Με απόφαση της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, «ανακαλείται η απόφαση βάσει της οποίας είχε παραχωρηθεί κτίριο επί της οδού Ερμού αρ. 134-136 προς το μη συνδικαλιστικό σωματείο του Αστικού Κώδικα, με την επωνυμία "Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων" (Σ.Ε.Α.)». Αφορμή, η εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στον κήπο του για το Ναυάγιο της Πύλου που είχε ως επακόλουθο την αυστηρή επιστολή της Υπουργού στο σωματείο. Ταυτόχρονα, η Υπουργός καλεί το σωματείο σε διαπραγμάτευση για την ενδεχόμενη παραχώρηση άλλου κτιρίου.
Όλα ξεκίνησαν με ένα άρθρο του δημοσιογράφου των «Νέων» Γιώργου Παπαχρήστου το οποίο περιέγραφε με καθόλου κολακευτικά λόγια, το πλαίσιο και το περιεχόμενο εκδήλωσης για το ναυάγιο της Πύλου που φιλοξενήθηκε στον κήπο του ΣΕΑ.
Το τελευταίο ήταν που προκάλεσε οργισμένες αντιδράσεις και εξώδικο προς τον δημοσιογράφο, αναφορικά με το «ψευδές και συκοφαντικό δημοσίευμα» στη στήλη του στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ στις 22 Ιουλίου, βάσει του οποίου και σύμφωνα πάντα με τα μέλη του ΣΕΑ, προτρέπει «έμμεσα και άμεσα» το υπουργείο Πολιτισμού να άρει την παραχώρηση του επί της οδού Ερμού κτηρίου του, με στόχο να πληγεί τόσο ο Σύλλογος όσο και τα μέλη του.
Τι ανέφερε, όμως, το εν λόγω δημοσίευμα, στο οποίο μεταξύ άλλων γίνεται λόγος και για «ξεχαρβάλωμα»;
«Η εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της περασμένης Τρίτης στον κήπο (!!) του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων είχε ως θέμα «Δικαιοσύνη στο έγκλημα της Πύλου». Μετείχαν δε μερικές προσωπικότητες του χώρου των αλληλέγγυων και των δικαιωματιστών, του τύπου Ιάσων Αποστολόπουλος, Κατερίνα Μάτσα, Μαρία Λουκά, Μαρία Παπαμηνά κ.ά. Εκτός από τις εισηγήσεις, υπήρχαν και μαρτυρίες προσφύγων - όλα στην κατεύθυνση των ευθυνών αφενός της Ελλάδας για τη σκληρή στάση που τηρεί στο θέμα του Μεταναστευτικού, και αφετέρου, του βραχίονά της, που είναι το Λιμενικό.
Ως εδώ κανένα πρόβλημα, έχουν γίνει και στο παρελθόν ανάλογες εκδηλώσεις, και προφανώς θα πραγματοποιηθούν και στο μέλλον. Το μόνο θέμα, που εγώ επιθυμώ να θίξω, είναι το γιατί στον συγκεκριμένο χώρο η εκδήλωση. Ο χώρος αυτός περιβάλλει ένα υπέροχο νεοκλασικό ακριβώς δίπλα από τον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού, και το έχει παραχωρήσει το υπουργείο Πολιτισμού στους αρχαιολόγους, προκειμένου να στεγάσουν τα γραφεία τους, και ενδεχομένως και τις επιστημονικές τους αναζητήσεις.
Άπτεται του πλέγματος των δραστηριοτήτων των μελών του Συλλόγου, η εκδήλωση αυτή; Νομίζω πως όχι. Άρα το επόμενο ερώτημα που τίθεται, και αφορά πλέον το υπουργείο Πολιτισμού, είναι, αν ο Σύλλογος έχει το δικαίωμα από τη σύμβαση παραχώρησης να τον διαθέτει για εκδηλώσεις, και έναντι ποιου τιμήματος. Διότι αν είναι έτσι, και κυκλοφορήσει το «νέο», νομίζω ότι όλο και κάποιοι αρχαιολάτρες θα βρεθούν για να παραθέσουν ένα κοκτέιλ δίπλα στο περίφημο νεκροταφείο της Αρχαίας Αθήνας...
Ξεχαρβάλωμα
Πρόκειται για πλάκα; Όχι ακριβώς. Πρόκειται για την αποτύπωση μιας πραγματικότητας η οποία περιγράφει το ξεχαρβάλωμα κάθε έννοιας αισθητικής και νομιμότητας στη σύγχρονη ελληνική πολιτεία. Διότι αμέσως μετά τις τοποθετήσεις όλων των ομιλητών, που περίπου περιέγραψαν πως η Ελλάδα θα πρέπει να ριχτεί στο πυρ το εξώτερον για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, ακολούθησε, παρακαλώ Live, στο οποίο συμμετείχαν τα ακόλουθα μουσικά σχήματα “Alex & STEF”, “FRANK ΡΑΝΧ”, “Μεθυσμένα ξωτικά” και ο άγνωστος σε εμένα αοιδός Βασίλης Ράλλης με το συγκρότημά του. Φυσικά υπήρχαν μικροφωνικές (στη διαπασών...), φυσικά υπήρχαν φώτα, και βεβαίως έγινε από τους συγκεντρωμένους ένα ωραιότατο, φασαριόζικο, πάρτι, να το φχαριστηθούν και οι αρχαίοι μας πρόγονοι, στους διπλανούς τάφους.
