Η κυβέρνηση του Παναμά ξεκίνησε τη Δευτέρα έλεγχο σε μια εταιρεία από το Χονγκ Κονγκ που διαχειρίζεται λιμάνια στις δύο πλευρές της διώρυγας του, μετά την προειδοποίηση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ότι σκοπεύει να πάρει πίσω τον έλεγχο της πλωτής οδού επικαλούμενος υποτιθέμενη κινεζική επιρροή.
Στην ομιλία του αφού ορκίστηκε 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Τραμπ επανέλαβε για άλλη μία φορά τα παράπονά του για τον τρόπο λειτουργίας της διώρυγας του Παναμά, από όπου περνάει περίπου το 3% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου κάθε χρόνο.
Σε απάντηση, το Γραφείο του Γενικού Ελεγκτή του Παναμά δημοσίευσε ένα βίντεο στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X, που έδειχνε περίπου δέκα άνδρες και γυναίκες με κοστούμια να κατεβαίνουν από ένα λεωφορείο μπροστά από τα τοπικά γραφεία της Hutchison Ports με έδρα το Χονγκ Κονγκ για να ξεκινήσουν έναν έλεγχο. Η κίνηση αυτή ερμηνεύτηκε από πολλούς αναλυτές ως μήνυμα προς τον νέο Αμερικανό πρόεδρο.
«Σήμερα οι ελεγκτές μας έφτασαν [στην εταιρεία] για να ξεκινήσουν έναν εξαντλητικό έλεγχο με στόχο να εγγυηθούν την αποτελεσματική και διαφανή χρήση των δημόσιων πόρων», ανέφερε το γραφείο του γενικού ελεγκτή στο X.
Η Hutchison Ports, ο λιμενικός βραχίονας του εισηγμένου στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ ομίλου CK Hutchison Holdings, διαχειρίζεται 53 λιμάνια σε 24 χώρες, μεταξύ των οποίων στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία και το Χονγκ Κονγκ. Κέρδισε για πρώτη φορά τις παραχωρήσεις για τη λειτουργία δύο λιμανιών, ένα σε κάθε πλευρά της διώρυγας του Παναμά, το 1997, το έτος που το Χονγκ Κονγκ επιστράφηκε στην Κίνα από το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι παραχωρήσεις αυτές ανανεώθηκαν το 2021.
Llegada del equipo de Contraloría encargada de realizar la auditoría a Panama Ports Company.#ContraloríaPanamá #CGRPanamá #Transparencia pic.twitter.com/O4jtRRj2rR
— Contraloría General de la República de Panamá (@ContraloriaPma) January 20, 2025
Η CK Hutchison Holdings ελέγχεται από την οικογένεια του Li Ka-shing -μία από τις πλουσιότερες στην Ασία- και διαχειρίζεται επίσης ένα τεράστιο παγκόσμιο χαρτοφυλάκιο υποδομών, συμπεριλαμβανομένου του Northumbrian Water στο Ηνωμένο Βασίλειο και των δικτύων φυσικού αερίου της Αυστραλίας.
Η Κίνα δεν ελέγχει τη διώρυγα, αλλά ορισμένοι αξιωματούχοι στην Ουάσινγκτον ανησυχούν όλο και περισσότερο για την παρουσία κινεζικών εταιρειών στην περιοχή. Η κυβέρνηση του Χονγκ Κονγκ έχει ευθυγραμμιστεί στενότερα με την Κίνα μετά την καταστολή των διαδηλώσεων υπέρ της δημοκρατίας το 2019 και τη θέσπιση σκληρής νομοθεσίας για την εθνική ασφάλεια. Όπως αναφέρουν οι Financial Times, η CK Hutchison δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχολιασμό του ελέγχου από τις εποπτικές αρχές του Παναμά.
Οι ΗΠΑ επέβλεψαν την κατασκευή της διώρυγας, η οποία ολοκληρώθηκε το 1914, αλλά παρέδωσαν τον πλήρη έλεγχο της πίσω στη χώρα της Κεντρικής Αμερικής το 1999. Ο Τραμπ χαρακτήρισε την κίνηση αυτή «λάθος» και κατήγγειλε τα υψηλά τέλη που ισχύουν επί του παρόντος στη διώρυγα.
At his inauguration, US President Donald Trump invoked the colonialist "Manifest Destiny", promised to "expand our territory", and vowed to forcibly take over the Panama Canal (falsely and absurdly claiming China runs it).
— Ben Norton (@BenjaminNorton) January 20, 2025
This is blatant imperialism. He is not even hiding it. pic.twitter.com/qL0rJYZ320
Τα τέλη για τη διέλευση από τη διώρυγα, η οποία χρησιμοποιεί γλυκό νερό για τη λειτουργία των κλειδαριών της, έχουν αυξηθεί σημαντικά από τότε που μια μεγάλη ξηρασία το 2023 οδήγησε σε περιορισμούς και αργότερα σε αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας της διώρυγας. «Μας έχουν φερθεί πολύ άσχημα εξαιτίας αυτού του ανόητου δώρου που δεν έπρεπε ποτέ να έχει γίνει», δήλωσε ο Τραμπ. «Δεν το δώσαμε στην Κίνα, το δώσαμε στον Παναμά και το παίρνουμε πίσω».
Ο Παναμάς είναι εδώ και καιρό ένας από τους στενότερους συμμάχους των ΗΠΑ στην Κεντρική Αμερική και προσπαθεί να σταματήσει τη μετανάστευση προς τις ΗΠΑ μέσω του Darien Gap, δηλαδή του περάσματος από τη Νότια στην Κεντρική Αμερική.
Random Musing🤔:
— Linkz (@Linkz_VR) January 17, 2025
The Darién Gap and the reasons why it's never had a road made through it in this day and age has always fascinated me. While I know the terrain makes that task difficult, you can't convince me that's the MAIN reason... pic.twitter.com/KI3ag2HOVj
Ακόμη, η χώρα διέκοψε τους δεσμούς της με την Ταϊβάν για να αναγνωρίσει τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ το 2017.
Ο πρόεδρος του Παναμά Χοσέ Ραούλ Μουλίνο, ένας συντηρητικός της γραμμής του «νόμου και της τάξης», δημοσίευσε τη Δευτέρα μια αυστηρά διατυπωμένη δήλωση με την οποία «απορρίπτει πλήρως» τους ισχυρισμούς του Τραμπ και λέει ότι η διώρυγα θα παραμείνει παναμαϊκή.
— José Raúl Mulino (@JoseRaulMulino) January 20, 2025
Πρόσθεσε ότι κανένα έθνος δεν παρεμβαίνει στη διοίκηση της διώρυγας και ότι ο διάλογος είναι ο καλύτερος τρόπος για την επίλυση των ζητημάτων που έθεσε ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος. Διαφώνησε επίσης με τον χαρακτηρισμό του Τραμπ ότι οι ΗΠΑ «επέστρεψαν» τη διώρυγα στον Παναμά. «Η διώρυγα δεν δόθηκε από κανέναν, ήταν το αποτέλεσμα ενός αγώνα γενεών που κορυφώθηκε το 1999», έγραψε στο Χ.
Με πληροφορίες από Financial Times