Η Συρία έχει κατακλυστεί από εισαγωγές μετά την εκδίωξη του Μπασάρ αλ Άσαντ, με τον τερματισμό των περιορισμών του δολαρίου και των υπέρογκων δασμών να οδηγούν σε κατακλυσμό από τα αγαθά τα οποία είχαν εξαφανιστεί από τα ράφια κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.
Τις εβδομάδες μετά την ανατροπή του Άσαντ σε μια επίθεση υπό την ηγεσία της ισλαμιστικής μαχητικής οργάνωσης Hayat Tahrir al Sham, τα εισαγόμενα δυτικά και περιφερειακά αγαθά κατέκλυσαν τα καταστήματα.
Γύρω από την πρωτεύουσα Δαμασκό, τα καταστήματα είναι τώρα γεμάτα με τουρκικό εμφιαλωμένο νερό, κύβους ζωμού σαουδαραβικής παραγωγής, λιβανέζικο γάλα σε σκόνη και δυτικές μάρκες σοκολάτας, όπως Twix και Snickers. Σε ένα σούπερ μάρκετ στο κέντρο της πόλης, ένας ολόκληρος τοίχος ήταν αφιερωμένος στα Pringles.
«Όλα τα εισαγόμενα που βλέπετε είναι καινούργια», δήλωσε ένας εργαζόμενος σε ένα σούπερ μάρκετ, προσθέτοντας ότι οι άνθρωποι ήταν πιο ενθουσιασμένοι με τους κύβους τυριού και τα ποτά όπως η Pepsi. «Όλα όσα πουλούσαμε ήταν συριακής παραγωγής».
Ο Άσαντ, το 2013, ποινικοποίησε τα ξένα νομίσματα σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τη συριακή λίρα κατά τη διάρκεια της βίαιης 13χρονης σύγκρουσης, ενώ το καθεστώς αύξησε επίσης τους τελωνειακούς δασμούς για να ενισχύσει τα έσοδα. Τα iPhone, για παράδειγμα, υπόκεινται σε δασμό σχεδόν 900 δολαρίων από πέρυσι. Αυτό ανάγκασε τους Σύριους να βασίζονται σε τοπικά παραγόμενα αγαθά, με αχαλίνωτο λαθρεμπόριο από το Λίβανο ειδών που δεν μπορούσαν να προέλθουν από την εγχώρια αγορά, όπως η σάλτσα σόγιας. Οι διεθνείς κυρώσεις επιδείνωσαν την απομόνωση, αν και τα τρόφιμα και τα φάρμακα εξαιρούνταν.
Τα ξένα είδη κρύβονταν πίσω από τους πάγκους και πωλούνταν κρυφά σε όσους ήξεραν να ρωτήσουν. Ο φόβος των επιδρομών, των συλλήψεων και των εκβιασμών από το προσωπικό ασφαλείας ήταν τόσο μεγάλος που οι Σύροι συχνά απέφευγαν να αναφέρουν τη λέξη «δολάριο» εντελώς - χρησιμοποιώντας αντ' αυτού κωδικές λέξεις όπως «μαϊντανός».
Η νέα κυβέρνηση υπό την ηγεσία της τζιχαντιστικής HTS επέτρεψε έκτοτε τις συναλλαγές σε δολάρια και το Σάββατο ανακοίνωσε ένα νέο σύνολο ενιαίων τελωνειακών τελών που, όπως είπε, μείωσε τα τέλη κατά 50% - 60%. Πρόσθεσε ότι τα χαμηλότερα τέλη στις εισαγωγές πρώτων υλών θα βοηθήσουν στην προστασία των τοπικών παραγωγών. «Το κύριο καθήκον μας αυτή την περίοδο είναι να διοχετεύσουμε αίμα στις αρτηρίες της οικονομίας, να διατηρήσουμε τους θεσμούς και να εξυπηρετήσουμε τους πολίτες», δήλωσε ο Maher Khalil al-Hasan, υπουργός εσωτερικού εμπορίου, στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Sana αυτόν τον μήνα.
