Με μια κίνηση πολιτικού αιφνιδιασμού μέσω έκτακτου διαγγέλματος ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έκανε γνωστή την πρότασή του για την Προεδρία της Δημοκρατίας, ανακοινώνοντας για πρώτη φορά μια γυναίκα για την ανώτατη πολιτειακή θέση. «Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας οφείλει να έχει αίσθηση καθήκοντος, γνώσεις, κύρος και εμπειρία», τόνισε και συμπλήρωσε: «Ο συμβολισμός της επιλογής είναι ακόμα πιο σημαντικός. Είναι η ώρα να αποκτήσει η πατρίδα μας γυναίκα Πρόεδρο», είπε και ανακοίνωσε το όνομα της Αικατερίνης Σακελλαροπούλου.
Η κα Σακελλαροπούλου είναι Ελληνίδα δικαστής που από τον Οκτώβριο του 2018 υπηρετεί στη θέση της προεδρίας του Συμβουλίου της Επικρατείας και μάλιστα, κατέχει άλλη μια διάκριση αφού είναι η πρώτη γυναίκα πρόεδρος στην ιστορία του ΣτΕ.
«Ευχαριστώ θερμά τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για την άκρως τιμητική επιλογή να με προτείνει, εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας της Νέας Δημοκρατίας, ως υποψήφια για το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Πιστεύω ότι με την πρόταση αυτή τιμάται, στο πρόσωπό μου, τόσο η Δικαιοσύνη όσο και η σύγχρονη Ελληνίδα», δήλωσε η ίδια η κυρία Αικατερίνη Σακελλαροπούλου.
Τι συμβολίζει η συγκεκριμένη υποψηφιότητα; Ποια ήταν τα κριτήρια που επικράτησαν και τι επιχειρεί να κερδίσει ο πρωθυπουργός με αυτήν την επιλογή; Καθηγητές πανεπιστημίου, δημοσιογράφοι και πρόσωπα της δημόσιας σφαίρας καταθέτουν τις απόψεις τους στην LiFO.
Δημήτρης Σωτηρόπουλος
Αναπληρωτής καθηγητής Σύγχρονης Πολιτικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και γραμματέας σύνταξης της «Νέας Εστίας
Παρότι με την πρόσφατη αλλαγή των συνταγματικών διατάξεων η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας αποσυνδέθηκε -κι ευτυχώς- από τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές, είναι σαφές ότι ο σημερινός Πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης αναζήτησε και τελικά πρότεινε ένα πρόσωπο για το ύπατο αξίωμα που μπορεί να συγκεντρώσει ευρύτερες συναινέσεις. Θεωρητικά ούτε το ΚΙΝΑΛ ούτε πολύ περισσότερο ο ΣΥΡΙΖΑ που είχε άλλωστε προτείνει το ίδιο την Αικ. Σακελλαροπούλου για την θέση της προέδρου του ΣτΕ έχουν επαρκή επιχειρήματα να την απορρίψουν. Συνεπώς, το κριτήριο της συναίνεσης ήταν, πιστεύω, το πρώτο που κυριάρχησε, και ορθώς θα έλεγα σε μια στιγμή που και τα εσωτερικά και τα εξωτερικά διακυβεύματα της χώρας απαιτούν συγκλίσεις και όχι πολώσεις. Πόσω μάλλον για έναν θεσμό που αντικειμενικά δεν έχει ουσιαστικές εξουσίες οπότε οι όποιες αντιπαραθέσεις γύρω απ´ αυτό μάλλον περιττεύουν. Από την άλλη βεβαίως, ο εκάστοτε ΠτΔ "ενσαρκώνει" το αξίωμα με το προσωπικό στυλ του, κι έχει σημασία να δούμε ποιο θα είναι αυτό μετά από εκείνο του Προκόπη Παυλόπουλου.
