Την αποστολή να μετατρέψει τα πέντε χρόνια λειτουργίας ενός δορυφόρου σε μουσική έφερε εις πέρας ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA), με τη συμβολή και του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Ειδικότερα, ο ESA προχώρησε στην ηχοποίηση των δεδομένων του δορυφόρου Aeolus σε μία ορχηστρική σύνθεση με τίτλο «Life of Aeolus». Μέρος της σύνθεσης αποτελεί και ένα ακραίο επεισόδιο μεταφοράς ερημικής σκόνης, που διερευνά το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.
Στη σύνθεση «Life of Aeolus», που διαρκεί μισή ώρα, κάθε δευτερόλεπτο παραπέμπει σε μία μέρα στη ζωή του δορυφόρου και στον άνεμο που μετρούσε, καθώς περιστρεφόταν γύρω από τη Γη 16 φορές την ημέρα.
Ο δορυφόρος Aeolus (ελληνιστί Αίολος) εκτοξεύθηκε τον Αύγουστο του 2018 με σκοπό να δείξει πώς η καταγραφή των ανέμων της Γης από το Διάστημα μπορεί να βελτιώσει τις προγνώσεις καιρού και τα κλιματικά μοντέλα. Το καινοτόμο λέιζερ Aladin που έφερε πάνω του ο δορυφόρος ήταν δύσκολο να αναπτυχθεί. Χρειάστηκαν 20 χρόνια συνεργατικών προσπαθειών από τη βιομηχανία για να φτάσουμε στην ευρωπαϊκή αυτή πρωτιά για την παρατήρηση προφίλ ανέμων από το Διάστημα.
Ο δορυφόρος ολοκλήρωσε την αποστολή του πρόσφατα έπειτα από σχεδόν πέντε χρόνια λειτουργίας, με τα δεδομένα του να χρησιμοποιούνται για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ο άνεμος επηρεάζει τη μετεωρολογική πρόγνωση και τη μεταφορά αερολυμάτων. Έτσι, δεδομένα από τη χαρτογράφηση του ανέμου χρησιμοποιούνται σε σχεδόν πραγματικό χρόνο για την πρόγνωση του καιρού σε όλη την Ευρώπη.
Οι άνεμοι που κατέγραψε ο δορυφόρος έγιναν ήχοι
Έτσι, η ESA αποφάσισε να τιμήσει την πρωτοποριακή αυτή αποστολή, δημιουργώντας μαζί με τον συνθέτη Τζέιμι Περέρα μια ορχηστρική ηχοποίηση (sonification) της αποστολής. Συγκεκριμένα, χρησιμοποιήθηκαν πνευστά όργανα που αναπαρήγαν τους διάφορους τύπους δεδομένων του Aeolus με αντίστοιχο μουσικό τόνο, διάρκεια και ένταση.
Ειδικότερα, το πίκολο παράγει στη σύνθεση τις ψηλότερες νότες που σηματοδοτούν τις κορυφές των σύννεφων. Στις χαμηλότερες νότες ακούγονται το φαγκότο και το μπάσο κλαρινέτο που παραπέμπουν στις ακτίνες λέιζερ του δορυφόρου όταν φτάνουν ακριβώς πάνω από την επιφάνεια της Γης. Στις ενδιάμεσες οκτάβες, μέσα από κλαρινέτα, φλάουτα και όμποε μπορούμε να ακούσουμε την ταχύτητα του ανέμου και την ατμοσφαιρική πίεση, την πυκνότητα των νεφών και τη θερμοκρασία. Τέλος, το συνθεσάιζερ παραπέμπει στη διακοπή λειτουργίας του δορυφόρου.
Στο ορχηστρικό κομμάτι παρουσιάζονται, επίσης, γεγονότα ορόσημα της περιόδου λειτουργίας του Aeolus, όπως ηφαιστειακές εκρήξεις που αντιπροσωπεύονται από τύμπανα, τυφώνες που αποδίδονται με ηχητικά εφέ ανέμου, αλλά και η πανδημία του κορωνοϊού που αντιπροσωπεύεται από ένα αρμόνιο.
Σημειώνεται πως στην εν λόγω μουσική σύνθεση, το όμποε χρησιμοποιήθηκε για να ηχοποιηθεί ένα ακραίο φαινόμενο που συνέβη τον Ιούνιο του 2020. Πρόκειται για το σημαντικότερο τα τελευταία 50 χρόνια επεισόδιο μεταφοράς σκόνης από τη Σαχάρα μέχρι τον Ατλαντικό και την Καραϊβική, που έφερε την ονομασία «Godzilla».
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