Ο Guardian πραγματοποίησε μια ακτινογραφία του λαϊκιστικού φαινομένου, που βρίσκεται σε έξαρση στην Ευρώπη κατά τα τελευταία χρόνια, με τις αναφορές στην Ελλάδα να προκαλούν αίσθηση.
Τα λαϊκιστικά κόμματα έχουν σχεδόν τριπλασιάσει τις δυνάμεις τους στην Ευρώπη τα τελευταία 20 χρόνια εξασφαλίζοντας αρκετές ψήφους ώστε να στείλουν τους ηγέτες τους σε κυβερνητικά πόστα σε 11 χώρες προκαλώντας το πολιτικό κατεστημένο σε όλη την ήπειρο.
Η σταθερή άνοδος που παρατηρείται στις δυνάμεις των ευρωπαϊκών λαϊκιστικών κομμάτων, κυρίως δεξιών, αποκαλύπτεται μέσα από την ανάλυση των επιδόσεών τους στις εθνικές εκλογές που διεξήχθησαν σε 31 ευρωπαϊκές χώρες τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Την έρευνα αυτή πραγματοποίησε ο Guardian σε συνεργασία με τουλάχιστον 30 πολιτικούς επιστήμονες.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο λαϊκισμός βρίσκεται σταθερά σε άνοδο τουλάχιστον από το 1998. Πριν από δύο δεκαετίες τα λαϊκιστικά κόμματα βρίσκονταν ουσιαστικά στο περιθώριο και συγκέντρωναν μόλις το 7% των ψήφων σε όλη την Ευρώπη.
Ο Guardian αναφέρει πως από την αρχή της χιλιετίας και μετά ο αντισυστημικός λαϊκισμός πήρε μορφή χιονοστιβάδας, ειδικά μετά την οικονομική κρίση του 2008 και το μεταναστευτικό του 2015.
Η εφημερίδα κάνει λόγο για τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ σε δυο συνεχόμενες εκλογές, το Ukip που παρακίνησε την Μεγάλη Βρετανία προς το Brexit αλλά και την Μαρίν Λεπέν η οποία έγινε το δεύτερο μέλος της οικογένειας της όπου πλησίασε την προεδρική εκλογή κερδίζοντας το 33% των ψήφων.
Στις τελευταίες ωστόσο εθνικές εκλογές, ένας στους τέσσερις Ευρωπαίους ψήφισε λαϊκιστικό κόμμα στη χώρα του.
«Σήμερα (ο λαϊκισμός) έχει γίνει όλο και περισσότερο mainstream: ορισμένες από τις πιο σημαντικές πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις, όπως το δημοψήφισμα για το Brexit και η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ δεν μπορούν να γίνουν κατανοητές χωρίς να ληφθεί υπόψη η άνοδος του λαϊκισμού», εξηγεί ο Ματίς Ρούντουιν, ένας πολιτικός κοινωνιολόγος του πανεπιστημίου του Άμστερνταμ, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας.
Η έρευνα αποκαλύπτει όλο το φάσμα του λαϊκισμού στην Ευρώπη, από δεξιούς λαϊκιστές όπως ο Βίκτορ Ορμπάν στην Ουγγαρία και ο Ματέο Σαλβίνι στην Ιταλία μέχρι τα αριστερά λαϊκιστικά κόμματα.
Γι αυτά αναφέρει πως αναπτύχθηκαν μετά την χρηματοπιστωτική κρίση χωρίς να εξασφαλίσουν ωστόσο κυβερνητικά πόστα εκτός από την περίπτωση της Ελλάδας.
H Κλαούντια Αλβάρες, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο Lusofona της Λισαβόνας, η οποία δεν μετείχε στην έρευνα του Guardian, δήλωσε πως η επιτυχία αυτών των πολιτικών έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με την ικανότητά τους να πείθουν τα ακροατήρια τους πως δεν ανήκουν στο παραδοσιακό πολιτικό σύστημα. Έτσι, είναι στο ίδιο επίπεδο με τον κόσμο στον βαθμό που κανένας από τους δυο δεν ανήκει στις «διεφθαρμένες» ελίτ.
Πρόσθεσε πως και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έπαιξαν τον ρόλο τους στη διόγκωση του φαινομένου.
Ο λαϊκισμός γνώρισε εξάλλου άνοδο και σε Ολλανδία, Γαλλία, Πολωνία, Γερμανία, Σουηδία.
Παρότι η ψήφος στους λαϊκιστές γνωρίζει τρομακτική άνοδο στην Ευρώπη, η εικόνα έχει αποχρώσεις, υποστηρίζει η εφημερίδα.
Στο Βέλγιο, το εθνικιστικό φλαμανδικό κόμμα βρίσκεται σε πτώση μια δεκαετία τώρα, ενώ τα λαϊκιστικά θέματα που μπαίνουν σε κυβερνήσεις αναγκάζονται να κάνουν συμβιβασμούς.
Η έρευνα αναφέρεται στο Κόμμα των Φινλανδών που μπήκε στην κυβέρνηση το 2015 με 17,5% διασπάστηκε και τα δυο κόμματα που προέκυψαν παίρνουν στις δημοσκοπήσεις 10% και 1,5%, αλλά και στον ΣΥΡΙΖΑ που από το 36% του 2015 έπεσε στο 25%.
Ωστόσο δεν είναι μόνο η Ευρώπη, όπου παρατηρείται αυτό το φαινόμενο. Λαϊκιστές έχουν εκλεγεί στην εξουσία σε πέντε από τις επτά μεγαλύτερες δημοκρατίες στον κόσμο: Ινδία, ΗΠΑ, Βραζιλία, Μεξικό και Φιλιππίνες.
σχόλια