Το θέμα των απόρρητων κονδυλίων δεν είναι κάτι καινούργιο στην ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Από την εποχή του 1963, όταν ο Τύπος έγραφε «η κυβέρνησις Παπανδρέου διστάζει υπόπτως να φωτίση το μέγα σκάνδαλον της διαθέσεως των μυστικών κονδυλίων», μέχρι το 1993 που ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης κατήγγελλε τον υπουργό Εξωτερικών Αντώνη Σαμαρά για χρήματα που πήγαιναν σε δημοσιογράφους και οι εφημερίδες της εποχής μιλούσαν για «απόρρητο φαγοπότι πολλών δισ.», έως και σήμερα, που επικρατεί η κόντρα Κοτζιά - Καμμένου και εκτοξεύονται κατηγορίες για εκατομμύρια ευρώ προερχόμενα από κερδοσκοπικά κέντρα.
Ωστόσο, υπήρξαν κι άλλες ενδιάμεσες περίοδοι κατά τις οποίες τα μυστικά κονδύλια μονοπωλούσαν την επικαιρότητα. Το 2011 ο υπουργός του ΠΑΣΟΚ κ. Ηλίας Μόσιαλος ανακοίνωσε την προώθηση άμεσης νομοθετικής ρύθμισης για την κατάργηση συγκεκριμένου διατάγματος περί μυστικών κονδυλίων.
Μάλιστα, είχε δηλώσει ότι στο πλαίσιο αυτό θα προγραμματίζονταν μειώσεις σε κονδύλια που αφορούσαν ζητήματα δημοσίων σχέσεων και εθιμοτυπίας, όπως το κόστος μετακινήσεων σε εξωτερικό και εσωτερικό υπαλλήλων και στελεχών των γενικών γραμματειών, οι συναντήσεις - δείπνα με δημοσιογράφους και παράγοντες ΜΜΕ της αλλοδαπής και της ομογένειας, η αγορά και διάθεση δώρων σε επισκέψεις ξένων αποστολών.
Τι είναι, όμως, τα «μυστικά κονδύλια»; «Πρόκειται για απόρρητα κονδύλια τα οποία δεν έχει μόνο το υπουργείο Εξωτερικών αλλά και τα υπουργεία Εθνικής Άμυνας και Δημόσιας Τάξης. Στην περίπτωση του υπουργείου Εξωτερικών αφορούν χρήματα που ο υπουργός μπορεί να ξοδεύει όπως επιθυμεί, χωρίς να χρειάζεται η κατάθεση αποδείξεων και σχετικών εγγράφων.
Έναν χρόνο αργότερα, ο σημερινός πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας επισκέφθηκε το γραφείο του οικονομικού εισαγγελέα Σπύρου Μουζακίτη και μίλησε για «απροκάλυπτες παρεμβάσεις στο έργο της Δικαιοσύνης».
Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε παρουσίαζε στοιχεία που στηρίζονταν σε έγγραφα του ΥΠ.ΕΞ., λέγοντας ότι το 2009 τα απόρρητα κονδύλια του υπουργείου Εξωτερικών αυξήθηκαν κατά 210% και από 18,5 εκατομμύρια ευρώ που προέβλεπε ο προϋπολογισμός εκταμιεύτηκαν περίπου 57 εκατομμύρια. Το 2010 η αύξηση έφθασε το 270%, αφού το ποσό αυξήθηκε στα 68 εκατομμύρια ευρώ.
Παράλληλα, σημείωνε για το 2011: «Έγινε το πρωτοφανές οι απόρρητες δαπάνες να έχουν αυξηθεί ήδη κατά 90% και από 18 εκατ. που είχαν προϋπολογιστεί εκταμιεύθηκαν ήδη τα 43 εκατομμύρια, ενώ αναμένεται να υπερβούν τα 60 εκατ. μέχρι το τέλος του έτους. Η κατάσταση αυτή δεν επηρεάστηκε ούτε τις ημέρες που είχε κατατεθεί η σχετική ερώτηση στη Βουλή».
Και φτάνουμε στο 2017, οπότε ο τέως υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς καταθέτει νομοθετική πρωτοβουλία βάσει της οποίας, όταν τα μυστικά κονδύλια του υπουργείου Εξωτερικών αφορούν ποσά μεγαλύτερα των 25.000 ευρώ, προβλέπεται ενημέρωση της Βουλής.
Τι είναι, όμως, τα «μυστικά κονδύλια»; «Πρόκειται για απόρρητα κονδύλια τα οποία δεν έχει μόνο το υπουργείο Εξωτερικών αλλά και τα υπουργεία Εθνικής Άμυνας και Δημόσιας Τάξης. Στην περίπτωση του υπουργείου Εξωτερικών αφορούν χρήματα που ο υπουργός μπορεί να ξοδεύει όπως επιθυμεί, χωρίς να χρειάζεται η κατάθεση αποδείξεων και σχετικών εγγράφων. Στη συνέχεια, ελέγχεται από μια επιτροπή η οποία εξετάζει τη διάθεση των κονδυλίων, χωρίς όμως να εκφράζει θετική ή αρνητική άποψη, παρά μόνο αν έχουν δοθεί, διασταυρώνοντας τα παραστατικά.
