Ολοένα και πληθαίνουν οι καταγγελίες σε όλο τον κόσμο από τον χώρο της συγχρονισμένης κολύμβησης για bullying, παρενόχληση, εξευτελιστικά σχόλια για τα κιλά, ψυχολογική κακοποίηση και πρακτικές προπόνησης που φαντάζουν αδιανόητες.
Η Ζόφι Κις, από την Ουγγαρία, λίγα χρόνια μετά τη συμμετοχή της στους Ολυμπιακούς αγώνες του 2012, άρχισε να συνεργάζεται με μια Ρωσίδα προπονήτρια. Εκείνη ξεχώριζε κάποιες αθλήτριες σε ένα γκρουπ που αποκαλούσε «ομάδα των παχουλών».
Κάποιες φορές δεν τις άφηνε να φάνε βραδινό, ή τους έλεγε «Με αηδιάζεις» και «Με πιάνει ναυτία όταν σε βλέπω», όταν οι αθλήτριες έβγαιναν από την πισίνα μετά την προπόνηση. Η 26χρονη σήμερα Κις περιγράφει την τακτική της προπονήτριας ως «συναισθηματική τρομοκρατία». Δυστυχώς, δεν είναι η μόνη που έχει βιώσει κάτι τέτοιο.
Κορυφαίες αθλήτριες της συγχρονισμένης κολύμβησης συνήθως βιώνουν bullying, παρενόχληση και ψυχολογική κακοποίηση από άνδρες και γυναίκες προπονητές, σύμφωνα με τα όσα είπαν πάνω από 100 πρώην και νυν αθλήτριες από περισσότερες από 10 χώρες που μίλησαν στους New York Times, σε άλλα ΜΜΕ ή έκαναν σχετικές αναρτήσεις στα social media.
Οι αθλήτριες που μίλησαν περιέγραψαν μια ανθυγιεινή κουλτούρα για λεπτά κορμιά. «Αν δεν είσαι ψηλή και σούπερ αδύνατη- ουσιαστικά αν δεν μοιάζεις με μοντέλο- δεν έχεις ελπίδα να φτάσεις στο κορυφαίο επίπεδο», λέει χαρακτηριστικά η Μίριαμ Γκλεζ, πρώην εκτελεστική διευθύντρια της αμερικανικής ομοσπονδίας συγχρονισμένης κολύμβησης και δύο φορές μετέχουσα σε Ολυμπιακούς αγώνες.
Η Αμερικανίδα Κέιτι Σπάντα, 28 ετών σήμερα, λέει ότι κάποιες φορές ο πρώην προπονητής της την αποκαλούσε «φάλαινα που πεθαίνει» και ότι στα 13 της της είπαν ότι «είχα στήθος σαν την Μέριλιν Μονρόε που εμπόδιζε». Τέτοια σχόλια έμοιαζαν απρεπή, αλλά φαίνονταν απλά συνηθισμένα στην προπόνηση, λέει.
Το σκάνδαλο στον Καναδά
Οι αποκαλύψεις για τέτοιες συμπεριφορές ξεκίνησαν πριν από μερικούς μήνες από τον Καναδά, αλλά και σε άλλες χώρες.
Ο Γκάμπος Ζάουντερ, ο Ούγγρος προπονητής της εθνικής ομάδας του Καναδά, είναι στο επίκεντρο καθώς το περασμένο φθινόπωρο πέντε αθλήτριες τον κατηγόρησαν για σεξιστικά σχόλια, εξευτελιστικά σχόλια για το βάρος και άλλες ενοχλητικές συμπεριφορές.
Στη συνέχεια έγιναν παρόμοιες καταγγελίες από αθλητές και αξιωματούχους στη Σλοβακία, όπου ο Ζάουντερ ήταν προπονητής από το 2013 έως το 2018, προτού φύγει για τον Καναδά.
Την Τρίτη πέντε πρώην κορυφαίες αθλήτριες κατέθεσαν αγωγή στο Μόντρεαλ, κατηγορώντας την καναδική ομοσπονδία συγχρονισμένης κολύμβησης ότι απέτυχε να παράσχει ένα ασφαλές περιβάλλον και ότι αγνόησε την κακοποιητική συμπεριφορά του Ζάουντερ και προηγούμενων προπονητών.
Προπονητές έχουν κατηγορηθεί από αθλήτριες για κακομεταχείριση στην Ισπανία, το Μεξικό, τις ΗΠΑ και άλλες χώρες, σύμφωνα με τους New York Times. Οι αθλήτριες φαίνονται ολοένα λιγότερο διατεθειμένες να υπομείνουν την ταπεινωτική συμπεριφορά των προπονητών, την οποία πολλοί περιγράφουν ως κατάλοιπο των τακτικών που εφαρμόζονταν στο πρώην ανατολικό μπλοκ και στην Κίνα.
