός τον Μάιο του '79 και οι κυνικές, βάρβαρες, εξοντωτικές οικονομικές πολιτικές της έβγαλαν εν τέλει –βοηθούντος ενός αποικιακού πολέμου και του βελτιωμένου διεθνούς οικονομικού κλίματος– τη Βρετανία (δηλαδή την άρχουσα τάξη της) από το «τέλμα», αφού πρώτα διέλυσαν τον παραδοσιακό κοινωνικό ιστό, τα εργατικά συνδικάτα, τα εργασιακά δικαιώματα και εξαθλίωσαν τις κατώτερες τάξεις. Τη σκυτάλη από το πανκ παρέλαβε το dark wave, εμβληματική μορφή του οποίου υπήρξε ο Curtis. Η οργή έγινε θρήνος, η αισιοδοξία κατάθλιψη, η εξέγερση μελαγχολία – κάθε λάτρης των Joy Division γνωρίζει ότι «πιο κάτω» δεν υπάρχει, ότι μετά, άμα είσαι και λίγο αλαφροΐσκιωτος, απλώς κόβεις φλέβες! Δεν ήταν παράδοξο που η υπόλοιπη μπάντα, η οποία ύστερα από την αυτοκτονία του Ian μετονομάστηκε σε New Order, άλλαξε τελείως μουσικό στυλ, το έκανε πιο χορευτικό, πιο «ζωντανό», πιο «οπτιμιστικό», υπήρξε μάλιστα από τους προδρόμους της ηλεκτρονικής χορευτικής μουσικής σκηνής (electro, techno κ.λπ.) που κυριάρχησε τις αμέσως επόμενες δεκαετίες, όταν ο ανεπτυγμένος, τουλάχιστον, κόσμος γνώριζε μια σπάνια περίοδο γενικότερης ευδαιμονίας κι ευμάρειας, ωσότου φάνηκε –σαν έσκασε η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του '07-'08, που ακόμα μας κατατρέχει– πόσο ξιπασμένη «φούσκα» ήτανε όλο αυτό, «τι κούφια λόγια ήσανε αυτές οι βασιλείες».
Εμείς εδώ, βέβαια, δεν έχουμε καν μια αντίστοιχη «μουσική της κρίσης» –μετρημένες είναι οι εξαιρέσεις– και, με τον χρονικό ορίζοντα θολούρα, την αντίστοιχη ευδαίμονα «techno επανάσταση» θα τη ζήσουμε στην (πολύ) καλύτερη τον... επόμενο αιώνα. Ας βολευτούμε οπότε, προς ώρας, στο «ανήλιαγο» σύμπαν των Joy Division, κάποιοι στίχοι των οποίων ήτανε, λες, «παραγγελιά»: «Δεν υπάρχει καταφύγιο για τον αδύνατο / δεν υπάρχει καταφύγιο για τον ανίσχυρο / πού θα πάει όλο αυτό, πώς θα τελειώσει;». «Τίποτα δεν θα μείνει / τίποτα δεν θα πάει καλά / κανένα χαμόγελο στα χείλη σου / ζώντας στην Εποχή των Παγετώνων». «Άχρηστη συλλογή από ελπίδες / επιθυμίες που πέρασαν και ξεχάστηκαν...». Ακόμα όμως και στις σκοτεινότερες ώρες, η προσδοκία καραδοκεί: «Κάτι πρέπει να σπάσει τώρα / αυτή η ζωή δεν είναι δική μου / περιμένω την κατάλληλη στιγμή» και «άγγελοι φυλαχτείτε / δικαστές φυλαχτείτε / παιδιά της τύχης φροντίστε για όλο τον κόσμο εκεί έξω / δεν φοβάμαι πια...». Enjoy the vision!
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη LIFO.
