Η Δημοτική Αγορά της Κυψέλης πέρασε και επισήμως στη νέα της εποχή το περασμένο Σαββατοκύριακο. Ύστερα από πολλά χρόνια διαβουλεύσεων και μια πολύμηνη διαδικασία υποβολής προτάσεων, η ομάδα του Impact Hub, που επελέγη για τη διαχείριση του ανακαινισμένου ιστορικού συγκροτήματος, εγκαινίασε το Σάββατο την πρώτη της δράση. Για να φθάσουμε ως εδώ, το πρότζεκτ «Δημοτική Αγορά Κυψέλης» πέρασε από σαράντα κύματα. Το 2003 έκλεισε και το τελευταίο κατάστημα στην αγορά, ένα μικρό οπωροπωλείο, και τέθηκε σε κίνδυνο η ίδια της η ύπαρξη, καθώς κυκλοφόρησαν σενάρια για κατεδάφισή της και ανέγερση ενός πολυώροφου κτιρίου. Μετά από έντονες διαμαρτυρίες κατοίκων και φορέων το σχέδιο εγκαταλείφθηκε και αντ' αυτού το 2005 το κτίριο χαρακτηρίστηκε διατηρητέο. Τον Δεκέμβριο του 2006, με πρωτοβουλία κατοίκων, η Δημοτική Αγορά καθαρίζεται και αρχίζει να φιλοξενεί διάφορες δράσεις, από μουσικά δρώμενα, παζάρια και εκδηλώσεις σχολείων της περιοχής έως λαϊκές συνελεύσεις εργαζομένων και συλλογικοτήτων. Το 2012 ο Δήμος Αθηναίων ξεκίνησε την αποκατάστασή του με πόρους από το ΕΣΠΑ και φέτος, μετά το πέρας των εργασιών της ανακαίνισης, προχώρησε σε δημόσιο κάλεσμα προς δημιουργικές ομάδες της πόλης για να καταθέσουν προτάσεις συνολικής διαχείρισης του χώρου για την επόμενη πενταετία. Σύμφωνα με το σχέδιο του δήμου, το κτίριο θα πρέπει να διαθέτει έναν μεικτό χαρακτήρα χρήσης. Συγκεκριμένα, το 38% προορίζεται για δημόσιες υπηρεσίες, το 31% για οκτώ συνολικά καταστήματα προσανατολισμένα στη νέα επιχειρηματικότητα, το 31% για φιλοξενία πολιτιστικών προγραμμάτων και ομάδων πολιτών, ενώ στα 450 τ.μ. των κοινόχρηστων χώρων θα φιλοξενούνται διάφορες δράσεις.
Η συμβουλευτική ομάδα που συστήθηκε υπό τους Άρη Καλαντίδη (πολεοδόμο και διευθυντή του Institute of Place Management), Σταύρο Μπένο (πρώην υπουργό και πρόεδρο του φορέα «Διάζωμα»), Βασίλη Φουρλή (επιχειρηματία), Πέτρο Μάρκαρη (συγγραφέα) και Αμαλία Ζέπου (αντιδήμαρχο για την Κοινωνία των Πολιτών) αξιολόγησε 17 προτάσεις από φορείς και δημιουργικές ομάδες της πόλης και προέκρινε ομόφωνα την πρόταση του Impact Hub Athens, των Δημήτρη Κοκκινάκη και Σόφης Λάμπρου, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στον χώρο της κοινωνικής επιχειρηματικότητας.
Η Αγορά ήταν μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου οικοδόμησης περιφερειακών αγορών σε πολλές λαϊκές συνοικίες της Αθήνας, με σκοπό την καλύτερη εξυπηρέτηση των δημοτών και την αποσυμφόρηση της κεντρικής Βαρβακείου Αγοράς.