Ο λογαριασμός βρίσκεται στην Τράπεζα της Ελλάδος και τα χρήματα προορίζονται για την προώθηση των εθνικών θεμάτων. Για παράδειγμα, κατ' αυτό τον τρόπο χρηματοδοτούνται φορείς που μπορούν να τα διαθέσουν για συλλογή πληροφοριών από ξένες χώρες, σε δημοσιογράφους που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό και σε διάφορες πρωτοβουλίες, χωρίς να υπάρχει επίσημο στοιχείο» απαντά στη LiFO ο αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστήμιου, Άγγελος Συρίγος.
Σύμφωνα με στοιχεία που ήρθαν στη δημοσιότητα, πρόσφατα παραδόθηκε στη Βουλή από ειδικό υπάλληλο του υπουργείου Εξωτερικών σφραγισμένο έγγραφο στο οποίο υπήρχαν τρεις κωδικοί, με το συνολικό διατεθειμένο ποσό να αγγίζει το 1.000.000 ευρώ. Οι κωδικοί αφορούσαν χρήματα που διοχετεύτηκαν σε μέσα ενημέρωσης της Αλβανίας, της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας καθώς και στη στήριξη ορθοδόξων εκκλησιών.
Ο κ. Συρίγος επισημαίνει σχετικά: «Κατά τη γνώμη μου, δεν θα έπρεπε να δημοσιοποιούνται τέτοια γεγονότα, διότι προκαλούν ζημιά στα εθνικά συμφέροντα. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να διώκεται ο δημοσιογράφος που τα δημοσιοποιεί. Από κει και πέρα, δεν μπορούμε να πούμε για ποιους λόγους δίδονται αυτά τα χρήματα, αφού αυτή είναι η αιτία της μυστικότητας των απόρρητων κονδυλίων. Σίγουρα, αυτό που θα μπορούσε να αλλάξει είναι ο τρόπος διαχείρισης των χρημάτων, ώστε να μην έγκειται στην απόλυτη κρίση του εκάστοτε υπουργού. Επιπλέον, θα έπρεπε να εξασφαλίζεται η απόλυτη διαφάνεια της διαδικασίας».
Απ' όσα διέρρευσαν από το υπουργικό συμβούλιο που έμελλε να οδηγήσει σε παραίτηση τον κ. Νίκο Κοτζιά, ο λόγος της σύγκρουσης ανάμεσα σ' εκείνον και τον κ. Καμμένο ήταν οι ισχυρισμοί του υπουργού Άμυνας περί χρηματοδότησης της κυβέρνησης από τον Τζόρτζ Σόρος. Αναμφίβολα, ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής είναι ένα πρόσωπο που τραβάει τα φώτα της δημοσιότητας και έχει εμπλακεί σε πολυάριθμες θεωρίες συνωμοσίας.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Σόρος συνυπέγραψε με τον γιο του κείμενο στους «New York Times» με αφορμή τα εκρηκτικά δέματα που προσφάτως εστάλησαν στον ίδιο αλλά και σε πολιτικούς ηγέτες.
Τι άνθρωπος είναι και ποιες οι δραστηριότητες του διάσημου μεγαλοεπενδυτή; «Ο Τζορτζ Σόρος είναι ο ιδρυτής του Open Society Foundation, για τους σκοπούς του οποίου έχει διαθέσει τα δύο τρίτα της τεράστιας περιουσίας του. Αναντίρρητα, πρόκειται για μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα με "περίεργες" πρωτοβουλίες και ιδεοληψίες, όπως εκείνες που υποστηρίζει για τα Σκόπια. Ας μην ξεχνάμε ότι η φήμη του μεγεθύνθηκε ως του ανθρώπου που κατέστρεψε την Τράπεζα της Αγγλίας, αφού κατάφερε να αποκομίσει κέρδος 1 δισ. δολαρίων κατά την κρίση του νομίσματος του Ηνωμένου Βασιλείου το 1992, την οποία είχε προκαλέσει ο ίδιος.
Το ίδρυμά του ανήκει στους πρώτους διεθνείς οργανισμούς που από το 1992 αναγνώρισαν το ανεξάρτητο κράτος των Σκοπίων με το συνταγματικό του όνομα. Συγκεκριμένα, το Open Society Foundation είναι ένας διεθνής μη κερδοσκοπικός οργανισμός που έχει ως στόχο να δημιουργεί δομές ανοιχτής κοινωνίας σε περισσότερες από εκατό χώρες σε όλο τον κόσμο.
