Λίγο πριν ξεκινήσουν οι μαζικοί θάνατοι, οι 30.000 ιπτάμενες αλεπούδες στο Yarra Bend Park, λίγο έξω από την καρδιά της Μελβούρνης της Αυστραλίας, περνούσαν μια αρκετά φυσιολογική πρώιμη άνοιξη.
Τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, τους μήνες που είναι άνοιξη στην Αυστραλία και την εποχή της γέννησης για πολλές από τις νυχτερίδες αυτές, που είναι γνωστές ως «ιπτάμενες αλεπούδες», τα ζώα είχαν επιστρέψει στο πάρκο από τη χειμερινή τους μετανάστευση μέχρι την ακτή. Τα θηλυκά γεννούσα κανονικά, λέει ο βιολόγος Στίβεν Μπρεντ, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την παρακολούθηση των ιπτάμενων αλεπούδων στην επαρχία Βικτώρια, συμπεριλαμβανομένου του Yarra Bend Park, το οποίο φιλοξενεί μια σημαντική αποικία των νυχτερίδων. Όλα ήταν κανονικά. «Και τότε ξεκίνησε η φρίκη. Άρχισε να κάνει πολύ ζέστη, πολύ γρήγορα».
Ανίκανες να επιβιώσουν στην ακραία θερμοκρασία στη Μελβούρνη τον Δεκέμβριο, οι νυχτερίδες άρχισαν να πεθαίνουν μαζικά. Σε τρεις ημέρες, λίγο πριν τα Χριστούγεννα, όταν οι θερμοκρασίες ξεπέρασαν τους 110 βαθμούς Φαρενάιτ, έχασαν τη ζωή τους 4.500 από τις ιπτάμενες αλεπούδες του πάρκου. Αυτό ήταν 15 τοις εκατό του πληθυσμού της αποικίας.
Η τραγωδία για τις ιπτάμενες αλεπούδες στο πάρκο αντικατοπτρίζει το πώς η άγρια ζωή υποφέρει σε ολόκληρη τη χώρα και προβάλλει τους κινδύνους της ακραίας ζέστης, η οποία για ορισμένα είδη μπορεί να είναι εξίσου θανατηφόρα με τη φωτιά. Μεγάλα και μικρά, γρήγορα και αργά, τα ενδημικά ζώα της Αυστραλίας πέφτουν θύματα του καύσωνα και των πυρκαγιών που καταστρέφουν τη χώρα σε μια άνευ προηγουμένου κλίμακα. Είναι το θερμότερο και ξηρότερο καλοκαίρι στην Αυστραλία.
Για τις ιπτάμενες αλεπούδες, οι οποίες έχουν χαρακτηριστεί ως ευάλωτο είδος, όσα συμβαίνουν στο Yarra Bend δεν είναι μεμονωμένο περιστατικό. Η αποικία στην Αδελαΐδα υπέστη ακόμα χειρότερο πλήγμα, λέει ο Brend. Χιλιάδες μωρά έχασαν τη ζωή τους από ακραίες θερμοκρασίες από τον Νοέμβριο μέχρι τον Ιανουάριο, λέει ο Justin Welbergen, αναπληρωτής καθηγητής οικολογίας των ζώων στο Πανεπιστήμιο του Western Sydney και πρόεδρος της Australasian Bat Society. Στις 4 Ιανουαρίου πολλές χιλιάδες ιπτάμενες αλεπούδες πέθαναν γύρω από την περιοχή του Σίδνεϊ στη Νέα Νότια Ουαλία, όπου η θερμοκρασία έφτασε σε ρεκόρ των 121 βαθμών Φαρενάιτ. Η ομάδα του Welbergen, η οποία παρακολουθεί τις συνθήκες προσπαθεί τώρα να υπολογίσει τον τελικό αριθμό των νεκρών.
