Νέα μεταβατική κυβέρνηση αποκτά η Λιβύη, εξέλιξη που καλωσόρισαν η Ουάσινγκτον, ευρωπαϊκές χώρες και ο ΟΗΕ.
Οι συμμετέχοντες στον διάλογο που γίνεται στη χώρα, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, εξέλεξαν τον Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά νέο μεταβατικό πρωθυπουργό της Λιβύης που θα αναλάβει να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές, στις 24 Δεκεμβρίου.
Φαβορί για τη θέση του πρωθυπουργού ήταν ο υπουργός Εσωτερικών της κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας (GNA), Φάτι Μπασάγα. Ωστόσο, ο Ντμπεϊμπά έκανε την έκπληξη, συγκεντρώνοντας 39 ψήφους σε σύνολο 73. Ο μηχανικός και κατάγεται από τη Μιζράτα έχει ιδρύσει το κίνημα Λίμπια αλ-Μοστάκμπαλ («Η Λιβύη του Μέλλοντος»). Επί καθεστώτος Μουαμάρ Καντάφι ήταν επικεφαλής της Λιβυκής Εταιρείας Επενδύσεων και Ανάπτυξης.
Πρόεδρος του τριμελούς μεταβατικού Προεδρικού Συμβουλίου αναδείχτηκε ο Μοχάμαντ Γιουνές Μένφι, πρώην διπλωμάτης από τη Βεγγάζη. Μέλη του Συμβουλίου εξελέγησαν ο Μούσα αλ Κόνι, από τη νότια Λιβύη και ο Αμπντάλα αλ Λάφι, που εκπροσωπεί τη δυτική Λιβύη.
Η νέα κυβέρνηση ενδεχομένως να δυσκολευτεί να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ ανατολικής και δυτικής Λιβύης, εκτίμησε ο αναλυτής Τζάλελ Χαρσάουι του Clingendael Institute. Αν και κατάγεται από την ανατολή, ο Μένφι θεωρείται πολιτικά προσκείμενος στη σημερινή κυβέρνηση της Τρίπολης και δεν έχει ισχυρούς δεσμούς με τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ ή με άλλα ηγετικά στελέχη της ανατολικής Λιβύης.
Η αποστολή των νέων, μεταβατικών αρχών της Λιβύης θα είναι «να επανενώσουν τους κρατικούς θεσμούς και να εγγυηθούν την ασφάλεια» μέχρι τις εκλογές του Δεκεμβρίου. Ο πρωθυπουργός θα πρέπει σε διάστημα 21 ημερών να συγκροτήσει την κυβέρνησή του και να παρουσιάσει το πρόγραμμά του στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ώστε να εγκριθεί. Στη συνέχεια θα έχει άλλες 21 ημέρες στη διάθεσή του για να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από το Κοινοβούλιο. Αν αποτύχει, το ζήτημα θα εξεταστεί από τους συμμετέχοντας στον ενδολιβυκό διάλογο.
Οι 75 συμμετέχοντες είχαν συγκεντρωθεί από τις αρχές της εβδομάδας στη Γενεύη, σε τοποθεσία που κρατήθηκε απόρρητη από τον ΟΗΕ, για να εκλέξουν τις μεταβατικές αρχές. Ο πρώτος γύρος διεξήχθη την Τρίτη, όμως κανείς από τους υποψήφιους δεν συγκέντρωσε ποσοστό άνω του 70% ώστε να εκλεγεί. Ο δεύτερος γύρος έγινε την Παρασκευή.
Μολονότι η εκλογή πρωθυπουργού συνιστά πρόοδο, ο Ντμπεϊμπά θα πρέπει πολύ γρήγορα να φροντίσει να αναγνωριστεί η εξουσία του από τους άπειρους πολιτικούς παράγοντες της Λιβύης, ορισμένοι εκ των οποίων είχαν ήδη πάρει αποστάσεις από τις συνομιλίες της Γενεύης.
