Ο Γιώργος Μπαρκούρης είναι το κεντρικό πρόσωπο του ντοκιμαντέρ του Αντώνη Τολάκη Tomorrow in the battle think on me που περιγράφει την καθημερινότητα ενός αστέγου στους δρόμους της Αθήνας. Με αφορμή την προβολή του, που θα γίνει στην αυλή της ιστορικής Οικίας Λέλας Καραγιάννη στην Κυψέλη, μιλήσαμε με τον Γιώργο Μπαρκούρη για όσα βίωσε αλλά και όσα πάλεψε να αλλάξει για τον ίδιο και τους άλλους γύρω του.
Σήμερα, ο Γιώργος δεν ζει πλέον στους δρόμους. Κατάφερε να βάλει τη ζωή του ξανά σε τάξη, ενώ εργάζεται, χάρη στο Start Project, ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα με σκοπό την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων σε νέους, ανέργους, μετανάστες και άλλες ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες.
Οι ψηφιακές δεξιότητες είναι αυτές που έδωσαν μια δεύτερη ευκαιρία στον Γιώργο, ο οποίος διδάσκει (μαζί με πολλούς άλλους καθηγητές με όρεξη να προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο) ανθρώπους που βρέθηκαν στη θέση του.
Οι ψηφιακές δεξιότητες είναι αυτές που έδωσαν μια δεύτερη ευκαιρία στον Γιώργο, ο οποίος διδάσκει (μαζί με πολλούς άλλους καθηγητές με όρεξη να προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο) ανθρώπους που βρέθηκαν στη θέση του. Αυτές τις ανάγκες τις κατανοεί καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο. Το Start Project (www.startproject.gr) στεγάζεται στην Οικία Λέλας Καραγιάννη του Δήμου Αθηναίων και όλα τα μαθήματα προσφέρονται δωρεάν.
— Πείτε μου δυο λόγια για τη ζωή σας μέχρι τη στιγμή που μείνατε άστεγος.
Μικροαστός. Εργαζόμουν ως ανεξάρτητος μουσικός στην παραγωγή και τις πωλήσεις σε μεγάλη δισκογραφική εταιρεία και ως συμβασιούχος παραγωγός στην ΕΡΑ (Ελληνική Ραδιοφωνία). Στις αρχές της δεκαετίας του '80 ασχολήθηκα με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές κι έτσι κατέληξα και τεχνικός υπολογιστών, εργαζόμενος σε εργαστήρια του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου και σε τμήμα του υπουργείου Εξωτερικών ‒ όλα αυτά ταυτόχρονα! Από το 2008 εργαζόμουν ως ανεξάρτητος τεχνικός υπολογιστών.
— Πότε και πώς μείνατε άστεγος;
Το καλοκαίρι του 2011. Η ανεργία δεν μου επέτρεπε να συντηρώ σπίτι (με ενοίκιο) πλέον.
— Ποια ήταν η καθημερινότητά σας εκείνα τα χρόνια;
Δεν έμεινα πολύ καιρό «έξω». Βρήκα σχετικά γρήγορα και έγκαιρα μια οργάνωση που δέχτηκε να με φιλοξενήσει. Εργάστηκα μαζί τους, οργανώναμε συναυλίες συμπαράστασης, συσσίτια, είχαμε διαδικτυακό ραδιοσταθμό, συγκεντρώναμε τρόφιμα και ρούχα με τα οποία τροφοδοτούσαμε αστέγους και άλλες αδύναμες κοινωνικές ομάδες.
Λόγω αυτών και άλλων σχετικών εμπειριών άρχισα να κρατώ σημειώσεις και κατέληξα να δημιουργήσω και ένα blog, σε μια προσπάθεια να κάνω γνωστό τον τρόπο σκέψης του νεο-άστεγου. Μάλλον μέσα από την απόλυτη δυστυχία μπορεί να γεννηθεί η δημιουργία.
Έγραψα για πολλά περιστατικά της περιόδου αυτής, ελπίζοντας ότι κάποτε οι άνθρωποι δεν θα στρέφουν αλλού το βλέμμα όταν μας βλέπουν. Μπορεί να είμαστε ανθρώπινες «σκιές», αλλά δεν είμαστε αόρατοι!
