Την ανησυχία της για την υπαναχώρηση της Άγκυρας σε αναγκαίες μεταρρυθμίσεις σε τομείς όπως το κράτος δικαίου και η ελευθερία του Τύπου, επισημαίνει η Κομισιόν στη φετινή έκθεση προόδου για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα στις Βρυξέλλες.
Η Επιτροπή δεν προτείνει το άνοιγμα νέων κεφαλαίων για την Τουρκία. Ο επίτροπος αρμόδιος για τη Διεύρυνση, Γιοχάνες Χαν δήλωσε σχετικά ότι δεν θεωρεί πως το άνοιγμα διαπραγματευτικών κεφαλαίων, όπως αυτά των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της δικαιοσύνης, μπορεί να ανοίξουν. «Ενδεχομένως να πιεζόταν να πάρει θέση η Τουρκία, όμως στην πράξη απεδείχθη ότι αυτή η προσέγγιση δεν δουλεύει», ανέφερε ο Γ. Χαν και πρόσθεσε ότι, παρότι τον περασμένο Νοέμβριο είχαν εντοπιστεί κάποια κεφάλαια που θα μπορούσαν να ανοίξουν, «σήμερα δεν υπάρχουν προϋποθέσεις για κάτι τέτοιο».
Η φετινή έκθεση για την Τουρκία έχει συνταχθεί στον απόηχο του «αποτυχημένου στρατιωτικού πραξικοπήματος που σημειώθηκε το βράδυ της 15ης Ιουλίου, αφήνοντας 241 θύματα και 2.196 τραυματίες», τονίζει η Επιτροπή. Η έκθεση επισημαίνει ότι η Άγκυρα γνωστοποίησε στο Συμβούλιο της Ευρώπης παρέκκλιση από την υποχρέωσή της να εξασφαλίσει μια σειρά από θεμελιώδη δικαιώματα που προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Ως εκ τούτου η ΕΕ αναγκάστηκε να καλέσει τις τουρκικές αρχές να τηρούν υψηλότερα πρότυπα όσον αφορά το σεβασμό του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, σύμφωνα με τις διεθνείς δεσμεύσεις της Τουρκίας και το καθεστώς της υποψήφιας προς ένταξη χώρας.
Η Επιτροπή επισημαίνει τη «σοβαρή οπισθοδρόμηση» στον τομέα της ελευθερίας της έκφρασης τον τελευταίο χρόνο. Συγκεκριμένα αναφέρεται στις δικαστικές διώξεις εναντίον δημοσιογράφων, συγγραφέων ή χρηστών κοινωνικών δικτύων, καθώς και στο κλείσιμο πολλών μέσων ενημέρωσης που προκαλούν «σοβαρές ανησυχίες». Παράλληλα, επισημαίνεται ότι η ελευθερία του συνέρχεσθαι εξακολουθεί να είναι υπερβολικά περιορισμένη, στη νομοθεσία και στην πράξη.
Εξάλλου, η Επιτροπή σημειώνει ότι πρέπει να βελτιωθούν οι εγγυήσεις σεβασμού των ανθρωπίνων και θεμελιωδών δικαιωμάτων που περιλαμβάνει το τουρκικό νομικό πλαίσιο. Καταγράφει επίσης, τις καταγγελίες για βασανιστήρια και υπογραμμίζει ότι βασικό στοιχείο του κεκτημένου της ΕΕ είναι η κατάργηση της θανατικής ποινής.
Καταλήγοντας, η έκθεση της Επιτροπής επισημαίνει ότι «οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας αντιμετωπίζουν τις ίδιες μακροπρόθεσμες ευκαιρίες και προκλήσεις που αντιμετώπιζαν και πριν από τις 15 Ιουλίου». Αναφέρει επίσης, ότι «πέρυσι είχε ξεκινήσει μια εμβάθυνση των σχέσεων της ΕΕ με την Τουρκία, σε βασικούς τομείς κοινού ενδιαφέροντος, όπως συμφωνήθηκε στη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Τουρκίας, της 29ης Νοεμβρίου 2015». Συγκεκριμένα, επισημαίνεται ότι είχε πραγματοποιηθεί πολιτικός διάλογος υψηλού επιπέδου για την ενέργεια και την οικονομία. Υπογραμμίζεται, δε, ότι η Τουρκία συνεχίζει να κάνει εξαιρετικές προσπάθειες στο μεταναστευτικό, φιλοξενώντας στο έδαφός της τρία εκατομμύρια πρόσφυγες από τη Συρία και το Ιράκ.
Σχετικά με το Κυπριακό, ο Επίτροπος Χαν ανέφερε ότι η διαπραγμάτευση για την επίλυσή του βρίσκεται σε «καλό σημείο». Η Επιτροπή επισημαίνει στην έκθεσή της ότι συνεχίζει να στηρίζει τις συνομιλίες για το Κυπριακό, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, και προσθέτει ότι η δέσμευση της Τουρκίας να συμβάλει σε μια συνολική λύση παραμένει σημαντική. Ωστόσο η Τουρκία δεν έχει εκπληρώσει ακόμη τις υποχρεώσεις της για την πλήρη και μη διακριτική εφαρμογή του πρόσθετου πρωτοκόλλου της τελωνειακής ένωσης, επισημαίνει η έκθεση της Επιτροπής.
