Ανθρακικό αποτύπωμα: Η προσωπική μας ευθύνη απέναντι στο περιβάλλον
To ανθρακικό αποτύπωμα αποτελεί το σύνολο των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου που εκλύονται άμεσα και έμμεσα από τις δραστηριότητες ενός ατόμου, μιας επιχείρησης ή ενός οργανισμού, από τη διαδικασία παραγωγής ενός προϊόντος ή παροχής μιας υπηρεσίας. Τα αποτελέσματα ενός τέτοιου υπολογισμού εκφράζονται σε ισοδύναμα γραμμάρια, κιλά ήτόνους διοξειδίου του άνθρακα. Όλοι μας έχουμε ανθρακικό αποτύπωμα, από το πρωί που θα πάρουμε το αυτοκίνητό μας για δουλειά, θα μαγειρέψουμε ή θα ανοίξουμε τον υπολογιστή: όλες αυτές οι ενέργειες αθροίζουν το ανθρακικό μας αποτύπωμα. Οτιδήποτε κάνουμε μέσα στη μέρα, ακόμα και η κόκα-κόλα που θα πιούμε, προσμετράται. Κάποιος, όμως, που π.χ. θα περπατήσει για να πάει στη δουλειά ή θα χρησιμοποιήσει το ποδήλατό του έχει πολύ μικρότερο.
Αυτό που μπορούμε να κάνουμε για να μηδενίσουμε τους ρύπους μας είναι να αγοράσουμε «αρνητικούς ρύπους» από τις τράπεζες αρνητικών ρύπων. Αυτό όμως αφορά κυρίως τις επιχειρήσεις, οι οποίες, αφού μετρήσουν το ανθρακικό τους αποτύπωμα, πάνε στην τράπεζα ρύπων και αγοράζουν τους αντίστοιχους αρνητικούς. Δηλαδή, αν η επιχείρηση έχει 100 τόνους ανθρακικό αποτύπωμα, αυτό αντιστοιχεί σε ένα ποσό σε ευρώ. Οπότε καταβάλλει το αντίστοιχο ποσό και μηδενίζει τους ρύπους και με αυτό τον τρόπο η επιχείρηση δεν επιβαρύνει το περιβάλλον. Η τράπεζα που πήρε τα χρήματα κάνει με αυτά τα λεφτά περιβαλλοντικά έργα (φωτοβολταϊκά πάρκα, αναδασώσεις κ.λπ.) που ουσιαστικά αντισταθμίζουν το πρόβλημα.
Ανακύκλωση: Αναζητείται περιβαλλοντική παιδεία
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον νόμο 2939 περί «Συσκευασιών και εναλλακτικής διαχείρισης των συσκευασιών και άλλων προϊόντων», που αφορά την εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με την αντίστοιχη σχετική νομοθεσία της Ε.Ε., και ειδικότερα με την Οδηγία 62/94 της Ε.Ε., η ανακύκλωση είναι πλήρως θεσμοθετημένη και έχουν τεθεί συγκεκριμένοι στόχοι, ενώ είναι υποχρεωτική η ανακύκλωση ειδικών κατηγοριών
απορριμμάτων, όπως οι μπαταρίες, τα λάστιχα, οι ηλεκτρικές συσκευές.
Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει ένα κενό περιβαλλοντικής ευαισθησίας και, εν τέλει, «πράσινης» παιδείας από τις Αρχές και τους πολίτες αυτής της πόλης. Όλοι μας έχουμε δει κάποια στιγμή αργά το βράδυ υπαλλήλους του δήμου να ξεφορτώνουν τους μπλε κάδους σε κανονικά απορριμματοφόρα (από τον δήμο ισχυρίζονται ότι τα οχήματα ανακύκλωσης χαλάνε συχνά και αναγκάζονται να δανείζονται οχήματα της αποκομιδής), όπως και πολλοί από εμάς έχουμε αποθέσει κανονικά σκουπίδια στους κάδους ανακύκλωσης. Καλό είναι να διδαχτούμε από παραδείγματα όπως αυτό των ΗΠΑ, όπου η ανακύκλωση είναι υποχρεωτική. Όποιος δεν ξεχωρίζει τα σκουπίδια του σε ανακυκλώσιμα και μη, δέχεται πρόστιμο από τον δήμο. Μην αναρωτηθείτε πώς καταλαβαίνουν ποιανού σκουπίδια είναι τα «παράνομα». Υπάρχουν πολλοί τρόποι
Πράσινο αυτοκίνητο: Το μέλλον της μετακίνησης
Μπορεί το δίκτυο μαζικών μεταφορών να επεκτείνεται διαρκώς στην Αθήνα, με το επιβατικό κοινό να δείχνει την προτίμησή του στα μέσα σταθερής τροχιάς και ιδιαιτέρως στο μετρό, ο αριθμός των αυτοκινήτων στην πρωτεύουσα όμως παραμένει μεγάλος. Ο καταλύτης δεσμεύει πολλές από τις επικίνδυνες εκπομπές των συμβατικών αυτοκινήτων, αλλά όχι το διοξείδιο του άνθρακα, που ευθύνεται για το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Οπότε, τα πράσινα αυτοκίνητα αποτελούν τη μοναδική οικολογική λύση γι’ αυτούς που θεωρούν το αυτοκίνητο ακόμα απαραίτητο στο κέντρο της Αθήνας.