Τα εισαγόμενα αγαθά που για χρόνια έρεαν από την Τουρκία στην υπό την ηγεσία του HTS βορειοδυτική επαρχία Ιντλίμπ έχουν αρχίσει να περνούν στην υπόλοιπη χώρα, καθώς και εκείνα από τον Λίβανο, όπου τα αυτοκίνητα περνούν από τα σύνορα ως επί το πλείστον ανεξέλεγκτα. Οι τοπικές μάρκες παραμένουν σημαντικά φθηνότερες από τις ξένες. Ένα μπουκάλι συριακής κέτσαπ Dolly's, για παράδειγμα, πωλείται προς 14.000 συριακές λίρες (περίπου 1 δολάριο) σε ένα σούπερ μάρκετ, ενώ η Heinz πωλείται προς 78.000 συριακές λίρες.
Αλλά άλλα βασικά προϊόντα έχουν γίνει και πάλι προσιτά. Οι λιβανέζικες μπανάνες, που από καθημερινό αντικείμενο έγιναν πολυτέλεια κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, έφτασαν από την καταπράσινη ακτή, μειώνοντας την τιμή του κιλού κατά περίπου ένα πέμπτο, δήλωσαν οι πωλητές.
Ο Μαχμούντ, ένας 35χρονος πωλητής λαχανικών και φρούτων, είπε ότι όλα τα προϊόντα του είχαν πέσει στην τιμή τον περασμένο μήνα, είτε εισαγόμενα είτε με άλλο τρόπο. Οι ξένοι ανανάδες κοστίζουν τώρα το ένα πέμπτο της προηγούμενης τιμής τους και οι ντόπιες πατάτες το ένα τέταρτο. Το απέδωσε στο τέλος του εκτεταμένου εκβιασμού υπό τον Άσαντ, κατά τον οποίο οι αγρότες καθ' οδόν προς τους χονδρεμπόρους θα έπρεπε να παραδώσουν μερίδιο από τα προϊόντα τους σε στρατιωτικά σημεία ελέγχου, πολλά από τα οποία διοικούνται από τη διαβόητη βίαιη Τέταρτη Μεραρχία του αδελφού του Μπασάρ, Μάχερ. Αυτό τους ανάγκασε να χρεώνουν υψηλότερες τιμές για να αναπληρώσουν τις απώλειες.
«Τι να τους πει ένας αγρότης; Πρέπει να βγάλει τα προς το ζην», είπε ο Μαχμούντ, προσθέτοντας ότι έπρεπε να παραδίδει σακούλες με προϊόντα σε αξιωματικούς και στρατιώτες όταν του έκαναν έφοδο. Ωστόσο, το περίπτερό του στην κεντρική αγορά Σααλάν ήταν άδειο το πρωί του Σαββάτου, καθώς οι Σύροι σφίγγουν το πορτοφόλι τους λόγω καθυστερημένης πληρωμής μισθών. «Αλλά νιώθω ασφάλεια», είπε. «Δεν κυκλοφορείς πια με τα μάτια σου να τρέχουν παντού, ανησυχείς ότι θα σε κυνηγήσουν».
Η επιστροφή μιας άλλης νοσταλγικής μάρκας, των γαλλικών κύβων επεξεργασμένου τυριού The Laughing Cow που χρησιμοποιούνται για σάντουιτς από γενιές Σύριων παιδιών, έχει προκαλέσει αστεία διαδικτυακά αστεία. «Πόσος καιρός πέρασε από τότε που είδες αυτό το χαμόγελο;» είπε ένας Σύρος σε ένα βίντεο στο Instagram με τη διάσημη αγελάδα μασκότ της μάρκας. «Ο γάιδαρος έφυγε και η αγελάδα επέστρεψε».
Με πληροφορίες από Financial Times
