Δύο απολιθώματα που ανακαλύφθηκαν στις ΗΠΑ ενδέχεται να αλλάζουν τα επιστημονικά δεδομένα σχετικά με το πότε και ποια ζώα βγήκαν πρώτα από την θάλασσα για να ζήσουν στην ξηρά.
Τα απολιθώματα που μελετήθηκαν πρόσφατα από παλαιοντολόγους, μεταθέτουν κατά τρία εκατομμύρια νωρίτερα την πρώτη έξοδο ζώων στην στεριά και δείχνουν πως, ίσως τα πρώτα πλάσματα που μετοίκισαν στην ξηρά, ήταν πανάρχαιοι σκορπιοί που έζησαν πριν από 437 εκατομμύρια χρόνια.
Η ζωή στη Γη εμφανίστηκε αρχικά στην θάλασσα και, εκατομμύρια χρόνια αργότερα κάποια πλάσματα εξελίχθηκαν τυχαία με τέτοιο τρόπο που τους επέτρεπε να ζουν και στην ξηρά. Μέχρι τώρα ήταν γνωστό πως οι σκορπιοί ήταν ένα από τα πρώτα είδη που άρχισαν να ζουν αποκλειστικά στην ξηρά αλλά δύο νέα ευρήματα, έρχονται τώρα να προστεθούν στην επιστημονική συζήτηση για το πότε οι πρώτοι ζωντανοί οργανισμοί έκαναν αυτή την μετάβαση.
Ο σκορπιός που άφησε τα προϊστορικά ίχνη του στο απολίθωμα ήταν μήκους περίπου 2,5 εκατοστών και εκτιμάται πως έζησε πριν 437 εκατομμύρια χρόνια. Πρόκειται για το αρχαιότερο αραχνίδιο που έχει ανακαλυφθεί ποτέ και ονομάστηκε "Parioscorpio venator", που θα πει αρχαίος σκορπιός και κυνηγός. Όπως και οι σύγχρονοι απόγονοί του, διαθέτει δύο μεγάλες δαγκάνες και μία ουρά με κεντρί στην απόληξή της.
Η επιστημονική ομάδα που έκανε την ανακάλυψη, μελέτησε απολιθώματα που είχαν βρεθεί στο Ουισκόνσιν το 1980 και οι επιστήμονες υπογραμμίζουν πως το πραγματικά εντυπωσιακό στοιχείο του ευρήματος είναι στο εσωτερικό: «αυτός ο σκορπιός είχε το αναπνευστικό σύστημα που υποδεικνύει ότι μπορούσε να ζήσει στην ξηρά. Είναι το αρχαιότερο πλάσμα που έχουμε βρει που μπορούσε να το κάνει αυτό», εξηγεί ο Δρ. Άντριου Τ. Γουέντραφ, παλαιοντολόγος του Πανεπιστημίου Otterbein στο Οχάιο και ένας από τους συγγραφείς της έκθεσης.
Ο Γουέντραφ υποστηρίζει πως τέτοιες δομές και άλλα χαρακτηριστικά του καρδιαγγειακού του συστήματος, υποδεικνύουν ότι το πανάρχαιο αυτό πλάσμα, όπως και οι σύγχρονοι σκορπιοί, μπορούσε να αναπνεύσει τον αέρα της γήινης ατμόσφαιρας. Τα χαρακτηριστικά του είναι παρόμοια με κάποια καβούρια που ζουν σε ρηχά νερά και μπορούν να βγαίνουν στη στεριά για μικρά χρονικά διαστήματα.
Το απολίθωμα βρέθηκε επίσης σε περιοχή με ρηχά νερά και είναι πιθανό το ζώο να ζούσε και στο νερό και στη στεριά, εκτιμά ο Γουέντραφ, αν και παραδέχεται πως η ομάδα του δεν μπορεί να είναι σίγουρη για την «στεριανή» ζωή του σκορπιού.
Το απολίθωμα πάντως φέρει ίχνη πνευμονο-περικαρδιακών κοιλωμάτων που συνέδεαν τα αναπνευστικά όργανα με το κυκλοφορικό σύστημα. Η δυνατότητα για ζωή στη στεριά είχε πολλά πλεονεκτήματα, εξηγεί ο καθηγητής. «Καθ' όλη την ιστορία της Γης υπάρχει ένας ανταγωνισμός για την εκμετάλλευση των πόρων που δεν χρησιμοποιούνται. Η γη, που σήμερα την παίρνουμε ως κάτι δεδομένο, ήταν έρημη συγκριτικά με την δική μας εποχή».
Η ανακάλυψη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Scientific Reports και, αν επαληθευτεί, θα σημαίνει πως μεταθέτει προς τα πίσω την «έξοδο» των έμβιων όντων στην ξηρά, κατά τρία εκατομμύρια χρόνια.
Ο Δρ. Τζέισον Ντάνλοπ, συντηρητής αραχνιδών και μυριόποδων στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Βερολίνου, που δεν συμμετείχε στην έρευνα, σχολιάζει ότι η διατήρηση των εσωτερικών δομών του σκορπιού, όπως το καρδιαγγειακό του σύστημα, είναι ασυνήθιστο γεγονός. «Είναι πολύ σπάνιο στα απολιθώματα αυτής της εποχής και υποδεικνύει πως κάποιες από τις πτυχές της ανατομίας των σκορπιών έχουν αλλάξει ελάχιστα τα τελευταία 440 εκατομμύρια χρόνια». Ωστόσο ο ίδιος εφιστά την προσοχή, καθώς από το απολίθωμα δεν προκύπτει με βεβαιότητα ότι ο σκορπιός είχε πνευμόνια αντί για βράγχια.
Ο Δρ. Χέσους Λοζάνο Φερνάντεζ, παλαιοντολόγος στο Ινστιτούτο Εξελικτικής Βιολογίας της Βαρκελώνης λέει ότι το ζήτημα παραμένει ανοικτό σχετικά με το αν οι πρώτοι σκορπιοί ήταν υδρόβια πλάσματα και η νέα ανακάλυψη προκαλεί ακόμα μεγαλύτερη αβεβαιότητα. «Αν το απολίθωμα ανήκει σε χερσαίο σκορπιό, αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι και άλλα αραχνίδια με παρόμοιο αναπνευστικό σύστημα, όπως οι αράχνες, ή και όλα τα αραχνίδια είχαν ήδη αποικίσει την ξηρά εκείνη την περίοδο».
Με πληροφορίες από Guardian
σχόλια