Τι εννοούμε, όμως, ακριβώς με τον όρο «πράσινο» αυτοκίνητο; Ως «πράσινο» (ή περιβαλλοντικά φιλικό) ορίζεται το όχημα το οποίο είτε έχει μικρότερη επιβαρυντική επίπτωση στο περιβάλλον σε σύγκριση με ένα συμβατικό όχημα με κινητήρα εξωτερικής καύσης, είτε χρησιμοποιεί εναλλακτικά καύσιμα. Κοινός αποδεκτός ορισμός δεν υπάρχει παγκοσμίως. Στη Σουηδία π.χ. ο εθνικός ορισμός του πράσινου οχήματος περιλαμβάνει τα αυτοκίνητα που λειτουργούν με βιοκαύσιμο ή αιθανόλη/Ε85, στην Καλιφόρνια χρησιμοποιείται για τα οχήματα μηδενικών εκπομπών ρύπων κ.ο.κ. Στην Ελλάδα όλα τα πράσινα αυτοκίνητα που εκπέμπουν ως 100 γρ./χλμ. διοξείδιο του άνθρακα δεν πληρώνουν τέλη κυκλοφορίας, ενώ εκείνα που εκπέμπουν ως 140 γρ./ χλμ. έχουν πρόσβαση στον «πράσινο δακτύλιο» στο κέντρο της πόλης όλες τις μέρες του χρόνου.
Τα παραπάνω, βέβαια, δεν έχουν ευνοήσει την αγορά υβριδικών αυτοκινήτων, που κινείται σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα στη χώρα μας. Το καθήκον μας προς το περιβάλλον δεν τελειώνει με την επιλογή ενός πράσινου οχήματος, πρέπει να οδηγούμε και ανάλογα (eco-driving). Πρέπει να χρησιμοποιούμε το σύστημα προθέρμανσης της μηχανής τον περισσότερο χρόνο, να διασφαλίζουμε ότι τα λάστιχα έχουν τη σωστή πίεση και να αφαιρούμε τη σχάρα και την μπαγκαζιέρα οροφής όταν δεν χρησιμοποιούνται.
Ενεργειακά τζάκια: Περισσότερη ζέστη και οικονομία
Στις μέρες μας, μάλιστα, η τεχνολογία έχει εξελίξει σε μεγάλο βαθμό το παραδοσιακό τζάκι, με αποτέλεσμα να αποδεικνύεται οικονομικά ωφέλιμο, πέραν της διακοσμητικής του αξίας. «Ενεργειακά» χαρακτηρίζονται τα τζάκια με κλειστού τύπου εστίες, οι οποίες αξιοποιούν τουλάχιστον το 70%-85% της θερμογόνου απόδοσης του ξύλου. Η μεγάλη διαφορά έγκειται στο ότι ενώ τα παραδοσιακά τζάκια ζεσταίνουν τοπικά τον χώρο, μέχρι όπου φθάνει η ακτινοβολία τους, τα ενεργειακά θερμαίνουν τον αέρα γύρω από τα τοιχώματά τους και τον διανέμουν σε ολόκληρο τον χώρο. Χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: μονού τοιχώματος, στα οποία ο αέρας που περνάει περιμετρικά από την εστία ζεσταίνεται, ανεβαίνει ψηλά με φυσική ροή και βγαίνει στο δωμάτιο μέσω περσίδων, και σε τριπλού τοιχώματος, στα οποία ο αέρας περνά ανάμεσα από τα δύο εξωτερικά τοιχώματα της εστίας, ζεσταίνεται και με φυσική ροή ανεβαίνει προς τα πάνω, περνά μέσα από ειδικά διαμορφωμένους εναλλάκτες και κατευθύνεται μέσω αεραγωγών σε περσίδες.