Τα εγκαίνια της Δημοτικής Αγοράς της Κυψέλης, στις 4 Αυγούστου 1937, ήταν το γεγονός της ημέρας, με τον ίδιο τον δικτάτορα Ιωάννη Μεταξα, στην επέτειο του καθεστώτος του μάλιστα, να κόβει την κορδέλα. Το σχέδιο του αρχιτέκτονα Αλέξανδρου Μεταξά (συνωνυμία με τον δικτάτορα) αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα του μοντέρνου κινήματος με πολλά κλασικιστικά στοιχεία, όπως η συμμετρία στις όψεις, ο τονισμός στις οριζόντιες ζώνες με γείσο και ορθομαρμάρωση και οι παραστάδες με γύψινα κιονόκρανα. Η Αγορά ήταν μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου οικοδόμησης περιφερειακών αγορών σε πολλές λαϊκές συνοικίες της Αθήνας, όπως τα Κάτω Πατήσια, τα Κουντουριώτικα, οι Αμπελόκηποι, ο Κολωνός, το Παγκράτι κ.ά., µε σκοπό την καλύτερη εξυπηρέτηση των δημοτών και την αποσυμφόρηση της κεντρικής Βαρβακείου Αγοράς. Αποτέλεσε για πολλά χρόνια το εμπορικό κέντρο της συνοικίας της Κυψέλης και, παρά την απαξίωση των τελευταίων ετών, συνέχισε να αποτελεί σημείο αναφοράς για τους Κυψελιώτες.
Πίσω πάλι στο 2016, η πρώτη δράση της νέας εποχής για τη Δημοτική Αγορά της Κυψέλης είναι η ομαδική έκθεση φωτογραφίας με τίτλο «On Elit now» (5-30/11), στην οποία 17 φωτογράφοι καταθέτουν τη δική τους ματιά πάνω στην περιοχή, αποτίνοντας φόρο τιμής στο θρυλικό φωτογραφικό στούντιο της οδού Θήρας και στον ιδιοκτήτη του Τάσο Κουτσούκο, τον κατά κόσμον κύριο Elite. Οι θεματικές των δράσεων θα επικεντρωθούν αρχικά στην Αγορά, στην ιστορία της Κυψέλης και στην τοπική κοινότητα, με στόχο την επέκτασή τους σε ευρύτερους καλλιτεχνικούς, αστικούς και κοινωνικούς προβληματισμούς. Το πρόγραμμα θα εμπλουτίζεται καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου, ενώ μία ημέρα κάθε εβδομάδα, κάθε Παρασκευή, από τις 4 το απόγευμα έως τις 8 το βράδυ, ο χώρος θα προσφέρεται ελεύθερα ως βήμα έκφρασης των πολιτών σε μια δράση υπό τον τίτλο «Το μικρόφωνο στους πολίτες».
Τrivia
Κυψέλη
Βρίσκεται στην 6η Δημοτική Κοινότητα του Δήμου Αθηναίων, 1,5 με 3 χιλιόμετρα βόρεια από την πλατεία Ομονοίας, ανατολικά της οδού Πατησίων και βόρεια του Πεδίου του Άρεως. Κατοικείται από 50.000 κατοίκους. Κέντρο της είναι η πλατεία Κυψέλης, η οποία επισήμως φέρει την ονομασία «Πλατεία Κανάρη», προς τιμήν του ήρωα Κωνσταντίνου Κανάρη, ο οποίος κατοικούσε επί σειρά ετών στην περιοχή.
Περασμένα μεγαλεία
Η ανάπτυξη της περιοχής ως καθαρά αστικής ξεκίνησε τη δεκαετία του 1930 με την κατασκευή μονοκατοικιών αλλά και των πρώτων σύγχρονων πολυκατοικιών στην Αθήνα, με επιρροές μπάουχαους και αρ ντεκό. Σύντομα η Κυψέλη έγινε μία από τις αριστοκρατικότερες περιοχές της Αθήνας. Αυτό έδωσε την ώθηση τις επόμενες δεκαετίες του 1950 και του 1960, οπότε και η Κυψέλη ήταν στην ακμή της, στην κατασκευή πολυκατοικιών οι οποίες απευθύνονταν στην αστική τάξη.
To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO
