Στην εργαλειοποίηση του προσφυγικού από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, την εκμετάλλευση των αιτούντων άσυλο για τις πολιτικές φιλοδοξίες της Τουρκίας και την παγίδευσή τους, λόγω πανδημίας κορωνοϊού, σε κέντρα καραντίνας, αναφέρεται άρθρο του Guardian.
Το δημοσίευμα που υπογράφουν οι Katy Fallon και Ans Boersma με τίτλο: «'Δεν υπάρχει μέλλον': Οι πρόσφυγες που έγιναν πιόνια στο παιχνίδι του Ερντογάν», αναφέρει πως η αντίδραση της Τουρκίας στο θάνατο 33 Τούρκων στρατιωτών στην Ιντλίμπ στις 28 Φεβρουαρίου, «σχεδιάστηκε για να ασκήσει πίεση σε Ευρωπαϊκή Ένωση και ΝΑΤΟ ώστε να στηρίξουν τη στρατιωτική της επιχείρηση στη βόρεια Συρία».
Οι δημοσιογράφοι επικαλούνται την περίπτωση της Ρίμα, μιας 45χρονης πρώην νοσηλεύτριας που βίωσε τις φρικαλεότητες του συριακού καθεστώτος σε ένα νοσοκομείο της Νταραά και αποφάσισε να μαζέψει τα λιγοστά της υπάρχοντα και, πληρώνοντας 500 τουρκικές λίρες (περίπου 64 ευρώ), να φύγει για την Ελβετία όπου ζει η αδερφή της σε καθεστώς πολιτικού πρόσφυγα.
Όταν, ωστόσο, έφτασε στο Παζαρκουλέ, στην τουρκική πλευρά του Έβρου, διαπίστωσε πως τα σύνορα ήταν κλειστά και πως η ίδια είχε γίνει θύμα ενός μεγαλύτερου παιχνιδιού από την τουρκική κυβέρνηση: «Κατάλαβα πως με χρησιμοποιούσαν», παραδέχεται.
Τις εβδομάδες που ακολούθησαν, η Ρίμα και χιλιάδες άλλοι άνθρωποι παρέμεναν εγκλωβισμένοι στην περιοχή, μετά τις παραπλανητικές οδηγίες της τουρκικής κυβέρνησης, ανήμποροι να πάνε μπροστά ή πίσω. Κι όπως αποδείχτηκε, το χειρότερο επίκειτο καθώς ακολούθησε ένας νέος εφιάλτης, αυτή τη φορά υγειονομικός, λόγω πανδημίας κορωνοϊού. Τη νύχτα της 26ης Μαρτίου, οι τουρκικές δυνάμεις έκαψαν τα αντίσκηνα όσων ζούσαν σε αυτοσχέδια προσφυγικά κέντρα της περιοχής, επιβιβάζοντάς τους υποχρεωτικά σε λεωφορεία και οδηγώντας τους σε στρατόπεδα καραντίνας, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά.
Η Lighthouse Reports, μία ΜΚΟ media, ακολούθησε τη Ρίμα και 29 άλλους πρόσφυγες από τις Καστανιές στους προορισμούς που τους επεφύλασσαν οι τουρκικές αρχές, καταγράφοντας και επιβεβαιώνοντας τις μαρτυρίες τους μέσω εφαρμογών, livestreaming και social media.
Όπως έδειξε η έρευνα της οργάνωσης, μετά την αποχώρησή τους από τα κέντρα καραντίνας, κάποιοι κατέληξαν στους δρόμους της Σμύρνης, άλλοι -μεταξύ αυτών πολλά παιδιά- μεταφέρθηκαν σε κέντρο κράτησης στην Άγκυρα, ορισμένοι απειλήθηκαν με απέλαση στις «ζώνες ασφαλείας» της βόρειας Συρίας. «Αυτοί οι άνθρωποι χρησιμοποιήθηκαν ως μοχλός πίεσης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι ιστορίες τους είναι μόλις μερικές από εκείνες όσων ρίσκαραν κι έχασαν πολλά στα ευρωπαϊκά σύνορα τον Μάρτιο» αναφέρει ο Guardian.
