Τρεις μήνες αφότου την απέρριψε η κυβέρνηση Τραμπ, η πρώην υπουργός Οικονομικών της Νιγηρίας, Ngozi Okonjo-Iweala πρόκειται να λάβει σήμερα την ομόφωνη στήριξη και να γίνει η πρώτη γυναίκα και η πρώτη Αφρικανή γενική διευθύντρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.
Ως γενική διευθύντρια, μια θέση που ασκεί περιορισμένη επίσημη εξουσία, η 66χρονη Okonjo-Iweala, θα χρειαστεί να μεσολαβήσει στις διεθνείς εμπορικές συνομιλίες ενόψει της επίμονης σύγκρουσης μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.
Θα κληθεί επίσης να ανταποκριθεί στην πίεση για την μεταρρύθμιση των εμπορικών κανόνων και να αντιμετωπίσει τον προστατευτισμό, που αυξάνεται, από την πανδημία του COVID-19.
Ως μία 25χρονη βετεράνος της Παγκόσμιας Τράπεζας, όπου επέβλεψε ένα χαρτοφυλάκιο 81 δισ. δολαρίων, η Okonjo-Iweala ήταν μεταξύ άλλων επτά υποψηφίων, υποστηρίζει την πίστη της, στην ικανότητα του εμπορίου να αναδείξει τους ανθρώπους μέσα από τη φτώχεια τους.
Σπούδασε οικονομικά στο Χάρβαρντ μετά από τον εμφύλιο πόλεμο που έζησε ως έφηβη στη Νιγηρία. Επέστρεψε στη χώρα της, το 2003 για να υπηρετήσει ως υπουργός Οικονομικών. Οι υποστηρικτές της επισημαίνουν τις ικανότητες διαπραγμάτευσης, που κατέχει και οι οποίες βοήθησαν στη σύναψη συμφωνίας για την ακύρωση δισεκατομμυρίων δολαρίων χρέους της Νιγηρίας με την ομάδα του Paris Club των πιστωτικών χωρών το 2005.
«Φέρνει ανάστημα. Φέρνει εμπειρία. Ένα δίκτυο και μια ιδιοσυγκρασία, προσπαθώντας να ολοκληρώσει τα πράγματα, κάτι που είναι καλοδεχούμενο κατά τη γνώμη μου», δήλωσε στο Reuters ο πρώην επικεφαλής του ΠΟΕ, Pascal Lamy. «Νομίζω ότι είναι μια καλή επιλογή» πρόσθεσε.
Κλειδί για την επιτυχία της θα είναι η ικανότητά της να λειτουργήσει στο κέντρο ενός «τριγώνου ΗΠΑ-ΕΕ-Κίνας», είπε.
Η έγκριση της διοίκησης του Μπάιντεν στο πρόσωπό της, ξεπέρασε το τελευταίο εμπόδιο για τον διορισμό της.
Γλυκιά αλλά δυνατή
Η Okonjo-Iweala γίνεται μία από τις λίγες γυναικείες φιγούρες ενός μεγάλου πολυμερούς σώματος. Αναμένεται να ενταχθεί στην έδρα της Γενεύης του ΠΟΕ μέσα σε λίγες εβδομάδες, όπου το πορτραίτο της θα κρεμαστεί δίπλα σε άλλους άντρες, κυρίως λευκούς και από πλούσιες χώρες.
Οι φωτεινές νιγηριανές εμφανίσεις της είναι σίγουρο ότι ξεχωρίζουν ανάμεσα στα κοστούμια, εκεί όπου η πλειοψηφία του ανώτερου προσωπικού είναι επίσης άνδρες, όπως οι περισσότεροι εκπρόσωποι και υπουργοί που περπατούν στους διαδρόμους του ΠΟΕ, σχολιάζει το Reuters.
Η κυριότερη κριτική προς το πρόσωπό της από πλευράς της διοίκησης Τραμπ, ήταν ότι δεν διέθετε άμεση εμπορική εμπειρία σε σύγκριση με τον κύριο αντίπαλο της, από τη Νότια Κορέα.