Η κα Αικατερίνη Σακελλαροπούλου υπήρξε μια δυναμική γυναίκα με βαθιά μόρφωση που σταδιοδρόμησε με ιδιαίτερη επιτυχία στο δικαστικό κλάδο ανεβαίνοντας σκαλί - σκαλί τα αξιώματα. Οπότε είναι δεδομένο βάσει του προφίλ της ότι θα το πράξει με αξιοπρέπεια, σοβαρότητα και αυτοσυγκράτηση. Θα πρέπει να εκφράζει το έθνος, έτσι κι αλλιώς, στη νέα εποχή: ούτε με κορώνες ούτε όμως και άνευρα ή αδιάφορα. Αυτό φρονώ θα είναι το δικό της ύφος. Αν ως γυναίκα, και μάλιστα η πρώτη γυναίκα του αξιώματος, φροντίσει να αναδείξει και άλλα θέματα που η δική της ευαισθησία κρίνει σημαντικά, όπως π.χ. τα περιβαλλοντικά που γνωρίζουμε από την πορεία της ότι την απασχολούν ιδιαίτερα, θα είναι ένα κέρδος, παρότι τα θέματα της δημόσιας ατζέντας δεν χωρίζονται φυσικά σε "ανδρικά" και "γυναικεία".
Από την άλλη, πάντως, σε μια χώρα που οι γυναίκες μειοψηφούν σοβαρά στις υψηλότερες θέσεις αποφάσεων, του δημοσίου αλλά και του ιδιωτικού τομέα, η επιλογή μιας γυναίκας στο ύπατο αξίωμα του κράτους έχει έναν συμβολισμό που δεν πρέπει να υποτιμηθεί. Σπάει ένα ταμπού παρότι μένουν ακόμη να γίνουν πολλά για να σπάσει αυτό οριστικά και αμετάκλητα στον πυρήνα της κουλτούρας μας. Της ευχόμαστε, σε κάθε περίπτωση, καλή επιτυχία διότι τα δημόσια αξιώματα είναι περισσότερο (βαρύ) καθήκον και λιγότερο προνόμιο για όποιον τα κατέχει.
Βασιλική Γεωργιάδου
Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου
Η πρόταση εκ μέρους του Πρωθυπουργού της κυρίας Αικατερίνης Σακελλαροπούλου για τη θέση της Προέδρου της Δημοκρατίας αποτελεί μια κορυφαία στιγμή για την Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία. Ο συμβολισμός είναι εξαιρετικά δυνατός: μια νέα γυναίκα, επιστήμονας, με πολύ αξιόλογο βιογραφικό, που έχει εστιάσει σε ζητήματα αιχμής (περιβάλλον) και διακρίνεται από μεσότητα και ήθος, είναι χαρακτηριστικά που σκιαγραφούν ένα προφίλ Προέδρου της Δημοκρατίας εναρμονισμένου στις προκλήσεις του 21ου αιώνα. Για τις γυναίκες της χώρας αποτελεί μια ύψιστη τιμή μια τέτοια επιλογή και μια ουσιαστική αναγνώριση της γυναικείας ισότητας. Η εκλογή της κυρίας Σακελλαροπούλου στη θέση της Προέδρου της Δημοκρατίας –που θα πρέπει να γίνει με τρόπο αντάξιο των συμβολισμών που συνοδεύουν την υποψηφιότητά της και της υψηλής προσωπικής της ποιότητας– θα σηματοδοτήσει μια πραγματική καμπή στην πορεία της Μεταπολίτευσης. Η εκλογή της θα αποτελέσει μια πράξη γνήσιου εκσυγχρονισμού στην κατεύθυνση της εμβάθυνσης της δημοκρατικής ποιότητας και της βελτίωσης της εμπιστοσύνης των πολιτών στους θεσμούς.