H Ρίμα είδε τη σκηνή της να καίγεται και έγινε, όπως υπολογίζει, μία μεταξύ περίπου 2.300 ανθρώπων που μεταφέρθηκαν με λεωφορεία στη Μαλάτεια, περίπου 1.000 χιλιόμετρα από τα σύνορα στα ανατολικά της Τουρκίας. «Δεν είχαμε άλλη επιλογή παρά να φύγουμε. Οι τουρκικές δυνάμεις μας απειλούσαν με όπλα» λέει η ίδια. Στις 16 Απριλίου τους απελευθέρωσαν από το στρατόπεδο καραντίνας και τους άφησαν στην Τραπεζούντα. Εκεί, οι τοπικές αρχές συνέλαβαν μια ομάδα πενήντα ανθρώπων, μεταξύ τους και τη Ρίμα, που δεν είχαν χρήματα να μετακινηθούν, μεταφέροντάς τους σε κέντρο κράτησης της Άγκυρας.
«Μας συμπεριφέρονταν λες κι ήμασταν κρατούμενοι ή εγκληματίες. Σε αντίθεση με άλλους, κατάφερα να κρατήσω το κινητό μου τηλέφωνο, να καταγράφω και να διακινώ όσα οι άνθρωποι υπέφεραν σε αυτή τη φυλακή. Τις απεργίες πείνας σε ένδειξη διαμαρτυρίας, τα νηστικά μωρά και παιδιά, μεταξύ άλλων.
Μετά από πέντε ημέρες, αφέθηκε ελεύθερη. Ωστόσο, δεν μπορούσε να επιστρέψει στη Συρία λόγω αφενός της πρότερης ακτιβιστικής της δράσης, αφετέρου του φόβου απέλασης στις υποτιθέμενες «ζώνες ασφαλείας» που είχε εγκαθιδρύσει η Άγκυρα. «Γιατί να εμπιστευτώ τον Ερντογάν που υπόσχεται τη δημιουργία ζωνών ασφαλείας στη Συρία, μετά από όλα όσα έχουμε βιώσει από το τουρκικό κράτος;» διερωτάται.
«Χιλιάδες άνθρωποι συνέρευσαν στα ελληνοτουρκικά σύνορα στο πλαίσιο πολιτικής πίεσης ή ενός εκβιαστικού μηχανισμού από την Τουρκία» λέει ο Ομέρ Γκεργκερλίογλου, βουλευτής του Δημοκρατικού κόμματος του Λαού και μέλος της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Τουρκία, προσθέτοντας πως η απειλή περί ανοίγματος των συνόρων για τους πρόσφυγες είναι η «αχίλλειος πτέρνα της Δύσης».
«Ο Ερντογάν είναι ένας πραγματιστής πολιτικός. Αυτοί οι άνθρωποι που πέθαναν, τραυματίστηκαν, δυστύχησαν, έχασαν το βιος τους, είναι απλώς θύματα για τον Ερντογάν. Μπορεί να στήσει ξανά αντίστοιχο παιχνίδι» δηλώνει ο ίδιος.
Για όσους προσπάθησαν, αλλά απέτυχαν να περάσουν στην Ευρώπη από τα ελληνοτουρκικά σύνορα, το μέλλον είναι άδηλο. Η Ρίμα είναι πια άστεγη και μένει σε φίλους της στην Άγκυρα. Δεν μπορεί να οραματιστεί ένα μέλλον με αρκετά λεφτά που θα της εξασφαλίσουν μία ασφαλή ζωή χωρίς το φόβο της απέλασης: «Δεν υπάρχει μέλλον, προστασία ούτε ελπίδα» παραδέχεται η ίδια.
Με πληροφορίες από Guardian