Όπως στα αυτιά μας πλέον ακούγεται γραφικό πως κάποτε η περιοχή γύρω από τη Μεσογείων ήταν εξοχή, έτσι ίσως να ακούγεται τρεις γενιές μετά η ιδέα πως ο Διόνυσος, το Κρυονέρι, ο Άγιος Στέφανος, η Δροσιά, η Σταμάτα ήταν μικρές κοινότητες, δασικές εκτάσεις και τόπος διακοπών. Κάποτε αυτή η περιοχή που θα μπορούσε κανείς πλέον να ονομάσει αυθαίρετα «τα υπερβόρεια προάστια» ήταν τόπος εξοχικής κατοικίας και προορισμός εκδρομών (να και κάτι που δεν έχει αλλάξει: O κόσμος πηγαίνει ακόμα να φάει πεϊνιρλί στη Δροσιά και παϊδάκια στη Σταμάτα). Τα πράγματα τα τελευταία δέκα χρόνια έχουν αλλάξει ραγδαία, όπως και στην υπόλοιπηΑττική εξάλλου. Oι πρώην τόποι εξοχικών κατοικιών αρχίζουν να αποτελούν προέκταση του αστικού τοπίου: η Δροσιά και ο ;Aγιος Στέφανος αναπτύσσονται σε προάστιο της Αθήνας με εμπορικά κέντρα, μποτιλιάρισμα και τερατώδεις κατοικίες μέσα στο μπετόν, κι όλα αυτά βέβαια χωρίς κανένα σχεδιασμό, σε ένα αχανές νομικό πλαίσιο, οπού ο καθένας χτίζει, περίπου, όπου θέλει.
Τα δημοτολόγια έχουν μεγαλώσει κατά πολύ, όπως μας διαβεβαίωσαν και οι αντίστοιχες δημοτικές Αρχές - συγκεκριμένους αριθμούς πάλι (ίσως και ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί στους εν λόγω δήμους) δεν μας έδωσε κανένας. Εκτιμάται πάντως ότι μόνο στη Δροσιά τα τελευταία έξι χρόνια ο πληθυσμός έχει αυξηθεί κατά περίπου χίλια άτομα. Η απογραφή του 2001 έδειχνε35.923 κατοίκους σε Άγιο Στέφανο, Άνοιξη, Διόνυσο, Δροσιά, Καπανδρίτι, Κρυονέρι, Ροδόπολη και Σταμάτα. Οι ειδικοί στην αγορά κατοικίας εκτιμούν πως οι οικοδομές αλλά και η ζήτηση για κατοικίες στα υπερβόρεια προάστια έχουν αυξηθεί κατακόρυφα.
Τα τελευταία δέκα χρόνια, σύμφωνα με τον κ. Φάνη Σπηλιωτόπουλο, ιδιοκτήτη της αλυσίδας μεσιτικών γραφείων Infocasa , οι τιμές πωλήσεων κατοικιών στα υπερβόρεια προάστια έχουν υπερδιπλασιαστεί: Ιδιαίτερα η Δροσιά κι ο Άγιος Στέφανος γνωρίζουν μεγάλη άνθηση χάρη στις μεζονέτες. «Τα τελευταία δέκα χρόνια οι τιμές σε αυτές τις περιοχές έχουν ανέβει πάνω από 100%. Όλη η κτηματαγορά στην Αθήνα έχει ανέβει βέβαια, γιατί πριν από δέκα χρόνια ήταν σε μάλλον χαμηλά επίπεδα». Οι τιμές είναι ιδιαίτερα υψηλές: Mια μεζονέτα στη Δροσιά (γύρω στα 280 τετραγωνικά ), σύμφωνα με τον κ. Σπηλιωτόπουλο, ξεκινά από τα 700.000 ευρώ και στον Άγιο Στέφανο από τα 500.000 ευρώ.
Μαζί με την τάχιστη οικοδομική ανάπτυξη, ήρθε και η εμπορική - οι αριθμοί του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου για την έναρξη των εμπορικών επιχειρήσεων στην περιοχή δείχνουν μεγάλη αύξηση. Στη Δροσιά, στο τέλος της δεκαετίας του '90, οι ενάρξεις επιχειρήσεων κινούνταν σε πολύ χαμηλά επίπεδα (2 το 1998). Το 2006 ο αριθμός είχε υπερδιπλασιαστεί. Οι ενάρξεις έφτασαν αισίως τις 14. Εννιακόσιες τριάντα πέντε εμπορικές ενάρξεις έγιναν τα τελευταία δέκα χρόνια σε Σταμάτα, Καπανδρίτι , Κρυονέρι, Άγιο Στέφανο, Άνοιξη και Δροσιά, ενώ και η Δροσιά και ο Άγιος Στέφανος απέκτησαν, εκτός από τα αναμενόμενα, που υπήρχαν εδώ και χρόνια, ένα κρεοπωλείο, ένα φούρνο, κάποια καφενεία, μια τράπεζα, πληθώρα εμπορικών κέντρων, μαγαζιών και σούπερ-μάρκετ.
