Έντονη ανησυχία προκαλεί στους κατοίκους του Kiselyovsk στη Σιβηρία, το μαύρο, τοξικό χιόνι που πέφτει κάθε χειμώνα, στην ευρύτερη περιοχή με τα ανθρακωρυχεία.
Βίντεο του αφύσικου φαινομένου έχουν γίνει viral, με τους επιστήμονες να εξηγούν πως πρόκειται για ανθρωπογενή οικολογική καταστροφή. Σε ένα από αυτά τα βίντεο, μία γυναίκα οδηγεί ανάμεσα σε «λοφίσκους» μαύρου χιονιού που απλώνονται μέχρι το βάθος, καλύπτοντας παιδικές χαρές, οχήματα και αυλές πολυκατοικιών.
Η σκόνη που απελευθερώνεται από τους ανοικτούς λάκκους στα ορυχεία, βάφει μαύρο το χιόνι δημιουργώντας επικίνδυνες χημικές ενώσεις για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Ενδεικτικό είναι πως στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τα ορυχεία, το προσδόκιμο ζωής των περίπου 2,6 εκατομμυρίων κατοίκων είναι 3 με 4 χρόνια χαμηλότερο από τον ρωσικό μέσο όρο, με τους άντρες να ζουν μόλις 66 χρόνια και τις γυναίκες 77 (κατά μ.ο).
Ο καρκίνος, η εγκεφαλική παράλυση σε παιδιά και η φυματίωση στην περιοχή του Κουζμπάς, σημειώνουν πολύ υψηλότερα ποσοστά από όλη την υπόλοιπη χώρα.
«Είναι πιο δύσκολο να βρούμε λευκό, από ότι μαύρο χιόνι κατά τη διάρκεια του χειμώνα», λέει στον Guardian ο Βλαντιμίρ Σλίβακ, της οικολογικής ομάδας Ecodefense. «Υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση σκόνης στον αέρα, συνέχεια. Όταν το χιόνι πέφτει αυτό γίνεται ορατό. Όλη την υπόλοιπη χρονιά δεν μπορούμε να το δούμε αλλά είναι εκεί».
Η σκόνη αυτή περιέχει μία ποικιλία επικίνδυνων βαρέων μετάλλων, όπως αρσενικό και υδράργυρο. Τα προβλήματα πολλαπλασιάζονται και από την πρακτική της ανοιχτής μεταφοράς των εξαγώγιμων φορτίων, σε τρένα. Ο άνεμος και η βροχή μεταφέρουν τα επικίνδυνα μέταλλα σε όλες τις πόλεις και τα ποτάμια με τα οποία διασταυρώνονται οι ράγες.
Η βρετανική ζήτηση
Παρά τις διμερείς πολιτικές εντάσεις με πιο πρόσφατη αφορμή την υπόθεση του Σεργκέι Σκριπάλ, η Ρωσία παραμένει ο μεγαλύτερος εξαγωγέας άνθρακα στη Μεγάλη Βρετανία. Το 2017, τα ρωσικά ορυχεία τροφοδότησαν με 8,5 εκατομμύρια τόνους άνθρακα το Ηνωμένο Βασίλειο, με το 90% αυτής της ποσότητας να έχει προέλθει από την περιοχή του Κουζμπάς.
Ρώσοι ακτιβιστές καλούν τη Βρετανία να μποϊκοτάρει τον ρωσικό άνθρακα. «Είναι ο καλύτερος τρόπος για να ασκηθεί πίεση, να σταματήσουν να αγοράζουν κάρβουνα μέχρι να βελτιωθεί η κατάσταση», λέει ο Σλίβακ.
Ειδικοί επικρίνουν τις ρωσικές αρχές ότι εθελοτυφλούν σκοπίμως απέναντι σε περιπτώσεις παραβιάσεων των κανονισμών ασφαλείας, επιτρέποντας το άνοιγμα ορυχείων επικίνδυνα κοντά σε πόλεις και χωριά.
Ενώ τα προβλήματα πληθαίνουν, οι κινητοποιήσεις οικολογικού χαρακτήρα και η κοινωνική πίεση εντείνεται στο Κουζμπάς, με τις αρχές να προχωρούν ορισμένες φορές σε κυριολεκτικά επιφανειακά μέτρα, όπως ήταν και η απόπειρα να ξαναβάψουν το μαύρο χιόνι λευκό σε μια περιοχή που παίζουν παιδιά, εξοργίζοντας τους ντόπιους.
Με πληροφορίες από Guardian