Τα τετραγωνικά που μπορεί να καλύψει ένας τύπος ενεργειακού τζακιού είναι συνάρτηση της ισχύος της εστίας, της μόνωσης του σπιτιού, του εσωτερικού ύψους του σπιτιού, των κλιματολογικών συνθηκών της περιοχής και της διαρρύθμισης των εσωτερικών χώρων. Τα τυπικά ενεργειακά τζάκια μπορούν να καλύψουν εμβαδό από 60 τ.μ. έως και 250 τ.μ. με τη βοήθεια κατάλληλων αεραγωγών και βεντιλατέρ. Ένα ακόμη «συν» είναι ότι στα ενεργειακά τζάκια η κλειστή εστία διατηρεί μονίμως τη φωτιά «ζωντανή», προσφέροντας υπέροχο θέαμα. Αυτό
επιτυγχάνεται επειδή οι υψηλές θερμοκρασίες που αναπτύσσονται στην κλειστή εστία αναγκάζουν τα αέρια να αναφλέγονται σε μεγαλύτερο ποσοστό, αντί να διαφεύγουν προς τα έξω ως καπνός. Όσον αφορά την οικονομία στην κατανάλωση ξύλου, η διαφορά σε σχέση με τα παραδοσιακά τζάκια είναι γύρω στο 30%, και αυτό επιτυγχάνεται επειδή το ξύλο στα ενεργειακά τζάκια καίγεται με λιγότερο αέρα, όσο ακριβώς χρειάζεται για να γίνει η καύση, κι έτσι έχουμε αρκετή οικονομία στην κατανάλωση του ξύλου. Οι τιμές ποικίλλουν, ανάλογα με τον τύπο και την ισχύ, μπορείτε όμως να βρείτε ένα αξιόπιστο μοντέλο με λιγότερα από 2.000 ευρώ.
Εναλλακτικές μορφές θέρμανσης: Το πετρέλαιο δεν είναι η μόνη λύση Σόμπα με καυσόξυλα
Είναι η πιο οικονομική λύση για τη θέρμανση του χώρου, λόγω της χαμηλής μέσης τιμής του ξύλου. Κόστος: Πέρσι κόστιζαν κατά μέσο όρο 0,20 ευρώ το κιλό. Αν η τιμή τους φέτος δεν μεταβληθεί σημαντικά, θα είναι 60% φθηνότερα από το πετρέλαιο.
Θέρμανση με πελέτε:
Ένας οικολογικός τρόπος θέρμανσης είναι οι σόμπες στις οποίες γίνεται καύση βιομάζας (πελετών). Το κόστος από τα έξοδα θέρμανσης μειώνεται περίπου στο 40%. Κόστος: Διατίθενται σε σακούλες των 15 ή 50 κιλών και 1 κιλό κοστίζει περίπου 0,30 ευρώ.
Υπέρυθρη θέρμανση:
Η υπέρυθρη θέρμανση είναι ένας νέος, εναλλακτικός τρόπος θέρμανσης, που έχει την ιδιότητα να θερμαίνει απευθείας τα σώματα και τα αντικείμενα, χωρίς να ζεσταίνει τον αέρα γύρω από αυτά. Λειτουργεί ακριβώς όπως και οι ακτίνες του ήλιου, ζεσταίνοντας οτιδήποτε, ακόμα και σε χαμηλές θερμοκρασίες περιβάλλοντος. Η υπέρυθρη θέρμανση έχει ευεργετικές ιδιότητες στην υγεία και την ευεξία του ανθρώπου. Χαρακτηρίζεται απόλυτα ασφαλής και εδώ και πολλά χρόνια χρησιμοποιείται για θεραπευτικούς σκοπούς.
Τα συστήματα υπέρυθρης θέρμανσης RED IN εξασφαλίζουν:
α) Μεγάλη οικονομία σε σχέση με τους συμβατικούς τρόπους θέρμανσης (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, A/C). β) Υγιεινή θέρμανση με ευεργετικές ιδιότητες για τον άνθρωπο (κυκλοφορία αίματος, ρευματισμοί, αρθρίτιδες, μυϊκοί πόνοι, αδυνάτισμα). γ) Χαμηλό κόστος κτήσης και μηδενικό κόστος συντήρησης. δ) Καθαρό περιβάλλον, αφού η ατμόσφαιρα δεν ξηραίνεται και δημιουργείται μια ευχάριστη και ανεκτή αίσθηση θερμότητας. ε) Αισθητική χώρου. Τα συστήματα υπέρυθρης θέρμανσης διακοσμούν και ομορφαίνουν τον
χώρο, παρέχοντας δυνατότητα εκτύπωσης διαφόρων σχεδίων και χρωμάτων στην επιφάνειά τους.
