Στη δημοσιότητα δόθηκε σήμερα η έκθεση της επιτροπής έρευνας για την εμπλοκή της Βρετανίας στον πόλεμο στο Ιράκ το 2003, έπειτα από μια αναμονή επτά ετών, η οποία και υπόσχεται να είναι αυστηρή απέναντι στον πρώην πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ.
Οι εργασίες της επιτροπής Σίλκοτ, από το όνομα του προέδρου της σερ Τζον Σίλκοτ, κατέληξαν σε μία έκθεση 2,6 εκατομμυρίων λέξεων που ανατρέχει τις συνθήκες της εισόδου της Βρετανίας στον πόλεμο που αποφασίσθηκε από τον Τόνι Μπλερ και βασίζεται μεταξύ άλλων και στις καταθέσεις 120 μαρτύρων, ανάμεσά τους ο Τόνι Μπλερ, αλλά και ο διάδοχός του Γκόρντον Μπράουν.
Η απόφαση της Βρετανίας να συμμετάσχει στον πόλεμο στο Ιράκ το 2003 είχε μία νομική βάση «που απέχει πολύ από το να είναι ικανοποιητική» και η υποστήριξη του τότε πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ προς την επιλογή της ανάληψης στρατιωτικής δράσης ήταν υπερβολική, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας της υπό τον σερ Τζον Σίλκοτ επιτροπής. Τα στοιχεία των υπηρεσιών Πληροφοριών για την υποτιθέμενη κατοχή Οπλων Μαζικής Καταστροφής από το Ιράκ, τα οποία ο Μπλερ χρησιμοποίησε για να νομιμοποιήσει τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στην αμερικανική εισβολή, που οδήγησε στην ανατροπή του Σαντάμ Χουσέιν ήταν προβληματικά, ελλιπή, αλλά δεν αμφισβητήθηκαν.
Τον Μάρτιο 2003, δεν υπήρχε άμεση απειλή από τον Σαντάμ Χουσέιν και το χάος που ακολούθησε στο Ιράκ και στην περιοχή έπρεπε επίσης να έχει προβλεφθεί, δήλωσε ο σερ Τζον Σίλκοτ. «Η έρευνα δεν εξέφρασε άποψη για το αν η στρατιωτική επιχείρηση ήταν νόμιμη. Ωστόσο, φθάσαμε στο συμπέρασμα ότι οι συνθήκες στο πλαίσιο των οποίων αποφασίσθηκε ότι υπήρχε νομική βάση για την ανάληψη στρατιωτικής δράσης απέχουν πολύ από το να είναι ικανοποιητικές», είπε.
Η παρουσίαση από τον Τόνι Μπλερ το 2002 στο κοινοβούλιο της απειλής που συνιστούσε η υποτιθέμενη κατοχή Οπλων Μαζικής Καταστροφής έγινε με «αδικαιολόγητη βεβαιότητα». Ημέρες μόλις πριν από την εισβολή, ο νομικός σύμβουλος της κυβέρνησης ζήτησε από τον Τόνι Μπλερ να επιβεβαιώσει ότι υπήρξαν παραβιάσεις της απόφασης του Ηνωμένων Εθνών που να δικαιολογούν την ανάληψη στρατιωτικής δράσης. Ο Μπλερ απάντησε ότι υπήρξαν παραβιάσεις, αλλά όπως δήλωσε σήμερα ο σερ Τζον Σίλκοτ, «η ακριβής βάση επί της οποίας ο κ. Μπλερ έλαβε την απόφαση δεν είναι σαφής».
Ο Τόνι Μπλερ άλλαξε στη διαδρομή την επιχειρηματολογία του. Συγκεκριμένα, απομακρύνθηκε από τα «τεράστια αποθέματα» παράνομων όπλων που διαθέτει το Ιράκ και έκανε λόγο για «πρόθεση του Σαντάμ Χουσέιν να τα αποκτήσει». «Ωστόσο, δεν ήταν αυτή η εξήγηση που είχε δώσει πριν από τον πόλεμο», είπε ο σερ Τζον Σίλκοτ.
Το Ηνωμένο Βασίλειο εισέβαλε στο Ιράκ πρόωρα το 2003, πριν ο πόλεμος καταστεί ύστατη λύση, χωρίς να έχει αναζητήσει προηγουμένως μία ύστατη λύση, δήλωσε ο σερ Τζον Σίλκοτ πρόεδρος της επιτροπής έρευνας για τις συνθήκες που οδήγησαν τη χώρα να εμπλακεί στον πόλεμο στο Ιράκ.
«Φτάσαμε στο συμπέρασμα ότι το Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισε να συμμετάσχει στην εισβολή στο Ιράκ πριν εξαντληθούν οι ειρηνικές λύσεις για τον αφοπλισμό (της Βαγδάτης). Η στρατιωτική λύση δεν ήταν αναπόφευκτη τότε», πρόσθεσε ο πρόεδρος της επιτροπής.
«Μαζί σου, οτιδήποτε», είχε γράψει στον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους ο βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ, σύμφωνα με τον σερ Τζον Σίλκοτ.
Τα βρετανικά σχέδια για την μετά την εισβολή περίοδο στο Ιράκ ήσαν «απολύτως ακατάλληλα». «Παρά τις προειδοποιήσεις, οι συνέπειες της εισβολής υποτιμήθηκαν. Ο σχεδιασμός και οι προετοιμασίες για το Ιράκ μετά τον Σαντάμ ήσαν απολύτως ακατάλληλοι», αναφέρεται στα συμπεράσματα της έκθεσης που είναι καταπέλτης για τον Τόνι Μπλερ.
Ως προς τα στρατιωτικά μέσα που χρησιμοποιήθηκαν, η έρευνα κατέληξε ότι ήσαν επίσης ακατάλληλα και περιορισμένα. «Φθάσαμε στο συμπέρασμα ότι το υπουργείο Αμυνας ανταποκρίθηκε με βραδύτητα στην απειλή που παρουσιάσθηκε από τους αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς και ότι οι καθυστερήσεις που καταγράφηκαν στην χορήγηση κατάλληλων τεθωρακισμένων περιπολικών οχημάτων δεν έπρεπε να γίνουν ανεκτές».
Ο Τόνι Μπλερ, πρωθυπουργός από το 1997 έως το 2007, κατηγορείται ότι εξαπάτησε τον πληθυσμό ισχυριζόμενος ότι το Ιράκ κατείχε όπλα μαζικής καταστροφής, υπόθεση που δεν αποδείχθηκε ποτέ.
Η επέμβαση στο Iράκ συνεχίζει σήμερα να επηρεάζει τη βρετανική πολιτική και εξηγεί τους ισχυρούς διασταγμούς του Λονδίνου για πολεμική εμπλοκή.
"Εάν το Brexit είναι το σημαντικότερο πολιτικό γεγονός για τους Βρετανούς από τον Β' παγκόσμιο πόλεμο, η εισβολή στο Ιράκ το 2003 δεν απέχει πολύ. Όσοι ζουν υπό το δολοφονικό καθεστώς του Ισλαμικού Κράτους ή του Μπασάρ αλ Ασαντ έχουν το δικαίωμα να πουν ότι η στρατιωτική εισβολή που έγινε 13 χρόνια πριν άνοιξε τις πύλες της κολάσεως", γράφει σήμερα η εφημερίδα The Guardian.
σχόλια