Μ' αρέσουν όλα τα πράγματα όταν είναι ωραία

Πώς αισθάνεστε όσον αφορά τις επικείμενες εμφανίσεις σας στο Κύτταρο;

Ωραία αισθάνομαι, αλλά για να είμαι ειλικρινής δεν νιώθω ότι έλειψα καθόλου. Είμαι συνεχώς σε επαφή με τη μουσική και τον κόσμο. Με τη μουσική, κυρίως, δεν νιώθω ότι αποκόβομαι ποτέ. Είμαι μέσα στη μουσική. Στο πρόγραμμα που θα παρουσιάσουμε έχουμε «πειράξει» όλα τα κομμάτια. Επίσης, είμαι μουσικά ερωτευμένη με τον Χάιγκ, εδώ και ένα χρόνο. Πιστεύω να κάνουμε όμορφες βεγγέρες.

Τι μουσική ακούτε;

Ακούω πολλά, δεν μπορώ να πω κάτι συγκεκριμένο. Μου αρέσει κυρίως να ακούω τα νέα παιδιά να ανακαλύπτουν τα τραγούδια της δικής μου γενιάς έτσι ακριβώς όπως εμείς, όταν ήμασταν πολύ νέοι, ανακαλύπταμε τον Καζαντζίδη για παράδειγμα, όταν ήταν αυτός πενηντάρης. Επίσης, μπορώ να πω ότι μου αρέσει η ανατολίτικη μουσική.

Τι άλλο σας αρέσει, εκτός από τη μουσική;

Μ' αρέσουν όλα τα πράγματα, όταν είναι ωραία. Κάποτε μου άρεσε το νοικοκυριό, είχα μανία. Μου άρεσε να το στολίζω, να το διακοσμώ. Τώρα όχι. Ούτε τα φαγητά. Παλιά είχα μια τάση να πειραματίζομαι με τη μαγειρική. Τώρα έχω μπει σε μια άλλη κατάσταση, δεν προσπαθώ. Ενώ βάζω λιγότερο αλάτι και μπαχαρικά απ' όσο έβαζα, κάτι άλλο συμβαίνει και γίνεται πιο νόστιμο. Τώρα καταλαβαίνω αυτό που μου λέγανε παλιά, να το κάνεις το φαγητό με αγάπη. Έλεγα τότε, μα δεν το κάνω; Δεν αγαπάω το παιδί μου, τον άντρα μου! Αλλά τελικά δεν ήταν αυτό. Είναι να έχεις επίγνωση ότι αυτό που τρως είσαι εσύ. Να δίνεις στον εαυτό σου την ευκαιρία να χαίρεται αυτά που συμβαίνουν.

Ξεκινήσατε την πορεία σας στο τραγούδι από πολύ μικρή.

Στο τραγούδι βγήκα στα δεκατέσσερα περίπου, ερασιτεχνικά βέβαια. Τραγουδούσα σε πανηγύρια μαζί με τους συγγενείς του πατέρα μου. Πολύ σημαντική εμπειρία για μένα. Φεύγαμε πέντε άνθρωποι από την Αθήνα, εγώ και τέσσερις μουσικοί, και πηγαίναμε σε ένα κεφαλοχώρι. Ο κόσμος τότε μαζευότανε από τα γύρω χωριά, έρχονταν μέχρι και δέκα χιλιάδες άτομα. Ήταν πάρα πολύ εντυπωσιακό για ένα παιδάκι να το ζει όλο αυτό.