Το 2015-16, ο επικεφαλής της GNA Φάγιεζ αλ Σάρατζ, που ανέλαβε πρωθυπουργός σε μια παρόμοια διαδικασία, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, χρειάστηκε πολλούς μήνες για να φτάσει στην Τρίπολη – και τα κατάφερε μέσω θαλάσσης από την Τυνησία, αφού δεν είχε τον έλεγχο των αεροδρομίων. Σταδιακά, κέρδισε την υποστήριξη πολλών παραστρατιωτικών ομάδων, ιδίως στην πρωτεύουσα, αλλά ουδέποτε απέσπασε την εμπιστοσύνη του εκλεγμένου Κοινοβουλίου και δεν κατάφερε να επιβληθεί σε όλες τις πολιτικές και στρατιωτικές δυνάμεις της χώρας.
«Κρίσιμο βήμα, μακρύς ο δρόμος»
Ο ΟΗΕ, αλλά και η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Βρετανία και οι ΗΠΑ με κοινό ανακοινωθέν καλωσόρισαν τις εξελίξεις για τη Λιβύη.
Ο γ.γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, κάλεσε όλους τους Λίβυους και όλες τις χώρες να σεβαστούν το αποτέλεσμα. «Η έκκλησή μου προς όλους είναι να αναγνωρίσουν και να δεχτούν τα αποτελέσματα αυτά (σ.σ. της ψηφοφορίας) και να συνεργαστούν με τις νέες αρχές που εξελέγησαν», δήλωσε και πρόσθεσε: «Είναι απολύτως αναγκαίο να ενώσουμε τη Λιβύη και να προχωρήσουμε προς τα εμπρός, στον δρόμο για την ειρήνη».
Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Βρετανία και ΗΠΑ, με κοινό τους ανακοινωθέν, χαιρέτισαν τη συμφωνία για τον σχηματισμό της μεταβατικής κυβέρνησης, τονίζοντας ότι ο δρόμος είναι μακρύς. Χαρακτηρίζοντας κρίσιμο βήμα τη νέα εξέλιξη, τόνισαν ότι πολλά πρέπει να γίνουν.
«Η ενοποιημένη εκτελεστική αρχή θα πρέπει να εφαρμόσει τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, να παράσχει βασικές δημόσιες υπηρεσίες στον λαό της Λιβύης, να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα για ουσιαστική συμφιλίωση, να αντιμετωπίσει κρίσιμες εθνικές ανάγκες του προϋπολογισμού και να διοργανώσει εθνικές εκλογές», ανέφερε το κοινό ανακοινωθέν.
Η αντίδραση της Αθήνας
Σημαντικό βήμα προς την ειρήνη χαρακτήρισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης την εξέλιξη για τη Λιβύη.
«Η εκλογή μιας νέας ενοποιημένης κυβέρνησης της Λιβύης από το Φόρουμ Πολιτικού Διαλόγου της Λιβύης ( LPDF) στη Γενεύη είναι ένα σημαντικό βήμα προς την ειρήνη στη γειτονική μας χώρα. Συγχαρητήρια στη νέα ηγεσία. Όλοι οι φορείς οφείλουν να υποστηρίξουν τη διαδικασία προς δημοκρατικές και ελεύθερες εκλογές τον Δεκέμβριο», έγραψε σε ανάρτησή του ο πρωθυπουργός.
Τις εξελίξεις χαιρέτισε και το υπουργείο Εξωτερικών, εκφράζοντας την ελπίδα ότι θα συνεισφέρουν αποφασιστικά στην ειρήνευση και τη σταθεροποίηση της Λιβύης και της περιοχής.
«Η Ελλάδα, ούσα άμεσος γείτονας της Λιβύης, προσβλέπει στην εγκαθίδρυση επαφών με το νέο Προεδρείο ευθύς μόλις αναλάβει τα καθήκοντα του με σκοπό την ενίσχυση των διμερών σχέσεων στη βάση του διεθνούς δικαίου», ανέφερε ακόμη η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ, που επεσήμανε ότι η χώρα μας είναι έτοιμη να προσφέρει βοήθεια στη Λιβύη, όπως και ότι είναι απαραίτητη η άμεση αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων από τη χώρα.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ/ Reuters, AFP
