Δυσκολεύομαι να φανταστώ καθημερινότητα πιο ζοφερή, πιο αλλοτριωτική από εκείνην του επαγγελματία πολιτικού.
Φέρτε τον εαυτό σας στη θέση του: Να έχετε βάλει ως στόχο πρώτιστο, ως προϋπόθεση υπαρξιακή σχεδόν, την εκλογή και την επανεκλογή σας. Από πιτσιρικάς, στο συμβούλιο της γειτονιάς, της νεολαίας ή του πρωτοβάθμιου σωματείου. Μεγαλώνοντας, στην κεντρική επιτροπή του κόμματός σας, στον δήμο και στο κοινοβούλιο. Να κάνετε σχεδόν τα πάντα, να επενδύετε χρόνο και μόχθο αδιανόητο, για να κερδίζετε διαρκώς την εύνοια των συμπολιτών σας.
Να μιλάτε καθημερινά με δεκάδες, ενίοτε και εκατοντάδες ανθρώπους –ένας εν ενεργεία υπουργός μού αποκάλυψε ότι ανάμεσα στις 19 και στις 22 Μαϊου ευχήθηκε από το τηλέφωνο σε χίλιους διακόσιους εφτά Κωνσταντίνους και Ελένες- ανταλλάσσοντας ως επί το πλείστον κοινοτοπίες με το πιο ψευτοευγενικό, ψευτοεγκάρδιο ύφος. Να διεκπεραιώνετε μέσω του γραφείου σας, δίχως όμως ποτέ να αρνείσθε την αυτοπρόσωπη παρέμβασή σας, τα πλέον πιθανά και απίθανα ρουσφέτια. Κολλητιλίκια με διοικητές νοσοκομείων και στρατιωτικών μονάδων, δημάρχους και μητροπολίτες, για να τακτοποιήσετε τους «δικούς» σας ανθρώπους. Σημειώματα, στη συνέχεια, στους ενδιαφερόμενους ότι το «αίτημά σας ικανοποιήθηκε» που σημαίνει «θυμηθείτε με την ώρα της κάλπης».
Να συμμετέχετε σε μακρόσυρτες συνεδριάσεις. Να σας παίρνουν τα μεσάνυχτα υποκρινόμενο πως παρακολουθείτε με ενδιαφέρον τις παρεμβάσεις των συναδέλφων σας, ώσπου να φτάσει η σειρά σας για να αναπτύξετε με μικρές προσωπικές παραλλαγές την επίσημη θέση του κόμματος.
Να επιζητάτε τακτικές προσκλήσεις στα τηλεπαράθυρα, ευκαιρίες για να σκυλοκαβγαδίσετε μπροστά στο κοινό με τους εκπροσώπους των αντίπαλων παρατάξεων. Στα διαλείμματα –εννοείται- για διαφημίσεις, τα πνεύματα ως εκ θαύματος ηρεμούν. Οι «μειοδότες» λένε ανέκδοτα στους «εθνοκάπηλους», τα «τσιράκια της Μέρκελ» ζαχαρώνουν τις αντιμνημονιακές «Ζαν Ντ’Αρκ»…
Εάν εκλέγεστε στην επαρχία, να ταξιδεύετε κάθε Σαββατοκύριακο στους νομούς σας. Να περιφέρεστε στην αγορά, να κερνάτε καφέδες και τσίπουρα τις παρέες, να παρίστασθε σε γάμους και σε μνημόσυνα. Κοστούμια ή ανοιχτά πουκάμισα, πανηγυρικοί της ημέρας ή θερμοί αγωνιστικοί χαιρετισμοί, «αν μας αφήσουν να ολοκληρώσουμε το έργο μας» ή «τώρα που θα έρθει ο λαός στην εξουσία»…
Ο άντρας σας ή η γυναίκα σας υποχρεωτικά στο πλευρό σας, να δίνει το καλό παράδειγμα υπογραμμίζοντας ότι αποτελείτε πρότυπα οικογενειακής ευτυχίας. Τα παιδιά σας ας κρατηθούν αν θέλουν έξω από το πλάνο, τουλάχιστον όμως να μη δίνουν αφορμές. Το σπίτι του πολιτικού πρέπει να είναι γυάλινο, διαφανές, και προς Θεού να μην μυρίζει χασίσι!
Πότε ήταν η τελευταία φορά που διαβάσατε ένα βιβλίο όχι διαγωνίως για να βρείτε ατάκες για τους λόγους σας; Πότε πήγατε στον κινηματογράφο, στο θέατρο, ακούσατε τη μουσική που αγαπάτε, αράξατε έστω ένα δίωρο στη λιακάδα δίχως να κοιτάξετε το ρολόι ή το κινητό σας;
Υπάρχουν -εννοείται- και πολιτικοί που επιμένουν να παρακολουθούν τη λογοτεχνία και τις τέχνες. Αποτελούν όμως τις εξαιρέσεις των εξαιρέσων. Οι περισσότεροι είναι τόσο πλήρως απορροφημένοι απ’την καθημερινή τριβή ώστε ακόμα και στο κρεββάτι μιας εφήμερης αμαρτίας, ψήφους σκέφτονται.
Ποιος ο λόγος να επιλέξει κανείς μια τέτοια ζωή;
Δυο και μόνο κίνητρα μπορώ να σκεφτώ.
