Την Πέμπτη 12 Ιανουαρίου, εκδικάζεται τελικά η υπόθεση της αγωγής του υπουργού Εθνικής Aμυνας Πάνου Καμμένου εναντίον του γελοιογράφου Ανδρέα Πετρουλάκη και του Protagon, για άρθρο του που είχε δημοσιευτεί στο Protagon προ διετίας, με τίτλο «Πάνος Καμμένος. Εχουν αρχίσει να του μοιάζουν». Το άρθρο ασκούσε δριμεία κριτική στον υπουργό μέσα στο πλαίσιο της εύλογης και αυτονόητης δημοσιογραφικής κριτικής στην οποία υπόκεινται τα δημόσια πρόσωπα, αλλά ο υπουργός θεώρησε καλό να αμυνθεί, όχι στον χώρο του δημοσίου διαλόγου, αλλά στα δικαστήρια, με εξοντωτική αγωγή δύο εκατομμυρίων ευρώ.
Η στάση του κ. Καμμένου ξεσήκωσε πολλές αντιδράσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό διότι θεωρήθηκε ως μια προφανής προσπάθεια τρομοκράτησης των δημοσιογράφων, εκφοβιστική ενέργεια εναντίον της ελευθερίας της έκφρασης και χτύπημα κατά της ελευθεροτυπίας. Δημιουργήθηκε διαδικτυακό κίνημα συμπαράστασης που συγκέντρωσε άνω των 4.000 υπογραφών, ενώ το θέμα κατήγγειλε το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου ως ευθεία επίθεση στην ελευθερία του Τύπου.
Πρόπερσι τον Απρίλιο είχαμε μιλήσει με τον κ. Πετρουλάκη και λόγω της επικαιρότητας αναδημοσιεύω την κουβέντα μας, μαζί με τον πρόλογο της συνέντευξης.
Γεννήθηκε το 1958 στην Φλώρινα και είναι Χανιώτης. Είναι γελοιογράφος αυτοδίδακτος και πρωτοδημοσίευσε στο Βημα το 1985. Για 15 χρόνια (1985-2000) υπήρξε ο γελοιογράφος της Αυγής. Από το 2000 εργάζεται στην Καθημερινή. Παραλλήλως έχει συνεργαστεί και με άλλες εφημερίδες (Πρώτη, Εθνος,Μεσημβρινή, Επενδυτής) και έντυπα (Αντί, Μετρό, Κλικ, Μεν, Γαλέρα). Είναι μέλος της ΓΕΛ (Ελληνική Λέσχη Γελοιογραφίας) και της FECO (Διεθνής Ομοσπονδία Καρτούν). Εχει συμμετάσχει σε δεκάδες ομαδικές και ατομικές εκθέσεις σην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Δύο κείμενά του στο protagon προκάλεσαν δύο μεγάλες αγωγές. Το «Π. Καμμένος. Έχουν αρχίσει και του μοιάζουν» ενόχλησε τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας ο οποίος του ζητά εκατομμύρια, ενώ το επίσης εξαιρετικό «Γιώργος Κουρής, η κατσαρίδα της Μεταπολίτευσης» τον έμπλεξε σε δικαστική περιπέτεια με τον Γ. Κουρή που του ζητά 300.000 ευρώ.
— Καταρχάς κύριε Πετρουλάκη, πώς αντιμετωπίζετε τις αγωγές που έχουν γίνει εναντίον σας; Με χιούμορ, αγωνία, οργή;
Με ψυχραιμία. Λίγες στιγμές θυμώνω, περισσότερες γελάω, συνήθως πάντως δεν το σκέπτομαι
— Σας προκάλεσε έκπληξη το ότι απ' όσα χυδαία ή υβριστικά έχουν γραφτεί για τον Π. Καμμένο αυτός επέλεξε να στραφεί εναντίον ενός δηκτικού αλλά μάλλον προσεκτικού (και προσεγμένου) κειμένου όπως το δικό σας; Πώς το εξηγείτε;
Ομολογώ ότι με εξέπληξε, δεν νομίζω ότι είναι κείμενο που δικαιολογεί αγωγή. Επιπλέον πρόκειτα για ένα πρόσωπο της εξουσίας, έναν αρχηγό κόμματος και ισχυρό υπουργό που αν ένιωθε ότι θίγεται θα μπορούσε να αμυνθεί με μεγάλη προβολή. Δεν έχω καμία εξήγηση γιατί το έκανε, δεν γνωρίζω τον τρόπο που σκέπτεται ο κ.Καμμένος.
