«Κάναμε λάθος τότε» είπε ο Στρατηγός Τσακαλώτος και ο Βαφειάδης απάντησε: «Μάλλον στρατηγέ μου». Αυτός ήταν ο –μάλλον– λιτός διάλογος των Θρασύβουλου Τσακαλώτου και Μάρκου Βαφειάδη που έλαβε χώρα στις 23 Μαΐου του 1984 μετά από πρωτοβουλία του δημοσιογράφου Πέτρου Μακρή.
Από τη μια μεριά ο Μάρκος Βαφειάδης, επικεφαλής του ΔΣΕ. Θεωρείτο μετρ του ανταρτοπόλεμου μέχρι που έπεσε στη δυσμένεια του Ζαχαριάδη, ο οποίος τον κατηγόρησε ως τιτοϊκό και από τότε ξεκινά η προσωπική του Οδύσσεια. Μετά την αποσταλινοποίηση το 1956, επανήλθε στο ΚΚΕ, ενώ επιπλέον εκλέχθηκε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής αλλά και του Πολιτικού Γραφείου του κόμματος. Εντούτοις, νέες διαφωνίες οδήγησαν στην καθαίρεσή του από τις καθοδηγητικές θέσεις το 1958.
Και οι δυο πρωταγωνιστές γεννήθηκαν πολίτες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ο μεν Βαφειάδης το 1906 στο Ερζερούμ της Μ. Ασίας και ο δε Τσακαλώτος το 1897 στη Πρέβεζα. Πρωταγωνιστές στον Εμφύλιο της νέας τους πατρίδας.
Τελικά, διαγράφτηκε εκ νέου από το ΚΚΕ το 1961, εξαιτίας της διαφωνίας του όσον αφορά την απόφαση διάλυσης των παράνομων οργανώσεων του Κόμματος στην Ελλάδα. Το ΚΚΕ Εσωτερικού που προέκυψε το 1968, προχώρησε στην αποκατάστασή του. Παρέμεινε εξόριστος στη Σοβιετική Ένωση επί 23 χρόνια. Στα χρόνια αυτά εργάστηκε ως εργάτης στην πόλη Πένζα, παντρεύτηκε μια Ρωσίδα εργάτρια, τη Ζίνα, με την οποία απέκτησε ένα γιο, το Βλαδίμηρο.
Aπό την άλλη ένας από τους κορυφαίους Έλληνες αξιωματικούς του 20ου αιώνα, ο Θρασύβουλος Τσακαλώτος, επικεφαλής της Ορεινής Ταξιαρχίας, πολέμησε στο Ρίμινι όντας ο μοναδικός Έλληνας αξιωματικός επικεφαλής συμμαχικών δυνάμεων σε μάχη κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου υλοποίησε την επιχείρηση «Περιστερά» στη Πελοπόννησο και κατέλαβε τον Γράμμο και το Βίτσι εισάγοντας μεθόδους ανταρτοπόλεμου στον Εθνικό Στρατό. Αντικομμουνιστής, δημοκρατικών πεποιθήσεων, αποστρατεύθηκε μετά από ρήξη του με τον βασιλιά Παύλο, κατήγγειλε τον «ΙΔΕΑ», τόνισε την ανάγκη για εθνική συμφιλίωση ενώ παρέμεινε λιτός και δωρικός ως το τέλος της ζωής του.
Μάρκος Βαφειάδης - Θρασύβουλος Τσακαλώτος
Και οι δυο πρωταγωνιστές γεννήθηκαν πολίτες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ο μεν Βαφειάδης το 1906 στο Ερζερούμ της Μ. Ασίας και ο δε Τσακαλώτος το 1897 στην Πρέβεζα. Πρωταγωνιστές στον Εμφύλιο της νέας τους πατρίδας.
Τη συνάντηση των δύο ανδρών την κατέγραψε –ευτυχώς– η ιταλική τηλεόραση, αφού η ΕΡΤ αρνήθηκε να το κάνει, αν και κάλυψε τελικά μια δεύτερη συνάντησή τους στη Θεσσαλονίκη.
Στις 29 Αυγούστου 1949, πριν από 70 ακριβώς χρόνια ο ΔΣΕ εγκατέλειψε τον Γράμμο και διέφυγε προς την Αλβανία. Με την κατάληψη του Κάμενιτς από τον Ε.Σ. στις 30 Αυγούστου έληξε και τυπικά το πολεμικό σκέλος του Εμφυλίου Πολέμου.
σχόλια