Ο πατέρας σας ήταν μουσικός και αυτός;

Σπουδαίος στην εποχή του. Αυτός δεν ήταν για τα πανηγύρια. Ήταν ένας εξαιρετικός μουσικός με πάρα πολύ καλό αυτί, συνθέτης και δεξιοτέχνης στο σαντούρι και στο τσέμπαλο. Το πατρικό μου όνομα είναι Λαβίδα, από το σόι των Λαβιδαίων. Μουσική οικογένεια από πάππου προς πάππο, όπως ήταν και κάποιες άλλες οικογένειες, οι Σουγέοι, οι Χαλκιάδες και κάποιες άλλες, που ας με συγχωρέσουν, δεν θυμάμαι τώρα. Αυτές οι οικογένειες είχαν μες στο αίμα τους τη μουσική σαν την αναπνοή τους, οπότε τη σέβονταν έτσι όπως σέβονταν την αναπνοή τους. Αυτοί οι άνθρωποι δεν ήταν εύκολοι στο να ακούσουν κάποιον. Να φανταστείς, του πατέρα μου δεν του άρεσε κανένας τραγουδιστής και εγώ έχω επηρεαστεί πολύ από το γούστο του. Ο πατέρας μου έλεγε, μόνο ο Καζαντζίδης, κι αυτός διότι δεν υπάρχει κανένας άλλος στην Ελλάδα. Άκουγε Κάλλας, Ουμ Κουλσουμ, λίγο Φεϊρούζ, άκουγε ρώσικα, τσιγγάνικα, ουγγαρέζικα. Θυμάμαι με έβαζε και άκουγα Μπιτλς και Μότσαρτ. Τέτοια θυμάμαι να είναι τα ακούσματά μου στο σπίτι.

Ιδιαίτερο περιβάλλον για να μεγαλώνει κανείς.

Σκέψου πόσο διαφορετικά μεγαλώνει ένα παιδί που το βράδυ, ενώ κοιμάται γιατί έχει να πάει το πρωί στο σχολείο, το ξυπνάει ο πατέρας του -όχι φασιστικά μην παρεξηγηθώ- και το παρακινεί να σηκωθεί για να ακούσει ένα κομμάτι στο ραδιόφωνο. Όταν του έλεγε η μάνα μου, μα έχει σχολείο το πρωί το παιδί, ο πατέρας μου απαντούσε, αυτό είναι το σχολείο. Και με έβαζε να καθίσω δίπλα στο ράδιο για να ακούσω ένα συμφωνικό κομμάτι του Παγκανίνι και να βρω ποιο όργανο φαλτσάρει. Χρόνια μετά κατάλαβα τι ήθελε να κάνει. Δεν απαιτούσε να του βρω τη σωστή απάντηση, απλά ήθελε να μου κεντρίσει το αυτί. Όταν λοιπόν μεγαλώνεις έχοντας ως προτεραιότητα όχι να τελειώσεις το σχολείο αλλά να αποκτήσεις στέρεη μουσική παιδεία, τότε καταλαβαίνεις ότι τα πράγματα δεν είναι συνηθισμένα. Δεν μπορώ να πω ότι συμφωνούσα στα πάντα με το πατέρα μου, αλλά ξέρεις κάτι, ήταν ένας άνθρωπος που έκανε καινοτομίες σε σχέση με την ανατροφή ενός παιδιού. Ίσως μας λείπουν οι καινοτομίες και αυτό που με δίδαξε είναι ότι πρέπει να τολμάς στη ζωή.

Οπότε ο πατέρας σας υπήρξε το απόλυτο ανδρικό πρότυπο για σας;

Ναι, τρία τέτοια πρότυπα είχα. Τον πατέρα μου, το νονό μου και μετά ήρθε ο Αλέκος Πατσιφάς στη ζωή μου. Για μένα ήταν κομβική αυτή η συνάντηση. Τον θεωρώ σπουδαίο με όλες τις παραξενιές που είχε. Ήταν βασανιστικός ώρες ώρες, αλλά ήταν ένας δάσκαλος. Μέσα από τη γνωριμία μου με αυτόν ήταν που συναντήθηκα με μεγάλους καλλιτέχνες άλλου είδους. Είχα την τιμή να με επιλέξουν ο Αργύρης Κουνάδης και ο Αργύρης Γκούφας για ένα δίσκο που έκαναν, όπου τραγουδούσε η Σωτηρία Μπέλλου. «Δεν περισσεύει υπομονή» λεγόταν και τραγούδησα ένα κομμάτι.