H RED IN διαθέτει μια σειρά υπέρυθρων θερμαντικών σωμάτων που διαφέρουν στις διαστάσεις και στην απόδοση. Το κόστος για ένα τέτοιο σώμα κυμαίνεται από €230 έως €340 (www. red-in.eu/index-gr.).
Αντλίες θερμότητας:
Οι αντλίες θερμότητας θέρμανσης αλλά και ψύξης είναι υψηλής απόδοσης συσκευές που απορροφούν θερμότητα από τον εξωτερικό αέρα ή από το έδαφος και τη μεταφέρουν στο σπίτι σας.
Αντλίες θερμότητας ΖΕΟΝ:
Ο κύκλος λειτουργίας των αντλιών θερμότητας μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο για θέρμανση όσο και για ψύξη, επειδή είναι πλήρως αναστρέψιμος. Οι αντλίες θερμότητας, πέρα από το ότι είναι η καθαρότερη μορφή ενέργειας με τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση του περιβάλλοντος, έχουν τη δυνατότητα να είναι έξι φορές πιο αποτελεσματικές από τα παραδοσιακά συστήματα θέρμανσης, ενώ παρουσιάζουν μηδαμινό κόστος συντήρησης. Σε ένα σπίτι περίπου 100 τ.μ., όπου το ετήσιο κόστος πετρελαίου μπορεί να φτάσει τα €1.500, το κόστος λειτουργίας μιας αντλίας θερμότητας κυμαίνεται γύρω στα €400. Επομένως, η ετήσια εξοικονόμηση μπορεί να φτάσει και τα €1.000. Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα της ΖΕΟΝ (www. zeon.com.gr) και υπολογίστε το ποσό που μπορείτε να εξοικονομήσετε. (ZEON O.E., Λ. Κηφισίας 32, Κτίριο ΑΤΡΙΝΑ, 210 6857388)
Πράσινο Σπίτι: Επένδυση μακράς πνοής και καλύτερης ζωής
«Πράσινο» ονομάζεται το ενεργειακά αποδοτικό σπίτι που χρειάζεται να καταναλώσει τη λιγότερη δυνατή ενέργεια για να θερμανθεί ή να παραμείνει δροσερό. Η ελάχιστη ενέργεια που καταναλώνει ωφελεί σε μεγάλο βαθμό την τσέπη του καταναλωτή και η μειωμένη εκπομπή ρύπων επιβαρύνει πολύ λιγότερο το περιβάλλον.
Η μετατροπή ενός σπιτιού σε «πράσινο» μπορεί εύκολα να πραγματοποιηθεί, αν ακολουθήσουμε κάποια συγκεκριμένα βήματα: α) Θερμομονώνουμε το σύνολο του κελύφους του σπιτιού και χρησιμοποιούμε ψυχρές βαφές στους τοίχους (αυτές που αντανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία). β) Αντικαθιστούμε το παλαιό σύστημα καυστήρα/λέβητα με νέο, υψηλής απόδοσης, ή με σύστημα φυσικού αερίου ή με σύστημα που χρησιμοποιεί ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. γ) Τοποθετούμε ηλιακό θερμοσίφωνα. Η εξοικονόμηση υπολογίζεται γύρω στα €180. δ) Αντικαθιστούμε λαμπτήρες πυρακτώσεως με λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας. Το ετήσιο κέρδος φτάνει τα €14,4 ανά λαμπτήρα. ε) Εγκαθιστούμε φωτοβολταϊκά συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην ταράτσα μας. Αν αυτό εγκατασταθεί οποτεδήποτε από τον Αύγουστο 2012 μέχρι και τον Ιανουάριο 2013, πριμοδοτείται με €0,47/kWh - το ετήσιο κέρδος υπολογίζεται από €540 έως €750. Επειδή το συμβόλαιό σας θα είναι κλειδωμένο για 25 έτη, αμέσως προκύπτει πως ένα σύστημα 1 kW θα αποδώσει από €13.500 έως €17.600. στ) Επιλέγουμε νέες ηλεκτρικές συσκευές υψηλής ενεργειακής κλάσης. Αν αντικαταστήσουμε το πλυντήριο και το ψυγείο, μπορούμε να εξοικονομήσουμε συνολικά περίπου €33. ζ) Δημιουργούμε μια πράσινη ταράτσα στο σπίτι και εξασφαλίζουμε μόνωση, μειώνουμε την έκλυση διοξειδίου του άνθρακα και κρατάμε το σπίτι δροσερό το καλοκαίρι.
