Το μακελειό σε μια χριστουγεννιάτικη αγορά του Βερολίνου χθες ενδέχεται να αποτελέσει νέο βαρύ πλήγμα για την Άνγγελα Μέρκελ, η οποία βάλλεται από πολλές πλευρές για την πολιτική της όσον αφορά την κρίση των προσφύγων και των μεταναστών, την ώρα που ανακτούσε μέρος της δημοτικότητάς της που βρισκόταν ήδη σε πτώση.
Η επίθεση είναι «ένας εφιάλτης και για την Άνγγελα Μέρκελ, η οποία βλέπει τις πιθανότητές της να επανεκλεγεί το 2017 να μειώνονται», σημείωσε το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel σε άρθρο που αναρτήθηκε στον ιστότοπό του.
Χωρίς να περιμένουν η αστυνομία να διαλευκάνει την επίθεση, η οποία στοίχισε τη ζωή σε 12 ανθρώπους και τραυμάτισε δεκάδες άλλους χθες βράδυ, οι επικριτές της Μέρκελ άνοιξαν φραστικό πυρ. Η λαϊκιστική δεξιά της Γερμανίας δεν δίστασε να επιρρίψει την ευθύνη για την πολύνεκρη επίθεση στην πολιτική της καγκελαρίου για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης, μολονότι η αστυνομία τελικά άφησε ελεύθερο έναν αιτούντα άσυλο που είχε συλλάβει και θεωρούσε ύποπτο.
«Αυτοί οι θάνατοι είναι της Μέρκελ!», κατήγγειλε ένα στέλεχος του κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), ο Μάρκους Πρέτσελ, σε ανάρτησή του στον λογαριασμό του στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter. «Η Γερμανία δεν είναι πλέον ασφαλής» έναντι «της τρομοκρατίας του ριζοσπαστικού ισλαμισμού», συμπλήρωσε η ηγέτιδα της AfD, η Φράουκε Πίτρι, επιρρίπτοντας την ευθύνη γι' αυτό στην απόφαση της καγκελαρίου της Γερμανίας να άρει τις πύλες και η χώρα να υποδεχθεί εκατοντάδες χιλιάδες αιτούντες άσυλο και μετανάστες το καλοκαίρι του 2015. Η ισλαμιστική απειλή «εισήχθη κατά τρόπο συστηματικό και ανεύθυνο στη διάρκεια του περασμένου ενάμιση χρόνου», επέμεινε η ίδια.
Οι επιθέσεις εναντίον της Μέρκελ δεν προέρχονται μόνο από τη λαϊκιστική, ξενοφοβική δεξιά.
Το μακελειό στο Βερολίνο ξεσήκωσε τους Βαυαρούς της Ένωσης Χριστιανοκοινωνιστών (CSU), του αδελφού κόμματος των Χριστιανοδημοκρατών της Μέρκελ, που εδώ και πάνω από έναν χρόνο απαιτούν, ως τώρα χωρίς αποτέλεσμα, να θεσπιστεί ετήσιο όριο στον αριθμό των αιτούντων άσυλο που θα επιτρέπεται να εισέρχονται στη γερμανική επικράτεια.
«Πρέπει τώρα να διερωτηθούμε για τους κινδύνους που η άφιξη ενός μεγάλου αριθμού προσφύγων στη χώρα εγείρουν για εμάς», είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εσωτερικών του ομόσπονδου κρατιδίου της Βαυαρίας Γιοάχιμ Χέρμαν. Η κοινή γνώμη δεν θα αποδεχόταν «να συνεχίσουμε με μια κατάσταση στην οποία έχουμε αυξημένους κινδύνους διάπραξης επιθέσεων από πρόσωπα τα οποία εμπνέονται από τον ριζοσπαστικό ισλαμισμό», συνέχισε ο Χέρμαν, παραπέμποντας προφανώς στο γεγονός ότι μεγάλο μέρος των προσφύγων και μεταναστών που υποδέχθηκε η Γερμανία είναι μουσουλμάνοι.
Βολές εναντίον της πολιτικής της Μέρκελ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την μεταναστευτική κρίση όμως υπήρξαν και από το εξωτερικό, με τον πρωθυπουργό της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο να διαμηνύει πως «η υπομονή» των ανατολικοευρωπαίων εξαντλείται και τον υπουργό Οικονομικών της Τσεχίας, τον Αντρέι Μπάμπις, να επιρρίπτει προσωπικά στην Μέρκελ την ευθύνη για την επίθεση στο Βερολίνο και να διατείνεται ότι οι μετανάστες δεν έχουν «καμιά θέση» στην Ευρώπη. «Η Γερμανία πληρώνει βαρύ τίμημα για αυτή την πολιτική», συμπλήρωσε ο υπουργός της τσεχικής κυβέρνησης.
Η τραγωδία στη χριστουγεννιάτικη αγορά καταγράφηκε τη στιγμή που η καγκελάριος είχε αρχίσει να ανακτά ένα μέρος του εδάφους που είχε χάσει τους τελευταίους 16 μήνες λόγω της μαζικής έλευσης προσφύγων και μεταναστών στη Γερμανία.
Αφού είδε τη δημοτικότητά της να πέφτει στις αρχές της χρονιάς και το κόμμα της, την CDU, να τιμωρείται σε πολλές κρατιδιακές εκλογικές αναμετρήσεις στις οποίες η AfD κατέγραψε μεγάλη άνοδο, η Άγγελα Μέρκελ κατέγραφε εδώ και μερικές εβδομάδες άνοδο στις δημοσκοπήσεις. Οι πιο πρόσφατες έδιναν στο κόμμα της έως και το 37% των προθέσεων ψήφου ενόψει των εθνικών εκλογών του 2017, ενώ είχαν υποχωρήσει ως το 30%.
Η Μέρκελ, προφανώς ζυγίζοντας κι αυτό το στοιχείο, ανακοίνωσε στα τέλη του Νοεμβρίου ότι θα διεκδικήσει τέταρτη θητεία στην καγκελαρία στην εκλογική αναμέτρηση που θα διεξαχθεί πιθανόν τον Σεπτέμβριο του 2017, διαψεύδοντας κάποιες αμφιβολίες που υπήρχαν.
Παράλληλα στο συνέδριο του κόμματός της νωρίτερα τον Δεκέμβριο μετέβαλε πολύ αισθητά τη στάση και τη ρητορική της όσον αφορά τους πρόσφυγες και τους μετανάστες επί το αυστηρότερο, σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τους ψηφοφόρους της. Τάχθηκε εξάλλου υπέρ της απαγόρευσης της μπούρκας και υποσχέθηκε ότι δεν θα επαναληφθεί ποτέ μια κατάσταση όπως αυτή του φθινοπώρου του 2015, όταν έφθασαν στη χώρα εκατοντάδες χιλιάδες αιτούντες άσυλο.
Για τον Κρίστιαν Μέλινγκ, αναλυτή στο German Marshall Fund, το σημαντικότερο ρίσκο για την καγκελάριο είναι «το πώς θα αντιδράσει το δικό της κόμμα» στο ότι η πολιτική της τείνει να εκληφθεί ως η αιτία που ο κίνδυνος τρομοκρατικών ενεργειών στη Γερμανία είναι «αυξημένος». Είναι πολύ πιθανό η πτέρυγα των πιο σκληρών συντηρητικών να «επιδιώξει περισσότερες παραχωρήσεις από πλευράς της στα ζητήματα της ασφάλειας και της μετανάστευσης», προέβλεψε ο ίδιος.
σχόλια