Είναι απογοητευτικό. Σε πείσμα των προεκλογικών δεσμεύσεων του ΣΥΡΙΖΑ για την στήριξη του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου και την επαναφορά στην αγορά της ενιαίας τιμής, ο χώρος του βιβλίου παραδέρνει κι από την πλευρά της κυβέρνησης ούτε σχέδια επί χάρτου δεν έχουμε δει. Κάλλιο αργά, όμως, παρά ποτέ. Πριν από λίγες μέρες συγκροτήθηκε κι επισήμως από το υπουργείο πολιτισμού μια ομάδα εργασίας, ένα είδος γνωμοδοτικής επιτροπής, τα μέλη της οποίας, χωρισμένα σε υπο-ομάδες, επεξεργάζονται ήδη κάποιες προτάσεις που θα μπορούσαν να καταλήξουν στη χάραξη μιας εθνικής πολιτικής: από την δημιουργία ενός καινούριου, μικρότερου ΕΚΕΒΙ μέχρι την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για τα κρατικά βραβεία, κι από την οργανωμένη προώθηση του ελληνικού βιβλίου στο εξωτερικό μέχρι προγράμματα φιλαναγνωσίας στις δημόσιες βιβλιοθήκες.
Ποιούς εμπιστεύτηκε ο Αριστείδης Μπαλτάς γι’ αυτόν το σκοπό; Στην επιτροπή συμμετέχουν η Πόλα Καπόλα των εκδόσεων “Νήσος” (στον κατάλογο των οποίων υπάρχουν και δικά του έργα), η Έλενα Πατάκη από τον ομώνυμο οίκο και ο Περικλής Δουβίτσας της “Νεφέλης”, η επίκουρη καθηγήτρια στο τμήμα θεατρικών σπουδών του Καποδιστριακού Άννα Καρακατσούλη, ο ποιητής Θωμάς Τσαλαπάτης, οι μεταφραστές Έφη Γιαννοπούλου και Θεόφιλος Τραμπούλης, ο βιβλιοπώλης Νίκος Λαμπρόπουλος (διατηρεί τη “Σύχρονη Έκφραση” στη Λιβαδειά), ο μπλόγκερ Μιχάλης Καλαμαράς (δημιουργός του eAnagnostis που ειδικεύεται στις ηλεκτρονικές εκδόσεις), ο βιβλιοθηκονόμος Γιώργος Γλωσσιώτης (μέλος του δ.σ της Ελληνικής Ένωσης Βιβλιοθηκονόμων) καθώς και η δημοσιογράφος Μικέλα Χαρτουλάρη, η μόνη που συμμετείχε και στην αντίστοιχη ομάδα εργασίας επί υπουργίας Θάνου Μικρούτσικου, το 1994, στα πορίσματα της οποίας βασίστηκε αμέσως μετά η δημιουργία του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου. Οι παραπάνω δεσμεύτηκαν να καταθέσουν τις προτάσεις τους ως τις 31 Οκτωβρίου. Κι ως τότε θα εργάζονται αμισθί, πλαισιωμένοι από τέσσερις υπαλλήλους του ΥΠΠΟ, στους οποίους συγκαταλέγεται πλέον και το πρώην στέλεχος του ΕΚΕΒΙ Σωκράτης Καμπουρόπουλος.
Το σίγουρο είναι πως η βιαστική ενσωμάτωση του ΕΚΕΒΙ στο απογυμνωμένο από πόρους και προσωπικό Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού, αποδείχτηκε αδιέξοδη. Σήμερα, η biblionet υπολειτουργεί, προγράμματα που έτρεχαν με κοινοτικά κονδύλια έχουν ακυρωθεί και τα περιουσιακά στοιχεία του ΕΚΕΒΙ σαπίζουν σε αποθήκες, όπως ομολόγησε πρόσφατα ο νέος επικεφαλής του ιδρύματος Κωνσταντίνος Τσουκαλάς.
Πώς θα μπορούσε, κάτω από τόσο ασφυκτικές οικονομικές συνθήκες, να συσταθεί και πάλι ένα θεσμικό όργανο με αρμοδιότητες για την πολιτική βιβλίου; Το σίγουρο είναι πως η βιαστική ενσωμάτωση του ΕΚΕΒΙ στο απογυμνωμένο από πόρους και προσωπικό Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού, αποδείχτηκε αδιέξοδη. Σήμερα, η biblionet υπολειτουργεί, στατιστικά στοιχεία για την βιβλιοπαραγωγή δεν δίνονται, έρευνες για τις αναγνωστικές συνήθειες ή για τα οικονομικά του βιβλίου δεν εκπονούνται, προγράμματα που έτρεχαν με κοινοτικά κονδύλια, όπως αυτό της Φιλαναγνωσίας, έχουν ακυρωθεί και τα περιουσιακά στοιχεία του ΕΚΕΒΙ, από τα αρχεία του ως τις βιβλιοθήκες του, σαπίζουν σε αποθήκες, όπως ομολόγησε πρόσφατα ο νέος επικεφαλής του ιδρύματος Κωνσταντίνος Τσουκαλάς. Η διοργάνωση της έκθεσης της Θεσσαλονίκης και η συμμετοχή της Ελλάδας στις μεγάλες διεθνείς εκθέσεις γίνονται με ψίχουλα, εκ των ενόντων, ενώ και τα κίνητρα για την μετάφραση ελληνικών έργων σε ξένες γλώσσες έχουν καταργηθεί προ πολλού.
Εν τω μεταξύ, στο μέτωπο της αγοράς, τα μικρά, ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία της επαρχίας είτε κλείνουν είτε κρατιώνται όρθια με νύχια και με δόντια, αδυνατώντας ν’ ακολουθήσουν τις εκπτωτικές πολιτικές των ισχυρότερων. Ορισμένα μάλιστα έχουν φτάσει στο σημείο να κάνουν τις προμήθειές τους από το ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο της “Πολιτείας”, καθώς εκεί βρίσκουν τιμές χαμηλότερες και της χοντρικής. Αν μη τι άλλο, μετά την πρωτοβουλία του ευρωβουλευτή Γιώργου Γραμματικάκη (Ποτάμι) να καταθέσει τον Μάιο σχετικό ερώτημα προς την Κομισιόν, φαίνεται ν’ ανοίγει ένα παραθυράκι για να τεθεί ξανά στο τραπέζι με τους δανειστές μας το ζήτημα της ενιαίας τιμής. Πώς θα τους πείσουμε ότι, με την κατάργησή της, η αγορά πήγε χειρότερα; Έχουμε θεμελιωμένα επιχειρήματα; Υποτίθεται ότι ως τα τέλη Οκτωβρίου θα διαθέτουμε.
σχόλια