Μέχρι πρόσφατα αθλήτριες έτειναν να μένουν σιωπηλές για την κακοποιητική συμπεριφορά των προπονητών. Ανέρχονται σε υψηλό επίπεδο ως έφηβες και συχνά λένε ότι αισθάνονται ανίσχυρες να πλησιάσουν αξιωματούχους που φαίνονται ότι ενδιαφέρονται περισσότερο για τα αποτελέσματα παρά για να προστατεύσουν τους αθλητές. Η έκφραση παραπόνων ενέχει το ρίσκο απώλειας της χρηματοδότησης και της θέσης στην ομάδα. Αλλά αυτό φαίνεται να αλλάζει.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο ο Καναδάς έκλεισε προσωρινά το εθνικό προπονητικό κέντρο συγχρονισμένης κολύμβησης στο Μόντρεαλ όταν αθλητές και προπονητές συλλόγων έκαναν παράπονα για τοξικό περιβάλλον.
Πέντε αθλήτριες εμφανίστηκαν στο CBS και κατηγόρησαν τον Ζάουντερ για απρεπή σεξουαλικά σχόλια και εξευτελισμό των αθλητών για το βάρος τους, σε σημείο να έχουν κρίσεις πανικού. Επίσης κατηγορήθηκε ότι έκανε ισλαμοφοβικά σχόλια, λέγοντας ότι όλοι οι μουσουλμάνοι είναι εξτρεμιστές και ότι έλεγε στις κολυμβήτριες πως έπρεπε να μάθουν να μαγειρεύουν και να καθαρίζουν για τους άνδρες τους, αλλιώς δεν θα είναι επιθυμητές.
Η μία από αυτές, η Σάιον Όρμοντ είναι ενάγουσα στην αγωγή που κατατέθηκε. Η 21χρονη δήλωσε στους ΝΥΤ ότι ο Ζάουντερ, δυσαρεστημένος με την προθέρμανση σε διοργάνωση στην Κίνα το 2019 είπε στις αθλήτριες ότι «αν συνεχίσουμε να κολυμπάμε έτσι, θα μας χτυπήσει τόσο δυνατά που δεν θα ξέρουμε τι συνέβη».
Αργότερα υπονοήθηκε ότι ο Ζάουντερ ήθελε να πει ότι θα τους έβαζε δύσκολες προπονήσεις, αλλά η Όρμοντ λέει ότι αισθάνθηκε σωματική απειλή.
Σε άλλο περιστατικό η Όρμοντ λέει ότι ο Ζάουντερ της είπε «Σάιον ανέβασε το φερμουάρ του φούτερ σου πριν ενθουσιαστώ υπερβολικά». Οι αξιωματούχοι της ομοσπονδίας δικαιολογούσαν αυτή τη συμπεριφορά του Ζάουντερ ως διαφορά κουλτούρας, επειδή είναι Ευρωπαίος, λέει η Όρμοντ. Η 21χρονη αποσύρθηκε το περασμένο καλοκαίρι, επειδή θεωρούσε αβάσταχτη την ατμόσφαιρα στην προπόνηση.
Τον περασμένο Οκτώβριο ένας ανεξάρτητος οργανισμός αφοσιωμένος στον ασφαλή αθλητισμό, ο ITP Sport, επανεξέτασε τις κατηγορίες των αθλητριών. Στην έκθεσή του διαπίστωσε «εμπειρίες ψυχολογικής κακοποίησης, bullying, αμέλεια, σεξουαλική παρενόχληση, διακρίσεις και συνολική κουλτούρα φόβου».
«Μικρά γουρούνια»
Μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου στον Καναδά, σλοβακικά ΜΜΕ δημοσίευσαν παρόμοιες ιστορίες από εκεί, όπου ο Ζάουντερ ήταν προπονητής της εθνικής ομάδας έως τον Νοέμβριο του 2018.
Η 23χρονη Βικτόρια Ρέικοβα δήλωσε ότι κάποιες φορές αναφερόταν στις Σλοβάκες αθλήτριες ως «μικρά γουρούνια». Γονιός άλλης αθλήτριας είπε ότι μερικές φορές ουσιαστικά δεν έτρωγαν τίποτα άλλο πέρα από ξηρούς καρπούς για μέρες, με τον φόβο ότι θα τις αποκαλούσαν υπέρβαρες κατά τη διάρκεια της ζύγισης.
Ο Άντον Ζίεκελ, πρόεδρος της Ολυμπιακής Επιτροπής της Σλοβακίας δήλωσε στους ΝΥΤ ότι παράπονα για τη «συμπεριφορά και την παράξενη στάση» του Ζάουντερ στις προπονήσεις καταγράφηκαν από πολλούς γονείς και αθλήτριες εκεί, βοηθώντας να ξεκινήσει μαι πρωτοβουλία για να γίνει ασφαλές το άθλημα.