— Έχετε καταλάβει με ποιο σημείο ή χαρακτηρισμό του κειμένου σας έχει πρόβλημα ο κύριος Καμμένος και έκανε αγωγή; Εγώ, ομολογώ, δεν καταλαβαίνω πού πάτησε νομικά.
Αν διαβάσετε την αγωγή θα δείτε ότι αποκρούει λέξη-λέξη τα γραφόμενά μου, με ομοιόμορφα υψηλή ένταση στις εκφράσεις του σε όλα τα σημεία, χωρίς στην πραγματικότητα να δίνει ξεχωριστό βάρος κάπου ώστε να καταλάβεις τι τον ενόχλησε περισσότερο. Πιο πολύ με ενυπωσίασε ότι με κατηγορεί ότι ψευδώς γράφω ότι παραχαράσσει την αριστερή φυσιογνωμία της κυβέρνησης αφού, όπως λέει, έχουμε κυβέρνηση εθνική ενότητας με τη συμμετοχή και του δικού του κόμματος. Δηλαδή;
Είναι απρόσμενα αμέριστη και μαζική η στήριξη από συναδέλφους μου, αλλά και από πολλούς άλλους. Σημείωσα κάποιες απουσίες από το στρατόπεδο του ΣΥΡΙΖΑ (μην ξεχνάτε ότι ήμουν 15 χρόνια στη Αυγή και διατηρώ τις προσωπικές φιλίες), αλλά καλή καρδιά.
— Με την αγωγή Κουρή τι ακριβώς έχει συμβεί; Κι εκείνο το άρθρο έχω διαβάσει και πάλι δεν είχα βρει κάτι μηνύσιμο...
Ο κ.Κουρής επίσης δεν βρήκε τίποτα μηνύσιμο σε αυτά που έγραψα γι αυτό δεν μου έκανε μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση αλλά αγωγή για εξύβριση. Μη με ρωτάτε, ούτε εκείνος ξέρω πώς σκέφτεται.
— Οι κύριοι Κουρής και Καμμένος έχουν κατά καιρούς χρησιμοποιήσει πολύ σκληρότερη γλώσσα απ' τη δική σας για να 'επιτεθούν' στους 'εχθρούς' τους. Δεν νιώθετε ότι υπάρχει μια ανακολουθία στο πώς οι ίδιοι θέλουν να κρίνουν αυστηρά τους άλλους, αλλά ζητούν εκατομμύρια από κάποιον που τους έκρινε (λιγότερο) αυστηρά;
Αυτό αφορά τους ίδιους και τη συνείδησή τους, αν δηλαδή αισθάνονται καλά να βρίσκεται σε δυσαρμονία η άμυνα και η επίθεσή τους. Για τους υπόλοιπους δεν ισχύει. Εάν δηλαδή ο κ.Κουρής είναι υβριστής δεν θα πει ότι ο καθένας μπορεί να βρίζει τον κ.Κουρή. Βέβαια θα περίμενε κανείς να υπολήπτεται τα ίδια του τα όπλα- πάντως εμένα δεν με αφορά αυτό, δεν έβρισα κανέναν αλλά χρησιμοποίησα, στο πλαίσιο της ελευθερίας της έκφρασης, αξιολογικές κρίσεις και πολιτικούς χαρακτηρισμούς που δικαιολογούνται από την πολιτεία των ανδρών
— Τι είναι αυτός ο λεγόμενος τυποκτόνος νόμος; Πιστεύετε ότι πρέπει να αλλάξει;
Θα είναι ανάσα ζωής για τον Τύπο να αλλάξει. έχουν γίνει πολλές προσπάθειες, βρίσκεται ακόμα μία σε εξέλιξη. Δεν είμαι αισιόδοξος ότι θα τελεσφορήσει. Έχουν αλλάξει όλων των ειδών οι εξουσίες όλα τα χρόνια που ισχύει ο νόμος αλλά τις συνδέει όλες έναι κοινό χαρακτηριστικό. Η απέχθεια στο δημοσιογραφικό έλεγχο. Ο Τυποκτόνος νόμος είναι ένα είδος άμυνας για αυτούς γιατί επισείει την απειλή εξοντωτικών προστίμων- οι δημοσιογράφοι, θέλουν δε θέλουν αναπτύσουν ένστικτο αυτοσυντήρησης εις βάρος της δύναμης του γραπτού τους. Χάθηκαν δηλαδή τα ποινικά δικαστήρια για κάποιον που νιώθει ότι θίγεται ή δεν είναι επαρκής ο φόβος;