Ακόμα και οι υποστηρικτές της λένε ότι θα πρέπει να επιταχύνει γρήγορα τις τεχνικές των εμπορικών διαπραγματεύσεων.
Η ίδια απορρίπτει τους ισχυρισμούς αυτούς, λέγοντας ότι έχει μεγάλη εμπειρία στο εμπόριο συν άλλες εμπειρίες.
«Οι ικανότητες που έχω είναι ακόμα καλύτερες», λέει.
Με ανατροφή από ακαδημαϊκούς γονείς, η μητέρα των τεσσάρων παιδιών, απέκτησε φήμη για τη σκληρή δουλειά της και τη σεμνότητά της, εν μέσω της υπεροχής της κυβερνητικής τάξης της Νιγηρίας, λένε οι γνωστές του θέματος.
«Είναι επίμονη και πεισματάρα», δήλωσε ο Kingsley Moghalu, πρώην αναπληρωτής κυβερνήτης της κεντρικής τράπεζας της Νιγηρίας, που συνεργάστηκε μαζί της όταν ήταν η πρώτη γυναίκα υπουργός Οικονομικών της χώρας.
Ακόμα και όταν η ηλικιωμένη μητέρα της απήχθη στο Δέλτα του Νίγηρα, αρνήθηκε να υποχωρήσει σε μια σειρά μεταρρυθμίσεων για το πετρέλαιο, ένα από τα πολλά περιστατικά που της έδωσαν το ψευδώνυμο «Okonjo-Wahala», όπου Wahala σημαίνει «πρόβλημα» σε τοπική διάλεκτο.
«Οι άνθρωποι αναγνωρίζουν ότι δεν πρόκειται να ανεχτεί ανοησίες», δήλωσε στο Reuters ο γιος της Uzodinma Iweala, συγγραφέας στο επάγγελμα.
«Είναι μια πολύ δυνατή γυναίκα όπως πολλές Αφρικανές. Υπάρχει αυτό το τραγούδι "Sweet Mother" (Γλυκιά Μητέρα) και αυτό ισχύει για αυτήν. Αλλά όπως γνωρίζετε επίσης δεν προδίδουμε μία Γλυκιά Μητέρα».
Ο 26χρονος σήμερα ΠΟΕ, που κληρονομεί η Okonjo-Iweala, μετά από ένα εξάμηνο με ηγετική αποχή, εν μέρει βρίσκεται υπό παράλυση, χάρη στη διοίκηση του Τραμπ που εμπόδισε τους διορισμούς στο ανώτατο όργανο, το οποίο δρα ως παγκόσμιος διαιτητής εμπορικών διαφορών.
Αλλά ακόμη και πριν από τον Τραμπ, οι διαπραγματευτές κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν σκληρές μάχες προκειμένου να επιτύχουν συμφωνίες, που πρέπει να γίνουν συναινετικά, με τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλα αναπτυγμένα μέλη του ΠΟΕ να υποστηρίζουν ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες, ιδίως η Κίνα, δεν μπορούν να προσκολληθούν σε εξαιρέσεις και ότι οι κανόνες πρέπει να αλλάξουν για να αντικατοπτρίζουν την οικονομική ανάπτυξη.
Η Okonjo-Iweala που είναι ειδική απεσταλμένη για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για το COVID-19 δήλωσε στο Reuters ότι η συμβολή του εμπορίου στη δημόσια υγεία θα είναι προτεραιότητα.
Ερωτηθείσα για τις μελλοντικές προκλήσεις, η ίδια αστειεύτηκε ότι ένα βιβλίο που έγραψε για την αποκατάσταση των θεσμών στη Νιγηρία, θα μπορούσε να εφαρμοστεί στον σημερινό ΠΟΕ: η «Μεταρρύθμιση του μη μεταρρυθμιζόμενου».
«Νομίζω ότι μπορώ να λύσω τα προβλήματα. Είμαι γνωστή μεταρρυθμίστρια, όχι μόνο κάποια που μιλά για αυτές (τις μεταρρυθμίσεις)», είπε. «Το έχω κάνει στην πράξη».
Με πληροφορίες του Reuters