Το πρώτο κίνητρο είναι να πλουτίσεις. Και όταν μιλάμε για πλούτο, δεν εννοούμε φυσικά τη βουλευτική αποζημίωση, που ένα ποσοστό της ξοδεύεται σε έξοδα παραστάσεως και ένα άλλο εξανεμίζεται σε προεκλογικές εκστρατείες. Εννοούμε ό,τι συμβαίνει κάτω απ’το τραπέζι. Τα «πακέτα» που σού προσφέρονται για να μεσολαβήσεις ή για να κάνεις έστω τα στραβά μάτια. Τα «πακέτα» που καθώς ανέρχεσαι παχαίνουν, ώσπου κάποια στιγμή αποκτάς και «ταμία» για να «τρέχει το μαγαζί», να δίνει τα οφειλόμενα στο κόμμα και να κρατάει για λογαριασμό σου τα υπόλοιπα. Τα «πακέτα» που προϋποθέτουν σχέσεις αλληλοεξάρτησης με επιχειρηματίες και γνώση άριστη της κρατικής λειτουργίας. Διότι όσο κι αν έχει φαληρίσει το κράτος, όσο και αν εξαρτόμαστε εθνικώς απ’τη βοήθεια των ευρωπαίων εταίρων μας, πάντα υπάρχουν πόρτες και παραθυράκια και μπίζνες εν εξελίξει…
Δεν χωράει αμφιβολία πως ένας πολιτικός εφόσον διαφθαρεί, μπορεί να θησαυρίσει. Κι εφόσον φανεί αρκετά προσεκτικός ώστε να μην αφήνει ίχνη, να μην επιδεικνύεται σκανδαλωδώς και να κρατά όποιους πρέπει στο χέρι, οι πιθανότητες να μην κατηγορηθεί ποτέ και να αφυπηρετήσει στα γεράματα εν δόξη και τιμή είναι συντριπτικά υπέρ του. Για να καταλήξεις αποδιοπομπαίος τράγος του συστήματος και να βρεθείς στη φυλακή, πρέπει να έχεις προκαλέσει υπέρ το δέον…
Το δεύτερο κίνητρο είναι να προσφέρεις στον τόπο. Ακούγεται σχεδόν απίστευτο, ακόμα όμως και στις μέρες μας βρίσκεις ανθρώπους που έχουν αφοσιωθεί στην πολιτική επειδή κάτι κοινωφελές λαχταρούν να πετύχουν. Εάν όχι να οικοδομήσουν τον σοσιαλισμό ή να αναστήσουν την Ελλάδα των δυό ηπείρων και των πέντε θαλασσών, τουλάχιστον να βελτιώσουν τις ζωές των συμπολιτών τους, να θέσουν κάποιες βάσεις για μια πιο ευνομούμενη, πιο δίκαια κοινωνία.
Ξέρω τέτοιους ανθρώπους. Έχω τέτοιους φίλους. Ανήκουν σε ολόκληρο σχεδόν το κομματικό φάσμα. Από τη μια τους θαυμάζω. Από την άλλη τους οικτίρω. Μοιάζουν να έχουν συνειδητά διαλέξει το πιο παράξενο και σιχαμένο άθλημα: Σλάλομ ανάμεσα σε λάκκους με σκατά. Τους παρακολουθώ με κομμένη την ανάσα να παίρνουν τις πιο δύσκολες στροφές με τα αυτοσχέδια έλκηθρά τους. Να κινδύνευουν διαρκώς να ντελαπάρουν και να βρεθούν εκτός πίστας. Να λεκιάζονται κάθε τόσο - τα ρούχα τους, όχι οι ίδιοι. Να αναρωτιούνται, σαν σε παραλήρημα, πού έχουν μπλέξει και γιατί τα τραβάνε όλα αυτά κι ωστόσο να χαμογελούν και να συνεχίζουν. Να κάνουν χειραψίες και μικρές υποχωρήσεις διατηρώντας εν τούτοις το προσωπικό τους ήθος ακέραιο – στις πόσες μικρές υποχωρήσεις αρχίζει άραγε να διαβρώνεται το ήθος σου; Και να ελπίζουν, να ελπίζουν ότι θα φθάσουν κάποτε στην τελική ευθεία χωρίς να έχουν εκφυλισθεί, χωρίς να έχουν ξεφτιλιστεί, φορείς παραμένοντας των αρχικών αγνών προθέσεων. Πως θα έρθουν αντιμέτωποι με την Ιστορία και θα ασκήσουνε την εξουσία «αλλιώς» και θα αφήσουν ένα δικό τους ωφέλιμο ίχνος.
Πόσο δύσκολο είναι να σταδιοδρομήσεις στην πολιτική και να μην καταντήσεις ούτε Δον Κιχώτης ούτε Αλ Καπόνε; Ούτε και να περάσεις και να ξεχαστείς σαν ένας ακόμα Καλοχαιρέτας στερούμενος ειδικού βάρους; Πόσο ουτοπικό είναι να πιστεύεις ότι το σύστημα, το όποιο σύστημα, δεν θα βρει τελικά τρόπο να σε αλέσει; Ότι δεν θα συνοψιστεί η ζωή και οι κόποι σου και οι αγωνίες σου και τα χαμόγελά σου στο επίγραμμα του Σολωμού «Δω μια φορά ήταν άνθρωπος κι εκεί ήταν ένας τόπος;»
Αυτά κυρίως θα συλλογιζόμουν εγώ εάν βρισκόμουν στη θέση του Αλέξη Τσίπρα, εάν είχα επισκεφθεί το Άγιο Όρος και ζητούσα να περάσω δέκα λεπτά μονάχος μου ενώπιον της εικόνας του «Άξιον Εστί».-
σχόλια