Eπιστήμονες δημοσίευσαν μία έρευνα για την αναπάντεχα «πολική» θερμοκρασία στην κορυφή ενός τροπικού συστήματος καταιγίδας.
Η θερμοκρασία είχε πέσει στους μείον 111 βαθμούς Κελσίου σε μια καταιγίδα του 2018 και τώρα οι επιστήμονες εκτιμούν πως μάλλον αυτό είναι το απόλυτο ρεκόρ χαμηλής θερμοκρασίας που έχει καταγραφεί ποτέ σε καταιγίδα.
Παρατηρήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου εκείνου του έτους, ακριβώς νότια του ισημερινού στον δυτικό Ειρηνικό. Η μέτρηση έγινε από τον αμερικανικό δορυφόρο, Noaa-20.
Όταν ένα ισχυρό ανοδικό ρεύμα φτάσει στην κορυφή της κάτω ατμόσφαιρας ή της τροπόσφαιρας, κανονικά απλώνεται για να σχηματίσει αυτό το κλασικό σχήμα που θυμίζει αμόνι.
Αλλά αν η καταιγίδα είναι πολύ ενεργητική, η ανοδική κίνηση του αέρα μπορεί να «τρυπήσει» και να διαπεράσει την οροφή της τροπόσφαιρας, την τροπόπαυση, για να συνεχίσει να ανεβαίνει στην στρατόσφαιρα, το επόμενο στρώμα στην ατμόσφαιρα.
Στο φαινόμενο αυτό του 2018, η κορυφή του σύννεφου ήταν περίπου σε υψόμετρο 20,5 χλμ.
«Ονομάζεται υπέρβαση κορυφής», εξηγεί ο δρ Simon Proud, ερευνητής της Nerc στη δορυφορική τηλεανίχνευση από το Εθνικό Κέντρο Παρατήρησης της Γης και το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στο Ηνωμένο Βασίλειο.
«Οι υπερβάσεις αυτές είναι αρκετά συνηθισμένες. Το φαινόμενο συναντάται και στο Ηνωμένο Βασίλειο, μερικές φορές - όπως τον περασμένο Αύγουστο, όταν είχαμε πολλές μαζικές καταιγίδες. Κανονικά, μια υπέρβαση κορυφής ψύχεται κατά περίπου 7C για κάθε χιλιόμετρο, που ανεβαίνει πάνω από την τροπόπαυση. Αυτό όμως ήταν περίπου 13C ή 14C πιο κρύο από την τροπόπαυση - έτσι, μιλάμε για μία πολύ μεγάλη υπέρβαση», είπε στο BBC News.
Ο δρ Proud και ο Scott Bachmeier, ερευνητικός μετεωρολόγος στο Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν-Μάντισον των ΗΠΑ, ανέφεραν τα στοιχεία της έρευνάς τους στο περιοδικό Geophysical Research Letters.
Περιγράφουν τους παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτό. Αν και οι μεγάλες καταιγίδες σε αυτό το μέρος του Ειρηνικού είναι συχνές γύρω στους μήνες Δεκεμβρίου-Ιανουαρίου, αυτό φαίνεται να έχει μια επιπλέον ώθηση.
Εν μέρει, αυτό προήλθε από κάποιο πολύ ζεστό νερό των ωκεανών στην περιοχή, αλλά υπήρχε και βοήθεια από ένα φαινόμενο, που οι μετεωρολόγοι αναφέρουν ως ταλαντώσεις Madden-Julian. Το MJO είναι μια ζώνη ανέμων που κινείται προς την ανατολή και μπορεί να ενισχύσει τον υγρό και ξηρό καιρό.
Αυτό που αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, είναι η υπόδειξη στα μακροπρόθεσμα δεδομένα, ότι αυτές οι εξαιρετικά κρύες καταιγίδες μπορεί να αυξάνονται σε συχνότητα.
Υπήρξαν τέτοια γεγονότα σε ολόκληρο τον κόσμο τα τελευταία τρία χρόνια. Αυτό έχει σημασία καθώς, σε γενικές γραμμές, όσο πιο κρύα είναι η καταιγίδα, τόσο πιο πιθανό είναι να προκαλέσει επικίνδυνο καιρό, όπως κεραυνούς και πλημμύρες.
«Η καταιγίδα του 2018 ήταν στη μέση του πουθενά», λέει ο δρ Proud. «Αν ήσασταν εκεί θα είχατε βροχή και μάλλον χαλάζι και πολλές αστραπές. Τα τελευταία 20 χρόνια, φαίνεται ότι αυτές οι εξαιρετικά κρύες καταιγίδες γίνονται λίγο πιο συνηθισμένες.
»Είναι ενδιαφέρον ότι σε αυτό το μέρος του κόσμου, η τροπόπαυση γίνεται πραγματικά πιο ζεστή, οπότε θα περιμέναμε να δούμε θερμότερα σύννεφα, όχι πιο κρύα. Αυτό πιθανότατα σημαίνει ότι βλέπουμε πιο ακραίες καταιγίδες καθώς έχουμε ακόμη μεγαλύτερες υπερβάσεις από ό, τι κάποτε».
Οι μετεωρολογικές υπηρεσίες γνωρίζουν ότι δεν είναι όλοι οι δορυφορικοί αισθητήρες που πετούν σήμερα σε θέση να μετρήσουν τις ακραίες χαμηλές θερμοκρασίες που καταγράφονται από το ραδιόμετρο οπτικής υπέρυθρης απεικόνισης (Viirs) της Noaa-20. Επομένως, απαιτείται βελτίωση, επισημαίνουν οι ειδικοί.
Με πληροφορίες του BBC