Στέφανος Καβαλλιεράκης
Διευθυντής του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών
Ιστορική επιλογή: Η επιλογή Σακελλαροπούλου στη θέση της ΠτΔ είναι μια εξέλιξη ιστορική που ολοκληρώνει σε συμβολικό επίπεδο τον μικρό φαινομενικά αλλά πυκνό ιστορικά και γεγονοτολογικά βίο δύο αιώνων του ελληνικού κράτους. Η επικείμενη εκλογή της πρώτης γυναίκας « αρχηγού» του ελληνικού κράτους μαρτυρά επίσης την όχι εύκολη αλλά πάντα εμπροσθοβαρη πορεία των γυναικών στο κοινωνικό πλαίσιο της χώρας μας σ ένα περιβάλλον γεωγραφικά και πολιτισμικά συχνά όχι εύκολο για εκείνες. Τέλος είναι και ένας δείκτης θετικής αποτίμησης μιας κοινωνικής κινητικότητας που έχει να κάνει με τις σπουδές , με την μετεκπαίδευση στο εξωτερικό (Γαλλία στη συγκεκριμένη περίπτωση) και την επαγγελματική πορεία στη χώρα μας. Ένα κοινωνικό μοντέλο που γνωρίσαμε οι νεότερες γενιές και συνετέλεσε σημαντικά στον εξευρωπαϊσμό της Ελλάδας.
Ξένια Κουναλάκη
Αρχισυντάκτρια εφημ. «Η Καθημερινή»
Είμαι ενθουσιασμένη. Η Κατερίνα Σακελλαροπούλου είναι σπουδαία επιλογή. Πρώτον επειδή είναι γυναίκα. Είναι η γυναίκα που έσπασε το glass ceiling στο Συμβούλιο της Επικρατείας κι ετοιμάζεται τώρα να το κάνει και στο Προεδρικό Μέγαρο, στον ανώτατο πολιτειακό θεσμό. Δεύτερον είναι μια προσωπικότητα με βαθύ σεβασμό στο κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα, αληθινό ενδιαφέρον για το περιβάλλον, σύγχρονη αντίληψη για τα κοινωνικά ζητήματα, χωρίς τη συνήθη σοβαροφάνεια και τις γλωσσικές αγκυλώσεις των δικαστών. (Μπορεί κανείς να το διαπιστώσει από την σελίδα της στο Facebook). Τρίτον, είναι μια προσωπικότητα αδιαμφισβήτητου και διακομματικού κύρους που θα έπρεπε να υποστηριχθεί και από την αξιωματική αντιπολίτευση, που την πρότεινε άλλωστε για πρόεδρο του ΣτΕ. Είναι σημαντικό ότι η φεμινιστική, κοινωνικά ευαίσθητη κι ενωτική πρόταση του πρωθυπουργού έρχεται την ίδια εβδομάδα, που είδαμε να επανέρχεται (από την πίσω πόρτα) η συζήτηση για τις αμβλώσεις, την ίδια μέρα που αναγνωρίστηκε με εξάμηνη καθυστέρηση το σφάλμα για την κατάργηση του υπουργείου Μετανάστευσης και την ίδια περίοδο που τα δύο μεγάλα κόμματα δεν μπορούν καν να συνεννοηθούν για τα εθνικά θέματα. Υπό αυτήν την έννοια η επιλογή της θα πρέπει να μάς κάνει πιο αισιόδοξους.
Δημήτρης Χριστόπουλος
Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου – πρώην πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
Όσο λιγότερες είναι οι αρμοδιότητες ενός αξιώματος τόσο σημαντικότερος είναι ο συμβολισμός του προσώπου που επιλέγεται. Αυτή είναι για μένα η βάση της συζήτησης. Υπό την έννοια αυτή, η επιλογή της προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας για το ύπατο αξίωμα της χώρας είναι μια επιλογή πολλαπλού θετικού αθροίσματος. Θετικό είναι το άθροισμα από το οποίο μπορεί να ωφεληθεί κι ο αντίπαλος. Είναι σπάνιο αυτό στην Ελλάδα, αλλά η επιλογή της Κ. Σακελλαροπούλου το κομίζει. Κι’ αυτό διότι έχει μια δυναμική να εξασφαλίσει μια δημιουργική συναίνεση σε μια συντηρητική κι ανδροκρατούμενη κοινωνία, όπως η ελληνική. Σε μια χώρα της οποίας η κυβέρνηση έχει γυναίκες μόνο για δείγμα. Επίσης, η Σακελλαροπούλου είναι μια προοδευτική δημοκρατική νομομαθής που τίμησε το πόστο της κι όχι η Πρόεδρος του Ιδρύματος “Μαριάννα Βαρδινογιάννη” ή η πρόεδρος της Επιτροπής για τα 200 χρόνια από την επανάσταση του ‘21...