Η ακραία θερμότητα του καλοκαιριού και οι ακραίες πυρκαγιές, έχουν θέσει σε κίνδυνο ολόκληρο τον πληθυσμό της Ανατολικής Ακτής και απειλούν να αφανίσουν τη γενιά του 2019, λέει ο Brend. Περίπου το 80% των νεαρών νυχτερίδων γεννιούνται τον Οκτώβριο. Τα νέα ζώα ήταν πολύ ευάλωτα, όταν τα κύματα καύσωνα και οι πυρκαγιές ξέσπασαν στα τέλη του περασμένου έτους. Μια μέρα στη ζωή μιας ιπτάμενης αλεπούς σε ένα κύμα καύσωνα περιλαμβάνει μια συνήθη διαδικασία. Μέχρι τις 5:30 π.μ., καθώς ξημερώνει οι νυχτερίδες έχουν επιστρέψει στα δέντρα τους έχοντας περάσει το βράδυ τρώγοντας φρούτα. Μέχρι τις 8 το πρωί έχει ήδη αρχίσει να κάνει ζέστη και οι νυχτερίδες ξεδιπλώνουν και ανεμίζουν τα φτερά τους για να διατηρηθούν δροσερές, αλλά, μπορούν να το κάνουν μόνο για λίγο πριν αρχίσουν να εξαντλούνται. Μέχρι το μεσημέρι, είναι πολύ κουρασμένες και οι θερμοκρασίες συνεχίζουν να ανεβαίνουν. Οι νυχτερίδες αρχίζουν να λαχανιάζουν, πράγμα που επιταχύνει την αφυδάτωση.
Σε αυτό το σημείο, θα μπορούσαν να πετάξουν στον ποταμό για να πιουν νερό, «αλλά είναι σαν να τρέχουμε στο κατάστημα στη μέση ενός καύσωνα», λέει ο Brend . Η πτήση απαιτεί ενέργεια, και καθώς είναι εξαντλημένες και αφυδατωμένες, απλώς θα μείνουν στα δέντρα. Μέσα σε στρες και πανικό, οι νυχτερίδες προσπαθούν να βρουν ένα δροσερό σημείο. Οι μητέρες θα εναποθέσουν τα μωρά τους σε κλαδιά αναζητώντας έναν κορμό δέντρου που θα μπορούσε να είναι πιο δροσερός. Οι νυχτερίδες ακολουθούν η μία την άλλη. Όταν οι πρώτες πιάσουν θέση σε έναν κορμό αυτό φαίνεται να σηματοδοτεί ότι είναι καταφύγιο. Αρχίζουν να συσσωρεύονται μαζικά. Αυτές που έφτασαν πρώτες ασφυκτιούν και πνίγονται από δεκάδες άλλες. «Σε αυτό το σημείο όλα έχουν πάει στραβά», λέει ο Brend. Τότε, η ομάδα του, που αποτελείται από το προσωπικό του πάρκου και εθελοντές, βγαίνει για να προσπαθήσει να διαλύσει τις συστάδες, ψεκάζοντας με νερό τα ζώα σε μια προσπάθεια να τα δροσίσει και να ρίξει τη θερμοκρασία τους.
Στις 20 Δεκεμβρίου, στο ύψος του τριήμερου θερμότερου γεγονότος που σκότωσε 4.500 ιπτάμενες αλεπούδες, στις 9 μ.μ., η ομάδα ήταν έξω και έριχνε νερό. Όμως είχε παντού καπνό, κλαδιά έπεφταν και υπήρχαν δηλητηριώδη φίδια. «Έπρεπε να φύγουμε. Δεν μπορούσαμε να δούμε. Είχε αφόρητη ζέστη. Ήταν ένα μακελειό. «Κατέρρεαν στο έδαφος, συνθλίβοντας η μία την άλλη σε κατάσταση ασφυξίας. Δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες, νεκρές ή ετοιμοθάνατες νυχτερίδες έπεφταν από τα δέντρα», λέει ο φωτορεπόρτερ Douglas Gimesy, ο οποίος τεκμηριώνει τις προσπάθειες διάσωσης του Δεκεμβρίου. Οι εθελοντές προσπαθούσαν να διαχωρίσουν τα σώματα και να βρουν κάποιες που ήταν ακόμα ζωντανές. Αλλά 20 με 30 διασώστες είχαν να σώσουν 4.500 νυχτερίδες. Ήταν σαν πεδίο μάχης. «Ήταν λυπηρό και φριχτό και ξέραμε ότι θα συμβεί ξανά και ξανά».