Ιδιαίτερα στον Άγιο Στέφανο και στη Δροσιά παρατηρείται η ιδιαίτερα αγαπητή στην ελληνική επαρχία γραμμική εμπορική ανάπτυξη: μαγαζιά χτισμένα στα δεξιά και στα αριστερά του δρόμου χωρίς καμιά πρόβλεψη για πάρκινγκ. Ακολουθώντας το μοντέλο της μονίμως μποτιλιαρισμένης Νέας Ερυθραίας, η λεωφόρος Μαραθώνος έχει πλέον αρχίσει και φρακάρει εξαιτίας μαγαζιών και εμπορικών κέντρων που έχουν χτιστεί κατά μήκος του δρόμου χωρίς πρόβλεψη για πάρκινγκ. «Όλα τα πολεοδομικά συγκροτήματα προσπαθούν να αποκτήσουν μια κεντρικότητα, να αναπαραστήσουν το ίδιο αστικό αθηναϊκό τοπίο. Αναπτύσσεται, άναρχα πάντα μια ραχοκοκκαλιά ανάπτυξης . Γίνονται κέντρα πολυαναφοράς ίδια όπως σε κάθε κέντρο, με έναν κεντρικό άξονα που έχει μια τράπεζα ας πούμε, την ίδια μάρκα φαστ φουντ και πέντε έξι παρόμοια μαγαζιά» λέει ο Γιάννης Πολύζος, καθηγητής Πολεοδομίας και αντιπρύτανης στο ΕΜΠ.
Εξάλλου, πουθενά αλλού δεν γίνεται τόσο εμφανής η πολεοδομική αναρχία που επικρατεί στην Αττική. Οι παρανομίες είναι υπερβολικά πολλές και υπάρχουν σε κάθε επίπεδο: Από τα αυθαίρετα που ξεπηδούν σε δασικές περιοχές, τις άπειρες μεζονέτες που χτίζονται με το γνωστό κόλπο του διπλού υπόγειου μέχρι παρανομίες πολύ μεγαλύτερης έκτασης που συγκαλύπτονται συχνά και από τις ίδιες τις δημοτικές Αρχές. Πολλές από τις περιοχές πολύ βολικά προσπαθούν να υποστηρίξουν ότι προϋπήρχαν του 1923 (τις διέπει έτσι άλλο νομοθετικό πλαίσιο), όπως έγινε στον Άγιο Στέφανο, που το 1976, με εικονική πράξη του τότε νομάρχη ανατολικής Αττικής προστέθηκαν 3.000 στρέμματα δασική έκτασης έτοιμης για οικοδόμηση
Άλλο ένα πάρεργο αυτής της αναρχίας είναι πως οι περιοχές μετατρέπονται σε προέκταση του αστικού κέντρου, χωρίς τις κατάλληλες υποδομές. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι πως καμία από αυτές τις περιοχές δεν ανήκει στο κεντρικό δίκτυο αποχέτευσης (με εξαίρεση τη Δροσιά που τώρα τοποθετεί δίκτυο), ενώ σε πολλές περιπτώσεις η υδροδότηση δεν γίνεται από την ΕΥΔΑΠ. Στην περίπτωση του Διονύσου, ας πούμε, το νερό είναι πολύ σκληρό για πόση , και μπορεί να καταναλωθεί μόνο με ειδικό φίλτρο. Οι δρόμοι ακόμα και στις περιοχές που δεν έχουν -ακόμα τουλάχιστον- μαγαζιά είναι το λιγότερο ανεπαρκείς να καλύψουν τις ανάγκες ενός προαστίου. Η λεωφόρος Διονύσου έχει πλέον πρωινό και απογευματινό μποτιλιάρισμα - χωρίς βέβαια να έχει πεζοδρόμια ή επαρκή φωτισμό.
Παρά την αύξηση πληθυσμού και εμπορικής δραστηριότητας οι συγκοινωνίες παραμένουν ανεπαρκείς. Το μόνο που υπάρχει σε αυτές τις περιοχές είναι τα λεωφορεία. Kάθε περιοχή καλύπτεται από μια γραμμή λεωφορείου που τη συνδέει με την Κηφισιά (Άγιος Στέφανος/Βαρυμπόμπη/Κρυονέρι/Διόνυσος/Εύξεινος Πόντος/Ροδόπολη-Σταμάτα) και περνάει δυο φορές την ώρα (σε ώρες αιχμής μόνο γιατί μετά τις 8.00 περνάει μόνο μια φορά την ώρα). Το μόνο θετικό στην υπόθεση είναι πως σύμφωνα με τις εξαγγελίες του υπουργού Μεταφορών Κ. Χατζηδάκη ο ηλεκτρικός θα φτάσει μέχρι τον Άγιο Στέφανο και πιο συγκεκριμένα στο 20όχλμ. της εθνικής οδού Αθηνών-Λαμίας με πέντε ενδιάμεσες στάσεις. Αυτό βέβαια αργεί ακόμα μιας και το έργο προβλέπεται να τελειώσει το 2014, αν και πηγές του υπουργείου Μεταφορών υποστηρίζουν πως μπορεί το έργο να τελειώσει και νωρίτερα.
Στο μεταξύ, τα υπερβόρεια προάστια θα συνεχίζουν να γιγαντώνονται χωρίς κανένα σχεδιασμό ή ιδιαίτερη υποδομή. Το τοπίο της ελληνικής αναρχίας θα συνεχίζεται με μαγαζιά χτισμένα δίπλα σε παλιές πλατείες, στάνες και πρόβατα δίπλα σε μεζονέτες με καγκελάκια και διπλά υπόγεια και εμπορικά κέντρα θα χτίζονται χωρίς να υπάρχει ούτε αποχέτευση, μέχρι να φτάσει η περιοχή να θυμίζει την Μεσογείων τρεις γενιές μετά.
σχόλια