Διόλου δεν είμαι οπαδός της απροϋπόθετης συναίνεσης. Δεν θεωρώ ότι το δόγμα “συναίνεση να ’ναι κι ό,τι να ’ναι” είναι κατ’ ανάγκη κάτι που προωθεί τη δημοκρατία, την αξιοκρατία και τον πλουραλισμό. Έχουμε δυστυχώς αρκετά παραδείγματα που η “συναίνεση” καθηλώνει το πολιτικό σύστημα με τις επιλογές που προκρίνει ενώ αποστεώνει και ξεραίνει εντελώς τον πολιτικό λόγο. Αν ο πρωθυπουργός πρότεινε το ύπατο αξίωμα στον απερχόμενο πρόεδρο κι ο ΣΥΡΙΖΑ επέμενε στην πρόταση αυτή, τότε θα είχαμε μια ιδεολογικά μίζερη και πολιτικά συντηρητική συναίνεση.
Νομίζω ότι η επιλογή Σακελλαροπούλου δεν ανήκει σε αυτήν την κατηγορία και ελπίζω βάσιμα ότι δεν θυμίσει στον εύλογα καχύποπτο Έλληνα την προηγούμενη τραυματική εμπειρία όπου ανώτατος δικαστικός ανέλαβε Πρόεδρος της Δημοκρατίας μας. Με την έννοια αυτή, η επιλογή αυτή είναι ένα “δώρο” στον πολιτικό αντίπαλο του πρωθυπουργού: μια ευκαιρία να ξαναδεί με κριτικό μάτι συμμαχίες για τις οποίες δεν έχει λόγο να είναι περήφανος. Ας μην ξεχνάμε λοιπόν ότι η επιλογή Σακελλαροπούλου για Πρόεδρος της Δημοκρατίας ήταν η επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ για Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας. Κι αυτό δεν το λέω με την έννοια ότι κατά κάποιον τρόπο, δεσμεύει τον ΣΥΡΙΖΑ πλέον, όσο κι αν αυτό ισχύει, οπότε είναι μια κίνηση ματ. Να σκεφτούμε πως αν ο Υπουργός Δικαιοσύνης της προηγούμενης κυβέρνησης δεν την είχε προτείνει για τη θέση του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, τότε ούτε ο πρωθυπουργός θα την πρότεινε για Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Στην πρόταση αυτή υπάρχει ήδη κάτι δημιουργικά διακομματικό. Με την επιλογή αυτή, τα δύο κόμματα εξουσίας προσφέρουν ένα σπανίως γενναιόδωρο “δώρο” στον αντίπαλό τους, ακόμη κι αν αρχικώς δεν φαίνεται έτσι. Έτσι μπορούν να συνεχίσουν την αντιπαράθεσή τους κοσμιότερα και κυρίως ουσιωδέστερα στη σφαίρα των ιδεών και των πολιτικών που μας χωρίζουν για το πού μπορεί και πρέπει να πάει αυτός ο τόπος. Στην πρόταση του πρωθυπουργού υπάρχουν στοιχεία πολιτικής ηγεμονίας που ωθούν τον εαυτό του και τον αντίπαλό να γίνει καλύτερος.
Ευτύχης Βαρδουλάκης
Σύμβουλος στρατηγικής και επικοινωνίας αλλά και συνιδρυτής της εταιρείας Stratego
Η επιλογή της κυρίας Σακελλαροπούλου ως υποψήφιας για την Προεδρία της Δημοκρατίας είναι μια εξαιρετική κίνηση εκ μέρους του Κυριάκου Μητσοτάκη, τόσο σε συμβολικό όσο και σε στρατηγικό επίπεδο. Στο πεδίο των συμβολισμών η ανάδειξη της πρώτης γυναίκας στο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας εμπεριέχει μια αυτονόητη σημασία.