«Κάποιες τις προλάβαμε και άλλες πέθαιναν στα χέρια μας», λέει ένας από τους διασώστες. Ο αέρας ήταν βαρύς με «τη μυρωδιά του θανάτου», λέει. Μαζί με άλλους εθελοντές διέσωσαν 255 μωρά κατά τη διάρκεια των ακραίων γεγονότων το Δεκέμβριο στο Yarra Bend Park. Εθελοντές σε ολόκληρη την επαρχία Βικτώρια φροντίζουν επί του παρόντος τις νυχτερίδες, οι οποίες είναι ηλικίας λίγων εβδομάδων.
Οι θάνατοι από καύσωνα είναι φυσιολογικοί για τις νυχτερίδες, αλλά αυτό ήταν διαφορετικό. «Οι ζεστές μέρες που προκαλούν θανάτους νυχτερίδων είναι φυσιολογικές στο Yarra Bend Park.«Είμαστε πάντα ανήσυχοι. Δεν πρόκειται να περάσει καλοκαίρι χωρίς ζεστή μέρα», λέει ο Brend. «Το περασμένο καλοκαίρι, για παράδειγμα, πέθαναν μερικές εκατοντάδες νυχτερίδες», λέει. Μία μελέτη διαπίστωσε ότι μεταξύ του 1994 και του 2007, περίπου 30.000 ιπτάμενες αλεπούδες έχασαν τη ζωή τους από ακραίες θερμοκρασίες στην Αυστραλία.
Αλλά, η χρονική περίοδος της ακραίας θερμότητας μετά τις γεννήσεις του φετινού έτους συνέβαλε σε ασυνήθιστα υψηλή θνησιμότητα. Επειδή τα μικρά τους εξακολουθούσαν να θηλάζουν, τα επίπεδα ενέργειας των μητέρων τους ήταν μικρά και εξαντλούνταν. Το πρώτο Σαββατοκύριακο του Δεκεμβρίου ήταν εξαιρετικά ζεστό και ακολουθήθηκε από μια σειρά από καυτές μέρες όλο το μήνα, με αποκορύφωμα τις 20 Δεκεμβρίου, τη μέρα με τους μαζικούς θανάτους. «Είναι σπαρακτικό και τρομακτικό για το είδος. Και αυτό συμβαίνει σε όλο το εύρος του», λέει ο Brend. Ενώ το Yarra Bend Park δεν έχει πληγεί από πυρκαγιές, μεγάλο μέρος του πληθυσμού των ιπτάμενων αλεπούδων βρίσκεται ακριβώς στις ζώνες πυρκαγιάς κατά μήκος της ανατολικής ακτής της Αυστραλίας.
Σύμφωνα με στοιχεία του Μαΐου του 2019, στην Αυστραλία υπάρχουν περίπου 589.000 ιπτάμενες αλεπούδες. Παρόλο που οι αριθμοί τους είναι μεγαλύτεροι τώρα, αντιμετωπίζουν μια σειρά απειλών, από τους καύσωνες έως την αστική υποδομή, όπως τα δίχτυα και το συρματοπλέγματα, καθώς και την παρενόχληση από τους κατοίκους που τις βλέπουν ως παράσιτα. Οι νυχτερίδες είναι νομαδικές. Μεγάλο μέρος της περιοχής τους βρίσκεται αυτή τη στιγμή στις ζώνες πυρκαγιάς. Πολλές ταξιδεύουν βόρεια το χειμώνα, περνώντας στα δάση κατά μήκος της ακτής, τα οποία μπορεί να βρουν καμένα. Οι πυρκαγιές έχουν καταστρέψει τους βασικούς πόρους για τη συλλογή τροφής σε πρωτοφανή κλίμακα, υποστηρίζουν οι ειδικοί. Η κατάσταση θα είναι δύσκολη παντού μετά από αυτό και θα επηρεάσει όλο τον πληθυσμό.
Οι ιπτάμενες αλεπούδες διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο για το δάσος. «Ο οικολογικός τους ρόλος είναι τόσο μεγάλος όσο και των μελισσών», λέει ο Brend. «Φέρνουν σπόρους και επικονιάζουν δέντρα. Οι νυχτερίδες χρειάζονται το δάσος και το δάσος χρειάζεται τις νυχτερίδες», λέει και τονίζει πως η κατάσταση τώρα είναι πολύ ζοφερή. «Σε αυτό το έτος φρίκης, όλα τα είδη υποφέρουν. Είναι πραγματικά τρομακτικό. Είναι εφιάλτης».
Ρεπορτάζ του National Geographic/ Φωτογραφίες του Doug Gimesy
σχόλια