Τη σφοδρή αντίδραση των κομμάτων της αντιπολίτευσης προκάλεσε το γεγονός ότι κατά την ομιλία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στη Βουλή προβλήθηκε μήνυμα από Ουκρανό μαχητή που δήλωσε μέλος του τάγματος του Αζόφ.
Ο Αλέξης Τσίπρας έκανε λόγο για πρόκληση- για την οποία «την απόλυτη ευθύνη φέρει ο πρωθυπουργός»- και για «ιστορική ντροπή». «Οι ναζί δεν μπορεί να έχουν τον λόγο στη Βουλή», υπογράμμισε σε ανάρτησή του στα social media.
«Η ομιλία μελών του νεοναζιστικού τάγματος Αζόφ στη Βουλή των Ελλήνων αποτελεί πρόκληση. Την απόλυτη ευθύνη φέρει ο πρωθυπουργός. Μίλησε για ιστορική ημέρα αλλά είναι ιστορική ντροπή. Η αλληλεγγύη στον ουκρανικό λαό είναι δεδομένη. Οι ναζί όμως δεν μπορεί να έχουν το λόγο στη Βουλή», έγραψε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Η ομιλία μελών του νεοναζιστικού Τάγματος Αζόφ στη Βουλή των Ελλήνων αποτελεί πρόκληση.
— Αλέξης Τσίπρας - Alexis Tsipras (@atsipras) April 7, 2022
Την απόλυτη ευθύνη φέρει ο ΠΘ.
Μίλησε για ιστορική ημέρα αλλά είναι ιστορική ντροπή.
Η αλληλεγγύη στον ουκρανικό λαό είναι δεδομένη.
Οι ναζί όμως δεν μπορεί να έχουν το λόγο στη Βουλή.
«Ο πρόεδρος Ζελένσκι μόλις πρόσβαλε τη Βουλή των Ελλήνων δίνοντας βήμα σε ναζί μέλη του Τάγματος Αζόφ και, έτσι, υπονόμευσε τον αγώνα των Ουκρανών εναντίον του στρατού του Πούτιν», έγραψε σε ανάρτησή του ο Γιάνης Βαρουφάκης.
«Το ΜέΡΑ25 είναι αλληλέγγυο στον ουκρανικό λαό, όχι στο τάγμα Αζόφ που δίνει άλλοθι στον Πούτιν», συμπλήρωσε ο κ. Βαρουφάκης.
Ο Πρόεδρος Ζελένσκι μόλις πρόσβαλε τη Βουλή των Ελλήνων δίνοντας βήμα σε ναζί μέλη του Τάγματος Αζόφ και, έτσι, υπονόμευσε τον αγώνα των Ουκρανών εναντίον του στρατού του Πούτιν. Το ΜέΡΑ25 είναι αλληλέγγυο στον Ουκρανικό Λαό, όχι στο Τάγμα Αζόφ που δίνει άλλοθι στον Πούτιν.
— Yanis Varoufakis (@yanisvaroufakis) April 7, 2022
Σφοδρή ήταν και η αντίδραση του ΚΚΕ, που απείχε από την ομιλία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στη Βουλή. «Ντράπηκε και η ντροπή σήμερα στη Βουλή και την ομιλία Ζελένσκι, με τα κόμματα του ΝΑΤΟϊκού τόξου να χειροκροτάνε τους ναζί του τάγματος Αζόφ, επειδή αυτό επιβάλλουν οι ΝΑΤΟϊκές οδηγίες και δεσμεύσεις. Απόλυτη δικαίωση για τη στάση του ΚΚΕ!», ανέφερε ανάρτηση του κόμματος.
Ντράπηκε και η ντροπή σήμερα στη #βουλή και την ομιλία #Ζελένσκι, με τα κόμματα του ΝΑΤΟϊκού τόξου να χειροκροτάνε τους ναζί του τάγματος Αζόφ, επειδή αυτό επιβάλλουν οι ΝΑΤΟϊκές οδηγίες και δεσμεύσεις. Απόλυτη δικαίωση για τη στάση του ΚΚΕ!
— Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ (@gt_kke) April 7, 2022
Η Όλγα Γεροβασίλη χαρακτήρισε «απαράδεκτο» το γεγονός ότι απευθύνθηκε στη Βουλή μέλος του τάγματος του Αζόφ και συμπλήρωσε ότι θα ζητηθούν εξηγήσεις από τον Κώστα Τασούλα.
«Ακούσαμε σήμερα με σεβασμό και αλληλεγγύη το δημοκρατικά εκλεγμένο πρόεδρο της Ουκρανίας, κ. Ζελένσκι, ο οποίος αντιστέκεται στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και δηλώνουμε τη συμπαράστασή μας. Από εκεί και μετά όμως, είναι απαράδεκτο ότι σήμερα στο ελληνικό κοινοβούλιο απευθύνθηκε μαζί με τον πρόεδρο Ζελένσκι, μέλος του τάγματος Αζόφ. Σε λίγη ώρα έχουμε Διάσκεψη των Προέδρων και θα ζητηθούν εξηγήσεις από τον πρόεδρο της Βουλής, τον κ. Τασούλα, αν ήταν ενημέρος, αν συμφώνησε. Διότι νομίζω ότι αυτό αποτελεί μεγάλο ατόπημα», δήλωσε η γραμματέας της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ.
Τι είπε ο Ουκρανός μαχητής
Πέρα από την ομιλία του, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έδωσε σήμερα τον λόγο και σε δύο Ουκρανούς μαχητές, ελληνικής καταγωγής.
«Ο παππούς μου πολέμησε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο κατά των ναζιστών, τραυματίστηκε τρεις φορές. Εγώ γεννήθηκα στη Μαριούπολη και συμμετέχω στην άμυνα της πόλης από τους Ρώσους ναζιστές. Δεν θα μιλήσω για τις δυσκολίες που έχουμε στην άμυνα συμμετέχοντας με το τάγμα του Αζόφ. Αυτό είναι το χρέος μου έναντι της πόλης μου, το χρέος μου ως άνδρας», είπε ο πρώτος μαχητής που συστήθηκε ως Μιχαήλ.
«Πρέπει να μιλήσω για τις καταστροφικές συνθήκες στην ειρηνική Μαριούπολη. Ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού είναι ελληνικής καταγωγής. Σήμερα η πόλη έχει καταστραφεί κατά 90% από τους Ρώσους ναζιστές, από τους καθημερινούς βομβαρδισμούς. Κάποια στιγμή μείναμε χωρίς νερό, ρεύμα, τρόφιμα», είπε μεταξύ άλλων στο βιντεοσκοπημένο μήνυμά του.
Δείτε το απόσπασμα στο 15:40 του βίντεο
Τι είναι το τάγμα του Αζόφ
Από τις ουκρανικές δυνάμεις που μάχονται ενάντια στα ρωσικά στρατεύματα εισβολής, η πιο αμφιλεγόμενη είναι το τάγμα του Αζόφ, έγραφε σε χθεσινό δημοσίευμα η Washington Post.
Είναι από τις πιο ικανές μονάδες της Ουκρανίας και έχει δώσει μάχη με τις ρωσικές δυνάμεις σε περιοχές κλειδιά, μεταξύ άλλων στη Μαριούπολη και κοντά στο Κίεβο, ανέφερε ακόμη η αμερικανική εφημερίδα.
«Αλλά η ακροδεξιά εθνικιστική ιδεολογία του τάγματος έχει δημιουργήσει ανησυχία ότι προσελκύει εξτρεμιστές, μεταξύ άλλων νεοναζιστές, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν μελλοντικά μια απειλή», συνεχίζει το συγκεκριμένο δημοσίευμα, που σημειώνει ότι η Μόσχα έχει χρησιμοποιήσει το τάγμα ως τροφή για την προπαγάνδα, για να πείσει τους Ρώσους ότι η εισβολή ήταν απαραίτητη.