Τι σας έχει μείνει από την Μπέλλου;

Τι να θυμηθώ και τι να ξεχάσω! Ήταν μια μεγάλη καρδιά αυτή η γυναίκα, από πλευράς παρορμητικότητας, αυθορμητισμού και τσαλακώματος. Τελείως φυσικός άνθρωπος. Την ήξερα βέβαια από παιδάκι γιατί της είχε γράψει ο πατέρας μου κάποια κομμάτια. Να κάτι που θυμάμαι: ένα βράδυ είχε αρρωστήσει ο ντράμερ και ανέβηκε η Σωτηρία και έπαιξε αυτή τα κρουστά, δεν κώλωνε πουθενά. Αν αυτό δεν είναι jazz και τζαμάρισμα, που λένε, τότε τι είναι! Τη ζούσε τη ζωή, δεν την έβλεπε. Είναι συγκλονιστικό να σκεφτείς ότι άνθρωποι σαν την Μπέλλου είναι πιο προχωρημένοι από αυτό που λέμε «προχωρημένο» σήμερα.

Και μετά ήρθε το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το ‘74, με τον «Μανωλιό». Ένα κομμάτι που θα ‘λεγε κανείς ότι είναι και πάλι επίκαιρο λόγω οικονομικής κρίσης;

Τώρα που το λες, ναι, έχεις δίκιο. Χωρίς δεκάρα πώς να παντρευτούμε Μανωλιό μου; Είδες που τελικά τα απλά πράγματα είναι αυτά που έχουν τη μεγαλύτερη απήχηση και αντέχουν στο χρόνο! Αυτός ο τόσο απλός στίχος που δεν περιμένεις καν να είναι τραγούδι. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι μόνο στα μεγάλα πράγματα η ουσία.

Η δεκαετία του ‘80 ήταν μια πολύ δημιουργική περίοδος για εσάς. Είχατε γράψει πολλά τραγούδια εκείνη την περίοδο με στίχους που άγγιξαν.

Ναι, όντως. Και τώρα, μετά από χρόνια, αναγνωρίζω στον εαυτό μου ότι τελικά έχω γράψει κάποια καλά κομμάτια. Και λέω «τελικά», διότι όταν τα κάνεις δεν το καταλαβαίνεις. Θα σου πω μια ιστορία για να δεις τι εννοώ. Το «Ένα χειμωνιάτικο πρωί» το έγραψα κατά λάθος. Ήθελα να μάθω πώς να χειρίζομαι ένα συνθεσάιζερ και έλεγα στη τύχη κάποια λόγια και πατούσα μια μελωδία στα πλήκτρα. Τα λόγια τα έλεγα σαν καλαμπούρι. Μην στα πολυλογώ, το είχα περάσει σε μια δισκέτα και όταν δουλεύαμε με τον Σπάθα κάτι γίνεται και ακούγεται αυτό. Τους έλεγα, μην το ακούτε αυτό δεν είναι τραγούδι. Δεν πειράζει, άφησε να το ακούσουμε, μου λέει. Μα δεν είναι τραγούδι, να φωνάζω εγώ. Και έτσι όπως ακουγόταν αυτό που είχα γράψει, η γυναίκα του Σπάθα, η Λίνα, μου λέει είσαι τρελή. Είναι υπέροχο. Ένα χειμωνιάτικο πρωί, έφυγα απ' το σπίτι σαν τρελή. Είδες όμως! Το δώρο δεν το εκτιμάς!

Τι βλέπετε για το μέλλον;

Υπάρχει μόνο το παρόν και σ' αυτό νιώθω ασφάλεια, ίσως γιατί είναι το μόνο πραγματικό. Το παρελθόν φυσικά είναι γλυκύτατο και υπέροχο, μες στις πίκρες του γιατί μας μαθαίνει τόσα πράγματα. Το μέλλον δεν υπάρχει.