Αν βρίσκετε μακάβρια την αναφορά, σκεφτείτε επίσης και το άλλο, το ακόμη πιο μακάβριο: ότι το πάρτι πραγματοποιήθηκε με αφορμή το προ 40 ημερών πολύνεκρο ναυάγιο της Πύλου! Οι «γείτονες» άλλωστε, έχουν «φύγει» προ 2.500 ετών, οπότε το «έγκλημα» έχει παραγραφεί.
Με τα αποκαΐδια της Ανατολικής Αττικής να καπνίζουν ακόμη, και στη Μάνδρα η φωτιά να σαρώνει τα πάντα, θα περίμενε κανείς ότι η εκδήλωση θα ήταν μεταξύ συγγενών και φίλων. Αλλά όχι, ήταν ιδιαίτερα μαζική. Ποιος χάνει άλλωστε κάτι τέτοιο - καλοκαιράκι, μέσα Ιουλίου, στο πιο ωραίο μέρος του κέντρου της Αθήνας, με την Ακρόπολη κατάφωτη;
Άσε που υπήρχε και κίνητρο, η δωρεάν είσοδος. Αν και δίπλα ακριβώς στη σχετική αφίσα, υπήρχε μια περίεργη το δίχως άλλο αναφορά: «Συνεισφορά απαραίτητη».
Συνεισφορά σε χρήματα, δεν το πιστεύω, γιατί αυτό κάπως λέγεται, αν δεν κόβονται αποδείξεις. Επίσης αν αφορούν χρήματα, θέμα είναι πώς διανέμονται αυτά που διανέμονται και με ποια λογική. Υποθέτω λοιπόν ότι η «συνεισφορά» θα ήταν σε είδος. Αλλά όσο κι αν έσπασα το κεφάλι μου, δεν τα κατάφερα να προσδιορίσω σε τι ‘είδος’»...
Η επιστολή
Το συγκεκριμένο άρθρο και ειδικότερα το παραπάνω σημείο έγινε αφορμή για την αποστολή σχετικής επιστολής της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη στον ΣΕΑ. Βάσει αυτής της επιστολής η υπουργός επισήμαινε ότι δεν είχε προηγηθεί άδεια του υπουργείου για τη συγκεκριμένη εκδήλωση. Σε αυτό, τα μέλη του Συλλόγου απάντησαν ότι «δεν απαιτείται άδεια του Συμβουλίου για εκδηλώσεις που γίνονται μέσα σε ακίνητα που αποτελούν νεότερα ή σύγχρονα μνημεία, ακόμη και αυτά του ΥΠΠΟΑ»...
Της δημοσίευσης του κειμένου ακολούθησαν οι οργισμένες διαμαρτυρίες μελών του ΣΕΑ, που έκαναν λόγο για «άμεση υλική βλάβη του Συλλόγου μας και των μελών μας από το δημοσίευμα καθώς "το κτίριο αυτό στεγάζει τόσο τα γραφεία του Συλλόγου, όσο και την βιβλιοθήκη του Συλλόγου, ξενώνα για τα μέλη του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων που διαβιούν στην επαρχία, επιστημονικές διαλέξεις που προβάλλουν το έργο των αρχαιολόγων-μελών μας, σεμινάρια που παρακολουθούν τα μέλη μας για την βελτίωση των δεξιοτήτων τους».