Ηγέτες και μαχητές του τάγματος αναγνωρίζουν ότι κάποιοι εξτρεμιστές παραμένουν στις τάξεις του, αλλά έχει εξελιχθεί από τη στιγμή που σχηματίστηκε, το 2014, κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων στην ανατολική Ουκρανία, όταν πολέμησε ενάντια στις ρωσικές δυνάμεις και τους φιλορώσους αυτονομιστές.
Υπό την πίεση των αμερικανικών και των ουκρανικών αρχών, το τάγμα του Αζόφ έχει μετριάσει τα εξτρεμιστικά στοιχεία του, αναφέρει η Washington Post. Επίσης, σημειώνει το δημοσίευμα, ο σημερινός πόλεμος ειναι διαφορετικός από εκεινον του 2014, καθώς τροφοδοτείται λιγότερο από την πολιτική ιδεολογία και περισσότερο από ένα αίσθημα πατριωτισμού. Σύμφωνα με αναλυτές, οι εξτρεμιστές δεν φαίνεται να αποτελούν μεγάλο τμήμα των ξένων που έχουν φτάσει εκεί για να πολεμήσουν κόντρα στη Ρωσία.
«Αν και τα ακροδεξιά στοιχεία παραμένουν ένας παράγοντας, πιστεύω ότι είναι πολύ μικρότερο κομμάτι του συνόλου. Έχουν μετριαστεί, από κάποιες απόψεις», δήλωσε ο Κόλιν Κλαρκ, διευθυντής έρευνας στο Soufan Group. Άλλοι αναλυτές σημείωσαν ότι το ακροδεξιό κίνημα στην Ουκρανία είναι πολύ μικρό σε σύγκριση με τα αντίστοιχα σε άλλα σημεία της Ευρώπης.
Ο συνιδρυτής του τάγματος του Αζόφ, Αντρέι Μπιλέτσκι, δεν αμφισβήτησε τις ακροδεξιές υπερσυντηρητικές τάσεις ή την παρουσία κάποιων εξτρεμιστών στις μονάδες του. Αλλά απέρριψε τις κατηγορίες για απόψεις υπέρ της λευκής υπεροχής και ναζιστικές αντιλήψεις, λέγοντας ότι αυτές αποτελούν ρωσική προπαγάνδα. «Δεν ταυτιζόμαστε με τη ναζιστική ιδεολογία. Έχουμε ανθρώπους με συντηρητικές πολιτικές απόψεις και εγώ είμαι ένας από αυτούς. Δεν είμαι ναζί. Το απορρίπτουμε απολύτως», δήλωσε.
Ο Μάικλ Κόλμπορν, που κάνει έρευνα για την ακροδεξιά και έγραψε βιβλίο για το Αζόφ, δήλωσε «δεν θα το χαρακτήριζα ρητά νεοναζιστικό κίνημα».
«Υπάρχουν ξεκάθαρα νεοναζιστές στις τάξεις του. Υπάρχουν νεοφασιστικά στοιχεία και άλλα που είναι ίσως περισσότερο Ουκρανοί εθνικιστές της παλιάς σχολής», ανέφερε. «Στον πυρήνα του, είναι εχθρικό στη φιλελεύθερη δημοκρατία και σε ό,τι συνεπάγεται αυτή, δικαιώματα μειονοτήτων, δικαιώματα ψήφου, τέτοια πράγματα», πρόσθεσε.
Το τάγμα του Αζόφ εμφανιστηκε την άνοιξη του 2014 ως εθελοντική δύναμη που δημιουργήθηκε από ένα υπερεθνιστικό και ένα εξτρεμιστικό κόμμα, τα οποία ενθάρρυναν τις ξενοφοβικές επιθέσεις σε μετανάστες, Ρομά και άλλες μειονότητες.