Από την άλλη κάποιες αθλήτριες- πρώην και νυν- υποστηρίζουν τον Ζάουντερ. Η Κις, της οποίας ήταν προπονητής στα εφηβικά της χρόνια, είπε ότι δεν βίωσε τις συμπεριφορές που καταγγέλλουν οι Καναδές. Λέει ότι ο Ζάουντερ ήταν μια πατρική φιγούρα που την ανέβασε σε επίπεδο Ολυμπιακών αγώνων και περιέγραψε το προπονητικό στιλ του ως «απολύτως φυσιολογικό».
«Η συγχρονισμένη κολύμβηση μου έμαθε να μισώ το σώμα μου»
Πάντως, οι Καναδές αθλήτριες έχουν ξεκαθαρίσει ότι η κακοποιητική συμπεριφορά από προπονητές και τα εξευτελιστικά σχόλια για το βάρος ξεκίνησαν προτού γίνει ομοσπονδιακός προπονητής ο Ζάουντερ. Πρόσφατα δημιουργήθηκε λογαριασμός στο Instagram, προκειμένου να εκφράσουν οι αθλήτριες τις ανησυχίες τους. Πάνω από 50 ανταποκρίθηκαν ανώνυμα.
Η 27χρονη Γκαμπριέλα Μπρίσον, ενάγουσα στη μήνυση, δήλωσε ότι πρώην ομοσπονδιακός προπονητής της εθνικής ομάδας της πρότεινε κάποτε να μετακομίσει στην Αφρική για να αδυνατίσει.
Η 26χρονη Ζενεβιέβ Πιλ, φοιτήτρια της Ιατρικής και πρώην κορυφαία αθλήτρια της συγχρονισμένης κολύμβησης, σε μια σειρά από blog τον Οκτώβριο περιέγραψε την απελπισία που την έκανε να κάθεται στην άκρη της καρέκλας για να φαίνονται πιο λεπτοί οι μηροί της, να μετρά τον ακριβή αριθμό αμυγδάλων που έτρωγε για σνακ και τον φόβο που την κατέκλυζε για να μην πάρει ούτε ένα κιλό.
Τελικά ανέπτυξε αγχώδη διαταραχή, που απαίτησε τρεις επισκέψεις στα επείγοντα με ασθενοφόρο, ψυχοθεραπεία και φαρμακευτική αγωγή, που ακόμη λαμβάνει. «Η συγχρονισμένη κολύμβηση που έμαθε ότι ποτέ δεν θα είμαι αρκετή», να «μισώ το σώμα μου» και ότι η «ψυχική υγεία μου έχει λιγότερη σημασία από τις αθλητικές επιδόσεις μου», έγραψε.
Ξύλα και χτυπήματα στα πόδια
Οι ΝΥΤ μίλησαν με περισσότερες από 50 αθλήτριες της συγχρονισμένης κολύμβησης από 16 χώρες. Κάποιες είπαν ότι τις έσπρωχναν σε άβολες θέσεις διατάσεων μέχρι να κλάψουν. Η Σπάντα είπε ότι στα 13 της την έσπρωξε προς τα κάτω τόσο δυνατά προπονητής, που χρειάστηκε να κάνει επέμβαση στον μηρό.
Κουτάλια, ψαλίδια και άλλα μεταλλικά αντικείμενα που χρησιμοποιούνται για να ακούν οι αθλήτριες χτύπους κάτω από το νερό, μερικές φορές εκσφενδονίζονταν από οργισμένους προπονητές προς τις κολυμβήτριες. Και οι αθλήτριες κάποιες φορές είχαν κολλημένα ξυλάκια για σουβλάκι στο πίσω μέρος των ποδιών τους κατά τη διάρκεια της προπόνησης. Τα ξυλάκια τρυπούσαν τα πόδια αν δεν ήταν τεντωμένα κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης του προγράμματος.
Η Ολίβια Ζανγκ, 30 χρονών σήμερα, που ήταν μέλος της κινεζικής εθνικής ομάδας, δήλωσε ότι ο προπονητής της χρησιμοποιούσε μια μεταλλική βέργα για να χτυπά το γόνατό της, όταν το πόδι της δεν εκτεινόταν πλήρως έξω από το νερό κατά τη διάρκεια της προπόνησης, αφήνοντάς της σημάδι. «Κάθε φορά που το κοιτάζω, απλά μου φέρνει δυσάρεστες αναμνήσεις», συμπλήρωσε.
Η Τερέσα Ίξελ Αλόνσο Γκαρσία, που ήταν μέλος της εθνικής ομάδας του Μεξικού για 12 χρόνια, δήλωσε ότι το 2019 νοσηλεύτηκε λόγω εσωτερικής αιμορραγίας εξαιτίας του στρες από το άθλημα, αλλά η προπονήτριά της την πίεσε να αγωνιστεί.
«Θα μπορούσα να καταρρεύσω, αλλά μπορούσα να καταλάβω από την έκφραση του προσώπου της ότι αυτό δεν είχε καμία σημασία για εκείνη», ανέφερε χαρακτηριστικά η Γκαρσία.
Με πληροφορίες από NYT