Η απόφαση
Η απόφαση της Υπουργού που αναρτήθηκε ήδη στη Διαύγεια έχει ως εξής:
Ανακαλούνται από την 10η Οκτωβρίου 2023, λόγω παράβασής τους και για λόγους δημοσίου συμφέροντος, οι εξής αποφάσεις που αφορούν στην παραχώρηση από το Υπουργείο Πολιτισμού προς το μη συνδικαλιστικό σωματείο του Αστικού Κώδικα, με την επωνυμία «Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων» (Σ.Ε.Α.), του ακινήτου, επί της οδού Ερμού αρ. 134-136, στην Αθήνα, το οποίο αποτελεί ιδιοκτησία του Ελληνικού Δημοσίου (Υπουργείο Πολιτισμού) και υπάγεται στις διατάξεις του ν. 4858/2021 «Περί προστασίας των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» (Α’ 220), υπό τη διπλή ιδιότητα αφενός ως κηρυγμένου νεότερου μνημείου και αφετέρου ως ακινήτου ευρισκόμενου εντός του κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου της πόλης των Αθηνών:
1) η με αρ. Φ05Α-80α/3310/18.01.1982 απόφαση της Υπουργού Πολιτισμού και Επιστημών, στην οποία αναφέρονται τα εξής, κατά λέξη: «Εγκρίνουμε να παραχωρηθεί το ακίνητο της οδού Ερμού 136, στην Αθήνα, αντί του ακινήτου της οδού Καλησπέρη 30, για τη στέγαση των γραφείων του συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων» και
2) η με αρ. ΥΠΠΟ/ΑΠΑΛΛ./Φ176/10377/190/28.02.1996 απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού, στην οποία αναφέρονται τα εξής, κατά λέξη: «Εγκρίνουμε την παραχώρηση του ακινήτου επί της Ερμού 134 στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων, ώστε να αποτελέσει ενιαίο σύνολο με το ήδη παραχωρηθέν στο Σύλλογο ακίνητο της οδού Ερμού 136
ΙΙ. Οι αποφάσεις της παρ. Ι ανακαλούνται
α) για το λόγο ότι ο Σ.Ε.Α., προς τον οποίο και μόνο παραχωρήθηκε η χρήση του ακινήτου,
κατήρτισε, καθ’ ομολογία του ιδίου, έγγραφη συμφωνία με τρίτα πρόσωπα, εκτός των μελών του και εκτός του προσωπικού του, με την οποία συμφωνία αυθαίρετα, χωρίς δικαίωμα και κατά παράβαση των εν λόγω αποφάσεων παραχώρησης, παραχώρησε περαιτέρω, προς τα τρίτα αυτά πρόσωπα, τη χρήση του χώρου, επιπλέον δε και τη φύλαξη, τακτοποίηση και καθαριότητα αυτού. Στη συμφωνία αυτή προέβη ο Σ.Ε.Α. προκειμένου οι τρίτοι, σε πλήρη γνώση και αποδοχή του Σ.Ε.Α., να πραγματοποιήσουν, όπως και πραγματοποίησαν, εντός του μνημείου και εντός του αρχαιολογικού χώρου της πόλης των Αθηνών, εκδήλωση ανοικτή προς το κοινό, χωρίς άδεια του Υπουργείου Πολιτισμού και χωρίς την καταβολή τελών υπέρ του Οργανισμού Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων, κατά παράβαση του ν. 4858/2021 (άρθρο 46). Και τούτο, μολονότι οι επισκέπτες της εκδήλωσης καλούνταν εγγράφως και με τρόπο πανηγυρικό σε «απαραίτητη συνεισφορά», σύμφωνα με τη σχετική αφίσα-πρόσκληση, η οποία δημοσιεύθηκε στον τύπο και ευρίσκεται στα στοιχεία του φακέλου. Έτι επιβαρυντική συνθήκη συνιστά το γεγονός ότι, εν γνώσει του Σ.Ε.Α., η εκδήλωση εντός δημοσίου ακινήτου-μνημείου, δεν συνδέονταν ούτε με τα επιστημονικά, εργασιακά και οικονομικά συμφέροντα των αρχαιολόγων-μελών του Σ.Ε.Α., ούτε με την αρχαιολογία, τις αρχαιότητες, τα μνημεία και την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας, ούτε με τις επιστήμες, τις τέχνες και τις πολιτιστικές δράσεις, αλλά αφορούσε σε πρόσφατο πραγματικό περιστατικό, το οποίο είχε λάβει πολιτικές διαστάσεις, η δε εκδήλωση ελάμβανε συγκεκριμένη θέση επί του θέματος, όπως προέκυπτε ήδη από τον τίτλο αυτής, και
β) για λόγους προστασίας του ακινήτου μνημείου και της ιδιοκτησίας του Ελληνικού Δημοσίου, που επιβάλλει το δημόσιο συμφέρον».
ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ: Σήμα μηδενικής ανοχής στη διαφορετική άποψη
Σε ανακοίνωσή του το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης σημειώνει ότι «η κυρία Μενδώνη, δείχνοντας για άλλη μια φορά το αυταρχικό της πρόσωπο στον πολιτισμό, χθες βράδυ με υπουργική Απόφαση, ανακάλεσε την παραχώρηση του κτιρίου στο οποίο στεγάζεται ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων. Δεν μπόρεσε να “συγχωρέσει” η κυρία Μενδώνη στον ΣΕΑ το γεγονός ότι φιλοξένησε στα γραφεία του εκδήλωση για το ναυάγιο στην Πύλο, που συγκλόνισε τον πλανήτη και η διερεύνηση των ευθυνών του έχει κινητοποιήσει τα ευρωπαϊκά όργανα».
Και προσθέτει: «Είναι ξεκάθαρο σήμα μηδενικής ανοχής στην διαφορετική άποψη και σε κάθε φωνή κριτική και είναι προφανές ότι με τέτοιες εκδικητικές ενέργειες η υπουργός Πολιτισμού προσπαθεί να επιβάλει γενικό σιωπητήριο», και καταλήγει υπογραμμίζοντας: «Στεκόμαστε δίπλα στον ΣΕΑ, δίπλα στους ανθρώπους του πολιτισμού. Η απόφαση Μενδώνη για την έξωση του ΣΕΑ πρέπει να ακυρωθεί».
Δηλώσεις για το θέμα έχουν κάνει επίσης ο υποψήφιος για τη δημαρχία της Αθήνας, Κώστας Ζαχαριάδης, αλλά και οι υποψήφιοι για την προεδρία του κόμματος, Έφη Αχτσιόγλου και Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την απόφαση ΕΔΩ