Η φωτιά που καίει από τα μέσα Ιουλίου στους απομακρυσμένους υγρότοπους Βραζιλίας, έχει αφήσει στο πέρασμά της μια τεράστια καταστροφή σε έκταση μεγαλύτερη από την πόλη της Νέας Υόρκης.
Κλιμάκιο κτηνιάτρων, βιολόγων και τοπικών οδηγών κατέφτασε στα τέλη Αυγούστου στην περιοχή για να περάσει τον γνωστό Trans-Pantanal Highway με φορτηγά, σε μία προσπάθεια να σώσει όσα ζώα παρέμεναν αβοήθητα και τραυματισμένα.
Οι ιαγουάροι περιπλανιόνταν σε μία καμένη, έρημη γη, περιέγραψαν στο Reuters, τα μέλη της ομάδας. «Λιμοκτονούσαν ή διψούσαν, με πόδια καμένα μέχρι το κόκαλο και πνεύμονες μαυρισμένους από καπνό.»
Οι ειδικοί μίλησαν για απανθρακωμένα πτώματα από αλιγάτορες σε ένα «αποκαρδιωτικό τοπίο», που άφησε πίσω της μία από τις χιλιάδες πυρκαγιές που μαίνονται στο Παντανάλ, τον μεγαλύτερο υγρότοπο του κόσμου. Οι επιστήμονες φοβούνται ότι και εκεί θα επαναληφθούν εικόνες Καλιφόρνιας ή Αυστραλίας, με τις καταστροφικές πυρκαγιές.
Το Παντανάλ είναι μικρότερο και λιγότερο γνωστό από την διάσημη ζούγκλα του Αμαζονίου, ωστόσο, τα άφθονα νερά και η στρατηγική τοποθεσία της περιοχής, ανάμεσα στα τροπικά δάση, τα τεράστια λιβάδια της Βραζιλίας και τα ξηρά δάση της Παραγουάης, καθιστούν την περιοχή έναν πλούσιο φυσικό βιότοπο για τα ζώα.
Οι πυρκαγιές απειλούν τώρα ένα από τα μεγαλύτερα οικοσυστήματα στον πλανήτη, λένε οι βιολόγοι. Το Παντανάλ φιλοξενεί περίπου 1.200 είδη σπονδυλωτών ζώων, συμπεριλαμβανομένων 36 που απειλούνται με εξαφάνιση.
Σε αυτό το άλλοτε καταπράσινο τοπίο των 150.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων στη Βραζιλία, πετούν σπάνια πτηνά ενώ εντοπίζεται και ο μεγαλύτερος πληθυσμός ιαγουάρων στον κόσμο.
Οι φωτιές δεν είναι κάτι νέο για την περιοχή. Για δεκαετίες, οι κτηνοτρόφοι καταφεύγουν σε πυρκαγιές προκειμένου να έχουν φτηνά θρεπτικά συστατικά στο έδαφος και να ανανεώσουν τους βοσκότοπους για τα βοοειδή τους.
Οι πυρκαγιές στο Παντανάλ όμως, φέτος είναι τετραπλάσιες σε μέγεθος, σε σχέση με τη μεγαλύτερη πυρκαγιά που έχει καταγραφεί στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου της Βραζιλίας, όπως δείχνουν και εικόνες από δορυφόρους της NASA.
Έκτασεις «ρεκόρ», 23.490 τετραγωνικών χιλιομέτρων, είχαν ήδη καεί έως τις 6 Σεπτεμβρίου - επιφάνεια που αντιστοιχεί στο 16% του Παντανάλ, σύμφωνα με ανάλυση του Ομοσπονδιακού Πανεπιστημίου του Ρίο ντε Τζανέιρο.
Η μεγαλύτερη πεδιάδα στον κόσμο πλημμυρίζει κανονικά με αρκετά εκατοστά νερού κατά τη διάρκεια της περιόδου των βροχών, από τον Νοέμβριο έως τον Απρίλιο.
Φέτος όμως οι πλημμύρες δεν ήρθαν ποτέ. Λόγω της ξηρασίας, το νερό εξατμίζεται ενώ ο ποταμός Παραγουάης που διασχίζει το Παντανάλ έχει υποχωρήσει στο χαμηλότερο σημείο από το 1973, σύμφωνα με την Τζούλια Αριέιρα, ερευνήτρια του κλίματος στο Ομοσπονδιακό Πανεπιστήμιο Espirito Santo της Βραζιλίας.
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι για την ξηρασία ευθύνεται η αύξηση της θερμοκρασίας του Ατλαντικού Ωκεανού, ακριβώς πάνω από την περιοχή που απορροφά την υγρασία από τη Νότια Αμερική και την στέλνει στον βορρά, μέσω ισχυρών τυφώνων.
Ο επιστήμονας της NASA, Νταγκ Μόρτον, δήλωσε ότι αυτό το φαινόμενο προκαλείται από μεταβολές στη θερμοκρασία των ωκεανών, ένα φαινόμενο ανάλογο του Ελ Νίνιο. Σε αντίθεση Ελ Νίνιο, το οποίο συμβαίνει συνήθως κάθε 2-7 χρόνια, οι μεταβολές αυτές συμβαίνουν κάθε 30-40 χρόνια.
Οι μεταβαλλόμενες θερμοκρασίες των ωκεανών είναι «πιθανός παράγοντας για τις ξηρές συνθήκες που έχουμε δει μέχρι τώρα στο Παντανάλ», λέει ο Μόρτον, ο οποίος ηγείται του εργαστηρίου βιοσφαιρικών επιστημών της NASA.
Ο ίδιος ανησυχεί ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη θα μπορούσε να διαταράξει την διακύμανση αυτή μεταξύ θερμού και ψυχρού νερού στους ωκεανούς. Αν παραμείνει η θερμή φάση, ενδέχεται να προκληθούν περισσότερες πυρκαγιές. Ακόμα κι αν αυτό δεν συμβεί, οι επιστήμονες φοβούνται ότι η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας από μόνη της θα κάνει τα φαινόμενα των μεγάλων πυρκαγιών ακόμα πιο συχνά.
Την ίδια στιγμή, η αποψίλωση του Αμαζονίου επεκτάθηκε κατά 34,5% τους τελευταίους 12 μήνες έως τον Ιούλιο, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πριν από ένα χρόνο, σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία από την κυβερνητική ερευνητική υπηρεσία Inpe.
Κανένας άνθρωπος δεν πέθανε στις πυρκαγιές στο Παντανάλ, σύμφωνα τις επίσημες αρχές. Ωστόσο θύμα αυτών των πυρκαγιών είναι η άγρια ζωή. Αν και δεν υπάρχουν ακριβείς μετρήσεις, χιλιάδες ζώα έχουν χαθεί, σύμφωνα με τον βιολόγο Rogério Rossi του Ομοσπονδιακού Πανεπιστημίου του Μάτο Γκρόσο.
«Έχουμε δει πολλά νεκρά ζώα, κυρίως ερπετά, φίδια, καϊμάν. Έχουμε δει πολλά νεκρά ελάφια, νεκρούς πιθήκους, νεκρά κοάτι» είπε ο κτηνίατρος Jorge Salomão Jr. επιχειρώντας μια πρόχειρη, πρώτη απογραφή.
Με πληροφορίες του Reuters
σχόλια