Η γήρανση δεν είναι μια αργή και σταθερή διαδικασία αλλά σχετίζεται με δύο ηλικίες «ορόσημα», σύμφωνα με νέα επιστημονική έρευνα.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι γερνούν πρώτα στην ηλικία των 44 ετών και στη συνέχεια ξανά στα 60. Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Aging, επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ και του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Nanyang στη Σιγκαπούρη παρακολούθησαν 108 συμμετέχοντες επί σειρά ετών για να παρατηρήσουν τις αλλαγές της γήρανσης στα μόριά τους - RNA, πρωτεΐνες και το μικροβίωμα, δηλαδή στα τρισεκατομμύρια βακτήρια που ζουν στο σώμα μας και επηρεάζουν την υγεία μας.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η γήρανση του ανθρώπου δεν συμβαίνει με σταδιακό, γραμμικό τρόπο. Αντίθετα, η πλειονότητα των μορίων που μελέτησαν παρουσίασαν επιταχυνόμενες, μη γραμμικές αλλαγές στις ηλικίες των 44 και 60 ετών.
Ο Xiaotao Shen, επίκουρος καθηγητής στην ιατρική του μικροβιώματος στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Nanyang και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε στο CNN ότι τα αποτελέσματα δείχνουν ότι «δεν γερνάμε σταδιακά». Ορισμένες χρονικές στιγμές είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τη γήρανση και την υγεία μας, πρόσθεσε.
Για παράδειγμα, η ικανότητα μεταβολισμού της καφεΐνης μειώνεται αισθητά - για πρώτη φορά γύρω στην ηλικία των 40 ετών και για άλλη μια φορά γύρω στα 60. Τα συστατικά που εμπλέκονται στον μεταβολισμό του αλκοόλ επίσης μειώνονται, ιδιαίτερα γύρω στην ηλικία των 40 ετών, δήλωσε στο CNN ο Μάικλ Σνάιντερ, πρόεδρος του τμήματος γενετικής στο Στάνφορντ και συγγραφέας της μελέτης, αναφερόμενος στα δύο κύματα γήρανσης.
Ο Σνάιντερ πρόσθεσε ότι, ανεπίσημα, «οι άνθρωποι συχνά παθαίνουν μυϊκούς τραυματισμούς και βλέπουν τη συσσώρευση λίπους να πλήττεται στη δεκαετία των 40 -που σχετίζεται με το μεταβολισμό των λιπιδίων- και σίγουρα η σαρκοπενία (σ.σ. απώλεια μυών) πλήττει τους ανθρώπους στη δεκαετία των 60 - αυτό είναι μια πολύ μεγάλη υπόθεση».
Και οι δύο ηλικιακές ομάδες παρουσίασαν αλλαγές στις πρωτεΐνες που συγκρατούν τους ιστούς, γεγονός που πιθανότατα συμβάλλει στην εξήγηση των δερματικών, μυϊκών και καρδιαγγειακών αλλαγών, πρόσθεσε. Οι κίνδυνοι ασθενειών αυξάνονται επίσης ταχύτερα, ιδίως μετά την ηλικία των 60 ετών. Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι ηλικίας 60 ετών και άνω είναι πιο επιρρεπείς σε καρδιαγγειακές διαταραχές, νεφρικά προβλήματα και διαβήτη τύπου 2.
Η εύρεση τέτοιων μοτίβων μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση και την πρόληψη ασθενειών, σύμφωνα με τη μελέτη, η οποία ανέφερε ότι εντόπισε επίσης «κλινικά εφαρμόσιμους δείκτες» που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση της διαχείρισης της υγειονομικής περίθαλψης και της ευημερίας των γηράσκοντων πληθυσμών. Η μελέτη επικεντρώθηκε σε συμμετέχοντες ηλικίας μεταξύ 25 και 75 ετών για σχεδόν δύο χρόνια, κατά μέσο όρο. Όλοι οι συμμετέχοντες ζούσαν στην Καλιφόρνια, ήταν υγιείς και προέρχονταν από διαφορετικά εθνικά υπόβαθρα. Δείγματα αίματος, κοπράνων, δέρματος και ρινικών και στοματικών επιχρισμάτων τους λαμβάνονταν κάθε τρεις έως έξι μήνες.
Δεδομένου ότι η επιτάχυνση της γήρανσης στις γυναίκες θα μπορούσε να αποδοθεί στην εμμηνόπαυση, η οποία είναι συνήθως μεταξύ 45 και 55 ετών, οι ερευνητές πραγματοποίησαν ανάλυση σε ξεχωριστά σύνολα δεδομένων ανδρών και γυναικών. Προς έκπληξή τους, διαπίστωσαν ότι τα αποτελέσματα ήταν παρόμοια - γεγονός που υποδηλώνει ότι ένα σημείο μετάβασης γύρω στα 55 θα μπορούσε να είναι ένα κοινό και για τα δύο φύλα. Μια προηγούμενη μελέτη από ερευνητές στη Γερμανία και τις ΗΠΑ είχε διαπιστώσει ότι υπάρχει ένα άλλο «κύμα» γήρανσης γύρω στα 75, αλλά η τελευταία έρευνα δεν ήταν σε θέση να επιβεβαιώσει αυτά τα ευρήματα λόγω του περιορισμένου ηλικιακού εύρους της ομάδας που συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε ο Shen στο CNN.
Όσο για το τι πρέπει να αποκομίσει κανείς από τα ευρήματά τους, οι ερευνητές συμβουλεύουν να κάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής του, όπως να πίνει λιγότερο αλκοόλ και να ασκείται περισσότερο όταν πλησιάζει σε αυτά τα κομβικά χρόνια στα 40 και 60. Ο Σνάιντερ συμβούλευσε τους ανθρώπους που πλησιάζουν τα 60 να προσέχουν την πρόσληψη υδατανθράκων και να πίνουν άφθονο νερό για να βοηθήσουν τη λειτουργία των νεφρών. «Φροντίστε τον εαυτό σας πιο προσεκτικά σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές κατά τη διάρκεια της ζωής σας» συμβούλευσε ο Shen.