— Αισθάνεστε ότι έχετε υποστήριξη από συναδέλφους σας και απ' τον πολιτικό κόσμο σ' αυτές τις δικαστικές περιπέτειες;
Είναι απρόσμενα αμέριστη και μαζική η στήριξη από συναδέλφους μου, αλλά και από πολλούς άλλους. Σημείωσα κάποιες απουσίες από το στρατόπεδο του ΣΥΡΙΖΑ (μην ξεχνάτε ότι ήμουν 15 χρόνια στη Αυγή και διατηρώ τις προσωπικές φιλίες), αλλά καλή καρδιά. Κάποιοι πήραν την πρωτοβουλία συλλογής υπογραφών. Μαθαίνω ότι ήδη έχουν φτάσει τις 3000, μεταξύ τους και άνθρωποι που θαυμάζω- πιο συγκινητική για μένα η υπογραφή της Άλκης Ζέη.
— Υπάρχουν και αυτοί που μπορεί να λένε ότι ο Κουρής και ο Καμμένος υπερβάλλουν, αλλά ότι κι εσείς είχατε πολιτικά ελατήρια για την 'αμαύρωση του ονόματός τους'. Μπλέκουν μάλιστα και το Ποτάμι και τον Στ. Θεοδωράκη. Τι απαντάτε;
Αν μετά από 30 χρόνια σε αυτήν τη δουλειά υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι θα γινόμουν όργανο, του Θεοδωράκη ή κάποιου άλλου, δεν θα μπω στον κόπο να τους μεταπείσω. Δεν μπορούμε να τους πείθουμε όλους, πολλοί άνθρωποι πορεύονται με τις φτωχές τους βεβαιότητες. Πάντως, μιλώντας για τον κ.Καμμένο, θα μπορούσα εγώ να του κάνω μήνυση για αυτήν την αδιανόητη κατηγορία που εκτόξευσε εναντίον μου; Όχι, γιατί έχει ασυλία. Δεν τον προβληματίζει η ασυμμετρία των όπλων που έχει ο καθένας;
— Έχει γίνει κι ένα μπέρδεμα με το αν ορθώς ο κ. Καμμένος έκανε αγωγή και στον Σ. Θεοδωράκη που έχει φύγει απ' το Protagon. Η εκπρόσωπος των ΑΝΕΛ δήλωσε η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων λέει πως «δικαιούχος της ιστοσελίδας Protagon, που καταχωρήθηκε στις 11-03-2009 με αριθμό πρωτοκόλλου 1370920 και λήγει στις 10-03-2017 είναι o Σταύρος Θεοδωράκης του Παναγιώτη» και ότι δεν δηλώθηκε αποχώρησή του. Μήπως γνωρίζετε γιατί έγινε αυτή η παρεξήγηση;
Εσείς που γνωρίζετε το διαδίκτυο ξέρετε ότι αυτά είναι απλά για αυτούς που διαθέτουν στοιχειώδεις γνώσεις. Ο Θεοδωράκης είχε κατοχυρώσει το domain πολύ πριν δημιουργηθεί το σαίτ. Η ουσία είναι ότι έχει παραχωρήσει το hosting. Δεν έχει δηλαδή καμία σχέση με τη Protagon Α.Ε. από τη στιγμή που παρεχώρησε τις μετοχές του την περασμένη Άνοιξη. Και μόνο από τα πολλά κείμενα που έχουν δημοσιευτεί εναντίον του στο σάιτ φαίνεται ότι δεν έχει ανάμιξη. Σήμερα υπάρχει κομμάτι που εκτοξεύει εναντίον του κατηγορίες που θα ζήλευε ο κ.Καμμένος.