Μερικές από τις ενέργειες μετατροπής που περιγράψαμε παραπάνω έχουν υψηλό κόστος. Στην αγορά κυκλοφορούν διάφορα τραπεζικά προϊόντα που μπορούν να τις χρηματοδοτήσουν. Η Τράπεζα Πειραιώς προσφέρει στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια «Green» τόσο για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων όσο και για την ενεργειακή μετατροπή του σπιτιού. Η ΑΤΕbank έχει δημιουργήσει για τους καταναλωτές τις «Πράσινες Παρεμβάσεις και την «Πράσινη ενεργειακή αναβάθμιση κατοικίας». Η Eurobank διαθέτει το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον». Η Εμπορική παρέχει το «HomeEcoλογικό».
Η Τράπεζα Κύπρου έχει δημιουργήσει μια σειρά δανειακών προϊόντων με τίτλο «Εco Loans» για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε στέγες ιδιωτών. Η Marfin Εgnatia Bank παρέχει δανειακά προϊόντα που περιλαμβάνονται στην ενότητα «Marfin Green», ενώ η Attica Bank διαθέτει το «Αttica Οικοενέργεια». H Alpha Bank παρέχει τις «Alpha Πράσινες Λύσεις» και η Εθνική Τράπεζα προσφέρει το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον», το «Πράσινο δάνειο», την «ESTIA Πράσινη» και το δάνειο «Φωτοβολταϊκό Σπίτι» για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος. Το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο παρέχει το πρόγραμμα «Ηλιακή Ταράτσα». Τα παραπάνω προϊόντα παρέχονται με διαφορετικούς όρους και επιτόκια. Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στις ιστοσελίδες των τραπεζών και στα τηλέφωνα επικοινωνίας τους.
_______________________
Μερικές από τις εταιρείες ανακύκλωσης που λειτουργούν στην Αττική είναι οι:
- Tσιβόλας ΕΠΕ, 34ο χλμ. Λ. Μαρκοπούλου- Λαυρίου, Δήμος Σαρωνικού, 22990 46180. Ανακύκλωση αυτοκινήτου.
- Νεονάκης Α.Ε., Κύριλλο Ασπρόπυργος, 210 5595501. Εμπορία μετάλλων, μηχανική επεξεργασία μετάλλων-σιδήρων, παραγωγή κραμάτων, επεξεργασία καλωδίων.
- Χατζηδάκη Υιοί, Λάκκα Ασπροπύργου, 210 5578661. Ανακύκλωση και συλλογή μετάλλων, αποξύλωση εργοστασίων - σκραπ, αλουμίνια, χαλκός, ορείχαλκος, τσίγκος.
- Freedom, Νάξου 27, Πειραιάς, 210 4813802. Ανακύκλωση σε ρούχα, υφάσματα, δερμάτινα είδη.
- Scrap, Τζ. Κένεντυ 15, Άγ. Στέφανος, 210 6215114. Ανακύκλωση αυτοκινήτου, παλαιού σιδήρου, ανακύκλωση παλαιών μετάλλων.
- Ανακύκλωση, Πεστών 10-12, Κυψέλη, 210 6468247. Ανακύκλωση χαρτιού, σιδήρου, αλουμινίου.
- Sistema ATEBE, Λεωφόρος Κηφισίας 191, Αμπελόκηποι, 210 8027027
- Revive, Κωστή Παλαμά 15, Πατήσια, 210 2114720
- Stemico, Μιαούλη 23, Ψυρρή, 210 3246366
- Ecomel, Δράκοντος 22, Βοτανικός, 210 5151266
- ΕΛΙΞ Μηχανολογική, Λεωφόρος Ιωνίας 48, Κ. Πατήσια, 210 3417873
- Ι. Ζαμίνος & Υιοί, Πειραιώς 169, Ταύρος, 210 3475521
σχόλια