Μια προτεινόμενη «ένεση» 150 δισ. ευρώ στην αμυντική βιομηχανία της ΕΕ έχει γίνει ένα νέο σημείο ανάφλεξης σε μια μακροχρόνια διαμάχη μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας για την προσπάθεια της ηπείρου για επανεξοπλισμό και για το αν θα πρέπει να συμπεριλάβει χώρες εκτός του μπλοκ.
Τρομοκρατημένη από τις απειλές του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να τερματίσει την αμερικανική προστασία, η Ευρώπη έχει δεσμευτεί να αυξήσει δραματικά τις αμυντικές δαπάνες και να αναβαθμίσει τις εγχώριες δυνατότητές της που έχουν εξασθενήσει μετά τον ψυχρό πόλεμο.
Την περασμένη εβδομάδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε να συγκεντρωθούν 150 δισ. ευρώ, τα οποία θα δανείζονταν στις πρωτεύουσες για να ενισχύσουν τη στρατιωτική τους παραγωγή. Ενώ η γενική ιδέα έχει λάβει ομόφωνη πολιτική υποστήριξη, οι λεπτομέρειες εξακολουθούν να εξειδικεύονται, με έντονες πιέσεις για το αν τα μετρητά θα μπορούσαν να δαπανηθούν σε όπλα που κατασκευάζονται εκτός του μπλοκ.
Κατά τη διάρκεια μιας συνόδου κορυφής της ΕΕ την Πέμπτη, αρκετοί ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς, δήλωσαν ότι η πρωτοβουλία θα πρέπει να είναι ανοικτή σε ομοϊδεάτες εταίρους εκτός ΕΕ. «Είναι πολύ σημαντικό για εμάς τα έργα που μπορούν να υποστηριχθούν με αυτό να είναι ανοικτά σε ... χώρες που δεν ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά συνεργάζονται στενά, όπως η Μεγάλη Βρετανία, η Νορβηγία, η Ελβετία ή η Τουρκία», δήλωσε ο Σολτς.
Ωστόσο, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος υποστηρίζει εδώ και καιρό την αύξηση της ευρωπαϊκής αυτονομίας και την ενίσχυση της εγχώριας βιομηχανικής παραγωγής, δήλωσε ότι «οι δαπάνες δεν θα πρέπει να είναι για νέο έτοιμο κιτ που είναι και πάλι μη ευρωπαϊκό».
Για τα κενά στις κρίσιμες ικανότητες της Ευρώπης - συμπεριλαμβανομένης της αεράμυνας, των χτυπημάτων μεγάλου βεληνεκούς, των πληροφοριών, της αναγνώρισης και της στόχευσης - «η μέθοδος είναι να εντοπίσουμε τους καλύτερους επιχειρηματίες και επιχειρήσεις που διαθέτουμε», πρόσθεσε.
Είπε επίσης ότι θα ζητηθεί από κάθε κράτος μέλος της ΕΕ να «επανεξετάσει τις παραγγελίες για να δει αν οι ευρωπαϊκές παραγγελίες θα μπορούσαν να έχουν προτεραιότητα».
Οι διπλωμάτες των Βρυξελλών ανησυχούν ότι η πρωτοβουλία των 150 δισ. ευρώ θα εκτροχιαστεί από το ίδιο επιχείρημα που καθυστέρησε για περισσότερο από ένα χρόνο τη συμφωνία για το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αμυντικής Βιομηχανίας, ένα ταμείο ύψους 1,5 δισ. ευρώ που εκταμιεύει επιχορηγήσεις για την άμυνα. Οι προσπάθειες για την υλοποίησή του σταμάτησαν φέτος το χειμώνα, αφού το Παρίσι απαίτησε ανώτατο όριο για το ποσοστό που θα μπορούσε να δαπανηθεί σε εξαρτήματα εκτός ΕΕ και απαγόρευση των προϊόντων με προστασία πνευματικής ιδιοκτησίας από τρίτες χώρες.
Οι ανώτεροι αξιωματούχοι της Επιτροπής που είναι επιφορτισμένοι με τη σύνταξη της λεπτομερούς πρότασης εντός των επόμενων 10 ημερών έχουν κληθεί να συνεργαστούν στενά με το Παρίσι, το Βερολίνο και άλλες πρωτεύουσες για να διασφαλίσουν ότι δεν θα μπλοκαριστεί όταν τεθεί προς έγκριση από τα κράτη μέλη.
"Υπάρχει πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει σε αυτό το θέμα. Δεν υπήρχε πριν από μία εβδομάδα και πρέπει να είναι έτοιμο σε λιγότερο από δύο εβδομάδες", δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ. "Θα γίνουν συμβιβασμοί".
Η πρόεδρος της Επιτροπής Ursula von der Leyen δήλωσε ότι τα δάνεια, τα οποία θα στοχεύουν σε επτά βασικές ικανότητες, συμπεριλαμβανομένης της αεροπορικής και πυραυλικής άμυνας, του πυροβολικού και των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, θα "βοηθήσουν τα κράτη μέλη να συγκεντρώσουν τη ζήτηση και να αγοράσουν από κοινού", καθώς και να παράσχουν "άμεσο στρατιωτικό εξοπλισμό για την Ουκρανία".
Η πολωνική κυβέρνηση, η οποία ασκεί επί του παρόντος την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ και είναι επιφορτισμένη με την προεδρία των υπουργικών συνεδριάσεων του μπλοκ, θα δεχθεί πιέσεις για την επίτευξη ταχείας συμφωνίας. Η πρωτοβουλία μπορεί να εγκριθεί από την πλειοψηφία των 27 κρατών της ΕΕ, αλλά η γαλλική αποδοχή θεωρείται απαραίτητη ακόμη και αν η χώρα μπορεί να υπερψηφιστεί - όπως δείχνει το προηγούμενο της EDIF.
«Βρισκόμαστε σε ένα στάδιο όπου αυτό πρέπει απλώς να διευθετηθεί στο όνομα της ταχύτητας, όχι της τελειότητας», δήλωσε διπλωμάτης της ΕΕ που συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις. «Αλλά αν υπήρξε απροθυμία να εμβολίσουμε 1,5 δισ. ευρώ πέρα από τις γαλλικές αντιρρήσεις, πώς περιμένουμε να κάνουμε 150 δισ. ευρώ;»
Με πληροφορίες από Financial Times
Η Επιτροπή αρνήθηκε να σχολιάσει.