— Είστε γνωστος ως γελοιογράφος και συνεχίζετε να ασκείτε την τέχνη σας με επιτυχία. Ταυτόχρονα όμως γράφετε και κείμενα για την επικαιρότητα. Είναι κάτι που σας ενδιέφερε πάντα; Και ποιες οι διαφορές με τα σκίτσα;
Πρόκειται για τελείως διαφορετικά εκφραστικά μέσα. Η γελοιογραφία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της υπόστασής μου- δεν μπορώ πια να θυμηθώ την εποχή που δεν ήμουν γελοιογράφος. Αγαπώ πάντως και το γραπτό. Στο παρελθόν έγραφα σποραδικά αλλά πάντα μου άρεσε. Πάντως νομίζω ότι το σκίτσο είναι πιο δημιουργικό γιατί έχει περισσότερο ρίσκο. Ρίσκο στη δουλειά μας δεν είναι μόνο οι μηνύσεις, ρίσκο να βρεθείς στο κενό έχει το κυνήγι της πρωτοτυπίας.
— Οι γελοιογραφίες, φαντάζομαι, δεν σας είχαν οδηγήσει σε δικαστικές περιπέτειες ποτέ (ή όχι;). Μετανιώνετε ποτέ που αρχίσατε να γράφετε με περισσότερα λόγια και άνευ σκίτσων τις σκέψεις σας;
Τα σκίτσα δεν είχαν αγωγές αλλά είχαν ουκ ολίγες απειλές. Η δημοσιογραφία έχει τις δυσκολίες της αλλά, μην τρελαινόμαστε, υπάρχουν επαγγέλματα πιο επικίνδυνα. Δεν μετανιώνω πάντως για τίποτα και νιώθω τυχερός σαν ποδοσφαιριστής, που με πληρώνουν να κάνω αυτό που μου αρέσει.
— Πώς σας φάνηκε η γελοιογραφία της Αυγής με τον Σόιμπλε;
Όσοι δήλωσαν charlie δεν δικαιούνται να την κατακρίνουν.
— Ήσασταν για πολλά χρόνια ο γελοιογράφος της Αυγής. Φανταζόστασταν ποτέ τότε ότι το κόμμα που στήριζε η εφημερίδα θα γινόταν κυβέρνηση; (Πρόκειται άραγε για το ίδιο κόμμα όμως;)
Η ζωή εξελίσσεται και δεν μπορούμε να δούμε τίποτα στατικά. Δεν ισχύει μόνο για την Αυγή. Αν ρίχνατε μια ματιά γύρω σας, πόσα κόμματα μεγάλωσαν και μίκρυναν και ποιά Μέσα τα ακολούθησαν και τα εγκατέλειψαν δεν θα ήσασταν τόσο αυστηρός με την Αυγή. Σίγουρα δεν εκπροσωπεί σήμερα το κόμμα του 1,8% άρα δεν θα μπορούσε να είναι ίδια με τότε. Έχει αλλάξει δομικά, αλλά ένα υπόγειο κομμάτι μου πάντα τη βλέπει με τρυφερότητα.
— Μετά τις αγωγές που σας ήρθαν, νιώθετε πιο φοβισμένος; Νιώθετε να αυτολογοκρίνεστε; Φοβάστε μήπως έχετε γίνει ο εύκολος στόχος;
Δεν μου αρέσουν οι ηρωικές κουβέντες αλλά με κάθε ειλικρίνεια δεν θα εύρισκα λόγο να κάνω αυτήν τη δουλειά εάν την έκανα φοβισμένος. Πιθανώς να είμαι παροδικός στόχος, εύκολος όχι τόσο, αλλά σίγουρα δεν εργάζομαι έχοντας αυτό στο μυαλό μου.
— Μετανιώνετε για αυτά που γράψατε; Αν μπορούσατε να λειάνετε κάτι θα το κάνατε, και τι θα ήταν αυτό;
Όχι, το λέω ειλικρινά δεν μετάνιωσα για τίποτα. Προσπαθώ γενικά στα γραπτά μου να γράφω την ηπιότερη εκδοχή που εκφράζει αυτά που θέλω να πω.
σχόλια