Δημιουργεί, επίσης, πεδίο ευρύτερων πολιτικών συγκλίσεων, μεταφέροντας το βάρος της άρνησης στην αντιπολίτευση. Είναι επιλογή που διασφαλίζει τις αναγκαίες πολιτικές ισορροπίες (από αυτές που κάθε φορέας εξουσίας υποχρεούται να σταθμίζει) και δεν δημιουργεί ζητήματα διαχείρισης στον Πρωθυπουργό καθώς είναι πρόσωπο χωρίς φθορά και πολιτικές-κομματικές φορτίσεις. Κυρίως όμως, είναι μια εξαιρετική κίνηση σε στρατηγικό επίπεδο. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης οφείλει, ως πρωθυπουργός, να «σημαδέψει» την εποχή του. Να δώσει το στίγμα του. Έχει ανάγκη από υπερβατικές επιλογές και η κυρία Σακελλαροπούλου μοιάζει με τέτοια. Ο κύριος Μητσοτάκης επιδιώκει να καταστεί ο βασικός εκφραστής της νέας περιόδου στην οποία μπαίνει η χώρα. Να είναι εκείνος που συμβολίζει το κλείσιμο μιας δύσκολης δεκαετίας κρίσης, έντασης, διαψεύσεων και το πέρασμα σε μια νέα, πιο αισιόδοξη εποχή. Αυτό το ισχυρό κοινωνικό ρεύμα – να σταματήσουμε να ασχολούμαστε με την κρίση και να κοιτάξουμε μπροστά – είναι που έδωσε στον Κυριάκο Μητσοτάκη 40% στις πρόσφατες εκλογές. Και παραμένει βασικό ζητούμενο (όχι το μόνο, αλλά βασικό) προκειμένου να του διασφαλίσει όρους προσωπικής πολιτικής κυριαρχίας την επόμενη περίοδο. Για όλους τους παραπάνω λόγους η επιλογή της κυρίας Σακελλαροπούλου φαίνεται, σε μια πρώτη ανάλυση, μια εξαιρετική κίνηση του Πρωθυπουργού. Επί της ουσίας, φυσικά, θα κριθεί στην πράξη από τον τρόπο που η νέα Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα ασκήσει τα καθήκοντά της. “Αρχή (και) γυναίκα δείκνυσι”…
Ελεωνόρα Ορφανίδου
Δημοσιογράφος 9,84
«Για να υπάρξει μια ιστορία» έλεγε ο σπουδαίος στοχαστής Jerome Bruner «πρέπει να συμβεί κάτι απρόβλεπτο». Υπάρχει, λοιπόν, από τη στιγμή του διαγγέλματος του πρωθυπουργού, μια ιστορία, η «απρόβλεπτη» υποψηφιότητα για την προεδρία της Δημοκρατίας, της κυρίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Η πρόταση του κυρίου Μητσοτάκη είναι ανοιχτή σε πολλές αναγνώσεις, όλες κατά τη γνώμη μου θετικές. Αποτελεί ένα αφήγημα πολύσημο, και το να επιμείνει κανείς μόνο στο φύλο της κ. Σακελλαροπούλου και την πολύ σπουδαία πρωτιά για την ίδια (και για όλες εμάς), θα αδικούσε και τον κ. Μητσοτάκη που την πρότεινε και την εξαίρετη νομικό που υπερασπίστηκε συχνά και αποτελεσματικά το περιβάλλον και το δημόσιο χώρο. Θα κλείσω με μια υπόμνηση στην προσήλωση της στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίας: την κρίσιμη απόφασή της στο Στ.Ε., τον Μάρτιο του 2018, υπέρ της συνταγματικότητας της ένταξης των προσφυγόπουλων στα σχολεία.
σχόλια