Στην Ελλάδα διατηρεί φιλανθρωπική δραστηριότητα με κοινωνικά παντοπωλεία και δράσεις. Σε άλλες χώρες, πράγματι, κατηγορείται ότι υποκρύπτεται και πολιτική δραστηριότητα, όπως στην Ουγγαρία και στη γειτονική ΠΓΔΜ.
Ο Τζορτζ Σόρος δεν ήταν ποτέ αγαπητός στο σύστημα. Ανήκει στους σκληρούς επικριτές του Τραμπ. Παρόλο που είναι εβραϊκού θρησκεύματος, το κράτος του Ισραήλ τον έχει χαρακτηρίσει περίπου εχθρό του, επειδή διατυμπάνιζε μέσω των οργανώσεών του ότι το "Ισραήλ δεν είναι δημοκρατία" εξαιτίας της καταπιεστικής συμπεριφοράς τους απέναντι στους Παλαιστινίους».
Ο Τζορτζ Σόρος έχει ταχθεί αναφανδόν υπέρ της λύσης στο Μακεδονικό. Ανατρέχοντας στο site του ιδρύματος και σε αναρτήσεις σχετικά με τα γειτονικά Σκόπια, διαπιστώσαμε ότι έχει προσφέρει αρκετές υποτροφίες για σπουδές στο εξωτερικό, ενώ από το 1992 έχουν διοχετευθεί σε διάφορες δράσεις εκεί περίπου 98 εκατομμύρια δολάρια.
Όταν ξέσπασε η οικονομική κρίση το 2008 τα Ιδρύματα Ανοιχτής Κοινωνίας ενίσχυσαν με 1,9 εκατομμύρια δολάρια μικρούς επιχειρηματίες, αγρότες και άλλους πολίτες. Επίσης, έχουν δαπανήσει 9 εκατομμύρια δολάρια για την κατάρτιση και τον εξοπλισμό δημοσιογράφων και ανεξάρτητων πρακτορείων ειδήσεων.
Παράλληλα, έχει συμβάλει καταλυτικά στην εξέλιξη της Αλβανίας σε μια ανοιχτή δημοκρατική κοινωνία, ενώ συνεργάζεται με την κυβέρνησή της για την πραγματοποίηση των μεταρρυθμίσεων που χρειάζονται προκειμένου για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Επιπλέον, έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη μετάβαση από τον κομμουνισμό στον καπιταλισμό κι άλλων χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, όπως η Ουγγαρία, ενώ το 2004 εναντιώθηκε στον Τζορτζ Μπους.
Είναι αλήθεια ότι το ίδρυμα του Σόρος χρηματοδοτεί και το Indymedia; «Το Indymedia είναι ένα site που χρησιμοποιείται από αναρχικές ομάδες απ' όλο τον κόσμο προκειμένου να εκφράζουν τις θέσεις τους, όπως συμβαίνει και στην Ελλάδα. Επειδή, όμως, αποτελεί στόχο κυβερνοεπιθέσεων προνοούν ώστε να είναι εξαιρετικά δύσκολο το σπάσιμο των κωδικών του.
Για να το επιτύχει αυτό προστατεύεται από εξαιρετικά συστήματα ασφαλείας. Μεταξύ των χρηματοδοτών αυτών των συστημάτων ασφαλείας, λοιπόν, είναι και το Open Society Foundation. Φυσικά, δεν μπορώ να γνωρίζω με λεπτομέρειες τι ισχύει ακριβώς για το ελληνικό Ιndymedia, αλλά είναι επιβεβαιωμένο πως το Open Society Foundation έχει χρηματοδοτήσει συστήματα ασφαλείας του Indymedia διεθνώς».
Ψεκασμένες θεωρίες συνωμοσίας; Αλληλοκατηγορίες για παρανομίες, υπόγειες διαδρομές και συκοφαντίες; Μια βεντέτα Καμμένου - Κοτζιά με επίκεντρο τα μυστικά κονδύλια; Ή τροφοδότηση μιας συζήτησης που βλάπτει τα εθνικά συμφέροντα; Το μέλλον θα δείξει, ενώ τα μυστικά κονδύλια εξακολουθούν να απασχολούν τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων.
Κλείνοντας τη συζήτηση με τον κ. Συρίγο, ζήτησα μια εκτίμησή του για τη Συμφωνία των Πρεσπών. «Οδεύουμε προς την ολοκλήρωση των συνταγματικών αλλαγών της Συμφωνίας και πλέον αναμένεται να ξεκινήσει η διαδικασία ένταξης των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ. Από κει και πέρα, δεν θα έχουμε τη δυνατότητα παρέμβασης. Το "μπαλάκι" μετακινείται στην ελληνική πλευρά και θεωρώ ότι θα αποτελέσει θρυαλλίδα πολιτικών εξελίξεων. Νομίζω ότι μετράμε αντίστροφα για τον χρόνο των εκλογών» κατέληξε.