Ο Μπιλέτσκι δήλωσε το 2010 ότι στόχος ήταν «να οδηγήσουμε τις λευκές φυλές του κόσμου στην τελική σταυροφορία», σύμφωνα με τοπικά ΜΜΕ. Ο 41χρονος αρνήθηκε τις κατηγορίες για ξενοφοβία και δήλωσε ότι οι δυνάμεις του Αζόφ έχουν προσελκύσει Εβραίους από τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις, όπως και μουσουλμάνους Τσετσένους. Αν και στο παρελθόν έχει εμφανιστεί να εκφράζει απόψεις περί λευκής υπεροχής, αρνήθηκε ότι έχει κάνει τέτοιες δηλώσεις.
Η τότε παραστρατιωτική οργάνωση- που στη συνέχεια ενσωματώθηκε στην Εθνοφρουρά- αρχικά χρηματοδοτούνταν από πλούσιους Ουκρανούς και την υποστήριζε ο υπουργός Εσωτερικών. Η επένδυση απέδωσε και οι μαχητές του Αζόφ απέκρουσαν τους φιλορώσους αυτονομιστές στο Ντονμπάς το 2014, κρατώντας τη Μαριούπολη σε ουκρανικά χέρια. «Είναι οι καλύτεροι μαχητές μας» είχε πει ο τότε πρόεδρος της Ουκρανίας, Πέτρο Ποροσένκο.
Δεν υπάρχει κάτι σοκαριστικό να προσελκύει ένας πόλεμος ακροδεξιούς εθελοντές, σχλίασε ο Χανς- Τζέικομπ Σίντλερ, του Counter Extremism Project, μια ανεξάρτητη ομάδα που παρακολουθεί εξτρεμιστικές οργανώσεις.
«Δεν υπάρχει κάτι σοκαριστικό σε αυτό. Είναι η μόνη σύγκρουση που μπορείς να πας. Πού θα πας; Στη Συρία όπου οι μουσουλμάνοι σκοτώνουν μουσουλμάνους, στη δυτική Αφρική μαύροι άνθρωποι σκοτώνουν μαύρους; Όταν είσαι ναζί, αυτή δεν είναι μια σύγκρουση που θες να πας», εξήγησε.
Ο Μπιλέτσκι υποστήριξε ότι είναι παραφουσκωμένες οι ιστορίες για ξένους μαχητές. Οι δυνάμεις του Αζόφ αποτελούνται κατά 95-98% από Ουκρανούς δήλωσε και πρόσθεσε ότι οι περισσότεροι ξένοι μαχητές είναι από τη Γεωργία, τη Λευκορωσία, ενώ υπάρχουν κάποιοι από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, Αμερικάνοι και Καναδοί. «Περιλαμβάνουν στρατιωτικούς τυχοδιώκτες, αφοσιωμένους αντι-κομμουνιστές και Αμερικανούς και Ευρωπαίους με ρίζες στην Ουκρανία, που πολεμούν για την πατρίδα των προγόνων τους», συμπλήρωσε.
Αν και αρνούνται σταθερά κάθε σύνδεση με τη ναζιστική ιδεολογία, πολλοί μαχητές έχουν στολές και τατουάζ με φασιστικά και ναζιστικά σύμβολα, σημειώνει η Washington Post. Τα προηγούμενα χρόνια αξιωματούχοι έχουν κατηγορήσει το καθεστώς του Αζόφ για παραβίαση του ανθρωπιστικού δικαίου. Οι ΗΠΑ και ο Καναδάς είχαν δηλώσει ότι δεν θα εκπαιδεύσουν μαχητές του Αζόφ λόγω των νεοναζιστικών συνδέσεων, αν και στη συνέχεια η Ουάσινγκτον αναίρεσε την απόφαση. Κάποιοι Αμερικανοί βουλευτές συνεχίζουν να ζητούν να χαρακτηριστεί το τάγμα τρομοκρατική οργάνωση. Επίσης, πριν από δύο χρόνια το Facebook το χαρακτήρισε επικίνδυνη οργάνωση και το απαγόρευσε από την πλατφόρμα, αλλά μετά την εισβολή της Ρωσίας επέτρεψε κάποιες εξαιρέσεις «αυστηρά στο πλαίσιο της υπεράσπισης της Ουκρανίας η του ρόλου του ως κομμάτι της εθνοφρουράς».