— Διατηρούσατε επαφή με κάποια κοντινά σας άτομα;
Ναι. Αν δεν υπήρχαν αυτοί οι λίγοι, δεν μπορώ να φανταστώ πού θα βρισκόμουν τώρα!
— Τι σας έλειπε περισσότερο και γιατί;
Η ιδιωτικότητα και η ασφάλεια. Προφανώς, δεν χρειάζεται να εξηγήσω το γιατί. Χωρίς αυτά αποδιοργανώνεσαι ψυχικά και πνευματικά, μερικές φορές με τραγικά αποτελέσματα. Παρανομίες, αρρώστιες, ψυχολογική αστάθεια, αυτοκτονία.
— Πώς συναντήσατε τον σκηνοθέτη και γιατί δεχτήκατε ουσιαστικά να παίξετε τον εαυτό σας;
Ο Αντώνης με πλησίασε και ενδιαφέρθηκε για την περίπτωσή μου. Προφανώς, είχε παρακολουθήσει κάποια από τα εκατοντάδες ρεπορτάζ στα οποία συμμετείχα, κυρίως των διεθνών ειδησεογραφικών ΜΜΕ και κάποιων ελληνικών. Με ακολούθησε στην πορεία μου, έμαθε περισσότερα για μένα και σκέφτηκε να κάνει ένα ντοκιμαντέρ.
Τελικά, κινηματογράφησε τον χαρακτήρα μου, τα συναισθήματά μου και την ψυχική μου κατάσταση εκείνης της εποχής (2012-2014). Το αποτέλεσμα του έργου του είναι μοναδικό, γιατί το δίπολο «νεο-άστεγος - ψυχολόγος» δίνει μια πολύ βαθιά ερμηνεία για το φαινόμενο του σύγχρονου αστέγου της μνημονιακής εποχής.
— Πολλοί πιστεύουν ότι οι περισσότεροι άστεγοι βρίσκονται στον δρόμο από επιλογή. Ποια είναι η δική σας αίσθηση;
«Κοίτα, εγώ είμαι ποιητής. Αν εγκαταλείψω τον δρόμο, θα το χάσω αυτό το δώρο». Αυτή ήταν η απάντηση του άστεγου ποιητή που θελήσαμε να βοηθήσουμε και να βρούμε κάπου να τον στεγάσουμε.
Ο κόσμος των αστέγων είναι ένα αντίγραφο της κοινωνίας. Ο πληθυσμός της «πόλης των σκιών» έχει απ' όλα. Εθισμένους, τραπεζίτες, ναρκομανείς και πρώην παρανόμους, τζογαδόρους και ολόκληρες οικογένειες που έχασαν το σπίτι τους, επιστήμονες και καλλιτέχνες, όπως και ψυχικά διαταραγμένους κ.λπ. Και δεν είναι δική μου αίσθηση, είναι αυτά που συνάντησα και συναντώ στις διαδρομές μου.
— Ποια είναι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης των αστέγων από την πολιτεία και τους πολίτες;
Δεν υπάρχει «καλύτερη αντιμετώπιση». Μόνο το «καθόλου αντιμετώπιση». Το 2012 συγκεντρώσαμε αρκετούς αστέγους και ηγηθήκαμε σιωπηλής πορείας στους δρόμους της Αθήνας. Τα πανό μας έγραφαν «Δεν έχουμε συνθήματα, έχουμε αιτήματα». Δύο από εμάς να μπήκαμε στην Βουλή και παραδώσαμε τα αιτήματά μας στο προεδρείο. Μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν «υπήρχαν» οι άστεγοι για την πολιτεία.
Τώρα, πλέον, υπάρχουν, αλλά είναι τόσο πολλοί, που το φαινόμενο δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί από τους δήμους. Οι δομές μπορούν να φιλοξενήσουν ελάχιστους και για μικρό χρονικό διάστημα. Και οι πολίτες συνεχίζουν να στρέφουν αλλού το βλέμμα. Από την άλλη μεριά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την πραγματική αλληλεγγύη μεγάλου ποσοστού πολιτών προς τους αναξιοπαθούντες συμπολίτες μας.
Info
Το ντοκιμαντέρ «Tomorrow in the battle think on me» θα προβληθεί την Πέμπτη, 11/10, στις 19:00, στην αυλή της ιστορικής Οικίας Λέλας Καραγιάννη (Λέλας Καραγιάννη 1, Αθήνα) στην Κυψέλη.
σχόλια