Σε μία χρονιά που η πανδημία του κορωνοϊού προκάλεσε άνευ προηγουμένου περιορισμό των δημοκρατικών ελευθεριών παγκοσμίως, η χώρα μας παρέμεινε στις «ελαττωματικές δημοκρατίες», σύμφωνα με το Economist Intelligence Unit.
Συγκεκριμένα, στην κατάταξη για τη Δημοκρατία που δημοσιεύεται κάθε χρόνο, η Ελλάδα είναι στην 37η θέση παγκοσμίως, με συνολική βαθμολογία 7.39.
Η κατάταξη βασίζεται σε πέντε κατηγορίες: εκλογική διαδικασία και πλουραλισμός, λειτουργία της κυβέρνησης, πολιτική συμμετοχή, πολιτικός πολιτισμός και πολιτικές ελευθερίες. Με βάση το σκορ σε πλειάδα επιμέρους δεικτών σε αυτές τις κατηγορίες, τα κράτη κατατάσσονται σε τέσσερις τύπους: πλήρεις δημοκρατίες, ελαττωματικές δημοκρατίες, υβριδικά καθεστώτα και απολυταρχικά καθεστώτα.
Για τη χώρα μας η επιμέρους βαθμολογία για το 2020 είναι 9.58 στην εκλογική διαδικασία και τον πλουραλισμό, 5.21 στη λειτουργία της κυβέρνησης, 6.11 στην πολιτική συμμετοχή, 7.50 στον πολιτικό πολιτισμό και 8.53 στις πολιτικές ελευθερίες.
Στην φετινή κατάταξη 23 χώρες χαρακτηρίζονται πλήρεις δημοκρατίες, 52 ελαττωματικές- ανάμεσά τους και η χώρα μας- 35 μπήκαν στην κατηγορία των υβριδικών καθεστώτων και 57 στα απολυταρχικά καθεστώτα.
Το χειρότερο σκορ από το 2006
Η μέση παγκόσμια βαθμολογία στον Δείκτη Δημοκρατίας έπεσε από το 5.44 στο 5.37, που είναι μακρά το χειρότερο σκορ από την πρώτη έκδοση της κατάταξης το 2006.
Το αποτέλεσμα αυτό αντιπροσωπεύει μια σημαντική επιδείνωση που ήρθε σε μεγάλο βαθμό- αλλά όχι αποκλειστικά- από τους περιορισμούς που επέβαλαν οι κυβερνήσεις σε ατομικές και πολιτικές ελευθερίες, σε όλο τον κόσμο, ως απάντηση στην πανδημία του κορωνοϊού, επισημαίνει το Economist Intelligence Unit.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Economist, μόνο περίπου ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός (το 49,4%) ζει σε κάποιου είδους δημοκρατία και ακόμη λιγότεροι (το 8,4%) σε μια πλήρη δημοκρατία. Το τελευταίο ποσοστό κατέγραψε άνοδο από το 5,7% που ήταν το 2019, καθώς αρκετές ασιατικές χώρες βελτίωσαν τη θέση τους. Όμως, την ίδια ώρα πάνω από το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε απολυταρχικό καθεστώς, με ένα μεγάλο μερίδιο να είναι στην Κίνα.
Οι πλήρεις δημοκρατίες αυξήθηκαν σε 23, μία παραπάνω από το 2019, ενώ ο αριθμός των ελαττωματικών μειώθηκε κατά δύο, στις 52. Τρία περισσότερα είναι τα απολυταρχικά καθεστώτα, σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση, ενώ δύο λιγότερα τα υβριδικά.
Συγκεκριμένα τρεις χώρες- η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα και η Ταϊβάν- αναβαθμίστηκαν από τις ελαττωματικές στις πλήρεις δημοκρατίες. Η Αλβανία, που θεωρούνταν υβριδικό καθεστώς πλέον θεωρείται ελαττωματική δημοκρατία.
Αντίθετη πορεία ακολούθησαν η Γαλλία και η Πορτογαλία, που πλέον δεν συμπεριλαμβάνονται στις πλήρεις δημοκρατίες- όπου είχαν επανέλθει πέρυσι- αλλά στις ελαττωματικές. Το Ελ Σαβαδόρ και το Χονγκ Κονγκ διολίσθησαν από τις ελαττωματικές δημοκρατίες στα υβριδικά καθεστώτα. Ακόμη πιο κάτω βρέθηκαν η Αλγερία, η Μπουρκίνα Φάσο και το Μάλι, που από τα υβριδικά πέρασαν στα απολυταρχικά καθεστώτα.
Μεγάλη νικήτρια η Ταϊβάν
Η μεγάλη νικήτρια της νέας κατάταξης θεωρείται η Ταϊβάν, που αναβαθμίστηκε από τις ελαττωματικές στις πλήρεις δημοκρατίες. Η χώρα κατέγραψε άνοδο 20 θέσεων στην παγκόσμια κατάταξη και πλέον βρίσκεται στην 11η από την 31η θέση, ενώ κατέγραψε και τη μεγαλύτερη αύξηση βαθμολογίας.
Οι 116 από τις 167 χώρες, περίπου το 70%, κατέγραψαν πτώση στη συνολική βαθμολογία τους σε σχέση με το 2019. Μόνο 38 κράτη κατέγραψαν βελτίωση και άλλες 13 παρέμειναν στο ίδιο επίπεδο.
Ελαττωματική η δημοκρατία στις ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ από την άλλη παρέμειναν στις ελαττωματικές δημοκρατίες. Σε κάποιες κατηγορίες η χώρα κατέγραψε βελτίωση, αλλά σε άλλες επιδείνωση.
Στα θετικά είναι η μεγαλύτερη ενασχόληση των Αμερικανών με την πολιτική. Στα αρνητικά είναι η εξαιρετικά χαμηλή εμπιστοσύνη στους θεσμούς και τα κόμματα, η βαθιά δυσλειτουργία της κυβέρνησης, η αύξηση των απειλών κατά της ελευθερίας της έκφρασης αλλά και η κοινωνική πόλωση που κάνει σχεδόν αδύνατη τη συναίνεση.
Η κατάταξη του Economist Intelligence Unit για το 2020